Skip to main content

Sibel . A Arkonac

Istanbul University, Psychology, Emerita

Followers

567

Following

63

Co-authors

10

Public Views

Benjamin Isakhan

Deakin University

Lancaster University

University of Cologne

Università degli Studi di Genova

Ucla

Ester Jordana Lluch

University of Zaragoza

Andrew W Wilkins

Goldsmiths, University of London

Acibadem University

David Pavón-Cuéllar

Universidad Michoacana de San Nicolás de Hidalgo

Vassilios Paipais

University of St Andrews

Interests

Uploads

Papers by Sibel . A Arkonac

Cumhuriyet, demokrasi ve kimlik

Gündelik Türkçe Konuşmalarda Bireyin Stratejik Özne Konumlanışı Ya Da Eylemine Göre Konumlanışı: Sıradan Episodlara Dayalı Bir Analiz

Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 2010

Bu araştırmada Türkçe sıradan konuşma episodlarında konuşma akışında konuşma cıların, "ben", "biz... more Bu araştırmada Türkçe sıradan konuşma episodlarında konuşma akışında konuşma cıların, "ben", "biz" konumlandırmalarındaki kayışlar ile konuşmada eyleme dair inşa ettikleri anlamalar arasında tekrarla yan etkileşim kalıpları arandı. Bu kalıpla rın Türkçe konuşmalarda konuşmacıların tekilliklerini konuşma etkileşiminde nasıl kurdukları hakkında bir öngörü sağlayacağı düşünülmektedir. Sıradan gündelik konuşma episodların da konuşmacıların sıra alışları sırasında kullandıkları "ben" ve "biz" zamirleri arasındaki karşılıklı geçişlerin konuşma sırasında anlatılan/söylenen/ifade edilen eylemle ilişkisi söylem analiziyle (discourse analysis) incelendi. Çalışmanın analiz biri mini sıradan gündelik konuşmalar oluşturdu. Farklı zaman ve mekânlarda kaydedilen ve toplam sekiz saati bulan gündelik konuşma kayıtları söylem analizi yoluyla incelendi. Analiz sonuçlarına göre eylemin özne tarafından tekil ya da çoğul halde sahiplenildiği ya da sahipsiz bırakıldığı durumlar ayrışmaktadır.

Language of Power: Language of Psychology

DergiPark (Istanbul University), Feb 7, 2012

Psikolojinin dili iktidarm kendini ¥ok iyi gizlemi~, gU¥IU, donU~tlirUcU, anlam Uretici dilidir. ... more Psikolojinin dili iktidarm kendini ¥ok iyi gizlemi~, gU¥IU, donU~tlirUcU, anlam Uretici dilidir. iktidarm gizli dili olarak psikoloji, bilimsellik vasfwl kullanarak insanlan 'normal' ya da 'anormal' statlistine atar, bireyler de ya~adlklan sosyal dtinya i¥inde bu stattilere gore eylemlerini ger¥ekle~tirir. Bireylerin ortak eylem alanlannda bu bilgiye uygun pratikleri de psikolojik bilginin kendisini, dolaYlslyla da iktidann dilini donU~tUrUr. Ama psikolojik dilin dayandlgl bireysellik ya da tekillik i¥ine girdigi farkh ktilttirlere gore •0 ktilttirUn dilinde tiretilmeye devam etmektedir. Bu suretle de i¥inden ¥lktlgl batllI ktilturUn dogasmdaki liberal bireyciligi bu bat! dl~l kUltUrlerin dilinde gU¥lendirmektedir. Nitekim postmodernist psikolojinin dili de bu tekilligi gU¥lendirmeye devam etmektedir.

Psikoloji ve Söylem Çalışmaları

sikolojik Bilgide Yerel İnsan Tasarımı

Gruplar Arası İlişkiler ve Sosyal Kimlik Teorisi

Alfa Yayınevi, 1999

Sosyal Psikolojide İnsanları Anlamak: Deneysel Ve Eleştirel Yaklaşımlar

Nobel Yayın Dağıtım, 2008

Repair Mechanisms in Daily Conversations in Turkish: Preliminary Results

Psikolojinin dili: İktidarın dili

Psikolojinin Değişen Paradigması ve Değişmeyen Sorunları

Instrumentalization of the Flag

Turkiye’de bugune kadar etkilesimlerde Turk bayragiyla ilgili anlam insalari uzerine calisilmamis... more Turkiye’de bugune kadar etkilesimlerde Turk bayragiyla ilgili anlam insalari uzerine calisilmamistir. Yahyagil (2013) universite ogrencileriyle yaptigi gorusmelerde bu anlam insalari ve dayandiklari aciklayici repertuarlara odaklanmis ve katilimcilarin o siradaki etkilesimde ne gibi anlamlar insa ettiklerini incelemistir. Burada ise Yahyagil’in calismasinda, katilimcilarin gorusmelerinde sik sik tekrarladiklari anlam kaliplari icinde basligini ‘aracsallasan bayrak’ olarak etiketleyebilecegimiz repertuara odaklanarak daha ayrintili bir analiz yapmak istiyoruz. Bu repertuar, daha once ilgili bir calisma yapilmamis olmakla birlikte bayragin nesnelestirilmesine ve etkilesim esnasinda bir baska eylemi icra etmede bir arac olarak kullanilmaya basladigini gostermesi acisindan cok onemlidir. Toplamda dokuz kisi olan universite ogrencileriyle iki fokus grup ve birebir dort gorusme yapilmis, konusmalar kaydedilmis ve birebir yaziya dokuldukten sonra elestirel soylemsel psikoloji ile (Wetherel...

Social Cognitions and Accentuation Effect in Simple and Cross Categorization

Interpretative repertoires used in interpretations about “being a man” by a group of men from Eskişehir

Bu calismanin amaci, erkeklerin soyleminde, ‘erkek olma’nin anlam insasinin ve bu insa esnasinda ... more Bu calismanin amaci, erkeklerin soyleminde, ‘erkek olma’nin anlam insasinin ve bu insa esnasinda kullanilan dilsel kaynaklar olan aciklayici repertuarlarin elestirel soylemsel analizle incelenmesidir. Calismanin katilimcilarini 25-70 yaslari arasindan 15 erkek olusturmaktadir. Her bir katilimciyla birebir olmak uzere 15 ayri gorusme gerceklestirilmistir. Konusmalar ses kayit cihaziyla kaydedilmis ve yaziya dokulmustur. Konusma metinleri soylem analizi ile incelenmistir. Konusma metinlerinde ortaya cikan aciklayici repertuarlar ‘hic dusunmedim’, ‘erkek olmak degisken bir sey’, ‘erkek olmak tanimlanamaz’ aciklayici repertuarlari ‘erkek olmak aciklanamaz’ basligi altinda toplanmistir. Bu repertuara gore erkek olmaya dair anlam insasinin hangi zeminden yapilacigi erkekler icin bir problem olusturmaktadir. Erkek olmanin anlaminin ortaklasilan yeniden uretimi, erkegin statusunun ve oteki olanin isaretlenmesiyle cesitlenmistir. Anahtar Kelimeler: Erkek, erkek olmanin anlami, aciklayici rep...

Bi̇r Grup Li̇se Öğretmeni̇ni̇n Öğretmenli̇k İle İlgi̇li̇ Algilari

Psikoloji Çalışmaları Dergisi, Nov 9, 2012

Çaprazlanmiş Grup Üyeli̇ği̇ Ve Kogni̇syonlarin Temsi̇li̇

Psikoloji Calısmaları Dergisi, 1995

... Gang erkek gdpraz kategori tiyeleri gruplannl “faal dinamjk cinsel p1'0b-lemleri olan&qu... more ... Gang erkek gdpraz kategori tiyeleri gruplannl “faal dinamjk cinsel p1'0b-lemleri olan" gekilnde tarif etmi§1crdir (Table 4). Gang kadlnlan ... Yetiggkin kadln gapraz kategori tiyeleri kendilerini "cvli, anne, gocuklarma dii§kiin, yol gC»ste1'en, tahsilli“ olarak tarif etmiglerdir (Table 5 ...

Bi̇r Grup Li̇se Öğretmeni̇ni̇n Öğretmenli̇k İle İlgi̇li̇ Algilari

Psikoloji Calısmaları Dergisi, 1993

Gerçekliğin İnşasında Özne ve Öteki Kavramlarının Bu Ülkede Düşündürdükleri

Sosyoloji Dergisi, 2004

Sosyal bilimler yok uzun bir sUre bilginin eyrensel oldugu inancmdaydl. Ama bugiln bilginin eyren... more

Eskişehir’de Yaşayan Bir Grup Erkeğin Erkek Olmaya Dair Açıklamalarında Kullandığı Dilsel Kaynaklar

Psikoloji Calısmaları Dergisi, 2013

Psikolojideki Özne Kavramı ve Türkiye'deki Özne Kavramı Üzerine Bazı Düşünceler

Sosyoloji Dergisi, 2003

... BUtlin bunlar, Tann ile insan arasllldaki bUtlinlUgUn yanimasllla yol aytl. Daha onceleri ya~... more

Les raisons diverses d'un retard de 100 ans de la psychanalyse en Turquie

Topique, Dec 1, 2004

Cumhuriyet, demokrasi ve kimlik

Gündelik Türkçe Konuşmalarda Bireyin Stratejik Özne Konumlanışı Ya Da Eylemine Göre Konumlanışı: Sıradan Episodlara Dayalı Bir Analiz

Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 2010

Bu araştırmada Türkçe sıradan konuşma episodlarında konuşma akışında konuşma cıların, "ben", "biz... more Bu araştırmada Türkçe sıradan konuşma episodlarında konuşma akışında konuşma cıların, "ben", "biz" konumlandırmalarındaki kayışlar ile konuşmada eyleme dair inşa ettikleri anlamalar arasında tekrarla yan etkileşim kalıpları arandı. Bu kalıpla rın Türkçe konuşmalarda konuşmacıların tekilliklerini konuşma etkileşiminde nasıl kurdukları hakkında bir öngörü sağlayacağı düşünülmektedir. Sıradan gündelik konuşma episodların da konuşmacıların sıra alışları sırasında kullandıkları "ben" ve "biz" zamirleri arasındaki karşılıklı geçişlerin konuşma sırasında anlatılan/söylenen/ifade edilen eylemle ilişkisi söylem analiziyle (discourse analysis) incelendi. Çalışmanın analiz biri mini sıradan gündelik konuşmalar oluşturdu. Farklı zaman ve mekânlarda kaydedilen ve toplam sekiz saati bulan gündelik konuşma kayıtları söylem analizi yoluyla incelendi. Analiz sonuçlarına göre eylemin özne tarafından tekil ya da çoğul halde sahiplenildiği ya da sahipsiz bırakıldığı durumlar ayrışmaktadır.

Language of Power: Language of Psychology

DergiPark (Istanbul University), Feb 7, 2012

Psikolojinin dili iktidarm kendini ¥ok iyi gizlemi~, gU¥IU, donU~tlirUcU, anlam Uretici dilidir. ... more Psikolojinin dili iktidarm kendini ¥ok iyi gizlemi~, gU¥IU, donU~tlirUcU, anlam Uretici dilidir. iktidarm gizli dili olarak psikoloji, bilimsellik vasfwl kullanarak insanlan 'normal' ya da 'anormal' statlistine atar, bireyler de ya~adlklan sosyal dtinya i¥inde bu stattilere gore eylemlerini ger¥ekle~tirir. Bireylerin ortak eylem alanlannda bu bilgiye uygun pratikleri de psikolojik bilginin kendisini, dolaYlslyla da iktidann dilini donU~tUrUr. Ama psikolojik dilin dayandlgl bireysellik ya da tekillik i¥ine girdigi farkh ktilttirlere gore •0 ktilttirUn dilinde tiretilmeye devam etmektedir. Bu suretle de i¥inden ¥lktlgl batllI ktilturUn dogasmdaki liberal bireyciligi bu bat! dl~l kUltUrlerin dilinde gU¥lendirmektedir. Nitekim postmodernist psikolojinin dili de bu tekilligi gU¥lendirmeye devam etmektedir.

Psikoloji ve Söylem Çalışmaları

sikolojik Bilgide Yerel İnsan Tasarımı

Gruplar Arası İlişkiler ve Sosyal Kimlik Teorisi

Alfa Yayınevi, 1999

Sosyal Psikolojide İnsanları Anlamak: Deneysel Ve Eleştirel Yaklaşımlar

Nobel Yayın Dağıtım, 2008

Repair Mechanisms in Daily Conversations in Turkish: Preliminary Results

Psikolojinin dili: İktidarın dili

Psikolojinin Değişen Paradigması ve Değişmeyen Sorunları

Instrumentalization of the Flag

Turkiye’de bugune kadar etkilesimlerde Turk bayragiyla ilgili anlam insalari uzerine calisilmamis... more Turkiye’de bugune kadar etkilesimlerde Turk bayragiyla ilgili anlam insalari uzerine calisilmamistir. Yahyagil (2013) universite ogrencileriyle yaptigi gorusmelerde bu anlam insalari ve dayandiklari aciklayici repertuarlara odaklanmis ve katilimcilarin o siradaki etkilesimde ne gibi anlamlar insa ettiklerini incelemistir. Burada ise Yahyagil’in calismasinda, katilimcilarin gorusmelerinde sik sik tekrarladiklari anlam kaliplari icinde basligini ‘aracsallasan bayrak’ olarak etiketleyebilecegimiz repertuara odaklanarak daha ayrintili bir analiz yapmak istiyoruz. Bu repertuar, daha once ilgili bir calisma yapilmamis olmakla birlikte bayragin nesnelestirilmesine ve etkilesim esnasinda bir baska eylemi icra etmede bir arac olarak kullanilmaya basladigini gostermesi acisindan cok onemlidir. Toplamda dokuz kisi olan universite ogrencileriyle iki fokus grup ve birebir dort gorusme yapilmis, konusmalar kaydedilmis ve birebir yaziya dokuldukten sonra elestirel soylemsel psikoloji ile (Wetherel...

Social Cognitions and Accentuation Effect in Simple and Cross Categorization

Interpretative repertoires used in interpretations about “being a man” by a group of men from Eskişehir

Bu calismanin amaci, erkeklerin soyleminde, ‘erkek olma’nin anlam insasinin ve bu insa esnasinda ... more Bu calismanin amaci, erkeklerin soyleminde, ‘erkek olma’nin anlam insasinin ve bu insa esnasinda kullanilan dilsel kaynaklar olan aciklayici repertuarlarin elestirel soylemsel analizle incelenmesidir. Calismanin katilimcilarini 25-70 yaslari arasindan 15 erkek olusturmaktadir. Her bir katilimciyla birebir olmak uzere 15 ayri gorusme gerceklestirilmistir. Konusmalar ses kayit cihaziyla kaydedilmis ve yaziya dokulmustur. Konusma metinleri soylem analizi ile incelenmistir. Konusma metinlerinde ortaya cikan aciklayici repertuarlar ‘hic dusunmedim’, ‘erkek olmak degisken bir sey’, ‘erkek olmak tanimlanamaz’ aciklayici repertuarlari ‘erkek olmak aciklanamaz’ basligi altinda toplanmistir. Bu repertuara gore erkek olmaya dair anlam insasinin hangi zeminden yapilacigi erkekler icin bir problem olusturmaktadir. Erkek olmanin anlaminin ortaklasilan yeniden uretimi, erkegin statusunun ve oteki olanin isaretlenmesiyle cesitlenmistir. Anahtar Kelimeler: Erkek, erkek olmanin anlami, aciklayici rep...

Bi̇r Grup Li̇se Öğretmeni̇ni̇n Öğretmenli̇k İle İlgi̇li̇ Algilari

Psikoloji Çalışmaları Dergisi, Nov 9, 2012

Çaprazlanmiş Grup Üyeli̇ği̇ Ve Kogni̇syonlarin Temsi̇li̇

Psikoloji Calısmaları Dergisi, 1995

... Gang erkek gdpraz kategori tiyeleri gruplannl “faal dinamjk cinsel p1'0b-lemleri olan&qu... more ... Gang erkek gdpraz kategori tiyeleri gruplannl “faal dinamjk cinsel p1'0b-lemleri olan" gekilnde tarif etmi§1crdir (Table 4). Gang kadlnlan ... Yetiggkin kadln gapraz kategori tiyeleri kendilerini "cvli, anne, gocuklarma dii§kiin, yol gC»ste1'en, tahsilli“ olarak tarif etmiglerdir (Table 5 ...

Bi̇r Grup Li̇se Öğretmeni̇ni̇n Öğretmenli̇k İle İlgi̇li̇ Algilari

Psikoloji Calısmaları Dergisi, 1993

Gerçekliğin İnşasında Özne ve Öteki Kavramlarının Bu Ülkede Düşündürdükleri

Sosyoloji Dergisi, 2004

Sosyal bilimler yok uzun bir sUre bilginin eyrensel oldugu inancmdaydl. Ama bugiln bilginin eyren... more

Eskişehir’de Yaşayan Bir Grup Erkeğin Erkek Olmaya Dair Açıklamalarında Kullandığı Dilsel Kaynaklar

Psikoloji Calısmaları Dergisi, 2013

Psikolojideki Özne Kavramı ve Türkiye'deki Özne Kavramı Üzerine Bazı Düşünceler

Sosyoloji Dergisi, 2003

... BUtlin bunlar, Tann ile insan arasllldaki bUtlinlUgUn yanimasllla yol aytl. Daha onceleri ya~... more

Les raisons diverses d'un retard de 100 ans de la psychanalyse en Turquie

Topique, Dec 1, 2004

PSİKOLOJİDE BİLGİNİN ELEŞTİREL ARKA PLANI

Bu kitapta yer alanlar; psikolojik bilginin kendisinde gerekli gördüğüm ve uzun zamandır üzerinde... more

Toplumsal Tipler

by Mehmet Ali Aydemir, Sibel . A Arkonac, Erhan TECİM, Özge Seda UĞRAŞ, Muhammed Salim Danış, Nilüfer ÖZTÜRK AYKAÇ, mehmet fatih bağrıyanık, and hanife özyer

Toplumsal tip, bireysel olarak temsil edilen ve ancak çok sayıda bireyin benzeri davranış ve eyle... more Toplumsal tip, bireysel olarak temsil edilen ve ancak çok sayıda bireyin benzeri davranış ve eylemlerinde karakteristik özellik kazanan, ortak tanımlayana dönüşen analitik bir çerçeve, kavrayış zenginliği, bilimsel anlamda ise bir kavramsal tanımlamadır. Toplumsal tipoloji, eylemin kalıplaşması, genelliği içeren özgün temsil yeteneğine ulaşması olarak temayüz etmesidir. Ait olduğu yapıyı ve evreni kendinde toplayabilme durumudur. Bu anlamda her yapı kendi tipini ve insanını var eder yahut her yapı kendi insanı tarafından oluşturulur ve her defasında yeniden formüle edilir. Toplumsal tipler bütün bir toplum demektir. Toplumu meydana getiren her yapı, kurum, bölüm, mekân, durum/hal kendi aktörleriyle vardır, onlarla anlamlıdır. Yapılara, kurumlara, bölümlere can veren aslında insanlardır yani toplumsal tiplerdir. Ekonomi, din, siyaset, aile, eğitim; çarşı, pazar, para, cami, okul, medrese, parti, belediye, ev, mahalle bütünüyle tiplerle kendi hayatiyetini sürdürür. Kurumları, yapıları, mekânları insan figürleri olmadan anlamak, açıklamak, kavramak mümkün değildir. Ekonomi kurumu bağlamında burjuva,

Savaşın toplum sağlığına uzun vadede etkisi ve kriz durumlarında toplum kalıp kenetlenmeyi koruyabilme

Savaşın toplum sağlığına uzun vadede etkisi ve kriz durumlarında toplum kalıp kenetlenmeyi koruyabilme, 2021

Psikolojinin Türkiye'deki Geçmişi II

Psikolojinin Türkiye'deki Geçmişi I Psikolojinin Türkiye'deki Geçmişi I

Psikolojinin Türkiye'deki Geçmişi, 2020

Türkiye’de psikoloji ile ilgili ilk düşünce ve fikirleri, 19.yüzyılın ikinci yarısından itibaren ... more Türkiye’de psikoloji ile ilgili ilk düşünce ve fikirleri, 19.yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı entellektüellerinin takip ettiği dönemin felsefî akımları içinde görmekteyiz.Bu sebeple psikolojinin Türkiye’deki gelişiminin sistematik bir anlatısını kurgulamak ve tartışmaya açmak için bu dönemden başlamak düşüncesindeyim. Bu anlatıda tartışmaların bağlamını Türkiye tarihindeki siyasî, kültürel ve düşünce hayatındaki kırılmalar oluşturacaktır. Bir başka ifade ile psikoloji ile ilgili ortaya çıkan gelişmeler ve kaynaklar, bu bağlam içinde ilişkilendirilecektir.

TÜRKİYEDE MODERNİTENİN DÖNÜŞTÜRDÜĞÜ BİREY VE DÜNYASI 1

PSİKOLOJİ VE SÖYLEM ÇALIŞMALARI

by Büşra İnci and Sibel . A Arkonac

Eleştirel Psikoloji Bülteni (2014) Psikolojide Araştırma ve Yöntem Tartışmaları Sayısı s/ 39-54 Ö... more Eleştirel Psikoloji Bülteni (2014) Psikolojide Araştırma ve Yöntem Tartışmaları Sayısı s/ 39-54 ÖZET Türkiyeli sosyal araştırmacılar ve psikoloji araştırmacıları, psikoloji temelli söylem analizi ve söylem çalışmalarından çok yeni haberdar olmaktadır. Bu makalenin amacı Türkiyeli okuyucuyu bu epistemolojik duruş ile tanıştırmaktır. Söylem analizi adı altında 1980'lerin ikinci yarısından itibaren epistemolojik bir duruş ve bu duruşun getirdiği bir analiz yöntemi olarak alternatif ya da radikal bir psikoloji anlayışı geliştirilmiştir. Bugün söylem analizi adı genel bir başlık olarak kullanılmaktadır. Sosyal araştırmacılar bu genel başlık altında birbirinden farklılaşan söylemsel psikoloji, eleştirel söylemsel psikoloji ya da eleştirel söylem analizi gibi çeşitli versiyonlar geliştirerek birbirinden hem odaklandıkları problemler hem de analiz zeminleri açısından farklılaşmaktadır. Bu makale boyunca söylem ve söylem çalışmalarının, niteliksel ama ana akım esaslı psikolojiden farkı ortaya konacak daha sonra söylemin eylem yönelimi, inşa edici ve inşa edilen özelliği, retoriksel ve argumentatif niteliği ele alınıp kısaca açıklanacaktır. Son olarak da psikoloji temelli söylem çalışmalarının Türkiye'deki geçmişi ve çalışma alanları aktarılacaktır. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Söylem, eylem, psikoloji, söylemsel psikoloji, eleştirel söylem analizi ABSTRACT Psychology researchers in Turkey has newly met psychology-based discourse analysis and discourse studies. So the purpose of this article is to get the reader acquantied with this epistemological stance. From the second half of 1980's this epistemological stance and its method of analysis, under the rubric of discourse analysis, brought a radical, an alternative understanding of psychology. In 1990's social researchers were differed from each other under this general " discourse analysis " title. Focusing on different problems and working on different analytical grounds social researchers have developed some versions of discourse analysis like discursive psychology, critical discursive psychology or critical discourse analysis. Along the article the components of discourse like its action orientation, argumentative and rhetorical orientation, and its constructive as well as constructed orientation will be explained and discussed. Finally the past of psychology based discourse studies in Turkey will be described briefly.

Yerel Bir Benlik Modeli Icin Soylem Analizlerinin Teklifi Ne Olabilir (Yanlış Bir Başlık!)

23-24 Mart 2017 tarihleri arasında Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü Sosy... more 23-24 Mart 2017 tarihleri arasında Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü Sosyal Psikoloji Ana Bilim Dalı tarafından düzenlenen Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırmalar Sempozyumu'nda yapılan konuşmanın metni Bundan on ya da onbeş sene önce olsaydı size burada söylem analizinin ne olduğunu en temel kurallarından başlayarak anlatmam gerekirdi. Ama bugün artık Türkçe literatürde buna gerek kalmayacak kadar yayın ve çalışma örneği sergilediğime inanıyorum. Onun için size bu tanıtımları yapmayacağım. Ama sosyal bilimlerde özellikle de psikoloji çıkışlı olanlar için önemli olan birkaç hususu tekrar etmekte fayda var. Herşeyden önce söylem analizi adında analizi lafı geçmekle birlikte nicel araştırmanın deney yapmak gibi, alan araştırması yapmak gibi bir analiz yöntemi değildir ya da fokus grup veya mülakat tekniği ya da anket gibi araştırma teknikleri de aklınıza gelmesin. Söylem analizi tıpkı psikolojiden farklı olan psikanaliz gibi insanı anlama teşebbüsüdür; bu anlama teşebbüsünde bir dünya ve insan tasavvuru öne sürer ve tasavvurla sosyal alanı nasıl seyredebileceğimize dair de bize bir dil teklif eder. Söylem analizi dediğimiz şey bu analizin kendisidir. Söylem analizi bilgiye ve dolayısıyla bilgi edinme metoduna eleştirel durur. Bu eleştirel duruşuyla psikolojiden ve yapısalcı duruşuyla da Freudyen psikanalizden tamamen farklıdır. Bu anlamda psikanalizi farklı cephelere oturtmamız lazım özellikle de Freudyen yaklaşımı yapısalcı duruşuyla diğerlerinden farklı tutmak lazım. Söylem analizinin en önemli ayırdedici duruşu insana dair genellenebilir, tekrarlanabilir ya da evrensel bilgi ortaya koyma gibi bir çabası yoktur niyeti yoktur çünkü zaten bu düşünceye baştan karşıdır. Bu sebeple fenomenleri ortaya çıkartan altta yatan yapıları, süreçleri ortaya sermeye çalışan niteliksel ya da nicel çalışan psikolojiden ayrışır. Şimdi konuşmamın başlığındaki yanlış başlık ibaresini ele alabilirim. Bu sempozyum için benden bir başlık istendiğinde yerel benlik modelleri ifadesini düşünmeden kullandığımı çok kısa bir süre önce fark ettim. Konuşmam ilerledikçe siz de göreceksiniz ki söylem analizinin oturduğu bilgi anlayışında yerellikten bahsetmek yersiz ve yanlıştır çünkü sosyal alana, dilin içinden baktığı için, dilde üretilenler olarak bakılır ve dilde işleyen süreçler incelenir. Bu sebeple dil inceleme alanıdır. Bu sebeple dilin ürettiğinin sözgelimi benliğin yerelliğinden ve evrenselliğinden bahsetmek mümkün değildir. Benim bu başlığı kullanma sebebim ise sanırım psikolojideki pozitivistik geçmişim ve onun egemen düşüncesinin izleri olsa gerek. Yerellik evrenselci düşüncenin bir ögesidir. Genellenebilir bir bilgi ile hareket ettiğiniz zaman genelde işleyenle özelde işleyeni ayırd etmeniz gerekir ve bu noktada da yerellik, önünüze nitel ya da nicel bir çalışma alanı olarak çıkar. Ama söylem analizinin dünya ve insan tasavvurunda böyle bir şey yoktur.