Thesis Chapters by Gulu Shikhaliyev
Baku State University, 2016
İnsan hüquqları ciddi elmi araşdırmaların predmetinə, daxili siyasətlə bağlı qızğın müzakirə və m... more İnsan hüquqları ciddi elmi araşdırmaların predmetinə, daxili siyasətlə bağlı qızğın müzakirə və mübahisələrin mövzusuna, əksər ölkələrin konstitusiyasının ana xəttinə, sülh və əməkdaşlıq haqqında beynəlxalq sazişlərin başlıca obyektinə çevrilmişdir. İnsan hüquqları ideyasının fəlsəfi əsaslarının işlənib hazırlanması və bu ideya uğrunda səmərəli mübarizə aparılması son üç əsrin payına düşmüşdür. XVIII əsrdə Avropada ayrılmaz insan və vətəndaş hüquqları meydana çıxmışdır. XIX əsrdə siyasi hüquqlar yaranmış, XX əsrdə isə bütün bu hüquqlar sırasına iqtisadi və sosial hüquqlar da əlavə edilmişdir.
İnsan hüquqları ideyasının bugünkü mənzərəsi II Dünya müharibəsindən sonra formalaşmışdır. II Dünya müharibəsinin yenidən təkrarlanmaması, dünyada sülh və təhlükəsizliyin təmin olunması üçün 1945-ci ildə BMT yaradılmışdır. Təşkilatın əsas məqsədi isə insan hüquqlarının qorunması idi. Buna görə də, 1948-ci ilin dekarın 10-da "İnsan Hüquqları haqqında Ümumi Bəyannamə" qəbul edildi. Bundan sonra insan hüquqları anlayışı Avropa, Amerika, Asiya və Afrika qitəsində də geniş yayılmağa başladı. Həmin qitələrdə insan hüquqlarının qorunması üçün beynəlxalq və regional təşkilatlar yaradılmışdır, dünya dövlətləri isə beynəlxalq sənədlərə qoşulmaqla yanaşı, insan hüquqlarının qorunması baxımından öz üzərlərinə öhdəliklər götürmüş, həmin öhdəlikləri isə öz milli qanunvericiliklərində əks etdirməyə başlamışdılar.
XXI əsrdə beynəlxalq münasibətlərdə baş verən hadisələrə nəzər yetirdikdə, terror aktları, vətədaş müharibələri, inqilablar, cinayətlər, illərlə davam edən ərazi və ya etnik münaqişələr, bütün bəşəriyyəti hədəf alan nüvə silahının istehsalı kimi xoşagəlməz və dünyanın hər bir sakini üçün hədə-qorxu yaradan hadisələrin nə qədər sürətlə yayıldığının şahidi oluruq. Təbii ki, belə bir şəraitdə ilk və həll edilməsi ən vacib məsələ pozulmuş insan hüquqlarının bərpa edilməsi və əsas insan hüquq və azadlıqlarına qarşı yönəlmiş bütün aktların qarşısının alınmasıdır.
İnsan hüquqlarının qorunması ilə bağlı dövlətlərin üzərlərinə götürdükləri öhdəlikləri yerinə yetirməməsi, həmin dövlətlərin isə beynəlxalq nəzarət mexanizmləri vasitəsilə cəzalandırılmaması, insan hüquq və azadlıqlarının təmin olunması müasir beynəlxalq münasibətlərdə həlli vacib olan ən aktual problemlərdən biridir.
Tədqiqat işində qarşıya qoyulan məqsədə nail olmaq üçün aşağıdakı vəzifələri ümumiləşdirmək olar:
İnsan hüquqlarının mənbəyi və tarixi köklərinin hərtərəfli araşdırılması;
İnsan hüquqlarının ümumbəşəri dəyər kimi formalaşması;
İnsan hüquqlarının təsnifatlarını və xüsusiyyətlərini göstərmək;
İnsan hüquqlarının tənzimlənməsi və müdafiəsi mexanizmlərinin müəyyənləşdirilməsi;
müstəqil olduqdan sonra Azərbaycanın insan hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsi üçün həyata keçirdiyi məqsədyönlü siyasəti haqqında məlumat vermək.
İstanbul Üniversitesi, 2020
Çocuk işçiliği tüm dünyayı düşündüren, gelişmiş, gelişmekte olan ve
azgelişmişlik seviyelerine ba... more Çocuk işçiliği tüm dünyayı düşündüren, gelişmiş, gelişmekte olan ve
azgelişmişlik seviyelerine bakılmaksızın neredeyse tüm ülkelerin sosyal
politikalarında en önemli sosyal sorun olarak tartışılmaktadır. “Çocuk işçiliği”
sorunu çocukluk dönemini yaşayamadan ağır koşullarda çalışma hayatına katılan,
temel haklarından mahrum kalan, çalıştıkları zaman fiziksel ve zihinsel gelişimleri
olumsuz etkilenen çocukların gelecekleri için umut vaat etmemektedir. Dahası,
mevcut sorun çocuk ölüm sayısını artırmakta, toplumun sosyo-kültürel yapısını
değiştirmekte ve devlet için ekonomik sorunlar yaratmaktadır.
Tarihin her döneminde mevcut olan çocuk işçiliği Sanayi devriminden sonra
yeni boyut almış, 21. yüzyılda ise mücadele edilmesi gereken bir sorun haline
dönüşmüştür. Çocuk işçiliğinin nedenlerinden biri diğerinin sebebi olduğu için bu
sorunun kısa zamanda çözülmesi mümkün değildir. Zorla çalıştırılan veya çalışmak
zorunda kalan çocukların yeniden okula devam etmeleri, sağlıklı beslenmeleri,
çocukluklarını yaşamaları, gelişimlerini olumsuz etkileyen faktörlerden kurtulmaları
için uluslararası alanda çocuk işçiliğine karşı kısa ve uzun vadede mücadele
programları yapılmaktadır.
Bu çalışmada çocuk işçiliği ve çocukların çalışmasına sebep olan nedenler
analiz edilmekte, çocuk işçiliği sorununun tarihsel gelişimi ve buna karşı uluslararası
örgütler tarafından kabul edilen uluslararası belgeler döküman analizi yöntemi ile
incelenmekte, ILO’nun çocuk işçiliğine karşı önleme politikaları tartışılmaktadır.
Uploads
Thesis Chapters by Gulu Shikhaliyev
İnsan hüquqları ideyasının bugünkü mənzərəsi II Dünya müharibəsindən sonra formalaşmışdır. II Dünya müharibəsinin yenidən təkrarlanmaması, dünyada sülh və təhlükəsizliyin təmin olunması üçün 1945-ci ildə BMT yaradılmışdır. Təşkilatın əsas məqsədi isə insan hüquqlarının qorunması idi. Buna görə də, 1948-ci ilin dekarın 10-da "İnsan Hüquqları haqqında Ümumi Bəyannamə" qəbul edildi. Bundan sonra insan hüquqları anlayışı Avropa, Amerika, Asiya və Afrika qitəsində də geniş yayılmağa başladı. Həmin qitələrdə insan hüquqlarının qorunması üçün beynəlxalq və regional təşkilatlar yaradılmışdır, dünya dövlətləri isə beynəlxalq sənədlərə qoşulmaqla yanaşı, insan hüquqlarının qorunması baxımından öz üzərlərinə öhdəliklər götürmüş, həmin öhdəlikləri isə öz milli qanunvericiliklərində əks etdirməyə başlamışdılar.
XXI əsrdə beynəlxalq münasibətlərdə baş verən hadisələrə nəzər yetirdikdə, terror aktları, vətədaş müharibələri, inqilablar, cinayətlər, illərlə davam edən ərazi və ya etnik münaqişələr, bütün bəşəriyyəti hədəf alan nüvə silahının istehsalı kimi xoşagəlməz və dünyanın hər bir sakini üçün hədə-qorxu yaradan hadisələrin nə qədər sürətlə yayıldığının şahidi oluruq. Təbii ki, belə bir şəraitdə ilk və həll edilməsi ən vacib məsələ pozulmuş insan hüquqlarının bərpa edilməsi və əsas insan hüquq və azadlıqlarına qarşı yönəlmiş bütün aktların qarşısının alınmasıdır.
İnsan hüquqlarının qorunması ilə bağlı dövlətlərin üzərlərinə götürdükləri öhdəlikləri yerinə yetirməməsi, həmin dövlətlərin isə beynəlxalq nəzarət mexanizmləri vasitəsilə cəzalandırılmaması, insan hüquq və azadlıqlarının təmin olunması müasir beynəlxalq münasibətlərdə həlli vacib olan ən aktual problemlərdən biridir.
Tədqiqat işində qarşıya qoyulan məqsədə nail olmaq üçün aşağıdakı vəzifələri ümumiləşdirmək olar:
İnsan hüquqlarının mənbəyi və tarixi köklərinin hərtərəfli araşdırılması;
İnsan hüquqlarının ümumbəşəri dəyər kimi formalaşması;
İnsan hüquqlarının təsnifatlarını və xüsusiyyətlərini göstərmək;
İnsan hüquqlarının tənzimlənməsi və müdafiəsi mexanizmlərinin müəyyənləşdirilməsi;
müstəqil olduqdan sonra Azərbaycanın insan hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsi üçün həyata keçirdiyi məqsədyönlü siyasəti haqqında məlumat vermək.
azgelişmişlik seviyelerine bakılmaksızın neredeyse tüm ülkelerin sosyal
politikalarında en önemli sosyal sorun olarak tartışılmaktadır. “Çocuk işçiliği”
sorunu çocukluk dönemini yaşayamadan ağır koşullarda çalışma hayatına katılan,
temel haklarından mahrum kalan, çalıştıkları zaman fiziksel ve zihinsel gelişimleri
olumsuz etkilenen çocukların gelecekleri için umut vaat etmemektedir. Dahası,
mevcut sorun çocuk ölüm sayısını artırmakta, toplumun sosyo-kültürel yapısını
değiştirmekte ve devlet için ekonomik sorunlar yaratmaktadır.
Tarihin her döneminde mevcut olan çocuk işçiliği Sanayi devriminden sonra
yeni boyut almış, 21. yüzyılda ise mücadele edilmesi gereken bir sorun haline
dönüşmüştür. Çocuk işçiliğinin nedenlerinden biri diğerinin sebebi olduğu için bu
sorunun kısa zamanda çözülmesi mümkün değildir. Zorla çalıştırılan veya çalışmak
zorunda kalan çocukların yeniden okula devam etmeleri, sağlıklı beslenmeleri,
çocukluklarını yaşamaları, gelişimlerini olumsuz etkileyen faktörlerden kurtulmaları
için uluslararası alanda çocuk işçiliğine karşı kısa ve uzun vadede mücadele
programları yapılmaktadır.
Bu çalışmada çocuk işçiliği ve çocukların çalışmasına sebep olan nedenler
analiz edilmekte, çocuk işçiliği sorununun tarihsel gelişimi ve buna karşı uluslararası
örgütler tarafından kabul edilen uluslararası belgeler döküman analizi yöntemi ile
incelenmekte, ILO’nun çocuk işçiliğine karşı önleme politikaları tartışılmaktadır.
İnsan hüquqları ideyasının bugünkü mənzərəsi II Dünya müharibəsindən sonra formalaşmışdır. II Dünya müharibəsinin yenidən təkrarlanmaması, dünyada sülh və təhlükəsizliyin təmin olunması üçün 1945-ci ildə BMT yaradılmışdır. Təşkilatın əsas məqsədi isə insan hüquqlarının qorunması idi. Buna görə də, 1948-ci ilin dekarın 10-da "İnsan Hüquqları haqqında Ümumi Bəyannamə" qəbul edildi. Bundan sonra insan hüquqları anlayışı Avropa, Amerika, Asiya və Afrika qitəsində də geniş yayılmağa başladı. Həmin qitələrdə insan hüquqlarının qorunması üçün beynəlxalq və regional təşkilatlar yaradılmışdır, dünya dövlətləri isə beynəlxalq sənədlərə qoşulmaqla yanaşı, insan hüquqlarının qorunması baxımından öz üzərlərinə öhdəliklər götürmüş, həmin öhdəlikləri isə öz milli qanunvericiliklərində əks etdirməyə başlamışdılar.
XXI əsrdə beynəlxalq münasibətlərdə baş verən hadisələrə nəzər yetirdikdə, terror aktları, vətədaş müharibələri, inqilablar, cinayətlər, illərlə davam edən ərazi və ya etnik münaqişələr, bütün bəşəriyyəti hədəf alan nüvə silahının istehsalı kimi xoşagəlməz və dünyanın hər bir sakini üçün hədə-qorxu yaradan hadisələrin nə qədər sürətlə yayıldığının şahidi oluruq. Təbii ki, belə bir şəraitdə ilk və həll edilməsi ən vacib məsələ pozulmuş insan hüquqlarının bərpa edilməsi və əsas insan hüquq və azadlıqlarına qarşı yönəlmiş bütün aktların qarşısının alınmasıdır.
İnsan hüquqlarının qorunması ilə bağlı dövlətlərin üzərlərinə götürdükləri öhdəlikləri yerinə yetirməməsi, həmin dövlətlərin isə beynəlxalq nəzarət mexanizmləri vasitəsilə cəzalandırılmaması, insan hüquq və azadlıqlarının təmin olunması müasir beynəlxalq münasibətlərdə həlli vacib olan ən aktual problemlərdən biridir.
Tədqiqat işində qarşıya qoyulan məqsədə nail olmaq üçün aşağıdakı vəzifələri ümumiləşdirmək olar:
İnsan hüquqlarının mənbəyi və tarixi köklərinin hərtərəfli araşdırılması;
İnsan hüquqlarının ümumbəşəri dəyər kimi formalaşması;
İnsan hüquqlarının təsnifatlarını və xüsusiyyətlərini göstərmək;
İnsan hüquqlarının tənzimlənməsi və müdafiəsi mexanizmlərinin müəyyənləşdirilməsi;
müstəqil olduqdan sonra Azərbaycanın insan hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsi üçün həyata keçirdiyi məqsədyönlü siyasəti haqqında məlumat vermək.
azgelişmişlik seviyelerine bakılmaksızın neredeyse tüm ülkelerin sosyal
politikalarında en önemli sosyal sorun olarak tartışılmaktadır. “Çocuk işçiliği”
sorunu çocukluk dönemini yaşayamadan ağır koşullarda çalışma hayatına katılan,
temel haklarından mahrum kalan, çalıştıkları zaman fiziksel ve zihinsel gelişimleri
olumsuz etkilenen çocukların gelecekleri için umut vaat etmemektedir. Dahası,
mevcut sorun çocuk ölüm sayısını artırmakta, toplumun sosyo-kültürel yapısını
değiştirmekte ve devlet için ekonomik sorunlar yaratmaktadır.
Tarihin her döneminde mevcut olan çocuk işçiliği Sanayi devriminden sonra
yeni boyut almış, 21. yüzyılda ise mücadele edilmesi gereken bir sorun haline
dönüşmüştür. Çocuk işçiliğinin nedenlerinden biri diğerinin sebebi olduğu için bu
sorunun kısa zamanda çözülmesi mümkün değildir. Zorla çalıştırılan veya çalışmak
zorunda kalan çocukların yeniden okula devam etmeleri, sağlıklı beslenmeleri,
çocukluklarını yaşamaları, gelişimlerini olumsuz etkileyen faktörlerden kurtulmaları
için uluslararası alanda çocuk işçiliğine karşı kısa ve uzun vadede mücadele
programları yapılmaktadır.
Bu çalışmada çocuk işçiliği ve çocukların çalışmasına sebep olan nedenler
analiz edilmekte, çocuk işçiliği sorununun tarihsel gelişimi ve buna karşı uluslararası
örgütler tarafından kabul edilen uluslararası belgeler döküman analizi yöntemi ile
incelenmekte, ILO’nun çocuk işçiliğine karşı önleme politikaları tartışılmaktadır.