Contemporary History

Öz: Osmanlı Devleti’nde en önemli orta öğretim kurumlanndan biri
îdâdîdir. Kemal Efendi’nin nâzırlığı zamanında sıbyan mekteplerinde
meydana gelen yenilikler iyi sonuçlar vermekteydi. Ancak bu
mekteplerin üzerinde eğitim verebilecek kurumlar yoktu. 1868 yılında
Avrupa liselerine denk Türkçe ve Fransızca’nın okutulduğu
Mekteb-i Sultânî ismindeki Galatasaray Mektebi açılsa da vilayetlerin
de yüksek okullara öğrenci yetiştirecek düzeyde mekteplere
ihtiyacı vardı. Bu nedenle îdâdîlerin açılması artık zorunlu hale gelmiştir.
1869 Maârif-i Umumiye Nizamnâmesinde îdâdî mekteplerine
yer verilmiştir. Kız ve erkek öğrenciler için açılması ve sayılarının
arttırılması konusunda destek sağlanmıştır. Çevirisi yapılan
makale, eğitim alanındaki çalışmalarıyla Türk Eğitim Tarihi’ne katkılarda
bulunan Nafi Atuf Kansu’nun kaleme aldığı mâarif tarihimizden
ilk erkek ve kız îdâdîlerini konu almaktadır. Eser, Türk
Ocakları Merkez Heyeti’nin Teşrîn-i sânî 1340 tarihinde yayınladığı
Türk Yurdu Dergisi’nin 1. cild, 1. sayısında okurlarla buluşmuştur.

Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda Orhan Gazi savaş
zamanı sefere katılmak, barış döneminde de tarımla
uğraştırılmak üzere ilk piyade teşkilatı olarak yaya ve
müsellemler kurmuştur. Müslüman Türklerden oluşan
yayalar, yaptıkları görev karşılığında olağan üstü vergiden
m uaf tutulmuştur. Yayaların bu muafiyetlerini ifade etmek
için müsellem kelimesi kullanılmıştır. Fetret Devrinden
sonra ise müsellem kelimesi bu teşkilatın içinde yer alan
yayalardan daha ziyade atlı askerler için kullanılmaya
başlamıştır Osmanlı’nın ilk fethettikleri bölgelerde
müsellemlerin rolü oldukça önemlidir. Çalışmanın konusu
olan Tekirdağ Nahiyesi’ne ait müsellem kayıtlarına 1532
tarihli Çirmen Livası müsellem defterlerinden ulaşılmıştır.
Defterin 224 - 364 sayfaları Tekfurdağı olarak
isimlendirilen ve Çirmen müsellem livasının en büyük
nahiyesi olan Tekirdağ’a ayrılmıştır. Defterin ilgili kısmı hacimli olduğundan dolayı bu çalışmada 224-299 sayfaları
Latin harflerine aktarılmıştır. Çalışmanın amacı, dönemin en
önemli kayıtlarından biri olan müsellem defterleri
aracılığıyla Tekirdağ müsellem ocaklarını gün yüzüne
çıkarmak ve Tekirdağ şehir tarihine ışık tutmaktır.

Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda Orhan Gazi savaş zamanı sefere katılmak, barış döneminde de tarımla uğraştırılmak üzere ilk piyade teşkilatı olarak yaya ve müsellem ocağını kurmuştur. Müslüman Türklerden oluşan yayalar, yaptıkları görev karşılığında olağan üstü vergiden muaf tutulmuştur. Yayaların bu muafiyetlerini ifade etmek için müsellem kelimesi kullanılmıştır. Fetret Devrinden sonra ise müsellem kelimesi bu teşkilatın içinde yer alan yayalardan daha ziyade atlı askerler için kullanılmaya başlamıştır Osmanlı’nın ilk fethettikleri bölgelerde müsellemlerin rolü oldukça önemlidir. Çalışmanın konusu olan Tekirdağ Nahiyesi’ne ait müsellem kayıtlarına 1532 tarihli Çirmen Livası müsellem defterlerinden ulaşılmıştır. Defterin 224 - 364 sayfaları Tekfurdağı olarak isimlendirilen ve Çirmen müsellem livasının en büyük nahiyesi olan Tekirdağ’a ayrılmıştır. Defterin ilk bölümünü kapsayan 224 ila 299 kısmı Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisinin 3 sayısında 153 ila 233 sayfaları arasında yayımlanmıştır. Defterin ilgili bölümünün hacimli olmasından dolayı bu sayıda çalışmanın ikinci kısmını oluşturan defterin 300 ila 365 sayfaları arası Latin harflerine aktarılmıştır. Çalışmanın amacı, dönemin en önemli kayıtlarından biri olan müsellem defterleri aracılığıyla Tekirdağ müsellem ocaklarını gün yüzüne çıkarmak ve Tekirdağ şehir tarihine ışık tutmaktır.

Osmanlı Devleti, 19. yüzyılın ikinci çeyreğinde kendi sınırlarında yaşayan halkı korumak ve varlığını sürdürebilmek için 1839 yılında Tanzimat Fermanı’nı ilan etmiştir. Ferman, siyâsî, idârî, askerî, hukukî alanlarda maddeler içermektedir. Tanzimat dönemi, diğer birçok alanda olduğu gibi eğitim alanında da etkisini günümüze dek sürdürmüş önemli bir dönemdir. Eğitimin Osmanlı Devleti’ni kurtaracak hem siyasal hem de toplumsal işlevinin olması, bu alanda yeniliklerin gerçekleştirilip teşkîlâtlanmanın güçlendirilmesine sebep olmuştur. Örgün eğitimde ilk, orta ve yüksek derecede okullar açılmıştır. Meslekî ve teknik eğitimin temelleri atılmıştır. Bakanlık düzeyindeki ilk resmî eğitim kurumu olan Maârif-i Umumiye Nezâreti kurulmuştur. Nezâretin ilk nâzırı Abdurrahman Sami Paşa, ilk müsteşarı Hayrullah Efendi olmuştur. Başkentte ve taşralarda açılması planlanan okullar, tek ve kapsayıcı bir nizamnâme ile belirtilmiştir. 1869’da yayınlanan Maârif-i Umumiye Nizamnâmesi, fünun ve maârifin refahın temel kaynağı olduğunu ifade etmektedir. Ayrıca Osmanlı Devleti’ndeki mekteplerin sayısının arttırılması gerektiği vurgulanmıştır. Bu tarihten sonra eğitim kurumları çoğaltılmıştır. Yeni eğitim politikaları uygulanmaya başlanmıştır. Öğretim yöntem ve teknikleri geliştirilmiş, okul programları hazırlanmış, öğretmenlik meslek haline getirilmiştir. Bir bakıma dağınık halde bulunan eğitim sistemi toparlanmaya çalışılmıştır. Günümüz mâarif teşkîlâtı, Tanzimat’tan sonra oluşturulan teşkîlâtın uzantısıdır. Eğitim alanındaki teşkîlâtlanmayı, beraberinde gelen yenilik ve değişiklikleri anlayabilmemiz için Tanzimat sürecindeki yapılanmayı kavramamız gerekir. Lütfi Efendi’nin 1 Eylül 1926 yılında Türk Tarihi Encümeni Mecmuası’nda yayınlanan “Tanzimat’tan Sonra Türkiye’de Maârif Teşkîlâtı (1267-1287)” adlı makale bahsi geçen dönem için faydalı bir çalışma olduğu düşünüldüğünden günümüz Türkçesine aktarılmıştır.

In this paper, some properties of the periodic shadowing are presented. It is shown that a homeomorphism has the periodic shadowing property if and only if so does every lift of it to the universal covering space. Also, it is proved that continuous mappings on a compact metric space with the periodic shadowing and the average shadowing property also have the shadowing property and then are chaotic in the sense of Li-Yorke. Moreover, any distal homeomorphisms on a compact metric space with the periodic shadowing property do not have the asymptotic average shadowing property.

ÖZ 1877-1878 OSMANLI-RUS SAVAŞI SONRASI HARBİYE NEZÂRETİNİN KURULMASI VE YAPISI (1878-1884) GİZEM ÜNAL Osmanlı Devleti'nde 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında savaşı neden kaybettik ve yapılması gereken ıslahatlar nelerdir tartışmaları vardı. Savaş sonrasında 1879 yılında Seraskerlik kaldırılarak onun yerine Harbiye Nezâreti kurulmuştur. 1880-1884 yılları arasında faal olan Harbiye Nezâreti hem kaybedilen savaşın verdiği tahribat silinmeye çalışılmıştır hem de savaş sonrası ıslahatların merkezi konumuna gelmiştir. Bu süreçte Sultan II. Abdülhamid tarafından Yıldız Sarayı'nda oluşturulan Seraskeriye, Osmanlı ordusunun fennî yönüyle ilgilenmekle görevlendirildi. Burada kurulan komisyonlar Avrupa'dan getirilen kitapların izinde ıslahatlar gerçekleştirdi. Dönemin rol model alınan Alman ordusundan, henüz ıslahatların başlangıcında, teknik destek ve orduya nitelikli askerî personeli yetiştirmek üzere uzman bir ekip talebinde bulunulmuştu. Alman uzmanlar ekonomik yetersizlik ve Osmanlı paşalarının reforma karşı bakış açısından dolayı bu süreç sonrasında (1880-1884) etkin olabildiler. Ordunun ıslahı ise, nitelikli eleman eksikliği ve ekonomik yetersizlikler dolayısıyla tam olarak gerçekleşememiş ancak Osmanlı askerî bürokrasisi genişlemiş bir yapıya sahip olmuştur. 1882-1884 yıllarında Yıldız Sarayı'ndaki Seraskerlik, Harbiye Nezâreti'yle bütünleşme sürecini tamamlayarak Osmanlı askerîyesinin en üst kurumu haline gelmiştir. 1884 yılından sonra yapılan ıslahatların bu süreçte meydana gelen yeniliklerden bu yapı üzerine bina edilmiştir. Diğer savaş kayıplarının aksine neden kurumsal değişimin yapıldığı ve sonrasında neden eski çatı olan Seraskerliğe dönüldüğü ise merak konusudur.

The Skopje Academy serves as a hub for academic activities and intellectual exchange and provides a platform for researchers and students to engage in interdisciplinary discussions, conferences, and seminars. The Skopje Academy views training distinguished people who have internalized what is good, true, and beautiful as the solution to the deep crises the Balkans has experienced for two centuries. The academy aims to develop a perspective on the world, the Balkans, cities, societies, and people through the programs it has developed by prioritizing the actions of people shaped by knowledge, morality, values, and competence along this axis. It aims to reach these goals by listening, reading, and writing from an interdisciplinary perspective focused on the social sciences. The Abdulfettah Rauf Research Center is another integral part of the Foundation. Named after the association' s initial formation, this center carries out studies on the personality, life, and works of Abdulfettah Rauf, an important poet and thinker from Skopje. By exploring the rich heritage of the Balkans, the center seeks to preserve and promote the region' s cultural diversity. Lastly and in affiliation with the foundation, IDEFE Publications plays a crucial role in disseminating knowledge and research findings. Through its publishing activities, IDEFE Publications ensures that the valuable research conducted by the foundation and its partners reaches a wider audience. Through its research centers, training centers, and publishing houses, the Balkan Studies Foundation is committed to promoting academic excellence, fostering interdisciplinary research, and advancing our understanding of the Balkan region. By engaging in a wide range of activities, the foundation aims to contribute to the social, cultural, and economic development of the Balkans and toward strengthening the bonds between its diverse communities.

Fransız İhtilali ile dünyaya yayılan milliyetçilik akımlarının çok ulus-
lu Osmanlı Devleti’nde yayılması II. Mahmut’un reform çabalarına giriştiği
döneme rastlar. Sonrasında Tanzimat Devrinde çeşitli bölgelere ve duruma
göre değişecek şekilde reformları uygulanmıştır. Balkanlarda Tuna pilot olarak Tanzimat reformlarının ilk adımlar atılmıştır. Balkanlardaki eyaletlerin kendisine mahsus özellikleri olduğu için uygulanan Reformlara verilen karşılıklar farlılık gösterir. Sırp isyanıyla başlayan çözülme, Yunan isyanı ile perçinlenmiş ve dini temellere dayalı Millet sistemi içerisindeki kimliklerini üzerinden sorgulatmıştır. Bulgarların etnik kimliklerini önceleyerek 20 yılda bir bağımsızlığa giden yolda adım atmışlardır. Arnavutların dini kimlikleriyse çeşitlidir. Dolayısıyla Osmanlı içerisinde kimi eyaletler Tanzimat Reformlarını benimsemiş kimi eyaletler ise Tanzimat’a direnerek değişime karşı mücadele etmiştir. Reform tarihi bir olgu ve tarihi olay olmalarının yansıra günümüz tarih yazımı ile politika yarattığı için önemlidir. Tanzimat’a karşı tepkileri veya verilen desteği tarihçiler politik psikolojik bir şekle bürünerek yorumlanmıştır. Politik Psikoloji çeşitli kimliklerin oluşturduğu tutumlardan doğan siyasi sorunları psikolojik temelde inceler. Bu alan kimlikler üzerinden çatışmalara ve ittifaklara göre birleştiren ve ayıran tarihi süreklilik ve kopuş noktalarına odaklanır. Bireylere uygulanan Psikanaliz gibi toplum hafızasında kalmış travma ve olayları değerlendirir. Böylece nedenselliği ortaya koymaya çalışır. Zafer, travmalar, kimlik, kitle psikolojisi gibi konuları vardır. Balkan tarih yazımındaki yaklaşımları ve metinleri analiz edilebilir. Bildiri Balkanlardaki 1839-1876 yıllarındaki süreci Politik Psikoloji yaklaşımıyla inceleyerek Tanzimat’tan günümüze etkilerini sunar.

Osmanli Devleti, Dedeagac sehrini 1360 yilinda fethetmistir. 1360-1912 yillari arasinda Dedeagac Osmanli hâkimiyeti altinda kalmistir. Dedeagac ismini agacin altinda oturan bir dervisten almistir. 1920 yilinda Dedeagac sehrinin Yunanistan’a dâhil edilmesiyle birlikte Yunan Krali I. Aleksandros sehri ziyaret ederek sehre kendi ismini vermistir. Dedeagac, Osmanli Devleti tarafindan ilk fethedildigi yillarda basit bir balikci koyunden ibarettir. 19. Yuzyil, Dedeagac sehri icin bir donum noktasi olmustur.

The thesis entitled as “1897 Ottoman-Greek War According to Greek
Historiography” is composed of three parts. The aim of the thesis is to evaluate the Ottoman-Greek War according to the Greek surveys and contribute to the Turkish  literature about the Greek perspective on this war. In the introduction, the events that  took place in Greece from 1821 Greek Rebellion to 1897 are elaborated.

ÖZET
1821 Rum İsyanı’nın önemli aktörlerinden biri olan Nikolaos Spiliadis’in, 1851’de yayımlanmaya başlanan Απομνημονεύματα διά να χρησιμεύσωσιν εις την νέαν ιστορίαν της Ελλάδος (Yunanistan’ın Yeni Tarihinde Faydalı Olması Maksadıyla Yazılmış Hatıralar) başlıklı anıları dört cilt olarak yayımlanmıştır. Spiliadis, anılarını kaleme alma gerekçesi olarak Rum gençlerin Yunanistan Krallığı’nın ne derece zor şartlar altında kurulduğunu idrak etmeleri ve bunu unutmayarak gelecek kuşaklara da aktarmaları olduğunu ifade etmiştir. Bu çalışmamızda Nikolaos Spiliadis’in kaleme aldığı ve en son cildi 1971 yılında basılan hatırat incelenmiş ve yazarın Rum İsyanı ile sonrasında Yunanistan Krallığı’nın kurulması sürecine dair aktardığı bilgiler çerçevesinde dönemin olayları ve aktörleri hakkındaki gözlemleri ve algıları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Dönemin Rum parlamentosunda Genel Sekreterlik gibi kritik bir görevi üstlenen ve bu sayede gelişmelerden haberdar olan Spiliadis, anılarında özellikle Türkler, Arnavutlar ve Avrupa devletleri hakkında önemli görüşler ifade etmektedir. Bu hatıratta Rum İsyanı sırasında Rumlar ve Türkler hakkında olumlu ve olumsuz gözlemlere de yer verilmiştir. Hatırat sayesinde 1821 Tripoliçe katliamı gibi günümüzde de tartışılan olaylar hakkında oldukça detaylı bilgilere ulaşmamız mümkün olmuştur. Kuşkusuz hatırat Rumların bakış açısıyla kaleme alındığından Türklere karşı olumsuz algılar içermektedir.
Anahtar Kelimeler: Nikolaos Spiliadis, 1821 Rum İsyanı, Yunanistan Krallığı, Rum Algısı, Türk Algısı.
ABSTRACT
The memoirs of Nikolaos Spiliadis, Απομνημονεύματα διά να χρησιμεύσωσιν εις την νέαν ιστορίαν της Ελλάδος (one of the important actors of the 1821 Greek Revolt, titled Useful Memoirs for the History of Modern Greece), which started to be published in 1851, were published in four volumes. Spiliadis stated that the reason for writing his memoirs was for the Greek youth to realize the difficult conditions under which the Kingdom of Greece was established and not to forget this and pass it on to future generations. In this study, the memoirs written by Nikolaos Spiliadis, the last volume of which was published in 1971, were analysed and the author's observations and perceptions about the events and actors of the period were tried to be evaluated within the framework of the information he conveyed about the Greek Revolt and the establishment of the Kingdom of Greece. In his memoirs, Spiliadis, who held the critical position of Secretary General in the Greek parliament of the period and was thus aware of the developments, expresses important opinions especially about Turks, Albanians and European states. This memoir also includes positive and negative observations about Greeks and Turks during the Greek Revolt. Thanks to the memoirs, it was possible to obtain detailed data on events such as the 1821 Tripoli massacre, which are still discussed today. Undoubtedly, since the memoir was written from the perspective of the Greeks, it contains negative perceptions against the Turks.
Keywords: Nikolaos Spiliadis, 1821 Greek Revolt, Kingdom of Greece, Greek Perception, Turkish Perception.