Papers by Tutku Ceren (Ruşan) Akçam
Avrupa'da 1960'lı yıllarda ortaya çıkan Optik Sanat renkleri, biçimleri, çizgileri görsel etkiler... more Avrupa'da 1960'lı yıllarda ortaya çıkan Optik Sanat renkleri, biçimleri, çizgileri görsel etkiler yaratmak amacıyla sistematik olarak estetikle birleştirmiştir. Optik Sanat hareketinin görsel algı kuramlarından Gestalt Kuramı ile bağlantılı olduğu düşünülür ve bu kuram tasarım alanında tasarım süreci ile ilişkilendirilmesi bağlamında ele alınan kuramlardan en yaygın olanıdır. Tekstil yapı teknikleri içerisinde önemli bir yere sahip olan örme, yeni teknolojiler ile sürekli gelişmekte ve bu durum örme giyim sektörünü dinamik bir yapıda tutmaktadır. Örme giyim tasarımcılarının ilham aldığı Optik Sanat, birçok tasarımcı ve markanın etkilendiği sanat akımları arasında yer almıştır. Bu çalışmada Optik Sanattan beslenen markaların ve moda tasarımcılarının örme giysi tasarımlarının bu sanat ile ilişkileri model özellikleri ile birlikte incelenmiştir. Bu araştırmanın yöntemi, nitel araştırmalarda kullanılan doküman analizidir. Araştırmadan elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle incelenmiştir. Tasarımcı ve markaların örme giysi tasarımlarında Optik Sanat etkileri algı yanılsaması, şekil-zemin algısı, derinlik, hareket ve renk gibi görsel algı unsurlarının bilinçli bir şekilde bir araya getirdikleri görülmüştür.
Lif sanatı literatürüne girmiş öncü karışık medya uygulamaları, 2022
1950–60’lı yıllardaki malzeme odaklı hareketlilik, plastik sanatlarda İngilizce söylemiyle
“mixed... more 1950–60’lı yıllardaki malzeme odaklı hareketlilik, plastik sanatlarda İngilizce söylemiyle
“mixed media” olarak adlandırılan yeni tür eserler ortaya çıkarmıştır. Temel ifadeyle, ilgili
plastiğin alanı dışında kullanılması olan “mixed media” öncelikle ressam ve heykeltıraşların
eserlerinde kâğıt ve buluntu nesnelerle birlikte tekstil malzemelerini kullanmalarıyla başlamıştır. Araştırmada betimsel modele dayalı, sorgulayıcı ve yorumlayıcı bir yaklaşımla nitel
yöntem izlenmiş, bu doğrultuda Türkçe literatürde karışık malzeme ve/veya karışık teknik
olarak geçen İngilizce “mixed media” söyleminin plastik sanatlar ve lif sanatındaki anlamları
değerlendirilmiştir. Ortaya çıkan bulgular ışığında lif sanatı ve plastik sanatlarda öncü olan
1950’lerin ikinci yarısı ile 1960 ve 1970’li yıllar aralığındaki, lif ve tekstil malzemesi ile tekstil
tekniği içeren ilk karışık medya çalışmalar, analiz edilmek üzere, seçilmiştir. Bu eserler, plastik
sanat, çağdaş sanat gibi farklı alanların yanında içerdikleri tekstil malzemeleri ve tekstil teknikleri açısından lif sanatı kapsamında da kabul görmüş ve araştırmada betimsel olarak analiz
edilmişlerdir. Araştırmanın sonucunda lif sanatında öncü karışık medya eserlerin lif sanatının malzeme repertuvarını genişleterek kendilerinden sonra gelecek olan lif sanatında karışık
medya ortamını şekillendirdikleri görülmüştür.
KADIN EMEĞİNE DAYANAN BİR EV ENDÜSTRİSİ: EL ÖRÜCÜLÜĞÜ , 2022
Tarihsel anlamda erken dönemlerden itibaren tekstil ürünlerinin üretimi bir kadın pratiği olmuştu... more Tarihsel anlamda erken dönemlerden itibaren tekstil ürünlerinin üretimi bir kadın pratiği olmuştur. Bunlar içerisinde üretim sürecinin tüm aşamalarında kadın egemenliğinde olan el örücülüğü, sosyal çerçevede “kadın işi” ifadesiyle dünya çapında kabul görmüş alandır. Taşınabilir araç gereçlerle yapılabilen portatif bir eylem olan el örücülüğü, nesilden nesile aktarılan kolektif ve kültürel bir eylemdir. Toplum içinde görsel gelenekleri ve söylence dünyasını oluşturan somut miraslardan birisi haline gelmiş, zamanla hazır giyim sektörüne entegre olmuştur. Kamusal teminler sağlamaya devam ederek ekonomik ilişkilere dayanan bir kimlik yaratmış, söz konusu kimlik kadın emeği etrafında şekillenmiştir. Öte yandan el örgüsü ürünler, hanenin giyim giderini düşürmek gibi bir temel motivasyonla, domestik kadın tarafından gerçekleştirilen bir üretim aktivitesi olmuştur. Bunun neticesinde demode, ihtiyaç sahibi, kırsal, yoksul gibi çeşitli sosyal tanımlamalar edinmiştir. El örgüsü giyime dair toplumsal hafızaya kök salan ifadeler ile el örücülüğüne dair kolektif bilinçte yer etmiş domestik kadın imgesi örmeye dair yeni söylemlerce köhne bulunmaktadır. Araştırmada domestik bir üretime dayalı olmasıyla kendine özgü değere sahip olan el örücülüğünün binlerce yıldır
biriken kadın merkezli tecrübelerin sahiplenilmesi, el örücülüğünün günümüze gelmesini sağlayan kadın emeği ve sosyal tanımlamaları incelenmiştir.
Asur Ticaret Kolonileri Çağında Anadolu’da Babil Modası, 2022
I. Uluslararası Sanatta Yüksek Teknoloji Kullanımı Kongresi, 2018
Teknolojik gelişmeler, günümüzde birçok alanda etkisini gösterdiği gibi, moda endüstrisinde de t... more Teknolojik gelişmeler, günümüzde birçok alanda etkisini gösterdiği gibi, moda endüstrisinde de tasarımdan
üretime, pazarlamadan satışa kadar geniş bir yelpazede karşımıza çıkmaktadır. Moda ve tekstil tasarımı
alanındaki ileri teknolojik gelişmelerden bazıları olan
nanoteknoloji ile akıllı tekstiller, giyilebilir elektronikler,
geliştirilmiş renk ve boyarmadde çalışmalarının yanında modelleme ve simülasyon sistemlerini kapsayan
sanal gerçeklikler moda endüstrisinin gelecek trendlerinden birisi olarak kabul edilmektedir. Araştırmada
bu simülasyon sistemlerinden biri olan interaktif aynaların arttırılmış gerçeklik ile oluşturduğu simülatif
deneyim ele alınmıştır. Öncelikle sipariş üzerine giyimde prova ve hazır giyimde deneme, ardından interaktif aynalar ile simülakr deneyiminden bahsedilmiştir.
Sanal gerçeklik, fiziksel olarak var olmayan ama çeşitli
duyular aracılığıyla alternatif bir gerçeklik yanılsaması
yaratan bir kavram olarak simülasyon evrenleri üzerinden simülakr deneyim yaratmaktadır. Farklı bağlamlarda temsil ve deneyim olanakları sağlamakta
olan günümüz dijital teknolojileri giderek üst düzey
kavrayışı mümkün kılmakta ve bağlamı farklılaşmış
temsil ile deneyimin kalitesini arttırmaktadır. Yüksek
nitelikte arttırılmış gerçeklikle oluşturulmuş olan bu
interaktif aynaların moda endüstrisinde, simülasyon
evrenlerinde benzeştirmeye dayalı yeni deneyimleme modeli yaratması öngörülmektedir. Aynı zamanda teknolojik gelişmelere yönelik temel beklenti olan
insanlara sunduğu interaktif ortamlarda hız ve işlevsellik, sanal gerçeklik deneyimlerinin önemli bileşenlerinden birisidir. Öte yandan hız ve zaman kazanma
gibi işlevlerinin yanında interaktif aynalarla edinilen
giysi deneyimi, deneyimlemeyi gerçeklik düzleminin
sınırlarından çıkarıp gerçekdışı simülasyon evrenine
konumlamaktadır. Bu durumda sonuç olarak bir nesne olarak giysi ‘simülakr’a, bir eylem olarak giyinmek
‘simüle etmeye’ doğru evrimleşecek: moda ve hazır
giyim endüstrisi, simülasyon çağındaki gerçekten kopuşla yaşanan kültürel dönüşümde yer alacaktır.
ULUSLARARASI ZANAATTAN SANATA KONGRE VE JÜRİLİ KARMA SERGİSİ 2021, 2021
Tüm tasarım alanlarında olduğu gibi tekstil ve moda tasarımı alanı da geleneğe dayalı pratikleri ... more Tüm tasarım alanlarında olduğu gibi tekstil ve moda tasarımı alanı da geleneğe dayalı pratikleri kaynak olarak ele alıp yaratıcı süreç ve tasarım bilgisiyle işleyerek özgün modeller sunmaktadır. Araştırmada, kaynak olarak ele alınan geleneksel pratiklerden biri olan saç örgüsüne getirilmiş çağdaş giysi tasarımı örnekleri incelenmiştir. İpliklerin ardışık bir şekilde birbirlerine belli açıyla tutunmasıyla elde edilen yapı olan saç örgüsü, evrensel olarak, saçları derli toplu duruma getirmek için kullanılan saç modellerinden biridir. Ancak saç örgü tekniği kullanımı sadece saç ile sınırlı kalmamış; bitkisel örücülük, deri süsleme sanatı, kemer, eyer, kordon, şerit, askı, kilim olarak kullanılan bir tekstil yapısı olarak kullanılagelmiş, araştırmada söz konusu kullanımları örneklerle ortaya konmuştur. Saç örgüsüne dair incelenen güncel tasarımlar göz önüne alındığında tekniğin giysi tasarımda yaratıcı biçimsel sonuçlar verdiği görülmüştür. Saç örgüsü tekstillerin giysileri süslemek adına garni olarak kullanıldığı tipik örnekleri ile başlayan süreç tasarımda doku ve form ögeleri olarak kullanılmasıyla devam etmiştir. Saç örgüsü şeritlerin tasarımda çizgi ögesi olarak kullanılıp, beden kalıbının çerçevesini oluşturan tasarım örnekleri yaratıcı kullanıma dair model oluşturmuştur. Saç örgüsünün konstrüksiyonel eleman olarak kullanıldığı tasarım örnekleri ise saç örgüsünü bir yapım ögesi haline getirmiştir. Buna göre saç örgüleri, üç boyutlu gövdelerinin birleşimiyle, giysi konstrüksiyonunu baştan aşağı inşa edebilmiş, dokusal ve yapısal tekstil tasarımı ögesi olmuşlardır. Sonucunda moda tasarımında geleneksel pratiklere yapılan başvurunun görselleştirme adına yaratıcı sonuçlar verdiği, yaratıcı süreç ve tasarım bilgisiyle işlenen el sanatı mirasının çağdaş estetik anlayışına uygun, yaşamaya devam edebilir tasarımlara dönüşebildiği görülmüştür.
TEKSTİL, MODA, SANAT, TASARIM SEMPOZYUMU ve SERGİSİ, 2020
Bizans ve Sasani İmparatorlukları arasındaki tekstil ticareti, M.Ö. 3000 yılına
tarihlenen Çin i... more Bizans ve Sasani İmparatorlukları arasındaki tekstil ticareti, M.Ö. 3000 yılına
tarihlenen Çin ipeklilerinin Doğudan Batıya “İpek Yolu” ile gelmesiyle
başlamıştır. Çin ipeklilerinin de etkisiyle büyük gelişim gösteren Sasani ipekli
dokumacılığı Bizans’ı etkisi altına almıştır. Sasaniler hem kendi ipekli
dokumalarının hem de Çin ipeğinin ve ipeklilerinin Bizansa aktarılmasında
ve ticaretinde aktif rol oynamıştır.
527 yılından sonra bozulan Bizans-Sasani ilişkileri Bizans İmparatorluğu’nun
ipeğe ulaşımını engellemiştir. Bunun sonucunda Bizans kendi ipeğini
üretmeye başlayıp bir ipekli dokuma merkezi haline gelmiştir. Öte yandan,
kendi ipeklilerini üretmesine rağmen Bizans, uzun yıllar boyunca Sasani
İmparatorluğu ile olan ipek ve ipekli dokuma ticareti sebebiyle Pers
İmparatorluğu’nun dokuma teknikleri ve motiflerinin etkisinden çıkamamış,
desen ve motifleri birebir uygulamışlardır. Aynı zamanda, Sasani
dokumacılarının ip çekmeli dokuma tezgâhını kullanmaya devam etmiştir. Bu
dönemde, Bizans İmparatorluğu’nun ipekli dokumalarında motif ve desen
olarak en çok yararlandığı kaynak Sasani İmparatorluğu tekstil sanatı
olmuştur. Örneğin, Sasani kumaşlarının en karakteristik özelliği olan
madalyon motifi, Bizans ipekli dokumalarını belirgin bir şekilde etkilemiştir.
Bu araştırmada incelenen Bizans İmparatorluğu ipekli dokumalarının
hepsinde, Sasani İmparatorluğu'na ait dokuma kumaşların desen
kompozisyonunda yer alan madalyon ve keskin bir simetri görülmektedir.
Sasani ipekli dokumalarında madalyon içerisine yerleştirilen kalp, hayat
ağacı, aslan, grifon motifleri de Bizans ipekli dokumalarında, Sasani
geleneğinde olduğu gibi kullanılmıştır. Erken dönem Bizans motifi olan tavus kuşu motifi ise, Sasani İmparatorluğu’nun Bizans’tan ipekli dokuma ithalatı ile gerçekleşen bir etkileşim olarak Bizans’tan Sasani’ye geçmiş olduğu
kaynaklardan anlaşılmaktadır.
Bu bildiride; Bizans ve Sasani İmparatorlukları arasındaki tekstillere yönelik
ticaret neden ve sonuç ilişkileri bağlamında karşılaştırmalı olarak ele
alınacak, bu ilişkilerin motif ve desen bazında Bizans ve Sasani
İmparatorlukları ipekli dokumalarına yansımaları, bu yansımaların
ticaretlerini nasıl etkilediği üzerinde durulacaktır.
Trompe L’oeil In Fashion-Clothing Design, 2020
Trompe l’oeil, an impressive art of deception, is the technique that enables the
perception of w... more Trompe l’oeil, an impressive art of deception, is the technique that enables the
perception of what is intended to be transmitted in a two-dimensional plane, in
three dimensions. It leads the person to the idea that real objects are looked at
rather than a painted description. The most important feature of trompe l’oeil
paintings that cause illusion in the audience is that the artist’s hand and brush
strokes are incomprehensible. Trompe l’oeil, which gives its first examples in the
art of painting, has been included in all kinds of patterning techniques that give
the impression of illusion over time and started to be used in clothing designs with
rich and creative ideas. Along with Surrealism trompe l’oeil samples in textiles that
can be patterned with weaving, knitting, printing and various handicrafts started
to appear in clothing fashion and gave its first examples with fashion designer Elsa
Schiaparelli. To date, many fashion designers have exhibited creative trompe l’oeil
examples with different textile techniques. In the research, trompe l’oeil clothing
designs that started with Schaparelli are examined and this technique, which is
an eye-catching method in fine arts, is observed to have a plastic creation space
suitable for creating the illusion effect of the clothing with creative visualization
Vocational Education, 2018
Modern toplum cok sayida altkultur icerecek bicimde gelismis, kendilerine olusturduklari alternat... more Modern toplum cok sayida altkultur icerecek bicimde gelismis, kendilerine olusturduklari alternatif kulturel bicim icerisinde yasayan genclik altkulturleri egemen degerlere yonelik protestolarinin bir kismini giyim gostergeleri araciligiyla gerceklestirmislerdir. Genclik altkulturlerine red ve protestolarini gosterebilecekleri bir zemin olusturan giyim gostergeleri, ugradiklari yapibozumunun ardindan yeniden tanimlanarak simgelesmistir. Boylece nesnelerin islevleri donusturulmus, genclik altkulturlerinin gosterilenlerini ilettikleri bir iletisim araci olmuslardir.
Öz Nesnelerin kendileri dışında bir olguya atıfta bulunduğu temel ilkesi ile çalışmalar yapan gös... more Öz Nesnelerin kendileri dışında bir olguya atıfta bulunduğu temel ilkesi ile çalışmalar yapan göstergebilim, maddi kültürü, kültürel anlamı üzerinden okuyarak nesnelerin iletişim yeteneklerini ortaya koymaktadır. Maddi kültür ögelerinden birisi olan giyime yönelik göstergebilimsel yaklaşımda anlam, giyim paradigmaları içerisinden yapılan seçim ve yüksek uzlaşıma dayalı dizim ile oluşmakta, simgesel düzeyde gerçekleşen bir iletişim dizgesini meydana getirmektedir. Öte yandan, giyim kodunun okumasında, vericinin gönderilmesini amaçladığı anlam ile alıcının iletiden çıkarımsadığı anlamın farklı olmasına sebep olan değişkenler söz konusu olabilmektedir. Çalışmada bu kod açımında anlam sapmasına sebep olan değişkenler örnekler ile açıklanmıştır. Bu iletişim dizgesinde: alıcının vericininkine denk ya da benzer bir kültürel arka plana sahip olmaması, alıcının ilgili giysinin okuması için gerekli art alan bilgisine sahip olmaması, alıcı ve vericinin toplumdaki farklı deneyim alanlarına sahip olmaları, gösterenlerin değişik bölgelerde farklı simgesel referanslarının olabilmesi giyim göstergelerinin göstergebilimsel çözümlemedeki değişkenleri olduğu sonucuna varılmıştır.
ÖZ Modern toplum çok sayıda altkültür içerecek biçimde gelişmiş, kendilerine oluşturdukları alter... more ÖZ Modern toplum çok sayıda altkültür içerecek biçimde gelişmiş, kendilerine oluşturdukları alternatif kültürel biçim içerisinde yaşayan gençlik altkültürleri egemen değerlere yönelik protestolarının bir kısmını giyim göstergeleri aracılığıyla gerçekleştirmişlerdir. Gençlik altkültürlerine red ve protestolarını gösterebilecekleri bir zemin oluşturan giyim göstergeleri, uğradıkları yapıbozumunun ardından yeniden tanımlanarak simgeleşmiştir. Böylece nesnelerin işlevleri dönüştürülmüş, gençlik altkültürlerinin gösterilenlerini ilettikleri bir iletişim aracı olmuşlardır.
ABSTRACT The modern society has developed to include numerous subcultures, youth subcultures, who living in the alternative cultural form they have created, have carried out some of their protests against dominant values via their wear signs. The wear signs, which provide a platform for youth subcultures to show their rejections and protests, become a symbol by beging redefined after deconstruction. İn this way, the objects " functions are transformed and it became a communication tool which has forwarded youth subcultures signals.
ÖZ Modern çağda kapitalist iktisadi sistemin bir sonucu olarak kültür endüstrisi doğmuş, kültür e... more ÖZ Modern çağda kapitalist iktisadi sistemin bir sonucu olarak kültür endüstrisi doğmuş, kültür endüstrisinin önemli bir kolu olan moda endüstrisi altkültürel üretimleri kendisine ilham kay-nağı kabul etmiştir. Araştırmada moda tasarımcılarının ele alınan gençlik altkültürlerinden yola çıkarak hazırlamış oldukları koleksiyonlar, ilgili gençlik altkültürlerinin görselleri ile karşılaştır-malı olarak incelenmiştir. Sonuç olarak moda endüstrisinin bu altkültürel değerleri kullanırken radikal anlamlarından kopardığı görülmüştür. Gençlik altkültürleri birer anti-modacı iken, moda endüstrisinin elinde birer ana akım moda trendine dönüşmüştür.
Uploads
Papers by Tutku Ceren (Ruşan) Akçam
“mixed media” olarak adlandırılan yeni tür eserler ortaya çıkarmıştır. Temel ifadeyle, ilgili
plastiğin alanı dışında kullanılması olan “mixed media” öncelikle ressam ve heykeltıraşların
eserlerinde kâğıt ve buluntu nesnelerle birlikte tekstil malzemelerini kullanmalarıyla başlamıştır. Araştırmada betimsel modele dayalı, sorgulayıcı ve yorumlayıcı bir yaklaşımla nitel
yöntem izlenmiş, bu doğrultuda Türkçe literatürde karışık malzeme ve/veya karışık teknik
olarak geçen İngilizce “mixed media” söyleminin plastik sanatlar ve lif sanatındaki anlamları
değerlendirilmiştir. Ortaya çıkan bulgular ışığında lif sanatı ve plastik sanatlarda öncü olan
1950’lerin ikinci yarısı ile 1960 ve 1970’li yıllar aralığındaki, lif ve tekstil malzemesi ile tekstil
tekniği içeren ilk karışık medya çalışmalar, analiz edilmek üzere, seçilmiştir. Bu eserler, plastik
sanat, çağdaş sanat gibi farklı alanların yanında içerdikleri tekstil malzemeleri ve tekstil teknikleri açısından lif sanatı kapsamında da kabul görmüş ve araştırmada betimsel olarak analiz
edilmişlerdir. Araştırmanın sonucunda lif sanatında öncü karışık medya eserlerin lif sanatının malzeme repertuvarını genişleterek kendilerinden sonra gelecek olan lif sanatında karışık
medya ortamını şekillendirdikleri görülmüştür.
biriken kadın merkezli tecrübelerin sahiplenilmesi, el örücülüğünün günümüze gelmesini sağlayan kadın emeği ve sosyal tanımlamaları incelenmiştir.
üretime, pazarlamadan satışa kadar geniş bir yelpazede karşımıza çıkmaktadır. Moda ve tekstil tasarımı
alanındaki ileri teknolojik gelişmelerden bazıları olan
nanoteknoloji ile akıllı tekstiller, giyilebilir elektronikler,
geliştirilmiş renk ve boyarmadde çalışmalarının yanında modelleme ve simülasyon sistemlerini kapsayan
sanal gerçeklikler moda endüstrisinin gelecek trendlerinden birisi olarak kabul edilmektedir. Araştırmada
bu simülasyon sistemlerinden biri olan interaktif aynaların arttırılmış gerçeklik ile oluşturduğu simülatif
deneyim ele alınmıştır. Öncelikle sipariş üzerine giyimde prova ve hazır giyimde deneme, ardından interaktif aynalar ile simülakr deneyiminden bahsedilmiştir.
Sanal gerçeklik, fiziksel olarak var olmayan ama çeşitli
duyular aracılığıyla alternatif bir gerçeklik yanılsaması
yaratan bir kavram olarak simülasyon evrenleri üzerinden simülakr deneyim yaratmaktadır. Farklı bağlamlarda temsil ve deneyim olanakları sağlamakta
olan günümüz dijital teknolojileri giderek üst düzey
kavrayışı mümkün kılmakta ve bağlamı farklılaşmış
temsil ile deneyimin kalitesini arttırmaktadır. Yüksek
nitelikte arttırılmış gerçeklikle oluşturulmuş olan bu
interaktif aynaların moda endüstrisinde, simülasyon
evrenlerinde benzeştirmeye dayalı yeni deneyimleme modeli yaratması öngörülmektedir. Aynı zamanda teknolojik gelişmelere yönelik temel beklenti olan
insanlara sunduğu interaktif ortamlarda hız ve işlevsellik, sanal gerçeklik deneyimlerinin önemli bileşenlerinden birisidir. Öte yandan hız ve zaman kazanma
gibi işlevlerinin yanında interaktif aynalarla edinilen
giysi deneyimi, deneyimlemeyi gerçeklik düzleminin
sınırlarından çıkarıp gerçekdışı simülasyon evrenine
konumlamaktadır. Bu durumda sonuç olarak bir nesne olarak giysi ‘simülakr’a, bir eylem olarak giyinmek
‘simüle etmeye’ doğru evrimleşecek: moda ve hazır
giyim endüstrisi, simülasyon çağındaki gerçekten kopuşla yaşanan kültürel dönüşümde yer alacaktır.
tarihlenen Çin ipeklilerinin Doğudan Batıya “İpek Yolu” ile gelmesiyle
başlamıştır. Çin ipeklilerinin de etkisiyle büyük gelişim gösteren Sasani ipekli
dokumacılığı Bizans’ı etkisi altına almıştır. Sasaniler hem kendi ipekli
dokumalarının hem de Çin ipeğinin ve ipeklilerinin Bizansa aktarılmasında
ve ticaretinde aktif rol oynamıştır.
527 yılından sonra bozulan Bizans-Sasani ilişkileri Bizans İmparatorluğu’nun
ipeğe ulaşımını engellemiştir. Bunun sonucunda Bizans kendi ipeğini
üretmeye başlayıp bir ipekli dokuma merkezi haline gelmiştir. Öte yandan,
kendi ipeklilerini üretmesine rağmen Bizans, uzun yıllar boyunca Sasani
İmparatorluğu ile olan ipek ve ipekli dokuma ticareti sebebiyle Pers
İmparatorluğu’nun dokuma teknikleri ve motiflerinin etkisinden çıkamamış,
desen ve motifleri birebir uygulamışlardır. Aynı zamanda, Sasani
dokumacılarının ip çekmeli dokuma tezgâhını kullanmaya devam etmiştir. Bu
dönemde, Bizans İmparatorluğu’nun ipekli dokumalarında motif ve desen
olarak en çok yararlandığı kaynak Sasani İmparatorluğu tekstil sanatı
olmuştur. Örneğin, Sasani kumaşlarının en karakteristik özelliği olan
madalyon motifi, Bizans ipekli dokumalarını belirgin bir şekilde etkilemiştir.
Bu araştırmada incelenen Bizans İmparatorluğu ipekli dokumalarının
hepsinde, Sasani İmparatorluğu'na ait dokuma kumaşların desen
kompozisyonunda yer alan madalyon ve keskin bir simetri görülmektedir.
Sasani ipekli dokumalarında madalyon içerisine yerleştirilen kalp, hayat
ağacı, aslan, grifon motifleri de Bizans ipekli dokumalarında, Sasani
geleneğinde olduğu gibi kullanılmıştır. Erken dönem Bizans motifi olan tavus kuşu motifi ise, Sasani İmparatorluğu’nun Bizans’tan ipekli dokuma ithalatı ile gerçekleşen bir etkileşim olarak Bizans’tan Sasani’ye geçmiş olduğu
kaynaklardan anlaşılmaktadır.
Bu bildiride; Bizans ve Sasani İmparatorlukları arasındaki tekstillere yönelik
ticaret neden ve sonuç ilişkileri bağlamında karşılaştırmalı olarak ele
alınacak, bu ilişkilerin motif ve desen bazında Bizans ve Sasani
İmparatorlukları ipekli dokumalarına yansımaları, bu yansımaların
ticaretlerini nasıl etkilediği üzerinde durulacaktır.
perception of what is intended to be transmitted in a two-dimensional plane, in
three dimensions. It leads the person to the idea that real objects are looked at
rather than a painted description. The most important feature of trompe l’oeil
paintings that cause illusion in the audience is that the artist’s hand and brush
strokes are incomprehensible. Trompe l’oeil, which gives its first examples in the
art of painting, has been included in all kinds of patterning techniques that give
the impression of illusion over time and started to be used in clothing designs with
rich and creative ideas. Along with Surrealism trompe l’oeil samples in textiles that
can be patterned with weaving, knitting, printing and various handicrafts started
to appear in clothing fashion and gave its first examples with fashion designer Elsa
Schiaparelli. To date, many fashion designers have exhibited creative trompe l’oeil
examples with different textile techniques. In the research, trompe l’oeil clothing
designs that started with Schaparelli are examined and this technique, which is
an eye-catching method in fine arts, is observed to have a plastic creation space
suitable for creating the illusion effect of the clothing with creative visualization
ABSTRACT The modern society has developed to include numerous subcultures, youth subcultures, who living in the alternative cultural form they have created, have carried out some of their protests against dominant values via their wear signs. The wear signs, which provide a platform for youth subcultures to show their rejections and protests, become a symbol by beging redefined after deconstruction. İn this way, the objects " functions are transformed and it became a communication tool which has forwarded youth subcultures signals.
“mixed media” olarak adlandırılan yeni tür eserler ortaya çıkarmıştır. Temel ifadeyle, ilgili
plastiğin alanı dışında kullanılması olan “mixed media” öncelikle ressam ve heykeltıraşların
eserlerinde kâğıt ve buluntu nesnelerle birlikte tekstil malzemelerini kullanmalarıyla başlamıştır. Araştırmada betimsel modele dayalı, sorgulayıcı ve yorumlayıcı bir yaklaşımla nitel
yöntem izlenmiş, bu doğrultuda Türkçe literatürde karışık malzeme ve/veya karışık teknik
olarak geçen İngilizce “mixed media” söyleminin plastik sanatlar ve lif sanatındaki anlamları
değerlendirilmiştir. Ortaya çıkan bulgular ışığında lif sanatı ve plastik sanatlarda öncü olan
1950’lerin ikinci yarısı ile 1960 ve 1970’li yıllar aralığındaki, lif ve tekstil malzemesi ile tekstil
tekniği içeren ilk karışık medya çalışmalar, analiz edilmek üzere, seçilmiştir. Bu eserler, plastik
sanat, çağdaş sanat gibi farklı alanların yanında içerdikleri tekstil malzemeleri ve tekstil teknikleri açısından lif sanatı kapsamında da kabul görmüş ve araştırmada betimsel olarak analiz
edilmişlerdir. Araştırmanın sonucunda lif sanatında öncü karışık medya eserlerin lif sanatının malzeme repertuvarını genişleterek kendilerinden sonra gelecek olan lif sanatında karışık
medya ortamını şekillendirdikleri görülmüştür.
biriken kadın merkezli tecrübelerin sahiplenilmesi, el örücülüğünün günümüze gelmesini sağlayan kadın emeği ve sosyal tanımlamaları incelenmiştir.
üretime, pazarlamadan satışa kadar geniş bir yelpazede karşımıza çıkmaktadır. Moda ve tekstil tasarımı
alanındaki ileri teknolojik gelişmelerden bazıları olan
nanoteknoloji ile akıllı tekstiller, giyilebilir elektronikler,
geliştirilmiş renk ve boyarmadde çalışmalarının yanında modelleme ve simülasyon sistemlerini kapsayan
sanal gerçeklikler moda endüstrisinin gelecek trendlerinden birisi olarak kabul edilmektedir. Araştırmada
bu simülasyon sistemlerinden biri olan interaktif aynaların arttırılmış gerçeklik ile oluşturduğu simülatif
deneyim ele alınmıştır. Öncelikle sipariş üzerine giyimde prova ve hazır giyimde deneme, ardından interaktif aynalar ile simülakr deneyiminden bahsedilmiştir.
Sanal gerçeklik, fiziksel olarak var olmayan ama çeşitli
duyular aracılığıyla alternatif bir gerçeklik yanılsaması
yaratan bir kavram olarak simülasyon evrenleri üzerinden simülakr deneyim yaratmaktadır. Farklı bağlamlarda temsil ve deneyim olanakları sağlamakta
olan günümüz dijital teknolojileri giderek üst düzey
kavrayışı mümkün kılmakta ve bağlamı farklılaşmış
temsil ile deneyimin kalitesini arttırmaktadır. Yüksek
nitelikte arttırılmış gerçeklikle oluşturulmuş olan bu
interaktif aynaların moda endüstrisinde, simülasyon
evrenlerinde benzeştirmeye dayalı yeni deneyimleme modeli yaratması öngörülmektedir. Aynı zamanda teknolojik gelişmelere yönelik temel beklenti olan
insanlara sunduğu interaktif ortamlarda hız ve işlevsellik, sanal gerçeklik deneyimlerinin önemli bileşenlerinden birisidir. Öte yandan hız ve zaman kazanma
gibi işlevlerinin yanında interaktif aynalarla edinilen
giysi deneyimi, deneyimlemeyi gerçeklik düzleminin
sınırlarından çıkarıp gerçekdışı simülasyon evrenine
konumlamaktadır. Bu durumda sonuç olarak bir nesne olarak giysi ‘simülakr’a, bir eylem olarak giyinmek
‘simüle etmeye’ doğru evrimleşecek: moda ve hazır
giyim endüstrisi, simülasyon çağındaki gerçekten kopuşla yaşanan kültürel dönüşümde yer alacaktır.
tarihlenen Çin ipeklilerinin Doğudan Batıya “İpek Yolu” ile gelmesiyle
başlamıştır. Çin ipeklilerinin de etkisiyle büyük gelişim gösteren Sasani ipekli
dokumacılığı Bizans’ı etkisi altına almıştır. Sasaniler hem kendi ipekli
dokumalarının hem de Çin ipeğinin ve ipeklilerinin Bizansa aktarılmasında
ve ticaretinde aktif rol oynamıştır.
527 yılından sonra bozulan Bizans-Sasani ilişkileri Bizans İmparatorluğu’nun
ipeğe ulaşımını engellemiştir. Bunun sonucunda Bizans kendi ipeğini
üretmeye başlayıp bir ipekli dokuma merkezi haline gelmiştir. Öte yandan,
kendi ipeklilerini üretmesine rağmen Bizans, uzun yıllar boyunca Sasani
İmparatorluğu ile olan ipek ve ipekli dokuma ticareti sebebiyle Pers
İmparatorluğu’nun dokuma teknikleri ve motiflerinin etkisinden çıkamamış,
desen ve motifleri birebir uygulamışlardır. Aynı zamanda, Sasani
dokumacılarının ip çekmeli dokuma tezgâhını kullanmaya devam etmiştir. Bu
dönemde, Bizans İmparatorluğu’nun ipekli dokumalarında motif ve desen
olarak en çok yararlandığı kaynak Sasani İmparatorluğu tekstil sanatı
olmuştur. Örneğin, Sasani kumaşlarının en karakteristik özelliği olan
madalyon motifi, Bizans ipekli dokumalarını belirgin bir şekilde etkilemiştir.
Bu araştırmada incelenen Bizans İmparatorluğu ipekli dokumalarının
hepsinde, Sasani İmparatorluğu'na ait dokuma kumaşların desen
kompozisyonunda yer alan madalyon ve keskin bir simetri görülmektedir.
Sasani ipekli dokumalarında madalyon içerisine yerleştirilen kalp, hayat
ağacı, aslan, grifon motifleri de Bizans ipekli dokumalarında, Sasani
geleneğinde olduğu gibi kullanılmıştır. Erken dönem Bizans motifi olan tavus kuşu motifi ise, Sasani İmparatorluğu’nun Bizans’tan ipekli dokuma ithalatı ile gerçekleşen bir etkileşim olarak Bizans’tan Sasani’ye geçmiş olduğu
kaynaklardan anlaşılmaktadır.
Bu bildiride; Bizans ve Sasani İmparatorlukları arasındaki tekstillere yönelik
ticaret neden ve sonuç ilişkileri bağlamında karşılaştırmalı olarak ele
alınacak, bu ilişkilerin motif ve desen bazında Bizans ve Sasani
İmparatorlukları ipekli dokumalarına yansımaları, bu yansımaların
ticaretlerini nasıl etkilediği üzerinde durulacaktır.
perception of what is intended to be transmitted in a two-dimensional plane, in
three dimensions. It leads the person to the idea that real objects are looked at
rather than a painted description. The most important feature of trompe l’oeil
paintings that cause illusion in the audience is that the artist’s hand and brush
strokes are incomprehensible. Trompe l’oeil, which gives its first examples in the
art of painting, has been included in all kinds of patterning techniques that give
the impression of illusion over time and started to be used in clothing designs with
rich and creative ideas. Along with Surrealism trompe l’oeil samples in textiles that
can be patterned with weaving, knitting, printing and various handicrafts started
to appear in clothing fashion and gave its first examples with fashion designer Elsa
Schiaparelli. To date, many fashion designers have exhibited creative trompe l’oeil
examples with different textile techniques. In the research, trompe l’oeil clothing
designs that started with Schaparelli are examined and this technique, which is
an eye-catching method in fine arts, is observed to have a plastic creation space
suitable for creating the illusion effect of the clothing with creative visualization
ABSTRACT The modern society has developed to include numerous subcultures, youth subcultures, who living in the alternative cultural form they have created, have carried out some of their protests against dominant values via their wear signs. The wear signs, which provide a platform for youth subcultures to show their rejections and protests, become a symbol by beging redefined after deconstruction. İn this way, the objects " functions are transformed and it became a communication tool which has forwarded youth subcultures signals.