Papers by meltem karaatlı
DergiPark (Istanbul University), Mar 24, 2016
Dünyada turizm potansiyeline sahip ülkeler turizm gelirlerini arttırmak için pek çok politikalar ... more Dünyada turizm potansiyeline sahip ülkeler turizm gelirlerini arttırmak için pek çok politikalar benimsemektedirler. Bu politikalar sayesinde ülkeler turizmde hareketlilik oluşturarak gelirlerini arttırmakta ve ülke ekonomisinin gelişmesine katkı sağlamaktadırlar. Türkiye de bu ülkelerden biri olarak pek çok kriteri değerlendirerek politikalar oluşturmaya çalışmaktadır. Bu çalışmanın da temel amacı, yeni politikalar oluşturmak için yıllar itibariyle Türkiye'nin turizm performansını ekonomik verileri dikkate alarak incelemektir. Bu kapsamda Turizm performans değerlendirmesinde; Türkiye'de turizm hareketliliğini ortaya koyan göstergeler ele alınmış, turizmde dalgalanma yaşanıp yaşanmadığı tespit edimiş ve Türkiye'nin turizm çizelgesi çıkartılmıştır. Bu durum, turizm planlarının ve politikalarının oluşturulmasında önemli bir katkı sağlayacaktır. Çalışmada Türkiye'nin 2003-2014 yılları arasındaki performansı; turizm geliri ($), ziyaretçi sayısı, tesis sayısı, oda sayısı, yatak sayısı, toplam doluluk oranı (%), ortalama kalış süresi (gün), seyahat acenta sayısı, turizm gelirinin GSMH payı (%), turizm gelirinin ihracata oranı (%), turizm gelirinin dış ticaret açığını kapatmadaki yeri (%), iç hat yolcu sayısı, dış hat yolcu sayısı, kruvaziyer gemi sayısı, kruvaziyer gemi ile gelen yolcu sayısı, ortalama harcama miktarı ($), Amerikan Doları alış ortalaması (TL), Euro alış ortalaması (TL), enflasyon oranı-TÜFE (%) olmak üzere 19 kriter dikkate alınarak çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemleri ile kıyaslanmıştır. Çalışmada kriter ağırlıkları için Entropi Yöntemi kullanılırken, yılların kendi içinde performans değerlendirmesi için Gri İlişkisel Analiz Yöntemi kullanılmıştır.
DergiPark (Istanbul University), Jan 30, 2017
Küreselleşme ve e-ticaretin etkisiyle dünya ticaret hacminin giderek arttığı günümüzde denizyolu ... more Küreselleşme ve e-ticaretin etkisiyle dünya ticaret hacminin giderek arttığı günümüzde denizyolu ticaretinin dünya ticaretindeki payı da giderek artmaktadır. Bu durum denizyolu taşımacılığının en önemli parçası olan limanları daha etkin ve verimli bir şekilde hizmet vermeye zorlamaktadır. Liman yönetimi konusunda ülke yönetimlerinin uyguladığı stratejiler farklı olmasına karşın, amaç etkinlik ve verimliliğin artırılmasıdır. Bu çalışmada ESPO (Europian Seaport Organisation) ve Eurostat verilerine dayanılarak Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında en çok yük işlenen 44 ticari limanın ve Türkiye'de bulunan 12 ticari limanın performansı Veri Zarflama Analizi (VZA) ile değerlendirilmiştir. VZA, birden fazla girdi ve çıktı değişkeni ile işletmelerin göreli etkinliklerini değerlendirmede kullanılan parametrik olmayan bir yöntemdir. Çalışmada öncelikle limanların etkinlik hesaplamasında kullanılan girdi-çıktı değişkenleri belirlenerek 2008-2012 yılları arasındaki 5 yıllık veriler kullanılmıştır. Gemi sayısı, rıhtım uzunluğu (m), rıhtım derinliği (m), rıhtım vinçleri ve limanın kurulduğu alan (m 2) girdi değişkeni olarak; elleçlenen yük (bin-ton) ve elleçlenen konteyner sayısı (TEU) ise çıktı değişkeni olarak belirlenmiştir. Limanların etkinlik analizleri Measurement System Version 1.3 (EMS 1.3) paket progrmı ile yapılmış ve analiz sonuçlarında toplam etkinliğe göre Türkiye'den Aliağa, Ambarlı, Botaş ve İzmir limanlarının etkin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Ege Academic Review, Oct 1, 2014
Bu araştırmanın amacı, bağımsız denetim sürecinin planlama aşamasında analitik inceleme tekniği o... more Bu araştırmanın amacı, bağımsız denetim sürecinin planlama aşamasında analitik inceleme tekniği olarak yapay sinir ağı yönteminin kullanımının gösterilmesidir. Bu bağlamda çalışmada, denetim süreci, analitik inceleme prosedürü ve tekniklerinden bahsedilmekte ve yapay sinir ağlarının denetçiye ve denetim sürecine sağladığı kolaylıklar ortaya konulmaktadır. Borsa İstanbul'da imalat sektöründe işlem gören bir işletmenin Mart 2004-Aralık 2012 dönemindeki denetimden geçmiş 8 yıllık finansal tabloları kullanılmaktadır. Çalışmanın sonucunda yapay sinir ağları yönteminin iyi bir tahmin aracı olduğu görülmektedir.
DOAJ (DOAJ: Directory of Open Access Journals), May 1, 2014
Tahminleme çalışmaları, teknik, sosyal ve ekonomik araştırmalar bakımından son derece önemlidir. ... more Tahminleme çalışmaları, teknik, sosyal ve ekonomik araştırmalar bakımından son derece önemlidir. İlgilenilen sistem hakkında gerçekleşmiş veriler kullanarak tahmin yapmak ya da yüksek doğrulukta tahminler yapabilmek genellikle çok zordur. Bilimsel yazında, tahminleme çalışmalarına enerji, personel planlama, üretim planlama, iklim değişimleri, satış-pazarlama ve ekonomik çalışmalarda sıklıkla rastlanmaktadır. Bu çalışmada, ülkemizde de son yıllarda yeniden yapılanma sürecine giren, sağlık, itfaiye ve güvenlik hizmetlerinin tek numarada birleştirilmesi konusundaki Acil Çağrı Merkezleri'nin bir pilot uygulaması olan Isparta ili 112 Acil Çağrı Merkezi için sağlık, güvenlik ve itfaiye ihtiyaçlarına yönelik gelebilecek çağrı sayısını tahminlemek amacıyla bir yapay sinir ağları (YSA) modeli geliştirilmiştir. Modelde gelecek dönemler için muhtemel çağrı sayısını tahminleme modeli için kurulan ağın eğitilmesinde momentum ve adatif öğrenme oranı kullanan ileri beslemeli geri yayılımlı en dik iniş algoritması kullanılmıştır. Uygulamada, geçmiş bir aylık verilerin %80'i öğrenme ve %20'si test amacıyla kullanılmıştır. Test süreci sonunda ortalama mutlak yüzdelik hata (OMYH) oranı %4,5 olarak elde edilmiş ve modelin test edilmesi uygun görülmüştür. Ayrıca, gelecek bir ay için OMYH oranı YSA modeli için %2,65, trend analizi modeli için %6,40 ve oto-regresif entegreli hareketli ortalama (ARIMA) modeli için %5,24 olacak şekilde çağrı türlerine göre çağrı sayıları her gün için elde edilmiştir. Sonuç olarak, YSA kullanılarak yapılan tahminleme ile trend analizi ve ARIMA (1 1 1) modeline göre daha düşük OMYH oranına sahiptir.
Ege Academic Review, Nov 1, 2014
Ege Academic Review, 2014
Yönetim Bilimleri Dergisi, Jun 1, 2016
Ulkemizde imar ve yapilanma faaliyetlerinin denetimi ile ilgili gecmisten bugune bircok kanun yur... more Ulkemizde imar ve yapilanma faaliyetlerinin denetimi ile ilgili gecmisten bugune bircok kanun yururluge girmistir. 4708 Sayili Yapi Denetimi Hakkindaki Kanun, can ve mal guvenligini teminen, imar plânina, fen, sanat ve saglik kurallarina, standartlara uygun kaliteli yapi yapilmasi icin proje ve yapi denetimini saglamak ve yapi denetimine iliskin usul ve esaslarin duzenlenmesi amaci ile yururluge giren ve halen yururlukte olan kanundur. Binalarin yapiminda da gerekli usul ve esaslarin yerine getirilmesini saglayan ve kontrol eden yapi denetim firmalarinin seciminde birden fazla kriter etkili olmaktadir. Bu nedenle yapi denetim firmalarinin secimi cok kriterli karar vermeyi gerektirmektedir. Bu calisma da, cok kriterli karar verme tekniklerinden AHP (Analytic Hierarchy Process), ELECTRE (Elimination and Choice Translating Reality) ve SAW (Simple Additive Weighting) yontemlerinin Isparta ilinde insaat sektorunde yapi denetim firmasi seciminde uygulanmasi amaclanmaktadir. Calismada; firma imaji, kalite, fiyat, guvenilirlilik, taninmislik, daha once calisilmis olmak ve referans kriterleri dogrultusunda yapi denetim firmalari degerlendirilmektedir. Kriter agirliklari AHP yontemi ile belirlenerek ELECTRE ve SAW yontemleri ile de yapi denetim firmalari degerlendirilmis ve en uygun firma secimi yapilmistir
Journal of Management and Economics Research, 2014
Otel işletmelerinde, satın alma fonksiyonu işletmenin kalitesi, verimliliği ve devamlılığı için ö... more Otel işletmelerinde, satın alma fonksiyonu işletmenin kalitesi, verimliliği ve devamlılığı için önemlidir. Tedarikçilerin belirlenmesinde işletmelere özgü farklı satın alma kriterleri vardır. Tedarikçilerin seçimine karar verilmesi sürecinde sezgisel ve analitik yöntemler kullanabilir. Bu çalışmada tedarikçi seçiminde analitik hiyerarşi prosesi ve hedef programlama yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Bir otel işletmesinin tedarikçilerin seçim sürecini konu alan bu çalışmanın ilk aşamasında, analitik hiyerarşi prosesi kullanılmış, fiyat, ürün kalitesi, teslimat performansı, güvenilirlik, ödeme kolaylığı, referans gibi kriterlere göre altı tedarikçinin öncelik değerleri bulunmuştur. Alternatiflerin analitik hiyerarşi prosesi ile elde edilen öncelikleri, önerilen hedef programlama modeline kısıt olarak dahil edilmiştir. Ayrıca karar vericinin özel kısıtları da önerilen modele eklenmiştir. Modelin optimum sonucunda, işletmenin hangi tedarikçilerden ne miktarda ürün temin edeceği bulunmuştur.
DergiPark (Istanbul University), Jun 1, 2005
DergiPark (Istanbul University), Jun 1, 2016
Ülkemizde imar ve yapılanma faaliyetlerinin denetimi ile ilgili geçmişten bugüne birçok kanun yür... more Ülkemizde imar ve yapılanma faaliyetlerinin denetimi ile ilgili geçmişten bugüne birçok kanun yürürlüğe girmiştir. 4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkındaki Kanun, can ve mal güvenliğini teminen, imar plânına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılması için proje ve yapı denetimini sağlamak ve yapı denetimine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi amacı ile yürürlüğe giren ve halen yürürlükte olan kanundur. Binaların yapımında da gerekli usul ve esasların yerine getirilmesini sağlayan ve kontrol eden yapı denetim firmalarının seçiminde birden fazla kriter etkili olmaktadır. Bu nedenle yapı denetim firmalarının seçimi çok kriterli karar vermeyi gerektirmektedir. Bu çalışma da, çok kriterli karar verme tekniklerinden AHP (Analytic Hierarchy Process), ELECTRE (Elimination and Choice Translating Reality) ve SAW (Simple Additive Weighting) yöntemlerinin Isparta ilinde inşaat sektöründe yapı denetim firması seçiminde uygulanması amaçlanmaktadır. Çalışmada; firma imajı, kalite, fiyat, güvenilirlilik, tanınmışlık, daha önce çalışılmış olmak ve referans kriterleri doğrultusunda yapı denetim firmaları değerlendirilmektedir. Kriter ağırlıkları AHP yöntemi ile belirlenerek ELECTRE ve SAW yöntemleri ile de yapı denetim firmaları değerlendirilmiş ve en uygun firma seçimi yapılmıştır.
Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
Eskiden beri kullanılmakta olan savaş strateji modelleri karar vermeye yardımcı modellerdir. Lanc... more Eskiden beri kullanılmakta olan savaş strateji modelleri karar vermeye yardımcı modellerdir. Lanchester savaş kanunları, Frederick Lanchester’ın II. Dünya Savaşı sırasında geliştirmiş olduğu savunma stratejilerini temel alan matematiksel bir savaş modelidir. Bu model savaş ya da mücadele içeren olaylarda matematiksel bir analiz ile simülatör görevi görmektedir. Diferansiyel denklemler yardımıyla, tarafların çeşitli durumlar altındaki yıpranma oranları hesaplanır ve olay matematiksel olarak canlandırılır. Böylece, tarafların farklı senaryolar altında vereceği tepkilerin öngörülmesi ile risk analizi ve karar verme aşamaları daha sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmiş olacaktır. Günümüzde Lanchester’ın savaş modelleri sadece savaş stratejilerinde değil aynı zamanda karşılıklı rekabet halinde olan tüm durumlarda kullanılmaktadır. Lanchester denklemleri; işletmelerin risk analizi ve pazar paylarının belirlenmesinde, hayvan gruplarının mücadelesinde, biyoloji ve sağlık gibi çeşit...
Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi
The Baltic Dry Index (BDI) is the most critical indicator taking the pulse of maritime trade. Hen... more The Baltic Dry Index (BDI) is the most critical indicator taking the pulse of maritime trade. Hence, it is essential to determine the macroeconomic variables that affect the BDI, which is a solid indicator for global economic activities in maritime transport. This research paper studies the association between macroeconomic indicators and the BDI. For this purpose, the Toda-Yamamoto approach was performed to examine the causal association between macroeconomic variables and the BDI. The Lee-Strazicich (LS) unit root test was applied based on Model C (break) to determine the stationary of the model series. The research's findings shed significant light on the relationship between the BDI and macroeconomic variables. According to the Toda-Yamamoto causality test results: BDI has a two-way relationship with S&P 500 and MSCI World indexes; besides, there is a one-way relationship from €/$ parity to BDI and from BDI to BCOM index.
Widely consumed in Turkey, apple is an important food source. Since it is the appropriate ecologi... more Widely consumed in Turkey, apple is an important food source. Since it is the appropriate ecological conditions, apple production is possible in every region of Turkey that is the gene center of the apple. Considering the production quantity of important products among fruits compared to 2020, the fruit with the highest increase compared to the previous year is apple. In addition, apple production in Turkey has an important position in the world. In this study, because of its importance in the production and consumption sector, an application has been made to forecasting apple production quantity using Artificial Neural Networks (ANN) Nonlinear Autoregressive Exogenous (NARX) Model. The aim of the study is to strengthen the organization in the production and marketing stages and contribute to the balancing of the supply and demand relationship by forecasting the apple production quantity. The study covers Turkey, annual data for the 1966-2018 period has been used. In the study, apple production quantity has been considered as dependent variable, orange simple price index, apple simple price index, apple production area, temperature and technology as independent variables. As a result of the study, apple production quantity for the years 2019, 2020 and 2021 have been predicted and the results found have shown that the ANN NARX Model can be used in the forecasting of apple production quantity.
Alanya Akademik Bakış
Rekabetçi koşulların sürekli ya da ani değişimi, ulaştırma sektörü içerisinde yer alan işletmeler... more Rekabetçi koşulların sürekli ya da ani değişimi, ulaştırma sektörü içerisinde yer alan işletmelerin, hisse senedi yatırımcılarının ve diğer aktörlerin stratejik hamleler yapmalarını zorlaştırmaktadır. Bu durumda hisse senetlerinde meydana gelen aşağı ve yukarı yönlü hareketleri yansıtan endekslerin doğru bir şekilde yorumlanıp tahmin edilmesi, daha sürdürülebilir bir rekabet avantajı sağlayacaktır. Bu çalışmanın amacı, ulaştırma sektöründe faaliyet gösteren dokuz adet şirkete ait hisse senetlerini bünyesinde tutan BIST Ulaştırma endeksini (XULAS), Yapay Sinir Ağları (YSA) Doğrusal Olmayan Dışsal Girdili Otoregresif Ağ (NARX) modeli ile öngörmeye çalışmaktır.Bu doğrultuda, XULAS üzerinde doğrudan veya dolaylı etkisi olduğu düşünülen aylık bazda on ve günlük bazda altı adet makroekonomik değişken tespit edilmiştir. Çalışmada aylık ve günlük olmak üzere iki farklı model önerisinde bulunulmuştur. Çalışmada kullanılan günlük veriler 19/07/2010-15/10/2021 dönemini kapsarken aylık veriler ...
International Journal of Business Economics and Management Perspectives
Verimlilik Dergisi
Amaç: Bu çalışmada mevcut donanımı daha etkili ve verimli kullanabilmek amacıyla Türkiye’deki lim... more Amaç: Bu çalışmada mevcut donanımı daha etkili ve verimli kullanabilmek amacıyla Türkiye’deki limanlarda gerçekleşen konteyner ve yük elleçleme miktarlarının öngörüsü yapılmıştır. Konteyner ve yük hacimlerinin öngörüsü, konteyner ve yük akışındaki planlamanın yapılmasını sağlayacak ve böylece işletmelerin hizmet kalitesinin iyileştirilmesine destek olacaktır. Yöntem: Bu çalışmada Türkiye’deki limanlarda gerçekleşen konteyner ve yük elleçleme miktarının Yapay Sinir Ağları (YSA) Doğrusal Olmayan Dışsal Girdili Otoregresif Ağ (NARX) Modeli ile öngörüsü gerçekleştirilmiştir. Çalışmada iki bağımlı değişken olan konteyner elleçleme ve yük elleçleme miktarı ile ilgili bir öngörüde bulunabilmek için Döviz Sepeti Kuru (USD-EURO), Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH), Tüketici Güven Endeksi, Brent Petrol, İhracat, İthalat ve Sanayi Üretim Endeksi bağımsız değişkenleri kullanılmıştır. Veri seti Ocak 2004-Ekim 2020 dönemine ait aylık verilerden oluşmaktadır. Bulgular: Konteyner ve yük elleçleme mik...
DergiPark (Istanbul University), Oct 30, 2017
In this study, which deals with the biggest 20 airports in term of the number of passengers in Eu... more In this study, which deals with the biggest 20 airports in term of the number of passengers in Europe, the efficiency of airports was evaluated by using Multi Criteria Decision Making Methods and Data Envelopment Analysis. Based on the years 2010-2015, the criteria related to 20 airports were firstly weighted by the Entropy method and then the performance ranking was carried out by COPRAS and Grey Relational Analysis methods. In the study, criteria affecting performance were determined as; the number of passengers, the number of terminals, the parking capacity, the number of runways, the distance of the airport to the city center, the number of exit doors and the number of aircraft desks. In ALTIN-KARAATLI-BUDAK 1050 2017 the Data Envelopment Analysis, the number of terminals, the parking capacity, the number of runways, the distance of the airport to the city center, the number of exit doors and the number of aircraft desks were used as input variables; the number of passengers was used as output variable.
Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Apr 30, 2017
Bu çalışmada ülkemizde gerçekleştirilen ormancılık faaliyetlerinin il bazında değerlendirilmesi a... more Bu çalışmada ülkemizde gerçekleştirilen ormancılık faaliyetlerinin il bazında değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Değerlendirmede çok kriterli karar verme tekniklerinden yararlanılmıştır. Değerlendirmede kullanılacak kriterlerin ağırlıkları 8 uzman görüşü alınarak Analitik Hiyerarşi Süreci (Analytic Hierarchy Process-AHP) yöntemi ile belirlenmiştir. Elde edilen kriter ağırlıkları öncelikle MAUT (Multiple Attribute Utility Theory) yönteminde ardından SAW (Simple Additive Weighting) yönteminde kullanılarak illerin ormancılık faaliyetlerinin değerlendirmesi yapılmıştır. Uygulama sonuçlarından oluşan sıralamalar karşılaştırılmış ve iki yöntemde de en iyi performans gösteren
DergiPark (Istanbul University), Mar 24, 2016
Dünyada turizm potansiyeline sahip ülkeler turizm gelirlerini arttırmak için pek çok politikalar ... more Dünyada turizm potansiyeline sahip ülkeler turizm gelirlerini arttırmak için pek çok politikalar benimsemektedirler. Bu politikalar sayesinde ülkeler turizmde hareketlilik oluşturarak gelirlerini arttırmakta ve ülke ekonomisinin gelişmesine katkı sağlamaktadırlar. Türkiye de bu ülkelerden biri olarak pek çok kriteri değerlendirerek politikalar oluşturmaya çalışmaktadır. Bu çalışmanın da temel amacı, yeni politikalar oluşturmak için yıllar itibariyle Türkiye'nin turizm performansını ekonomik verileri dikkate alarak incelemektir. Bu kapsamda Turizm performans değerlendirmesinde; Türkiye'de turizm hareketliliğini ortaya koyan göstergeler ele alınmış, turizmde dalgalanma yaşanıp yaşanmadığı tespit edimiş ve Türkiye'nin turizm çizelgesi çıkartılmıştır. Bu durum, turizm planlarının ve politikalarının oluşturulmasında önemli bir katkı sağlayacaktır. Çalışmada Türkiye'nin 2003-2014 yılları arasındaki performansı; turizm geliri ($), ziyaretçi sayısı, tesis sayısı, oda sayısı, yatak sayısı, toplam doluluk oranı (%), ortalama kalış süresi (gün), seyahat acenta sayısı, turizm gelirinin GSMH payı (%), turizm gelirinin ihracata oranı (%), turizm gelirinin dış ticaret açığını kapatmadaki yeri (%), iç hat yolcu sayısı, dış hat yolcu sayısı, kruvaziyer gemi sayısı, kruvaziyer gemi ile gelen yolcu sayısı, ortalama harcama miktarı ($), Amerikan Doları alış ortalaması (TL), Euro alış ortalaması (TL), enflasyon oranı-TÜFE (%) olmak üzere 19 kriter dikkate alınarak çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemleri ile kıyaslanmıştır. Çalışmada kriter ağırlıkları için Entropi Yöntemi kullanılırken, yılların kendi içinde performans değerlendirmesi için Gri İlişkisel Analiz Yöntemi kullanılmıştır.
Uploads
Papers by meltem karaatlı