Uluslararası Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi (UDEKAD), 2018 yılından 2023 yılına ka... more Uluslararası Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi (UDEKAD), 2018 yılından 2023 yılına kadar yılda iki kere, 2024 yılından itibaren yılda dört kere yayımlanmaya başlayan uluslararası hakemli ve elektronik bir dergidir. UDEKAD dil, edebiyat ve kültür alanında çalışmaların yayımlandığı bir dergidir. Bu kapsamda özgün bilimsel makaleler, çeviriler, çeviri-yazılar, kitap tanıtma çalışmaları yayımlanır. UDEKAD'da yayımlanan tüm yazıların, dil, bilim ve hukukî açıdan bütün sorumluluğu yazarlarına, yayın hakları UDEKAD'a aittir. Yayın Kurulu dergiye gönderilen yazıları yayımlayıp yayımlamamakta serbesttir.
1908'de ilan edilen II. Meşrutiyet, Türk sosyal ve düşünsel hayatı için önemli dönüşümlerin milat... more 1908'de ilan edilen II. Meşrutiyet, Türk sosyal ve düşünsel hayatı için önemli dönüşümlerin milatlarındandır. Dönemde etkili olan fikir akımları, toplumsal yapıyı neredeyse yeniden kurarken, edebiyat da kuşkusuz, kendi söylem alanını açmaya başlar. Sultan II. Abdülhamid'in iktidarı boyunca, Meşrutiyet'in fikrî zeminini oluşturacak hamleler yapan, ancak dönemin sansür mekânizması nedeniyle diledikleri gibi eser verememiş olan yazarlar, 10 Temmuz 1908'i bir bayram olarak kabul eder ve matbuat hayatında ciddi bir canlanmanın görülmesini sağlarlar. Edebiyat, bu dönemde fikir akımlarına bağlı ideolojik bir veçhe kazanmış olsa da dönemin sosyal şartlarının bir sonucu olarak popüler edebiyatın da hızla geliştiği görülür. Özellikle polisiye anlatıları, dedektif hikâyeleri, müstehcenlik içeren metinlerle birlikte popüler edebiyata dair tarihî anlatılar ve melodramlar da dönemin ruhunu örer. Özellikle Sultan II. Abdülhamid'in hafiyelik kurumuna yönelik öfkenin dışa vurulduğu müstakil eserler ortaya çıkarken aile hayatı, marazi ruh halleri ve aşk teması, belirgin olarak bahsedilen bu edebî değeri daha düşük olsa da sayıca çok fazla eserin yazılmasını sağlar. Bu dönemde eser veren Yusuf Niyazi, yayımlamış olduğu edebî eserleri ve periyodikleri ile dikkat çekici bir kalem olmasına rağmen, popüler edebiyatın sahası içerisinde bulunduğu ve özellikle de İstanbul dışında görev yaptığı için edebiyat tarihlerinin üzerinde durmadığı bir isimdir. Oysa dönemi tüm tematik çerçevesi ile örnekleyen sanatçı, kaleme aldığı eserlerde popüler edebiyatın gerektirdiği her başlığı uygular ve toplumsal faydayı da gözeterek melodramlar oluşturur. Bu makalede, Yusuf Niyazi'nin daha önce dil içi çevirisi yapılmamış olan Mesire Perisi isimli eserinin çevirisi yapılacak ve eserin dönemi ve popüler edebiyat içerisindeki yeri tartışılacaktır.
Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında vuku bulan 1897 Türk-Yunan Muharebesi, Osmanlının aldığı ... more Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında vuku bulan 1897 Türk-Yunan Muharebesi, Osmanlının aldığı galibiyetle neticelenmiştir. Türk -Yunan Harbi her ne kadar tarihi bir vaka hüviyeti taşısa da diğer yandan edebiyat dünyamız açısından da çok önemli akisler vücuda getirmiştir. Milli bir kimlik ve ulusal bilincin oluşturulabilmesi amacıyla bu galibiyetin ardından birçok edebi eser neşrolunmuştur. Bunlardan biri de İkdam Gazetesi tarafından 1899 yılında yayınlanan zafer şiirleri seçkisi mahiyetindeki "Neşâid-i Zafer"dir. Bu çalışma kapsamında söz konusu antoloji Osmanlı alfabesinden Latin alfabesine çevrilecek ve hakkında detaylı bir inceleme gerçekleştirilecektir. "Neşâid-i Zafer" hatırı sayılır bir şair kadrosuna sahiptir. Mezkûr antolojinin bünyesinde yalnız edebiyat dünyasının en güçlü simalarının (Abdülhak Hamid Tarhan, Tevik Fikret, Mehmet Emin vb.) şiirlerine yer verilmemiş, bu şahsiyetlerin dışında birçok farklı meslek ve yaş grubundan memleket sevdalısının kaleme aldıkları şiirlere de yer verilmiştir. Antolojinin tetkikinden elde edilen bu tür veriler, eserin sadece edebi değil, sosyolojik ve siyasî boyutunu da değerlendirebilmemize imkân sağlayacaktır.
Yazarın şahidi olduğu bir tarihsel dönemi, herhangi bir zaman diliminde anlatması dönem romanı te... more Yazarın şahidi olduğu bir tarihsel dönemi, herhangi bir zaman diliminde anlatması dönem romanı teriminin karşılığıdır. Bu roman türü, yazarın şahsi hatıraları kadar işlenen dönemde kaleme alınmış anıların, gazete kupürlerinin, fotoğrafların, aile kroniklerinin de incelenmesini ve roman kurgusunda işlemesini gerekli kılar. Tüm bunlar sonunda her dönem romanı, bünyesinde belgesel bir gerçekliği barındırır. Toplumsal kırılma dönemlerine odaklanan bu roman türünde tarihsel süreçleri birbirine bağlama, sosyolojik ve tarihsel bir eleştiri yapma veya dönemin toplumsal etkisini yorumlama gibi amaçlar güdülür. Türk edebiyatı, tarihî ve siyasî süreçler ile sıkı ilişkiler geliştirmiştir. Sosyal hayatın kürsüsü olarak tanımlanan edebiyatın, toplumu derinden etkileyen meseleler karşısında reaksiyon almaması, elbette olası değildir. Bu anlamda neredeyse doğduğu günden itibaren Türk edebiyatında yazarlar, kamuoyu oluşturma ve yönlendirme amaçları yanında tarihe alternatif metinler olarak da dönem romanı yazmış ve bu anlamda mühim bir birikim meydana getirmişlerdir. Tarihin ana amaç veya imgesel kaynak olarak kullandığı romanlar içerisinde dönem romanları, belge ile kurgunun birleştiği belgesel romanlar ile de birleşmiştir. Belgesel roman temelde belge kullanımını esas alır. Onu belge romandan ayıran kurgu unsurunun belgesel romanda öncelenmesidir. Kanıtlanabilirlik, tartışılabilirlik ve yazarın araştırmainceleme metotlarını kullanmak suretiyle oluşturduğu belgesel roman, sinematografik yapısı ve visual özellikleriyle ön plana çıkar. Bu romanda estetik öncelense de gerçeklik de önemli bir noktadadır. Hangi türün sınırının nerede başladığı konusu edebi terminoloji açısından da önemli bir problemdir. Bu bildiride Türk Edebiyatının önemli dönem romancılarından Kemal Tahir'in Yol Ayrımı romanı, dönem romanı ve belgesel roman kavramları ekseninde incelenerek; eserin taşıdığı belgesel gerçeklik de Ahmet Ağaoğlu'nun Serbest Fırka Hatıraları'ndan hareketle çözümlenecektir. Çalışmanın nihayetinde de dönem romanı içerisinde bir belge olarak yer alan anıların dönem kroniği olarak kurgusal dünyadaki yeri tartışılacaktır.
Bu tezde 1920-1921 yılları arasında İstanbul'da neşredilen Şebâb Mecmuası incelenmiştir. İnce... more Bu tezde 1920-1921 yılları arasında İstanbul'da neşredilen Şebâb Mecmuası incelenmiştir. İncelemenin ilk kısmında, Şebâb Mecmuasının yayınlandığı Mütareke döneminin siyasi ve sosyal olaylarından ve bu dönemin matbuat hayatından bahsedilmiştir. Şebâb mecmuasını etrafında şekillenen bu çalışmada Giriş, İnceleme, Tahlilî Fihrist, Seçilmiş Metinler olmak üzere dört bölümden teşekkül etmektedir. İnceleme kısmında Şebâb Mecmuasının, şekil özellikleri, yazar kadrosu, muhtevası ve kimlik bilgileri yansıtılmaya çalışılmıştır. Yazar kadrosu alfabetik olarak sıralanmıştır. Dergide yazısı yer alan fakat yazarı belli olmayan yazılara İmzasız kısmında yer verilmiştir. Tahlilî dizin kısmında edebi türler; makale, deneme, hikâye, söyleşi, mektup, şiir ve diğer türler şeklinde verilmiştir. Seçilmiş yazılar bölümünde ise seçilen yazılar Latin alfabesine aktarılmıştır.In this thesis we have examined the Şebâb magazine published in 1920-1921 in İstanbul. Introduction part, it is aimed to apperceive...
Uluslararası Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi (UDEKAD), 2018 yılından 2023 yılına ka... more Uluslararası Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi (UDEKAD), 2018 yılından 2023 yılına kadar yılda iki kere, 2024 yılından itibaren yılda dört kere yayımlanmaya başlayan uluslararası hakemli ve elektronik bir dergidir. UDEKAD dil, edebiyat ve kültür alanında çalışmaların yayımlandığı bir dergidir. Bu kapsamda özgün bilimsel makaleler, çeviriler, çeviri-yazılar, kitap tanıtma çalışmaları yayımlanır. UDEKAD'da yayımlanan tüm yazıların, dil, bilim ve hukukî açıdan bütün sorumluluğu yazarlarına, yayın hakları UDEKAD'a aittir. Yayın Kurulu dergiye gönderilen yazıları yayımlayıp yayımlamamakta serbesttir.
1908'de ilan edilen II. Meşrutiyet, Türk sosyal ve düşünsel hayatı için önemli dönüşümlerin milat... more 1908'de ilan edilen II. Meşrutiyet, Türk sosyal ve düşünsel hayatı için önemli dönüşümlerin milatlarındandır. Dönemde etkili olan fikir akımları, toplumsal yapıyı neredeyse yeniden kurarken, edebiyat da kuşkusuz, kendi söylem alanını açmaya başlar. Sultan II. Abdülhamid'in iktidarı boyunca, Meşrutiyet'in fikrî zeminini oluşturacak hamleler yapan, ancak dönemin sansür mekânizması nedeniyle diledikleri gibi eser verememiş olan yazarlar, 10 Temmuz 1908'i bir bayram olarak kabul eder ve matbuat hayatında ciddi bir canlanmanın görülmesini sağlarlar. Edebiyat, bu dönemde fikir akımlarına bağlı ideolojik bir veçhe kazanmış olsa da dönemin sosyal şartlarının bir sonucu olarak popüler edebiyatın da hızla geliştiği görülür. Özellikle polisiye anlatıları, dedektif hikâyeleri, müstehcenlik içeren metinlerle birlikte popüler edebiyata dair tarihî anlatılar ve melodramlar da dönemin ruhunu örer. Özellikle Sultan II. Abdülhamid'in hafiyelik kurumuna yönelik öfkenin dışa vurulduğu müstakil eserler ortaya çıkarken aile hayatı, marazi ruh halleri ve aşk teması, belirgin olarak bahsedilen bu edebî değeri daha düşük olsa da sayıca çok fazla eserin yazılmasını sağlar. Bu dönemde eser veren Yusuf Niyazi, yayımlamış olduğu edebî eserleri ve periyodikleri ile dikkat çekici bir kalem olmasına rağmen, popüler edebiyatın sahası içerisinde bulunduğu ve özellikle de İstanbul dışında görev yaptığı için edebiyat tarihlerinin üzerinde durmadığı bir isimdir. Oysa dönemi tüm tematik çerçevesi ile örnekleyen sanatçı, kaleme aldığı eserlerde popüler edebiyatın gerektirdiği her başlığı uygular ve toplumsal faydayı da gözeterek melodramlar oluşturur. Bu makalede, Yusuf Niyazi'nin daha önce dil içi çevirisi yapılmamış olan Mesire Perisi isimli eserinin çevirisi yapılacak ve eserin dönemi ve popüler edebiyat içerisindeki yeri tartışılacaktır.
Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında vuku bulan 1897 Türk-Yunan Muharebesi, Osmanlının aldığı ... more Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında vuku bulan 1897 Türk-Yunan Muharebesi, Osmanlının aldığı galibiyetle neticelenmiştir. Türk -Yunan Harbi her ne kadar tarihi bir vaka hüviyeti taşısa da diğer yandan edebiyat dünyamız açısından da çok önemli akisler vücuda getirmiştir. Milli bir kimlik ve ulusal bilincin oluşturulabilmesi amacıyla bu galibiyetin ardından birçok edebi eser neşrolunmuştur. Bunlardan biri de İkdam Gazetesi tarafından 1899 yılında yayınlanan zafer şiirleri seçkisi mahiyetindeki "Neşâid-i Zafer"dir. Bu çalışma kapsamında söz konusu antoloji Osmanlı alfabesinden Latin alfabesine çevrilecek ve hakkında detaylı bir inceleme gerçekleştirilecektir. "Neşâid-i Zafer" hatırı sayılır bir şair kadrosuna sahiptir. Mezkûr antolojinin bünyesinde yalnız edebiyat dünyasının en güçlü simalarının (Abdülhak Hamid Tarhan, Tevik Fikret, Mehmet Emin vb.) şiirlerine yer verilmemiş, bu şahsiyetlerin dışında birçok farklı meslek ve yaş grubundan memleket sevdalısının kaleme aldıkları şiirlere de yer verilmiştir. Antolojinin tetkikinden elde edilen bu tür veriler, eserin sadece edebi değil, sosyolojik ve siyasî boyutunu da değerlendirebilmemize imkân sağlayacaktır.
Yazarın şahidi olduğu bir tarihsel dönemi, herhangi bir zaman diliminde anlatması dönem romanı te... more Yazarın şahidi olduğu bir tarihsel dönemi, herhangi bir zaman diliminde anlatması dönem romanı teriminin karşılığıdır. Bu roman türü, yazarın şahsi hatıraları kadar işlenen dönemde kaleme alınmış anıların, gazete kupürlerinin, fotoğrafların, aile kroniklerinin de incelenmesini ve roman kurgusunda işlemesini gerekli kılar. Tüm bunlar sonunda her dönem romanı, bünyesinde belgesel bir gerçekliği barındırır. Toplumsal kırılma dönemlerine odaklanan bu roman türünde tarihsel süreçleri birbirine bağlama, sosyolojik ve tarihsel bir eleştiri yapma veya dönemin toplumsal etkisini yorumlama gibi amaçlar güdülür. Türk edebiyatı, tarihî ve siyasî süreçler ile sıkı ilişkiler geliştirmiştir. Sosyal hayatın kürsüsü olarak tanımlanan edebiyatın, toplumu derinden etkileyen meseleler karşısında reaksiyon almaması, elbette olası değildir. Bu anlamda neredeyse doğduğu günden itibaren Türk edebiyatında yazarlar, kamuoyu oluşturma ve yönlendirme amaçları yanında tarihe alternatif metinler olarak da dönem romanı yazmış ve bu anlamda mühim bir birikim meydana getirmişlerdir. Tarihin ana amaç veya imgesel kaynak olarak kullandığı romanlar içerisinde dönem romanları, belge ile kurgunun birleştiği belgesel romanlar ile de birleşmiştir. Belgesel roman temelde belge kullanımını esas alır. Onu belge romandan ayıran kurgu unsurunun belgesel romanda öncelenmesidir. Kanıtlanabilirlik, tartışılabilirlik ve yazarın araştırmainceleme metotlarını kullanmak suretiyle oluşturduğu belgesel roman, sinematografik yapısı ve visual özellikleriyle ön plana çıkar. Bu romanda estetik öncelense de gerçeklik de önemli bir noktadadır. Hangi türün sınırının nerede başladığı konusu edebi terminoloji açısından da önemli bir problemdir. Bu bildiride Türk Edebiyatının önemli dönem romancılarından Kemal Tahir'in Yol Ayrımı romanı, dönem romanı ve belgesel roman kavramları ekseninde incelenerek; eserin taşıdığı belgesel gerçeklik de Ahmet Ağaoğlu'nun Serbest Fırka Hatıraları'ndan hareketle çözümlenecektir. Çalışmanın nihayetinde de dönem romanı içerisinde bir belge olarak yer alan anıların dönem kroniği olarak kurgusal dünyadaki yeri tartışılacaktır.
Bu tezde 1920-1921 yılları arasında İstanbul'da neşredilen Şebâb Mecmuası incelenmiştir. İnce... more Bu tezde 1920-1921 yılları arasında İstanbul'da neşredilen Şebâb Mecmuası incelenmiştir. İncelemenin ilk kısmında, Şebâb Mecmuasının yayınlandığı Mütareke döneminin siyasi ve sosyal olaylarından ve bu dönemin matbuat hayatından bahsedilmiştir. Şebâb mecmuasını etrafında şekillenen bu çalışmada Giriş, İnceleme, Tahlilî Fihrist, Seçilmiş Metinler olmak üzere dört bölümden teşekkül etmektedir. İnceleme kısmında Şebâb Mecmuasının, şekil özellikleri, yazar kadrosu, muhtevası ve kimlik bilgileri yansıtılmaya çalışılmıştır. Yazar kadrosu alfabetik olarak sıralanmıştır. Dergide yazısı yer alan fakat yazarı belli olmayan yazılara İmzasız kısmında yer verilmiştir. Tahlilî dizin kısmında edebi türler; makale, deneme, hikâye, söyleşi, mektup, şiir ve diğer türler şeklinde verilmiştir. Seçilmiş yazılar bölümünde ise seçilen yazılar Latin alfabesine aktarılmıştır.In this thesis we have examined the Şebâb magazine published in 1920-1921 in İstanbul. Introduction part, it is aimed to apperceive...
Uploads
Papers by kevser sonmez