8 Avrupa Tüccarl~~uun hangi tarihte ihdas edildi~i ile ilgili farkl~~ tarihler verilmektedir. Biz... more 8 Avrupa Tüccarl~~uun hangi tarihte ihdas edildi~i ile ilgili farkl~~ tarihler verilmektedir. Bizim buldu~umuz Gurre-i Ra 1217 / 2 Temmuz 1802 tarihli bir belgede "Devlet-i Aliyye reâyâs~ndan olub Avrupa ticaretiyle me'lüf olanlann ..." cümlesiyle ba~layan metinde tüccann i~lerini görmek üzere bir nefer Naz~r tayin edilmi~tir. Dolay~s~~ ile Avrupa tüccarl~~~n~n bu tarihte veya biraz öncesinde ihdas edildi~ini ileri sürmek mümkündür. Bkz.
Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, Dec 31, 2020
Cyprus was conquered by Selim II and entered into the reign of the Ottoman Empire. With the regul... more Cyprus was conquered by Selim II and entered into the reign of the Ottoman Empire. With the regulations made after the conquest, care was taken to ensure the peace and security of the inhabitants living on the island. Cyprus, which was initially left to the administration of the island could not be achieved, in 1703, she was included in the possessions of the grand vizier with a new regulation and was given to the administration of the people responsible for tax collection. As of this date, the tax collectors had the island's administrative and financial management for a year. The Silahdar Osman Aga was murdered together with his men during the rebellion due to the tax issue during his Cyprus tax collection mission he was appointed for one year from 1 July 1764. The complaints of non-muslim (reaya) that the taxes were charged unfairly by the tax collector and that the taxes were heavy were effective in the rebellion. Some historical sources that give the account of the rebellion have emphasized that his greed and unfair practices were the factors leading to his murder. The property and wealth of the Tax Collector Silahdar Osman Aga were looted during the rebellion. However, the remaining part of his property could be delivered to his heirs. Among the properties of the Tax Collector Silahdar Osman Aga delivered to his heirs were there horses, harnesses, weapons and clothing.
Öz: Bu makale Sultan II. Abdülhamid döneminde Aydın Vilayeti'nde kurulan sanayi mektebi, ... more Öz: Bu makale Sultan II. Abdülhamid döneminde Aydın Vilayeti'nde kurulan sanayi mektebi, çıraklık mektebi, ziraat mektebi, jandarma mektebi, lisan ve ticaret mektebi gibi sanat ve meslek okullarını incelemektedir. Ayrıca bu okulların kurulmasında karşılaşılan güçlükler, okulların öğretmen ve öğrenci yapısı ve işleyişi de ele alınmıştır. Abstract: This article examines the establishment of occupational arts and crafts schools in Aydın Province during the reign of Sultan Abdulhamid II. These occupational schools were mainly the industrial school, apprenticeship school, agricultural school, and school for gendarmerie, and school of language and commerce. Furthermore, the article analyzes the obstacles to establish these schools, their teachers, students, as well as their administrative structure.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 2005
Bu çalışma, yolsuzlukların en önemli sebebi olan rüşvetin önlenmesine dair yapılan kanuni düzenle... more Bu çalışma, yolsuzlukların en önemli sebebi olan rüşvetin önlenmesine dair yapılan kanuni düzenlemeleri içermektedir. Osmanlı İmparatorluğu 'nda Tanzimat'la birlikte sosyal ve ekonomik hayata ilişkin bir takım düzenlemelere gidilmiştir. Çıkarılan nizamnameler ile öncelikle nelerin rüşvet kapsamına girdiği tasvir edilmiş, daha sonra ise uygulanacak cezaların tespitiyle şahısların menfaat sağlamasına yönelik olarak rüşvet almalarının engellenmesine çalışılmıştır.
Rusya, sıcak denizlere çıkışı bulunmayan bir ülkedir. Tarihi boyunca, kuzeyindeki buzlarla kaplı ... more Rusya, sıcak denizlere çıkışı bulunmayan bir ülkedir. Tarihi boyunca, kuzeyindeki buzlarla kaplı denizler ile güneyinde Osmanlı Devleti'nin denetimi altında bulunan Karadeniz arasında sıkışmış kalmıştır. Osmanlı Devleti, İstanbul'a sahip olduktan sonra boğazları tüm devletlerin harp gemilerine kapalı fakat ticaret gemilerine açık tutmuştur. Güçlü olduğu sürece bu siyasetini aynen devam ettirmiştir. Dolayısıyla Rusya, boğazlar üzerinden Karadeniz'e harp gemisi sokamadığı gibi burada bulunan harp gemilerini de çıkaramamıştır. Rusya, bu sebeple 18. yüzyıldan itibaren Çar. I. Petro ile birlikte Karadeniz ve boğazlar üzerinden sıcak denizlere çıkabilme politikası takip etmeye başlamıştır. Onun bu politikası kendisinden sonra gelen Rus hükümdarları tarafından da aynen benimsenmiştir. Rusya, zaman zaman siyasi ortamdan yararlanmak suretiyle ufak bazı haklar elde etmiş ise de bunlar tam olarak Rusya'nın Karadeniz'e ve boğazlara hakim olmasını sağlamamıştır. 1833 Hünkar İskelesi Antlaşması ile boğazları harp gemilerinin geçişine açtırmayı başaran Rusya, 1841 Londra Boğazlar Sözleşmesi ile bu hakkını kaybetmiştir. 1853'de başlayan Kırım Savaşı'nın en önemli müzakere konularını, boğazların kapalılığı ve Karadeniz'in tarafsızlığı ilkesi oluşturmuştur. 1856 Paris Antlaşması ile boğazların kapalılığı ve Karadeniz'in tarafsızlığı bir kez daha teyit edilmiştir.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 2018
Özet Tanzimat uygulanmalarının sonuçlarını yerinde görmek ve memleketin gelişmesi için neler yapı... more Özet Tanzimat uygulanmalarının sonuçlarını yerinde görmek ve memleketin gelişmesi için neler yapılması gerektiğini tespit etmek amacıyla Şubat 1845'te İmar Meclisleri kurulmuştur. Aynı zamanda memleketin sorunlarını öğrenmek amacıyla her bölgeden ikişer kişi İstanbul'a çağrılmak suretiyle kendilerinden raporlar istenmiştir. Taşra temsilcilerinin sundukları raporlarda genel itibariyle vergi, ziraat, yol ve köprü inşası ile bayındırlık gibi hususlara yer verilirken eğitim ve mekteplere dair herhangi bir ifadeye yer verilmemiştir. Ancak imar meclislerine verilen talimatın altıncı maddesi taşradaki mektepler ve eğitimin durumunun tespiti hakkında olup meclis üyeleri raporlarında sık sık mektepler ile mektep hocalarının durumlarına dair bilgilere yer verilmiştir. Dolayısıyla bu çalışmada imar meclislerinin gönderdikleri raporlar incelenmek suretiyle taşradaki mektepler ve mektep hocalarıyla ilgili kayıtlar üzerinden eğitime dair bir değerlendirme yapılacaktır. Abstract The Improvement Commissions were established in February 1845 in order to see the results of the Tanzimat implementations in place and to determine what should be done for the development of the country. At the same time, in order to
Tanzimat uygulanmalarının sonuçlarını yerinde görmek ve memleketin gelişmesi için neler yapılması... more Tanzimat uygulanmalarının sonuçlarını yerinde görmek ve memleketin gelişmesi için neler yapılması gerektiğini tespit etmek amacıyla Şubat 1845'te İmar Meclisleri kurulmuştur. Aynı zamanda memleketin sorunlarını öğrenmek amacıyla her bölgeden ikişer kişi İstanbul'a çağrılmak suretiyle kendilerinden raporlar istenmiştir. Taşra temsilcilerinin sundukları raporlarda genel itibariyle vergi, ziraat, yol ve köprü inşası ile bayındırlık gibi hususlara yer verilirken eğitim ve mekteplere dair herhangi bir ifadeye yer verilmemiştir. Ancak imar meclislerine verilen talimatın altıncı maddesi taşradaki mektepler ve eğitimin durumunun tespiti hakkında olup meclis üyeleri raporlarında sık sık mektepler ile mektep hocalarının durumlarına dair bilgilere yer verilmiştir. Dolayısıyla bu çalışmada imar meclislerinin gönderdikleri raporlar incelenmek suretiyle taşradaki mektepler ve mektep hocalarıyla ilgili kayıtlar üzerinden eğitime dair bir değerlendirme yapılacaktır.
Wakfs have an important place in the development and growth of cities in the Ottoman State. Espec... more Wakfs have an important place in the development and growth of cities in the Ottoman State. Especially in city centers the maintenance, repair and basic needs of buildings for public benefit were met by means of wakf institutions. In this context, a number of wakf endowments which could support institutions that would benefit the community were established in kaza – or sub-district- of Milas and its villages. The wakfs of Firuz Pasha, Ahmed Gazi Bey and İlyas Bey are quite old in terms of history and continued their existence and functions until the 19th century. Again, in the 18th century, the wakfs established by Abdulaziz Aghas, who were administrators in and around Milas, made an important contribution to the amelioration and polishing of the city. Apart from these, mosques, masjids, zaviyes, madrasas, schools, drinking fountains and water well wakf endowments were established in Milas and its villages by different people. Total number 108 wakf institutions with 78 different nam...
Öz 1839 Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonra hızlı bir şekilde reform hareketleri başlatıldı. Fer... more Öz 1839 Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonra hızlı bir şekilde reform hareketleri başlatıldı. Fermanda herkesin can ve mal güvenliğinin sağlanacağı, mal-mülk sayımı yapılacağı ve verginin herkesin gelirine göre alınacağı ilan edilmişti. Bu maksatla 1840 senesinde Anadolu ve Rumeli taraflarına müfettişler gönderildi. Teftiş hareketi, devletin eskiden beri tercih ettiği bir usul olup, yapılması düşünülen reformların hangi yönde olması gerektiğini tespit etmek için uygulanırdı. Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonra ilki 1840 senesinde olmak üzere daha sonraki yıllarda birkaç defa memleketin teftişine girişildi. Ancak bu teftiş hareketleri çeşitli gerekçelerle başarıya ulaşmadı. Mustafa Reşit Paşa ve diğer Tanzimatçılar 1850 senesinde Rumeli ve Anadolu taraflarına müfettiş heyetleri gönderme kararı aldılar. Kasım 1850 tarihinde Rumeli'nin teftişine Abdurrahman Sami Paşa tayin edildi. Abdurrahman Sami Paşa, Ocak 1851'den Ağustos 1851 tarihine kadar Rumeli bölgesinde teftiş faaliyetlerinde bulundu. Görevde kaldığı sekiz ay boyunca bölgenin sosyal, ekonomik ve dini sorunlarına dair tespitler yaptı. Abdurrahman Sami Paşa, Ağustos 1851'de Bosna valiliğine tayin edilince müfettişlik görevi de Meclis-i Vala üyesi Kamil Paşa'ya verildi. Abdurrahman Sami Paşa, görev yaptığı süre boyunca Selanik'ten Bosna'ya kadar Rumeli'nin orta ve batı taraflarını dolaşmış, gezdiği yerler hakkında kaleme aldığı raporları İstanbul'a göndermiştir. Bu teftişin amacı Tanzimat esaslarının uygulanmasının başarılı olup olmadığını tespit etmek ve başarısızlığın nedenlerine dair çözüm yolları aramaktı. Bu çalışmada Abdurrahman Sami Paşa'nın müfettişlik görevi ve gönderdiği raporlar doğrultusunda Rumeli'de Tanzimat'ın uygulanmasına dair bazı tespitlerine yer verilecektir.
Deniz ve Hint Okyanusu'nun yanı sıra bu denizlerle bağlantısı olan pek çok nehir ve ırmağın da ha... more Deniz ve Hint Okyanusu'nun yanı sıra bu denizlerle bağlantısı olan pek çok nehir ve ırmağın da hakimi olmuştur. Bu sayede denizler ve nehirler üzerinden yapılan ticareti kontrol altına almıştır. Devletin güçlü olduğu dönemlerde ticaret yollarının kullanımı ile ilgili bir sıkıntı yaşanmazken, 18. yüzyıldan itibaren Rusya'nın Karadeniz'e inmesiyle birlikte bu durum değişmeye başlamıştır. Özellikle Rusya'nın Tuna nehri üzerindeki ticari faaliyetleri engellemeye yönelik girişimleri bu ticaretin batıdaki ortakları olan Avrupa devletlerini yeni suyolları arayışına sevk etmiştir. 19. yüzyılın ortalarından itibaren Tuna nehri kıyısındaki Boğazköy'den Karadeniz kıyısındaki Köstence'ye kadar uzanan bir kanalın açılması bu bağlamda gündeme gelmiştir. Kanal açma teşebbüsleri özellikle Sultan Abdülmecid döneminde (1839-1861) yoğunluk kazanmış ve 1856 senesinde bu imtiyaz bir İngiliz müteşebbisi olan Thomas Wilson ile ortaklarına verilmiştir. Ancak Avrupa devletleri arasındaki politik ve ticari çıkar çatışmaları bu projenin gerçekleşmesine engel olmuş, verilen imtiyaz kullanılamamıştır.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 2014
Canning'in raporunda yer verdiği bilgiler, diğer kaynaklardaki bilgilerle karşılaştırılmak sureti... more Canning'in raporunda yer verdiği bilgiler, diğer kaynaklardaki bilgilerle karşılaştırılmak suretiyle bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
... olmayan Mehmet kızı Ayşe, mahkemedeki beyanında aynı köyden Haliloğlu Ali ile 301 kuruş mehr-... more ... olmayan Mehmet kızı Ayşe, mahkemedeki beyanında aynı köyden Haliloğlu Ali ile 301 kuruş mehr-i müeccel tesmiyesiyle evlendiğini beyan etmiştir. Bu nikah işleminde mahkemede Muhzır Kozalı Mehmet, Muhzır Salih, Zabtiye Çavuşu Abdullah Çavuş, İmam ..(?) Ömer Ağa ve ...
Öz Kırım Savaşı, Rusya'nın Osmanlı Devleti'ni yıkma çabalarının bir sonucu olarak çıktı. Savaşın ... more Öz Kırım Savaşı, Rusya'nın Osmanlı Devleti'ni yıkma çabalarının bir sonucu olarak çıktı. Savaşın görünür sebebi Fransa'nın 1850'de ortaya attığı Kutsal Yerlerin bakım ve onarım hizmetlerinin kimin sorumluluğunda olacağı tartışması; asıl neden ise Rusya'nın "hasta adam" olarak nitelendirdiği Osmanlı Devleti'ni parçalama ve topraklarını paylaşma olarak ifade edilen "Doğu Sorunu"nudur. Savaş başlamadan önce diplomatik olarak İngiltere ve Fransa, Osmanlı Devleti'nin yanında yer aldılar. Diplomatik görüşmeler devam ederken Rusya, manevi haklar elde edinceye kadar maddi bir teminat ve rehin suretinde olmak üzere Temmuz 1853'te Memleketeyn (Eflak-Boğdan) topraklarını geçici suretle işgal etti. Osmanlı Devleti, bu işgali kabul etmeyerek Ekim 1853'te Rusya'ya savaş ilan etmiş ve ilk çatışmalar Tuna boylarında başlamıştır. Bu önemli süreçte Varna şehri ve limanı her türlü ulaşım imkânı nedeniyle müttefik orduların toplanma ve lojistik destek merkezi olarak seçildi.
Rusya, Car I. Petro’dan itibaren guclu bir devlet olabilmek icin sicak denizlere ulasabilme ve Ba... more Rusya, Car I. Petro’dan itibaren guclu bir devlet olabilmek icin sicak denizlere ulasabilme ve Balkanlara yayilma siyaseti izlemistir. I. Petro’dan sonra Rus tahtina cikan halefleri de ayni siyaseti benimsemislerdir. Ruslarin bu amaclarina ulasabilmeleri icin Osmanli Devleti’nin yikilmasi ve onun sahibi oldugu bogazlar ile Balkanlari ele gecirmeleri gerekmektedir. Bu nedenle XVIII. yuzyilin sonlarindan itibaren Rusya’nin hedefinde Osmanli Devleti vardir. Rusya, bu amacina ulasabilmek icin farkli politikalar benimsemistir. Carice II. Katerina 1782’de I. Petro’nun ortaya koydugu hedeflere ulasabilmek icin Grek Projesi’ni uygulamaya koymus, ancak tam bir netice alamamistir. XIX. yuzyilin ortalarindan itibaren ise Rusya, Slav kokenli Balkan uluslarini kendi hakimiyetine alabilmek icin Panslavist bir politika takip etmistir. Bu politikanin bir sonucu olarak 1870’lerden sonra Balkan uluslari arasinda yogun bir isyan ve fesat hareketi baslamistir. 1877-78 Osmanli-Rus Savasi’nin sonucunda i...
8 Avrupa Tüccarl~~uun hangi tarihte ihdas edildi~i ile ilgili farkl~~ tarihler verilmektedir. Biz... more 8 Avrupa Tüccarl~~uun hangi tarihte ihdas edildi~i ile ilgili farkl~~ tarihler verilmektedir. Bizim buldu~umuz Gurre-i Ra 1217 / 2 Temmuz 1802 tarihli bir belgede "Devlet-i Aliyye reâyâs~ndan olub Avrupa ticaretiyle me'lüf olanlann ..." cümlesiyle ba~layan metinde tüccann i~lerini görmek üzere bir nefer Naz~r tayin edilmi~tir. Dolay~s~~ ile Avrupa tüccarl~~~n~n bu tarihte veya biraz öncesinde ihdas edildi~ini ileri sürmek mümkündür. Bkz.
Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, Dec 31, 2020
Cyprus was conquered by Selim II and entered into the reign of the Ottoman Empire. With the regul... more Cyprus was conquered by Selim II and entered into the reign of the Ottoman Empire. With the regulations made after the conquest, care was taken to ensure the peace and security of the inhabitants living on the island. Cyprus, which was initially left to the administration of the island could not be achieved, in 1703, she was included in the possessions of the grand vizier with a new regulation and was given to the administration of the people responsible for tax collection. As of this date, the tax collectors had the island's administrative and financial management for a year. The Silahdar Osman Aga was murdered together with his men during the rebellion due to the tax issue during his Cyprus tax collection mission he was appointed for one year from 1 July 1764. The complaints of non-muslim (reaya) that the taxes were charged unfairly by the tax collector and that the taxes were heavy were effective in the rebellion. Some historical sources that give the account of the rebellion have emphasized that his greed and unfair practices were the factors leading to his murder. The property and wealth of the Tax Collector Silahdar Osman Aga were looted during the rebellion. However, the remaining part of his property could be delivered to his heirs. Among the properties of the Tax Collector Silahdar Osman Aga delivered to his heirs were there horses, harnesses, weapons and clothing.
Öz: Bu makale Sultan II. Abdülhamid döneminde Aydın Vilayeti'nde kurulan sanayi mektebi, ... more Öz: Bu makale Sultan II. Abdülhamid döneminde Aydın Vilayeti'nde kurulan sanayi mektebi, çıraklık mektebi, ziraat mektebi, jandarma mektebi, lisan ve ticaret mektebi gibi sanat ve meslek okullarını incelemektedir. Ayrıca bu okulların kurulmasında karşılaşılan güçlükler, okulların öğretmen ve öğrenci yapısı ve işleyişi de ele alınmıştır. Abstract: This article examines the establishment of occupational arts and crafts schools in Aydın Province during the reign of Sultan Abdulhamid II. These occupational schools were mainly the industrial school, apprenticeship school, agricultural school, and school for gendarmerie, and school of language and commerce. Furthermore, the article analyzes the obstacles to establish these schools, their teachers, students, as well as their administrative structure.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 2005
Bu çalışma, yolsuzlukların en önemli sebebi olan rüşvetin önlenmesine dair yapılan kanuni düzenle... more Bu çalışma, yolsuzlukların en önemli sebebi olan rüşvetin önlenmesine dair yapılan kanuni düzenlemeleri içermektedir. Osmanlı İmparatorluğu 'nda Tanzimat'la birlikte sosyal ve ekonomik hayata ilişkin bir takım düzenlemelere gidilmiştir. Çıkarılan nizamnameler ile öncelikle nelerin rüşvet kapsamına girdiği tasvir edilmiş, daha sonra ise uygulanacak cezaların tespitiyle şahısların menfaat sağlamasına yönelik olarak rüşvet almalarının engellenmesine çalışılmıştır.
Rusya, sıcak denizlere çıkışı bulunmayan bir ülkedir. Tarihi boyunca, kuzeyindeki buzlarla kaplı ... more Rusya, sıcak denizlere çıkışı bulunmayan bir ülkedir. Tarihi boyunca, kuzeyindeki buzlarla kaplı denizler ile güneyinde Osmanlı Devleti'nin denetimi altında bulunan Karadeniz arasında sıkışmış kalmıştır. Osmanlı Devleti, İstanbul'a sahip olduktan sonra boğazları tüm devletlerin harp gemilerine kapalı fakat ticaret gemilerine açık tutmuştur. Güçlü olduğu sürece bu siyasetini aynen devam ettirmiştir. Dolayısıyla Rusya, boğazlar üzerinden Karadeniz'e harp gemisi sokamadığı gibi burada bulunan harp gemilerini de çıkaramamıştır. Rusya, bu sebeple 18. yüzyıldan itibaren Çar. I. Petro ile birlikte Karadeniz ve boğazlar üzerinden sıcak denizlere çıkabilme politikası takip etmeye başlamıştır. Onun bu politikası kendisinden sonra gelen Rus hükümdarları tarafından da aynen benimsenmiştir. Rusya, zaman zaman siyasi ortamdan yararlanmak suretiyle ufak bazı haklar elde etmiş ise de bunlar tam olarak Rusya'nın Karadeniz'e ve boğazlara hakim olmasını sağlamamıştır. 1833 Hünkar İskelesi Antlaşması ile boğazları harp gemilerinin geçişine açtırmayı başaran Rusya, 1841 Londra Boğazlar Sözleşmesi ile bu hakkını kaybetmiştir. 1853'de başlayan Kırım Savaşı'nın en önemli müzakere konularını, boğazların kapalılığı ve Karadeniz'in tarafsızlığı ilkesi oluşturmuştur. 1856 Paris Antlaşması ile boğazların kapalılığı ve Karadeniz'in tarafsızlığı bir kez daha teyit edilmiştir.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 2018
Özet Tanzimat uygulanmalarının sonuçlarını yerinde görmek ve memleketin gelişmesi için neler yapı... more Özet Tanzimat uygulanmalarının sonuçlarını yerinde görmek ve memleketin gelişmesi için neler yapılması gerektiğini tespit etmek amacıyla Şubat 1845'te İmar Meclisleri kurulmuştur. Aynı zamanda memleketin sorunlarını öğrenmek amacıyla her bölgeden ikişer kişi İstanbul'a çağrılmak suretiyle kendilerinden raporlar istenmiştir. Taşra temsilcilerinin sundukları raporlarda genel itibariyle vergi, ziraat, yol ve köprü inşası ile bayındırlık gibi hususlara yer verilirken eğitim ve mekteplere dair herhangi bir ifadeye yer verilmemiştir. Ancak imar meclislerine verilen talimatın altıncı maddesi taşradaki mektepler ve eğitimin durumunun tespiti hakkında olup meclis üyeleri raporlarında sık sık mektepler ile mektep hocalarının durumlarına dair bilgilere yer verilmiştir. Dolayısıyla bu çalışmada imar meclislerinin gönderdikleri raporlar incelenmek suretiyle taşradaki mektepler ve mektep hocalarıyla ilgili kayıtlar üzerinden eğitime dair bir değerlendirme yapılacaktır. Abstract The Improvement Commissions were established in February 1845 in order to see the results of the Tanzimat implementations in place and to determine what should be done for the development of the country. At the same time, in order to
Tanzimat uygulanmalarının sonuçlarını yerinde görmek ve memleketin gelişmesi için neler yapılması... more Tanzimat uygulanmalarının sonuçlarını yerinde görmek ve memleketin gelişmesi için neler yapılması gerektiğini tespit etmek amacıyla Şubat 1845'te İmar Meclisleri kurulmuştur. Aynı zamanda memleketin sorunlarını öğrenmek amacıyla her bölgeden ikişer kişi İstanbul'a çağrılmak suretiyle kendilerinden raporlar istenmiştir. Taşra temsilcilerinin sundukları raporlarda genel itibariyle vergi, ziraat, yol ve köprü inşası ile bayındırlık gibi hususlara yer verilirken eğitim ve mekteplere dair herhangi bir ifadeye yer verilmemiştir. Ancak imar meclislerine verilen talimatın altıncı maddesi taşradaki mektepler ve eğitimin durumunun tespiti hakkında olup meclis üyeleri raporlarında sık sık mektepler ile mektep hocalarının durumlarına dair bilgilere yer verilmiştir. Dolayısıyla bu çalışmada imar meclislerinin gönderdikleri raporlar incelenmek suretiyle taşradaki mektepler ve mektep hocalarıyla ilgili kayıtlar üzerinden eğitime dair bir değerlendirme yapılacaktır.
Wakfs have an important place in the development and growth of cities in the Ottoman State. Espec... more Wakfs have an important place in the development and growth of cities in the Ottoman State. Especially in city centers the maintenance, repair and basic needs of buildings for public benefit were met by means of wakf institutions. In this context, a number of wakf endowments which could support institutions that would benefit the community were established in kaza – or sub-district- of Milas and its villages. The wakfs of Firuz Pasha, Ahmed Gazi Bey and İlyas Bey are quite old in terms of history and continued their existence and functions until the 19th century. Again, in the 18th century, the wakfs established by Abdulaziz Aghas, who were administrators in and around Milas, made an important contribution to the amelioration and polishing of the city. Apart from these, mosques, masjids, zaviyes, madrasas, schools, drinking fountains and water well wakf endowments were established in Milas and its villages by different people. Total number 108 wakf institutions with 78 different nam...
Öz 1839 Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonra hızlı bir şekilde reform hareketleri başlatıldı. Fer... more Öz 1839 Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonra hızlı bir şekilde reform hareketleri başlatıldı. Fermanda herkesin can ve mal güvenliğinin sağlanacağı, mal-mülk sayımı yapılacağı ve verginin herkesin gelirine göre alınacağı ilan edilmişti. Bu maksatla 1840 senesinde Anadolu ve Rumeli taraflarına müfettişler gönderildi. Teftiş hareketi, devletin eskiden beri tercih ettiği bir usul olup, yapılması düşünülen reformların hangi yönde olması gerektiğini tespit etmek için uygulanırdı. Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonra ilki 1840 senesinde olmak üzere daha sonraki yıllarda birkaç defa memleketin teftişine girişildi. Ancak bu teftiş hareketleri çeşitli gerekçelerle başarıya ulaşmadı. Mustafa Reşit Paşa ve diğer Tanzimatçılar 1850 senesinde Rumeli ve Anadolu taraflarına müfettiş heyetleri gönderme kararı aldılar. Kasım 1850 tarihinde Rumeli'nin teftişine Abdurrahman Sami Paşa tayin edildi. Abdurrahman Sami Paşa, Ocak 1851'den Ağustos 1851 tarihine kadar Rumeli bölgesinde teftiş faaliyetlerinde bulundu. Görevde kaldığı sekiz ay boyunca bölgenin sosyal, ekonomik ve dini sorunlarına dair tespitler yaptı. Abdurrahman Sami Paşa, Ağustos 1851'de Bosna valiliğine tayin edilince müfettişlik görevi de Meclis-i Vala üyesi Kamil Paşa'ya verildi. Abdurrahman Sami Paşa, görev yaptığı süre boyunca Selanik'ten Bosna'ya kadar Rumeli'nin orta ve batı taraflarını dolaşmış, gezdiği yerler hakkında kaleme aldığı raporları İstanbul'a göndermiştir. Bu teftişin amacı Tanzimat esaslarının uygulanmasının başarılı olup olmadığını tespit etmek ve başarısızlığın nedenlerine dair çözüm yolları aramaktı. Bu çalışmada Abdurrahman Sami Paşa'nın müfettişlik görevi ve gönderdiği raporlar doğrultusunda Rumeli'de Tanzimat'ın uygulanmasına dair bazı tespitlerine yer verilecektir.
Deniz ve Hint Okyanusu'nun yanı sıra bu denizlerle bağlantısı olan pek çok nehir ve ırmağın da ha... more Deniz ve Hint Okyanusu'nun yanı sıra bu denizlerle bağlantısı olan pek çok nehir ve ırmağın da hakimi olmuştur. Bu sayede denizler ve nehirler üzerinden yapılan ticareti kontrol altına almıştır. Devletin güçlü olduğu dönemlerde ticaret yollarının kullanımı ile ilgili bir sıkıntı yaşanmazken, 18. yüzyıldan itibaren Rusya'nın Karadeniz'e inmesiyle birlikte bu durum değişmeye başlamıştır. Özellikle Rusya'nın Tuna nehri üzerindeki ticari faaliyetleri engellemeye yönelik girişimleri bu ticaretin batıdaki ortakları olan Avrupa devletlerini yeni suyolları arayışına sevk etmiştir. 19. yüzyılın ortalarından itibaren Tuna nehri kıyısındaki Boğazköy'den Karadeniz kıyısındaki Köstence'ye kadar uzanan bir kanalın açılması bu bağlamda gündeme gelmiştir. Kanal açma teşebbüsleri özellikle Sultan Abdülmecid döneminde (1839-1861) yoğunluk kazanmış ve 1856 senesinde bu imtiyaz bir İngiliz müteşebbisi olan Thomas Wilson ile ortaklarına verilmiştir. Ancak Avrupa devletleri arasındaki politik ve ticari çıkar çatışmaları bu projenin gerçekleşmesine engel olmuş, verilen imtiyaz kullanılamamıştır.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 2014
Canning'in raporunda yer verdiği bilgiler, diğer kaynaklardaki bilgilerle karşılaştırılmak sureti... more Canning'in raporunda yer verdiği bilgiler, diğer kaynaklardaki bilgilerle karşılaştırılmak suretiyle bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
... olmayan Mehmet kızı Ayşe, mahkemedeki beyanında aynı köyden Haliloğlu Ali ile 301 kuruş mehr-... more ... olmayan Mehmet kızı Ayşe, mahkemedeki beyanında aynı köyden Haliloğlu Ali ile 301 kuruş mehr-i müeccel tesmiyesiyle evlendiğini beyan etmiştir. Bu nikah işleminde mahkemede Muhzır Kozalı Mehmet, Muhzır Salih, Zabtiye Çavuşu Abdullah Çavuş, İmam ..(?) Ömer Ağa ve ...
Öz Kırım Savaşı, Rusya'nın Osmanlı Devleti'ni yıkma çabalarının bir sonucu olarak çıktı. Savaşın ... more Öz Kırım Savaşı, Rusya'nın Osmanlı Devleti'ni yıkma çabalarının bir sonucu olarak çıktı. Savaşın görünür sebebi Fransa'nın 1850'de ortaya attığı Kutsal Yerlerin bakım ve onarım hizmetlerinin kimin sorumluluğunda olacağı tartışması; asıl neden ise Rusya'nın "hasta adam" olarak nitelendirdiği Osmanlı Devleti'ni parçalama ve topraklarını paylaşma olarak ifade edilen "Doğu Sorunu"nudur. Savaş başlamadan önce diplomatik olarak İngiltere ve Fransa, Osmanlı Devleti'nin yanında yer aldılar. Diplomatik görüşmeler devam ederken Rusya, manevi haklar elde edinceye kadar maddi bir teminat ve rehin suretinde olmak üzere Temmuz 1853'te Memleketeyn (Eflak-Boğdan) topraklarını geçici suretle işgal etti. Osmanlı Devleti, bu işgali kabul etmeyerek Ekim 1853'te Rusya'ya savaş ilan etmiş ve ilk çatışmalar Tuna boylarında başlamıştır. Bu önemli süreçte Varna şehri ve limanı her türlü ulaşım imkânı nedeniyle müttefik orduların toplanma ve lojistik destek merkezi olarak seçildi.
Rusya, Car I. Petro’dan itibaren guclu bir devlet olabilmek icin sicak denizlere ulasabilme ve Ba... more Rusya, Car I. Petro’dan itibaren guclu bir devlet olabilmek icin sicak denizlere ulasabilme ve Balkanlara yayilma siyaseti izlemistir. I. Petro’dan sonra Rus tahtina cikan halefleri de ayni siyaseti benimsemislerdir. Ruslarin bu amaclarina ulasabilmeleri icin Osmanli Devleti’nin yikilmasi ve onun sahibi oldugu bogazlar ile Balkanlari ele gecirmeleri gerekmektedir. Bu nedenle XVIII. yuzyilin sonlarindan itibaren Rusya’nin hedefinde Osmanli Devleti vardir. Rusya, bu amacina ulasabilmek icin farkli politikalar benimsemistir. Carice II. Katerina 1782’de I. Petro’nun ortaya koydugu hedeflere ulasabilmek icin Grek Projesi’ni uygulamaya koymus, ancak tam bir netice alamamistir. XIX. yuzyilin ortalarindan itibaren ise Rusya, Slav kokenli Balkan uluslarini kendi hakimiyetine alabilmek icin Panslavist bir politika takip etmistir. Bu politikanin bir sonucu olarak 1870’lerden sonra Balkan uluslari arasinda yogun bir isyan ve fesat hareketi baslamistir. 1877-78 Osmanli-Rus Savasi’nin sonucunda i...
Uploads
Papers by Erdoğan keleş