Papers by Przemysław Wiatrowski
Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku eBooks, 2013
Język Polski
Poznań, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza «Obelgę odwołuję...»-o pewnym typie ogłoszeń drobnych w... more Poznań, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza «Obelgę odwołuję...»-o pewnym typie ogłoszeń drobnych w Przewodniku Katolickim z lat 30. XX wieku S ł o w a k l u c z o w e: Przewodnik Katolicki, ogłoszenie drobne, odwołanie obelgi. Ogłoszenie drobne-zgodnie z definicją zaproponowaną w Słowniku terminologii medialnej pod redakcją W. Pisarka-to krótkie ogłoszenie reklamowe zamieszczane przez firmy lub osoby prywatne na specjalnie wydzielonych szpaltach gazety lub czasopisma, zazwyczaj podzielonych tematycznie (Samochody, Nieruchomości, Praca itp.) (Pisarek 2006: 139). JĘZYK POLSKI XCIII 4 261 1) Jako formę tekstu reklamowego traktuje ogłoszenia drobne m.in. H. Kurta (1969). 2) Oto zaledwie kilka wybranych stron internetowych zawierających ogłoszenia drobne: www.afisze.pl, www.portal-ogloszenia.pl, www.dajogloszenie.pl, www.ale.gratka.pl, www.pajeczyna.pl, www.topogloszenia.net, www.gumtree.pl. 3) Ogłoszenia drobne publikują telegazety takich na przykład stacji telewizyjnych, jak TVP 1, TVP 2, TVP Info, TVP Kultura, Polsat, TVN czy TVN 7. 4) Relacje pomiędzy oboma typami wypowiedzi prasowych omawiają D. Chomik (2002) i M. Wołk (2007).
Poznańskie Studia Polonistyczne, Aug 28, 2018
Przemysław Wiatrowski 2. Języki indonezyjski i polski-krótka charakterystyka genetyczno-typologic... more Przemysław Wiatrowski 2. Języki indonezyjski i polski-krótka charakterystyka genetyczno-typologiczna Genetyczne różnice między badanymi językami są diametralne. Język indonezyjski należy do rodziny języków austronezyjskich, indonezyjsko-oceanicznych (wraz z wieloma etnolektami lokalnymi funkcjonującymi na obszarze Indonezji). Polszczyzna z kolei-tak jak inne języki słowiańskie-reprezentuje rodzinę języków indoeuropejskich. Odmienności typologiczne dotyczą przede wszystkim struktury morfologicznej. Język indonezyjski zaliczany jest do typu języków aglutynacyjnych. System słowotwórczy języka indonezyjskiego jest rozbudowany. Zwraca uwagę bogactwo morfemów służących do konstruowania wyrazów pochodnych od słów podstawowych (istnieje też w omawianym języku morfologiczne zjawisko reduplikacji), np. cuci (słowo podstawowe) 'prać', men + cuci = mencuci (czasownik aktywny) 'prać', men + cuci + kan = mencucikan 'prać dla kogoś', ter + cuci = tercuci 'być wypranym', pen + cuci = pencuci 'to, co służy do prania' oraz 'ten, kto pierze; pracz, praczka', pen + cuci + an = pencucian 'pranie (proces prania)' oraz 'miejsce, w którym się pierze, pralnia'. Przywołana egzemplifikacja pokazuje, że po odcięciu afiksów pozostaje podstawowa forma słownikowa wyrazu (cecha wyróżniająca języki aglutynacyjne). Polszczyzna to-jak już wspomniałem-język fleksyjny (z fleksją syntetyczną). Temat fleksyjny jest ściśle zespolony z morfemem fleksyjnym kumulującym funkcje semiczne (informacja o przypadku, liczbie, rodzaju, osobie itd.). Oba zestawiane języki łączy umiarkowane bogactwo systemów fonologicznych. W ujęciu Abdula Chaera [2013: 68-71] na indonezyjski system fonologiczny
Język. Religia. Tożsamość.
This article addresses some selected issues in IndonesianPolish contrastive phraseology. The auth... more This article addresses some selected issues in IndonesianPolish contrastive phraseology. The author discusses the problem of the scarcity of Indonesian research material sources other than the generally available phraseological dictionaries and the online version of the comprehensive dictionary of the Indonesian language. These dictionaries cover three types of fixed language units, referred to as idiom, ungkapan and peribahasa. Special attention is paid to the semantic relations between these three terms. To facilitate comparison of the phraseological resources of the analysed languages, it is proposed to use a terminological and conceptual framework based on Polish phraseological theory.
The article discusses emotive expressions that express negative emotions of the sender excerpted ... more The article discusses emotive expressions that express negative emotions of the sender excerpted from "Przewodnik Katolicki" from the years 1895-2005. The author studies nominal primal negative emotional expressions that belong to the class of personal names (nomina personae), i.e. words that are semantically non-derivable and whose meanings include a fixed emotional component that is obligatory revealed in the statement. This group of units also includes words that are derived morphologically but the latter group includes only those words in which the formant is not the carrier of emotional marking. The excerpted lexical elements have been semantically analyzed. The analysis made it possible to identify their expressive meanings. In the reconstruction of their basic components (linguistic signs of emotion that are indicators and not carriers of meaning but whose signifieds correspond to a verbal proposition.), different factors that co-create the emotional value of peiora...
Recenzowana publikacja jest pierwszą na polskim gruncie próbą ujednolicenia znaków stosowanych w ... more Recenzowana publikacja jest pierwszą na polskim gruncie próbą ujednolicenia znaków stosowanych w transkrypcji fonetycznej. Co niezwykle ważne i-podkreślmy to mocno już na wstępie-pionierskie, ujęto w niej nie tylko znaki odnoszące się do poprawnych realizacji fonemów, ale także znaki oddające realizacje zdeformowane. Autorzy postawili więc przed sobą zadanie ambitne i niezwykle trudne zarazem. Zaproponowanie liter fonetycznych i znaków diakrytycznych, które oddawałyby spektrum odstępstw od normy, wymagało zapewne ogromnego wysiłku związanego ze znalezieniem rozwiązań najbardziej czytelnych i łatwych do zapamiętania. Tak postawiony cel udało się autorom zrealizować. Zasadniczą część opracowania wypełniają zestawienia tabelaryczne uwzględniające litery fonetyczne oraz znaki diakrytyczne alfabetów slawistycznego i międzynarodowego służące do transkrypcji zarówno realizacji sytuujących się w normie, jak i patologicznych (s. 15-110). Wskazane partie książki poprzedzają Wstęp (s. 5-6), dwa krótkie rozdziały stanowiące komentarz do zbioru znaków fonetycznych (s. 7-11) oraz Opis tabel (s. 12-13). Publikację wieńczy Bibliografia (s. 113-119). Jak czytamy we Wstępie, "Głównym celem autorów było uporządkowanie zbioru znaków fonetycznych do oznaczania realizacji normatywnych oraz stworzenie spójnego systemu znaków do oznaczania realizacji zdeformowanych. Przyjęto, że system ten musi mieć charakter otwarty, ponieważ potencjalnych zaburzeń realizacyjnych może być bardzo dużo. Powinien on także bazować na istniejących już znakach, aby pozostał czytelny dla dotychczasowych użytkowników. Ponadto kształt i umiejscowienie nowo tworzonych diakrytów powinny być zgodne z kształtem i umiejscowieniem diakrytów już istniejących" (s. 5-6). Przywołane założenia są ze wszech miar słuszne i nie podlegają dyskusji. Przygotowanie omawianego opracowania podyktowane było istnieniem rozbieżności odnośnie do liczby i kształtu (formy) wykorzystywanych w publikacjach z zakresu fonetyki i logopedii (i innych pokrewnych dziedzin) znaków alfabetów slawistycznego i międzynarodowego. Poza tym dostępne wykazy znaków pozwalających zapisać wymowę zdeformowaną są niekompletne. Nie uwzględniają wszystkich realizacji patologicznych. Podstawą przyjętego przez autorów systemu znaków fonetycznych były realizacje zdeformowane zaobserwowane przez nich w wymowie osób z dyslalią, dyzartrią, jąkaniem oraz po zabiegu laryngektomii, który polega na częściowym lub całkowitym usunięciu krtani. Z jej usunięciem wiąże się częściowa lub całkowita utrata zdolności mówienia. Pacjenci odzyskują tę zdolność dzięki rekonstrukcji krtani. Można ponadto wykształcić mowę esofagiczną. Takich informacji w książce zabrakło, nie jest zatem jasne, o jakie realizacje zdeformowane autorom chodzi (czy będące wynikiem hemilaryngektomii, czy laryngektomii całkowitej, czy po rekonstrukcji aparatu fonacyjnego, czy też w mowie przełykowej). Ze wskazanymi zaburzeniami autorzy mają styczność w swojej pracy zawodowej. Są też one przedmiotem ich naukowych dociekań. Dodajmy w tym miejscu, że na zespół autorski składają się pracownicy i współpracownicy Pracowni Logopedii Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. W rozdziale Znaki fonetyczne stosowane do zapisu realizacji normatywnych (s. 7-8) autorzy prezentują swoje stanowisko odnoszące się do kilku istotnych problemów związanych ze współczesnym systemem fonetycznym polszczyzny oraz kodującymi niektóre głoski znakami alfabetów slawistycznego i międzynarodowego, obsługującymi transkrypcję wymówień normatywnych. W inwentarzu głosek autorzy uwzględniają spółgłoski sonorne szczelinowe [ɱ], [n̄], [ṇ̄]. Nie uzasadniają jednak swojej decyzji. Nie podają też źródła, z którego tę propozycję zaczerpnęli 1. Nie podejmują również dyskusji z ujęciami, które wymienionych spółgłosek sonornych szczelinowych nie odnotowują. Podobnie postępują w wypadku wyodrębniania dwóch stopni palatalności jednej z głosek sonornych bocznych. W alfabecie międzynarodowym te dwa stopnie miękkości oddają znakami [λ]-dla głoski miękkiej, [l,]-dla głoski zmiękczonej 2 (istotne byłoby wskazanie różnicy dotyczącej miejsca artykulacji tych głosek). I piszą: 1 Zob. np. I. S a w i c k a, Fonologia, [w:] L. D u k i e w i c z, I. S a w i c k a, Fonetyka i fonologia, red. H. Wróbel, Kraków 1995. 2 Zob. np. ibidem.
Artykuł jest nieco zmodyfikowaną polską wersją referatu wygłoszonego w Indonezji podczas międzyna... more Artykuł jest nieco zmodyfikowaną polską wersją referatu wygłoszonego w Indonezji podczas międzynarodowej konferencji naukowej Fenomena Bahasa dalam Masyarakat Urban zorganizowanej w dniach 23–24 sierpnia 2014 r. przez Uniwersytet Airlangga w Surabai. Tekst ukazał się już drukiem. Zob. The Need for a New and Modern Polish Pronouncing Dictionary, [w:] Fenomena Bahasa dalam Masyarakat Urban, ed. D.A. Kwary, Surabaya 2014, s. 322–328. Artykuł publikuję również w Polsce z nadzieją na dyskusję nad projektem nowego słownika wymowy polskiej.Poland lacks a modern up-to-date pronunciation dictionary. Only two Polish pronunciation dictionaries have been produced thus far. One of them dates back to 1977, the other to 1990. Both offer pronunciations which were controversial even when the dictionaries were first published. Besides, both titles are decades old. Many of their pronunciation entries have become largely outdated as they fail to account for the latest developments and currently accepte...
Ponad czterdzieści lat minęło od ukazania się klasycznego, w wielu miejscach już zdezaktualizowan... more Ponad czterdzieści lat minęło od ukazania się klasycznego, w wielu miejscach już zdezaktualizowanego dwutomowego podręcznika Kultura języka polskiego Danuty Buttler, Haliny Kurkowskiej oraz Haliny Satkiewicz 1. Autorki skupiły się w nim wyłącznie na problemach gramatycznych i leksykalnych. Zrezygnowały m.in. z systematycznego wykładu z zakresu polskiej ortofonii. Tę dotkliwą lukę wypełnia publikacja Tomasza Karpowicza Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja 2 , która zamyka uaktualnioną, unowocześnioną i uwzględniającą bogatszy zestaw zagadnień serię podręczników kultury języka polskiego 3. Podręcznik składa się z trzech zasadniczych części poświęconych kolejno wymowie, ortografii oraz interpunkcji. Rozdział omawiający wymowę (s. 15-58) zawiera szereg zagadnień szczegółowych. Znalazła się w nim większość najważniejszych problemów fonetyczno-ortofonicznych. Punktem wyjścia rozważań jest oczywiste, ale w kontekście norm ortofonicznych istotne stwierdzenie dotyczące rozbieżności między polską pisownią a wymową. Fakt ten uzasadnia potrzebę normatywnej oceny poszczególnych realizacji wyrazów i fraz fonetycznych (choćby w zakresie konturu intonacyjnego wypowiedzi-tego jednak zagadnienia próżno szukać we współczesnych opracowaniach ortofonicznych 4).
W wydanej w 2012 roku książce Świat roślin w pismach Bolesława Prusa Magdalena Czachorowska podkr... more W wydanej w 2012 roku książce Świat roślin w pismach Bolesława Prusa Magdalena Czachorowska podkreśla: "Bolesław Prus, choć ciągle jest przedmiotem zainteresowania znawców literatury i języka końca XIX i początków XX wieku, nie doczekał się jeszcze [...] kompleksowego [...] opracowania leksyki swojej twórczości" 1. Publikacje cytowanej autorki wypełniają sukcesywnie tę bezsprzecznie dotkliwą lukę. Pierwszą próbą w tym zakresie jest opracowanie-o charakterze porównawczym-dotyczące pisarskiej wyobraźni Bolesława Prusa i Stefana żeromskiego, w którym analizie poddano słownictwo topograficzne oraz nazwy barw zaświadczone w twórczości obu prozaików 2. Rozprawa ukazała się w 2006 roku. Po sześciu latach czytelnicy otrzymali przywołaną już książkę poświęconą leksyce florystycznej, tym razem wyekscerpowanej wyłącznie z dzieł Prusa. Podstawę źródłową obu monografii stanowi-w wypadku utworów tego znakomitego realisty-Wybór pism opracowany przez Irenę Orlewiczową (ze wstępem Marii Dąbrowskiej), obejmujący nowele i powieści (Anielka, Placówka, Lalka, Emancypantki, Faraon). W cytowanej wcześniej publikacji Świat roślin w pismach Bolesława Prusa Magdalena Czachorowska zapowiada również: "Ze względu na wpływ pewnych wydarzeń z młodości Prusa na całe jego późniejsze życie (mam na myśli udział w powstaniu styczniowym, odniesioną ranę w starciu pod Białką, późniejszą nieżyczliwość współobywateli wobec powstańców) kolejnym kręgiem tematycznym, który stanie się przedmiotem zainteresowania [brak znaku interpunkcyjnego-uzup. P.W.] będzie walka, wojna, wojskowość. Najbardziej interesująca może być obserwacja zagadnienia, jak osobiste przeżycia pisarza wpłynęły na obraz wojny w jego twórczości" 3. Recenzowane opracowanie Wojna i wojskowość w "Faraonie" Bolesława Prusa jest realizacją złożonej deklaracji. Ma ono dwudzielną strukturę. Składa się z części analityczno-interpretacyjnej obejmującej trzy rozdziały (s. 13-60) oraz Słownika (s. 69-144). Obudowę publikacji tworzą: Wstęp (s. 7-11), Podsumowanie i wnioski (s. 61-66) oraz Literatura przedmiotu (s. 67-68). Część pierwsza książki jest-jak czytamy we Wstępie-"całkowicie autorska i oprócz omówienia części słownikowej, zawiera charakterystykę ewentualnych źródeł, z których pisarz mógł czerpać informacje na temat wojny, wojska i wojskowości z czasów starożytnego Egiptu, omówienie słownictwa militarnego wyzyskanego przez Prusa w powieści oraz analizę obrazów działań wojennych zamieszczonych w Faraonie. Ostatnim elementem części analitycznej jest [powinno być: są-uzup. P.W.] podsumowanie i wnioski płynące z analizy [...] słownictwa" (s. 9). Magdalena Czachorowska ograniczyła się tym razem-na co wskazuje tytuł książki-wyłącznie do materiału badawczego wynotowanego z jednej powieści. Taka decyzja może nieco dziwić, zważywszy na to, że we wcześniejszych publikacjach-zgodnie z założeniami projektu Słownictwo pism Stefana Żeromskiego, na którym autorka się wzoruje-został wykorzystany znacznie obszerniejszy zestaw źródeł. Badaczka tak uzasadnia swoją decyzję: "[...] w czasie ekscerpcji materiału okazało się, że pod względem słownictwa dotyczącego wojska, wojny i wojskowości Faraon jest absolutnie wyjątkowy i w porównaniu z innymi utworami pisarza stanowi najbogatsze źródło materiału językowego. Powieść Prusa o starożytnym Egipcie okazała się najbardziej «militarnym» dziełem w twórczości pisarza. Pozostałe utwory, zarówno nowele, opowiadania, jak i powieści, w znacznie mniejszym stopniu są nasycone leksyką związaną z wojną i militariami. Wyjątek stanowi kilka fragmentów z pierwszego tomu Lalki" (s. 7-8). I dodaje: "W tej sytuacji zdecydowałam się poświęcić osobne opracowanie jedynie słownictwu militarnemu w Faraonie, aby pokazać wyjątkowość powieści pod tym względem, [nieuzasadnione użycie przecinka-uzup. P.W.] i aby leksyka militarna z egipskiej powieści, która dominuje nad słownictwem z tego kręgu tematycznego w innych utworach, nie zmieszała się z podobną z nowel, opowiadań i powieści, szczególnie z Lalki" (s. 8). Wydaje się jednak, że publikację wzbogaciłyby pominięte jednostki językowe wynotowane z pozostałych dzieł pisarza. Konfrontacja materiałowa obu zbiorów leksyki (tej zaczerpniętej z Faraona i tej pochodzącej z innych utworów) pokazałaby akcentowaną przez autorkę wyjątkowość powieści o starożytnym Egipcie. Ponadto ciekawie zapewne wypadłoby porównanie obrazów działań wo
Recenzowana publikacja-sygnalizuje to drugi człon jej tytułu-pomyślana została jako pomoc zarówno... more Recenzowana publikacja-sygnalizuje to drugi człon jej tytułu-pomyślana została jako pomoc zarówno dla cudzoziemców uczących się języka polskiego, jak i nauczycieli tego języka, którzy w procesie glottodydaktycznym winni skoncentrować się na wykształceniu sprawności właściwego artykułowania dźwięków mowy. Sprawność ta w istniejących podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego jest na ogół traktowana po macoszemu. Wiadomo jednak, że prawidłowa wymowa to jeden z warunków umożliwiających wzajemne zrozumienie nadawcy i odbiorcy. Niedbałość fonetyczna, błędy wymawianiowe nierzadko prowadzą do zakłóceń w komunikacji. To założenie stało się punktem wyjścia autorów opracowania, które ma pomóc studentom wyćwiczyć poprawną, piękną wymowę pozbawioną obcych naleciałości i nawyków fonetycznych przeniesionych z rodzimego języka. Cel ten jest ze wszech miar słuszny. Na publikację składają się książka, obejmująca Wprowadzenie (s. 7-15) i 8 rozdziałów (s. 16-91), oraz płyta CD z nagranymi realizacjami głosek w izolacji, kontekście fonetycznym oraz w opozycjach, a także 47 plansz z rentgenogramami głosek polskich. W pierwszym rozdziale zatytułowanym Poprawna wymowa polska. Przewodnik dla cudzoziemców i ich nauczycieli (s. 16-48), autorstwa Jolanty Tambor, zawarto syntetyczne i przejrzyście podane interesujące uwagi na temat błędów wymawianiowych współczesnych Polaków, czasu poświęcanego w nauczaniu języka polskiego jako obcego na fonetykę praktyczną, wyjaśniono także zjawisko transferu negatywnego polegającego "na przenoszeniu wiedzy, nawyków ze swojego języka do nabywanego obcego" (s. 17) oraz cechy dystynktywne głosek. Ważną i najobszerniejszą część rozważań stanowi opis trudności cudzoziemców w opanowaniu polskiej wymowy. Jolanta Tambor skupiła się na wybranych samogłoskach i spółgłoskach (także geminatach), które różnym grupom obcokrajowców (Niemcom, Arabom, osobom anglojęzycznym, Słowianom wschodnim, Łotyszom, Słowakom, Chińczykom, Koreańczykom, Francuzom) sprawiają kłopoty artykulacyjne. Uwagę poświęciła ponadto różnicom między pisownią a realizacją liter i ich połączeń w języku polskim i w innych językach (np. j realizowane przez Francuzów jako [ž], przez anglofonów jako [ǯ], przez Hiszpanów jako [x]). Charakterystykę miejsc trudnych w polskiej wymowie wzbogaca zestaw różnorodnych ćwiczeń mających pomóc w nauczaniu cudzoziemców poprawnej realizacji fonetycznej. Są wśród tych ćwiczeń takie, które uczą wymawiania głosek (m.in. pokazywanie ułożenia narządów mowy za pomocą grafik lub rąk nauczyciela, tworzenie własnych-za pomocą uszminkowanych ust-labiogramów, wymawianie sylab z daną głoską w różnym sąsiedztwie fonetycznym) oraz usprawniające procesy słyszenia i rozumienia (np. metody obrazkowo-wyrazowa, gramatyczna i pamięciowa). Rozdział kończy propozycja ćwiczeń, które winny być wykorzystywane na dalszych etapach nauki (np. powtarzanie usłyszanych tekstów, słuchanie nagrań, układnie domina z sylabami, rozwiązywanie krzyżówek) oraz podstawowa bibliografia obejmująca wybór podręczników i artykułów metodycznych, podręczników i zbiorów ćwiczeń do fonetyki. Drugi, trzystronicowy rozdział pt. Wymowa tzw. nosówek w języku polskim (s. 49-51), przygotowany przez oboje autorów-Marcina Maciołka i Jolantę Tambor, dotyczy istotnego problemu polskiej fonetyki. Znajdujemy tutaj informacje o realizacji liter ortograficznych ę, ą w śródgłosie wyrazowym w pozycji przed spółgłoskami zwarto-szczelinowymi i zwarto-wybuchowymi. W tym kontekście w miejscu wskazanych liter pojawia się w wymowie odpowiednia samogłoska ustna ([e] lub [o]) oraz spółgłoska sonorna nosowa o tym samym miejscu artykulacji, co jej prawostronny kontekst fonetyczny. Dane na temat dystrybucji tzw. samogłosek nosowych uzupełniają wiadomości dotyczące ich występowania w śródgłosie przed spółgłoskami frykatywnymi. Jest ponadto mowa o realizacji liter ę, ą w wygłosie oraz w śródgłosie przed spółgłoskami [u̯ ], [l´]. Wspomina się również o wariantywnej-doliterowej bądź z tzw. samogłoską nosową-realizacji połączeń literowych am, an, em, en, om, on, um, un, im, in, ym, yn przed spółgłoskami szczelinowymi. Kolejna część książki pt. Prozodia: akcent i intonacja. Zasady akcentowania w języku polskim (s. 52-63), napisana przez Marcina Maciołka, traktuje przede wszystkim o akcencie zdaniowym i wyrazowym. Rozdział inicjują uwagi na temat pojmowania akcentu, definiowania prozodii, typów akcentu (zdaniowy i wyrazowy), cech polskiego akcentu (dynamiczny, tonalny, iloczasowy), rodzajów akcentu wyrazowego ze względu na jego stabilność (stały, swobodny) oraz miejsca sylaby akcentowanej (inicjalny, oksytoniczny, paroksytoniczny, proparoksytoniczny). Autor omawia funkcje akcentu (delimitacyjną, kulminatywną, dystynktywną), przywołuje zasady akcentowania w języku polskim, omawia wybrane wątki związane z taktem mowy (eksplikuje pojęcia wyra-brought to you by CORE View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 2018
The article discusses Indonesian and Polish phraseological units, and specifically fixed expressi... more The article discusses Indonesian and Polish phraseological units, and specifically fixed expressions (idioms) and formulaic expressions (phrasemes). The linguistic units considered come predominantly from Indonesian and Polish dictionaries of phrases. The research also aims to provide a thorough description of such phraseological units characterized by either identical or similar formal structures between the compared languages. Particular focus is placed on identicality or similarity in qualitative and/or quantitative terms. The formally identical phraseological units include expressions having the same number of components arranged in the same order in the expression’s structure and having units with meanings having the same non-phraseological use. The formally similar phraseological units display certain lexical and grammatical qualitative and/or quantitative differences.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 2017
Poznańskie Studia Slawistyczne, 2015
Poznańskie Studia Slawistyczne, 2015
Od powstania teorii ekspresywności Stanisława Grabiasa -jak dotąd jedynej w Polsce tak wieloaspek... more Od powstania teorii ekspresywności Stanisława Grabiasa -jak dotąd jedynej w Polsce tak wieloaspektowej propozycji oglądu zjawisk językowych związanych z wyrażaniem osobowości nadawcy -minęło już ponad trzydzieści lat. Nadal jednak jest zauważalny deficyt publikacji z tego zakresu. Brakuje zwłaszcza większych opracowań poświęconych sposobom uzewnętrzniania uczuć w zróżnicowanych genologicznie tekstach. Tę lukę wypełnia rozprawa Agnieszki Wełpy. Książka składa się z trzech części: Założenia wstępne, Prezentacja i analiza materiału, Podsumowanie (s. 9-393) poprzedzonych krótkim Wprowadzeniem (s. 7-8), a obudowę opracowania tworzą: Wykaz wsi (s. 395-398), Źródła (s. 399), Literatura (s. 401-437) oraz streszczenie w języku angielskim (s. 439-440). Cel, który sobie autorka postawiła, dotyczy analizy warstwy językowej pieśni ludowych z Warmii i Mazur. "Obszar badań obejmuje sposoby komunikowania doświadczeń emocjonalnych w pieśniach śpiewanych i przekazywanych z pokolenia na pokolenie przez ludność terenów polskojęzycznych, ale pozostających przez wieki poza granicami Polski" (s. 7). Z obranego korpusu tekstowego badaczka wyekscerpowała konstrukcje składniowe oraz frazeologizmy informujące o emocjach doznawanych przez bohaterów pieśni. Przeprowadzone analizy bogatego zbioru elementów językowych zostały poprzedzone prezentacją Założeń wstępnych (s. 9-34). Składa się na tę część dziewięć rozdziałów. Pierwszy, zatytułowany Krótki zarys historii Warmii i Mazur (s. 9-10), wypełniają podane w syntetycznej i przejrzystej formie uwagi na temat dziejów obszaru, pozwalające zrozumieć zróżnicowanie na płaszczyźnie językowej. Warmia i Mazury zamieszkiwane były
Jurnal Humaniora, 2015
This article discusses Indonesian set phrases, a research area not previously investigated by Pol... more This article discusses Indonesian set phrases, a research area not previously investigated by Polish scholars. The aim is to analyze expressions which reveal the cultural specificity of the Indonesian speech community. Specifically, the author is concerned with two categories of multiword expressions. One of them is lexical combinations which preserve observations characteristic of the Indonesian speech community. These are reflected in a system of lexical connotations drawn upon in the process of semantic motivation of idioms. The other is expressions made up of units which are specific to Indonesian culture. The cultural relevance of Indonesian multi-word combinations is examined against the background of the Polish language. By examining research material derived from dictionaries of phrases and collocations and general dictionaries of the Indonesian language, the author provides insights into the way of thinking and responding to reality which is embedded in the language and in ...
Uploads
Papers by Przemysław Wiatrowski