Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi, Jun 15, 2021
İslâm bilgi, düşünce ve ahlâkına dair temel birikiminin ikinci nesli olan tâbiîn, sahâbe neslini ... more İslâm bilgi, düşünce ve ahlâkına dair temel birikiminin ikinci nesli olan tâbiîn, sahâbe neslini görerek onların hayatlarını ve ilmi birikimlerini yakından takip etmiştir. Elde ettikleri malzemeyi fıkhî mezheplerin temellerinin atıldığı, çeşitli dini ilimlerin müstakil bir hüviyet kazanıp teşekkül etmeye ve usûlünün oluşmaya başladığı sonraki dönemlere aktarmak suretiyle önemli ve zor bir görev üstlenmişlerdir. Bugün elimizde bulunan en eski eserlere kaynaklık etmesi nedeniyle onlara atfedilen her türlü bilgi, düşünce ve uygulamanın dönemin özellikleri de göz önünde bulundurularak ele alınması ve dikkatlice incelenmesi gerekmektedir. Bu yönüyle çalışma, muhaddis kimliğiyle şahsı merkeze alan bir anlama çabası ve bir tarih/dönem incelemesidir. Tarihin, bir hareketlilik içerisinde gerçeğin en muhtemel anlatımı olması, büyük ölçüde kaynakların mevcudiyetine ve incelemenin sebep-sonuç ilişkisine dayanmasına bağlıdır. Ancak sosyal, kültürel, siyasal, ekonomik, ideolojik ve kişisel unsurlarıyla tarihi incelemelerdeki "nedenler" oldukça çok ve karışıklık arz etmekte; doğru eğilimi tespit etmek, bunlar arasında analiz yapabilmek, bağlamı tespit edebilmek için oldukça fazla veriye ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle çalışmamızda İslâm kültürüne ait klasik yazılı eserlere mümkün olduğunca başvurulmuş, toplanan veriler ile Şa'bî'nin hayatı ve hadis ilimlerine katkıları tespit edilmeye çalışılmıştır.
Kilis 7 aralık Üniversitesi İlahiyat fakültesi dergisi, Jun 15, 2018
KÛFE'DE HANEFÎLİĞİN ORTAYA ÇIKIŞI VE MEDİNE HADİSÇİLİĞİ Özet İslam hukukundaki Hanefî ve Mâlikî ş... more KÛFE'DE HANEFÎLİĞİN ORTAYA ÇIKIŞI VE MEDİNE HADİSÇİLİĞİ Özet İslam hukukundaki Hanefî ve Mâlikî şahıs ekollerinin, erken dönem Kûfe ve Medine bölgesel okullarından doğduğu ifade edilmektedir. Gelişen Maliki içtihadlarının bölgesel zemini, el-Müdevvene gibi eserlerde mevcut iken; erken dönem Hanefi eserleri, Ebû Hanîfe ve onun öğrencilerine odaklanmaktadır. Bu sebeple [mezhebin] bölgesel ortamını tespit etmek oldukça zordur. Halîfe İbn Hayyât'ın ve İbn Sa' d'ın biyografik sözlükleri [tabakât], Kûfe' de, Hicaz bölgesiyle aynı oranda faal muhaddis/gelenekçi olduğunu göstermektedir. Üstelik, İbn Sa' d'ın Tabakât'ı, onun Hanefî mezhebini Kûfe ile değil Bağdat ekolü olarak değerlendirdiğini ortaya koymaktadır. Fesevî'nin Kitâbü'l-Ma'rife ve't-Târîh adlı eseri, Hanefî hukukunun Kûfe arka planının-daha genel olarak Kûfe'nin re'y ile, Medine'nin hadis ile tanımlanmasının-ancak IX. yüzyılın sonlarında ortaya çıktığını belirtmektedir.
Islam hukukundaki Hanefi ve Mâliki sahis ekollerinin, erken donem Kufe ve Medine bolgesel okullar... more Islam hukukundaki Hanefi ve Mâliki sahis ekollerinin, erken donem Kufe ve Medine bolgesel okullarindan dogdugu belirtilmektedir. Gelisen Maliki ictihadlarinin bolgesel zemini, el-Mudevvene gibi eserlerde mevcut iken; erken donem Hanefi eserleri, Ebu Hanife ve onun ogrencilerine agirlik vermektedir. Bu nedenle bolgesel ortamini tespit etmek oldukca zordur. Halife Ibn Hayyât’in ve Ibn Sa’d’in biyografik sozlukleri [tabakât], Kufe’de, Hicaz bolgesiyle ayni oranda faal muhaddis/gelenekci oldugunu gostermektedir. Ustelik, Ibn Sa’d’in Tabakât ’i, onun Hanefi mezhebinin Kufe ile degil Bagdat ile anilmasi gerektigi iddiasini ortaya koymaktadir. Fesevi’nin el-Ma’rife ve’t-Târih adli eseri, Hanefi hukukunun Kufe arka planinin -daha genel olarak Kufe’nin re’y ile, Medine’nin hadis ile tanimlanmasinin- henuz dokuzuncu yuzyilin sonlarinda ortaya ciktigini belirtmektedir.
Dokuz Eylül Ünivesitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Islam dunyasinin ikinci nesli olan tabiin, sahabe neslini gorerek onlarin hayatlarini ve ilmi bir... more Islam dunyasinin ikinci nesli olan tabiin, sahabe neslini gorerek onlarin hayatlarini ve ilmi birikimlerini yakindan takip etmis; elde ettikleri malzemeyi fikhi mezheplerin temellerinin atildigi, cesitli dini ilimlerin mustakil bir huviyet kazanip tesekkul etmeye ve usulunun olusmaya basladigi sonraki donemlere aktarmak suretiyle onemli ve zor bir gorev ustlenmislerdir. Bugun elimizde bulunan en eski eserlere kaynaklik etmesi nedeniyle onlara atfedilen her turlu bilgi, dusunce ve uygulamanin donemin ozellikleri de goz onunde bulundurularak ele alinmasi ve dikkatlice incelenmesi gerekmektedir. Bu calismada re’y karsitligi ile taninan bir ilim insani olan Âmir b. Şerâhil es-Şa’bi’nin hayati ve hadis ilmindeki yeri ele alinacaktir.
Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi, Jun 15, 2021
İslâm bilgi, düşünce ve ahlâkına dair temel birikiminin ikinci nesli olan tâbiîn, sahâbe neslini ... more İslâm bilgi, düşünce ve ahlâkına dair temel birikiminin ikinci nesli olan tâbiîn, sahâbe neslini görerek onların hayatlarını ve ilmi birikimlerini yakından takip etmiştir. Elde ettikleri malzemeyi fıkhî mezheplerin temellerinin atıldığı, çeşitli dini ilimlerin müstakil bir hüviyet kazanıp teşekkül etmeye ve usûlünün oluşmaya başladığı sonraki dönemlere aktarmak suretiyle önemli ve zor bir görev üstlenmişlerdir. Bugün elimizde bulunan en eski eserlere kaynaklık etmesi nedeniyle onlara atfedilen her türlü bilgi, düşünce ve uygulamanın dönemin özellikleri de göz önünde bulundurularak ele alınması ve dikkatlice incelenmesi gerekmektedir. Bu yönüyle çalışma, muhaddis kimliğiyle şahsı merkeze alan bir anlama çabası ve bir tarih/dönem incelemesidir. Tarihin, bir hareketlilik içerisinde gerçeğin en muhtemel anlatımı olması, büyük ölçüde kaynakların mevcudiyetine ve incelemenin sebep-sonuç ilişkisine dayanmasına bağlıdır. Ancak sosyal, kültürel, siyasal, ekonomik, ideolojik ve kişisel unsurlarıyla tarihi incelemelerdeki "nedenler" oldukça çok ve karışıklık arz etmekte; doğru eğilimi tespit etmek, bunlar arasında analiz yapabilmek, bağlamı tespit edebilmek için oldukça fazla veriye ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle çalışmamızda İslâm kültürüne ait klasik yazılı eserlere mümkün olduğunca başvurulmuş, toplanan veriler ile Şa'bî'nin hayatı ve hadis ilimlerine katkıları tespit edilmeye çalışılmıştır.
Kilis 7 aralık Üniversitesi İlahiyat fakültesi dergisi, Jun 15, 2018
KÛFE'DE HANEFÎLİĞİN ORTAYA ÇIKIŞI VE MEDİNE HADİSÇİLİĞİ Özet İslam hukukundaki Hanefî ve Mâlikî ş... more KÛFE'DE HANEFÎLİĞİN ORTAYA ÇIKIŞI VE MEDİNE HADİSÇİLİĞİ Özet İslam hukukundaki Hanefî ve Mâlikî şahıs ekollerinin, erken dönem Kûfe ve Medine bölgesel okullarından doğduğu ifade edilmektedir. Gelişen Maliki içtihadlarının bölgesel zemini, el-Müdevvene gibi eserlerde mevcut iken; erken dönem Hanefi eserleri, Ebû Hanîfe ve onun öğrencilerine odaklanmaktadır. Bu sebeple [mezhebin] bölgesel ortamını tespit etmek oldukça zordur. Halîfe İbn Hayyât'ın ve İbn Sa' d'ın biyografik sözlükleri [tabakât], Kûfe' de, Hicaz bölgesiyle aynı oranda faal muhaddis/gelenekçi olduğunu göstermektedir. Üstelik, İbn Sa' d'ın Tabakât'ı, onun Hanefî mezhebini Kûfe ile değil Bağdat ekolü olarak değerlendirdiğini ortaya koymaktadır. Fesevî'nin Kitâbü'l-Ma'rife ve't-Târîh adlı eseri, Hanefî hukukunun Kûfe arka planının-daha genel olarak Kûfe'nin re'y ile, Medine'nin hadis ile tanımlanmasının-ancak IX. yüzyılın sonlarında ortaya çıktığını belirtmektedir.
Islam hukukundaki Hanefi ve Mâliki sahis ekollerinin, erken donem Kufe ve Medine bolgesel okullar... more Islam hukukundaki Hanefi ve Mâliki sahis ekollerinin, erken donem Kufe ve Medine bolgesel okullarindan dogdugu belirtilmektedir. Gelisen Maliki ictihadlarinin bolgesel zemini, el-Mudevvene gibi eserlerde mevcut iken; erken donem Hanefi eserleri, Ebu Hanife ve onun ogrencilerine agirlik vermektedir. Bu nedenle bolgesel ortamini tespit etmek oldukca zordur. Halife Ibn Hayyât’in ve Ibn Sa’d’in biyografik sozlukleri [tabakât], Kufe’de, Hicaz bolgesiyle ayni oranda faal muhaddis/gelenekci oldugunu gostermektedir. Ustelik, Ibn Sa’d’in Tabakât ’i, onun Hanefi mezhebinin Kufe ile degil Bagdat ile anilmasi gerektigi iddiasini ortaya koymaktadir. Fesevi’nin el-Ma’rife ve’t-Târih adli eseri, Hanefi hukukunun Kufe arka planinin -daha genel olarak Kufe’nin re’y ile, Medine’nin hadis ile tanimlanmasinin- henuz dokuzuncu yuzyilin sonlarinda ortaya ciktigini belirtmektedir.
Dokuz Eylül Ünivesitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Islam dunyasinin ikinci nesli olan tabiin, sahabe neslini gorerek onlarin hayatlarini ve ilmi bir... more Islam dunyasinin ikinci nesli olan tabiin, sahabe neslini gorerek onlarin hayatlarini ve ilmi birikimlerini yakindan takip etmis; elde ettikleri malzemeyi fikhi mezheplerin temellerinin atildigi, cesitli dini ilimlerin mustakil bir huviyet kazanip tesekkul etmeye ve usulunun olusmaya basladigi sonraki donemlere aktarmak suretiyle onemli ve zor bir gorev ustlenmislerdir. Bugun elimizde bulunan en eski eserlere kaynaklik etmesi nedeniyle onlara atfedilen her turlu bilgi, dusunce ve uygulamanin donemin ozellikleri de goz onunde bulundurularak ele alinmasi ve dikkatlice incelenmesi gerekmektedir. Bu calismada re’y karsitligi ile taninan bir ilim insani olan Âmir b. Şerâhil es-Şa’bi’nin hayati ve hadis ilmindeki yeri ele alinacaktir.
Uploads
Papers by Tuğba Altuncu