Bu çalışma, II. Abdülhamit döneminde muhalif kişi, grup ve örgütler tarafından, kitleleri meşrutî... more Bu çalışma, II. Abdülhamit döneminde muhalif kişi, grup ve örgütler tarafından, kitleleri meşrutî idareye geçiş konusunda ikna ve aktive etmeyi amaçlayan propaganda metinlerinin üretim, çoğaltım ve dağıtım süreçlerine odaklanmaktadır. Makalede üretim süreçleri daha ziyade yurt dışındaki Jöntürkler (yayıncı Jöntürkler), çoğaltım ve dağıtım süreçleri ise daha ziyade yurt içinde yaşayan, Jöntürk fikriyatına sahip ya da eğilimli olmakla beraber daha pasif bi muhalif tavır sergileyen kesimler (okuyucu Jöntürkler) merkeze alınarak incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda makale Jöntürk neşriyatının; alt türleri, yurt içi ve dışında hangi tekniklerle basıldığı/çoğaltıldığı, hangi araç ve taktiklerle sirkülasyona girdiği ve nihayet nerelerde okunduğu sorularına yanıtlar üretmeye çalışmaktadır.
Bu çalışma, II. Abdülhamit döneminde muhalif kişi, grup ve örgütler tarafından, kitleleri meşrutî... more Bu çalışma, II. Abdülhamit döneminde muhalif kişi, grup ve örgütler tarafından, kitleleri meşrutî idareye geçiş konusunda ikna ve aktive etmeyi amaçlayan propaganda metinlerinin üretim, çoğaltım ve dağıtım süreçlerine odaklanmaktadır. Makalede üretim süreçleri daha ziyade yurt dışındaki Jöntürkler (yayıncı Jöntürkler), çoğaltım ve dağıtım süreçleri ise daha ziyade yurt içinde yaşayan, Jöntürk fikriyatına sahip ya da eğilimli olmakla beraber daha pasif bi muhalif tavır sergileyen kesimler (okuyucu Jöntürkler) merkeze alınarak incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda makale Jöntürk neşriyatının; alt türleri, yurt içi ve dışında hangi tekniklerle basıldığı/çoğaltıldığı, hangi araç ve taktiklerle sirkülasyona girdiği ve nihayet nerelerde okunduğu sorularına yanıtlar üretmeye çalışmaktadır.
Bu makale; II. Meflrutiyet'in ilan› öncesinde meflrutî fikirlerin taflraya ne zaman / hangi kanal... more Bu makale; II. Meflrutiyet'in ilan› öncesinde meflrutî fikirlerin taflraya ne zaman / hangi kanallarla intikal etti-¤i sorusunun cevab›n› ve dolay›s›yla II. Meflrutiyet'in ilan›ndan hemen sonra siyasî merkezle paralel çizgide seyreden tepkilerin kaynaklar›n› Konya vilayeti örne-¤inden hareketle tespit etmeye çal›flmaktad›r. Bu çerçevede; sözkonusu fikirlerin özellikle 1890'l› y›llar›n orta-lar›ndan itibaren yo¤unlaflarak tedavüle girdi¤i ve siyasî sürgünler baflta olmak üzere çeflitli kademelerdeki bürokrat ve ulema/meflayihin bu süreçte rol oynayan önemli aktörler olduklar› ortaya konmaya çal›fl›lm›flt›r.
Kendirci'nin; Fevzi Demir nezaretinde haz~rlanan ve Kitap Yay~nevi tarafindan yay~nlanan yüksek l... more Kendirci'nin; Fevzi Demir nezaretinde haz~rlanan ve Kitap Yay~nevi tarafindan yay~nlanan yüksek lisans tezi, her ne kadar isminin hakk~m verememi~~ olsa da, Cumhuriyet meclisleri içerisindeki Osmanl~~ kökenli mebuslara dair istatistikler içermesi aç~s~ndan kaydedilmelidir. Bununla beraber mebuslarm Jön Türk olup olmad~klan Hasan Kendirci'nin cevap arad~~~~ sorular aras~nda yer almamak-tad~r. Bkz.
06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun... more 06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır.Meşrutiyet fikrinin Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu unsurlarından birisi olanAnadolu'da nasıl algılandığına ilişkin yapılan çalışma sayısı oldukça sınırlıdır. Buçalışma son yıllarda taşraya duyulan ilginin bir ürünü olarak bu literatürel boşluğudoldurmaya yönelik bir denemedir.Çalışmanın cevap aradığı sorulardan birisi modern siyasi fikirlerin taşrada hangikanallarla yayıldığını tesbit etmek, dolayısı ile daha meşrutiyetin hemen başında farklıcoğrafi bölgelerde yayınlanan ve benzer fikirleri paylaşan eserler arasındaki çakışmanınaltında yatan nedenleri ortaya koymaktır.Çalışmanın cevap aradığı bir diğer soru ise merkez ve taşra seçkinleri tarafında...
II. Mesrutiyetin 100. yili munasebeti ile duzenlenen faaliyetleri bir araya getirmeyi amaclayan b... more II. Mesrutiyetin 100. yili munasebeti ile duzenlenen faaliyetleri bir araya getirmeyi amaclayan bu calismada faaliyetler cercevesinde one cikan unsurlara temas edilen bir giris yazisi ile beraber sirasiyla; Turkiye ve Turkiye disinda duzenlenen sempozyumlar, sempozyumlarda sunulan tebligler, II. Mesrutiyet ozel sayisi/dosyasi yayinlayan sureli yayinlardaki makaleler ayri listeler halinde sunulmaktadir.
Bu makale; II. Mesrutiyet’in ilani oncesinde mesruti fikirlerin tasraya ne zaman / hangi kanallar... more Bu makale; II. Mesrutiyet’in ilani oncesinde mesruti fikirlerin tasraya ne zaman / hangi kanallarla intikal ettigi sorusunun cevabini ve dolayisiyla II. Mesrutiyet’in ilanindan hemen sonra siyasi merkezle paralel cizgide seyreden tepkilerin kaynaklarini Konya vilayeti orneginden hareketle tespit etmeye calismaktadir. Bu cercevede; sozkonusu fikirlerin ozellikle 1890’li yillarin ortalarindan itibaren yogunlasarak tedavule girdigi ve siyasi surgunler basta olmak uzere cesitli kademelerdeki burokrat ve ulema/mesayihin bu surecte rol oynayan onemli aktorler olduklari ortaya konmaya calisilmistir.
This study is composed of the transcription of the work titled Mebusan-ι Kiramιn Tercume-i Hal ve... more This study is composed of the transcription of the work titled Mebusan-ι Kiramιn Tercume-i Hal ve Selguzestleri( 1908) by Ibnu'r Raci Nuri into Latin alphabet and an introduction written for it. The copy of the text in hand, which was unable to take the attention of the concerned literature during the period, aims to give the life stories of the first Deputies in the Second Constitutional Era by focusing on politics and dealing with 8 Deputies. In the introduction part of the article, as a result of the inducement of this work, the argument that the biographical works are significant tools in understanding and explaining the Ottoman/Republican political tradition is supported through the samples in the book and others in general.
Bu çalışma; İbnü'r-Raci Nuri tarafından yayına hazırlanan ve ilgili literatürün ilgisine mazhar o... more Bu çalışma; İbnü'r-Raci Nuri tarafından yayına hazırlanan ve ilgili literatürün ilgisine mazhar olmayan Mebusan-ı Kiramın Tercüme-i Hal ve Sergüzeştleri başlıklı eserin (1908) Latin harfleri ile neşri ve metne yazılmış bir giriş bölümünden oluşmaktadır. II. Meşrutiyet devrinin ilk mebuslarının hayat hikayelerini siyaset merkezli olarak vermeyi amaçlayan bu metnin eldeki nüshasında 8 mebusun hayatı yer almaktadır. Makalenin giriş bölümünde ise bu çalışma vesilesiyle biyografi çalışmalarının Osmanlı/Cumhuriyet siyaset geleneğini anlama ve anlamlandırmada önemli bir araç olduğu tezi bu ve diğer örnekler üzerinden savunulmuştur.
I. BMM milletvekillerinden Yeşilzade Mehmed Salih efendinin bir hüsn-i hat levhasını politik tari... more I. BMM milletvekillerinden Yeşilzade Mehmed Salih efendinin bir hüsn-i hat levhasını politik tarih bağlamında konumlandırmaya ve anlamlandırmaya çalıştığım bir deneme...
Cumhuriyet Döneminde ÜMRANİYE Şehirleşme, Toplum, Ekonomi ve Yönetim -II başlıklı çalışmada yayın... more Cumhuriyet Döneminde ÜMRANİYE Şehirleşme, Toplum, Ekonomi ve Yönetim -II başlıklı çalışmada yayınlanan bu makale Ümraniye'nin köy, belde ve ilçe olarak yaşadığı 100 yıllık idari dönüşüm sürecini, sosyolojik ve mekansal dönüşüm eşliğinde anlatmaya çalışmaktadır.
15 Temmuz 2016 gecesi yaşanan darbe teşebbüsü ve sonrasındaki süreci kapsayan Bülten'in 91. sayıs... more 15 Temmuz 2016 gecesi yaşanan darbe teşebbüsü ve sonrasındaki süreci kapsayan Bülten'in 91. sayısında, 15 Temmuz darbe teşebbüsünü vesile ittihaz ederek elinizdeki "Mecmua" kısmını hazırladık. Bugüne kadar bu konuyu ele alan muhtelif vadilerde dergi özel sayısı, televizyon programı, gazete eki, fotoğraf albümü ve daha az sayıda olmakla beraber-kitap yayınlandı. Hiç kuşkusuz muhtevası ve kalitesi nasıl olursa olsun, literatürü oluşturan bütün bu yayınlar, ileride yapılacak daha soğukkanlı ve akademik çalışmalara kaynaklık teşkil edecekleri itibarla değerlidirler ve bu nedenledir ki bu ve benzeri süreçlere dair bütün belgeleme faaliyetleri önemlidir. Bu değerin ve önemin farkında olarak tüm askerî darbelerin kritik metinlerine yer verdiğimiz BSV Bülten'in "Mecmua" kısmında anahatlarıyla iki hususu gözettik: Bunlardan ilki; 15 Temmuz darbe teşebbüsü sürecinin bizatihi kendisini, ikincisi ise bu hadisenin köklü darbe geleneğimiz içerisinde işgal ettiği mevkiyi anlamayı ve anlamlandırmayı mümkün kılacak, meselenin ele alınmasına tarihi bir derinlik katmaya imkan verecek metinleri bir araya getirmek. Bu itibarla; "Mecmua"nın ilk bölümünde 27 Mayıs 1960'tan 15 Temmuz 2016'ya kadar yaşadığımız konvansiyonel, postmodern ve elektronik-her türlü darbe ve darbe teşebbüslerinin aktörleri ve siyasî muhataplarının kritik metin ve demeçlerini bir araya getirmeye çalıştık. İkinci bölümde 15 Temmuz 2016 darbe teşebbüsü sürecinde Diyanet İşleri Başkanlığı'nın oynadığı role, aldığı pozisyona dair metinlere yer vermeye çalıştık. Üçüncü ve son bölümde ise 15 Temmuz 2016 gecesi Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez'in talimatı ile hemen her camiden yapılan ve halkı darbe teşebbüsüne karşı koymaya davet eden anonsların temsil kabiliyetini haiz olduğunu düşündüğümüz kayıtlarının çözümlerini yayınlayarak dikkatlerinize sunuyoruz. Elinizdeki dosyanın daha önemli çalışmalar için vesile olması temennisi ile… * Metinlerin yer aldığı kaynaklardaki imlâ korunmuş, sesli ve görüntülü kayıtlar aynen deşifre edilmiştir.
Elinizdeki metin; aydın, gazeteci, bürokrat, asker, mebus, alim gibi farklı mesleklere mensup ola... more Elinizdeki metin; aydın, gazeteci, bürokrat, asker, mebus, alim gibi farklı mesleklere mensup olan ve Osmanlı siyaset mekanizmasının farklı kademelerinde rol oynamış bir grup Arap yazarın hatıratları üzerinden 1916 Şerif Hüseyin isyanını, Cemal Paşa algısını ve Arap milliyetçilik hareketlerini aktarmaya çalışıyor.
15 Temmuz 2016 gecesinin önemli aktörlerinden birisi de Diyanet İşleri Başkanlığı personeli idi. ... more 15 Temmuz 2016 gecesinin önemli aktörlerinden birisi de Diyanet İşleri Başkanlığı personeli idi. Halkın, İstanbul ve Ankara'da darbe girişimini engelleme ve durdurmaya dönelik mücadelesine Diyanet İşleri Başkanlığı da ülke genelindeki bütün cami personelini göreve çağırarak halkın seferberlik halini takviye etti. Bu çerçevede daha önce emsali görülmemiş bir şekilde yurt genelindeki bütün camilerden halkı sokağa çıkmaya, darbe girişimini engellemeye teşvik eden çağrılar yapıldı. Müezzinler; tekbirler, salat-ı ümmi-yeler, salâlar, dualar, İstiklal Marşı, şiirler ve anonslar eşliğinde herhangi bir metne bağlı olmaksızın irticalen civardaki ahaliyi 15 Temmuz gecesinde darbeye karşı koymaya, vatanı/ bayrağı/ezanı/namusu kurtarmaya, demokrasiye sahip çıkmaya; müteakip gecelerde ise-ilk günlerde her vakit ezanından önce ardından sadece yatsız ezanından önce salâ vermek suretiyle-halkı meydanlara, 10 Ağustos 2016 tarihinde sona eren demokrasi nöbetlerine iştirake davet etti.
İbrahim Hakkı Konyalı; 19. asrın son çeyreğinden 20. asrın son
çeyreğine uzanan hayatının büyük b... more İbrahim Hakkı Konyalı; 19. asrın son çeyreğinden 20. asrın son çeyreğine uzanan hayatının büyük bir kısmını muhtelif boyutlarıyla tarih araştırmalarına hasretmiş, tesbit ve bulgularını bulduğu her fırsatta neşretmeye, yazdıkları ve vakfettiği kütüphanesi ile kendisinden sonraki nesillere intikal ettirmeye çalışmış bir kişi...
1914 senesi Ramazan ayında Türk Ocağı'nda günlük olarak düzenlenen konferanslara dair malumat içe... more 1914 senesi Ramazan ayında Türk Ocağı'nda günlük olarak düzenlenen konferanslara dair malumat içeren broşürün çevrimyazısı... Hangi gün kim hangi konuyu konuşmuştu? Güzel bir metin
Son dönem Türk düşünce hayatının önemli isimlerinden birisi olan Filibeli
Ahmet Hilmi Bey aşağıda... more Son dönem Türk düşünce hayatının önemli isimlerinden birisi olan Filibeli Ahmet Hilmi Bey aşağıdaki satırlarda mufassalan işaret edileceği üzere II. Meşrutiyetin ilanından itibaren, Fizan sürgününden, döndüğü İstanbul’da yazı ve yayın hayatına başlamış ve vefatına kadar matbuat aleminin keyfiyet ve kemiyet bakımından önemli şahıslarından birisi olarak kalmıştır. Önemi ile mütenasip seviye ve sayıda çalışmalara konu olmayan Ahmet Hilmi Bey’in gerek tercüme-i hal gerekse fikriyatının hakkıyla ele alındığı söylenemez. Bu mütevazi satırların amacı bu hususa ufak da olsa bir katkı sağlamak, Ahmet Hilmi Bey’in vefatının hemen ertesinde bu acı habere İstanbul matbuatında nasıl yer verildiğini bazı örnekler üzerinden ortaya koymak ve böylece hiç değilse vefat tarihi ile ilgili muhtelif rivayetleri bertaraf etmektir.
Bu çalışma; İbnü’r-Raci Nuri tarafından yayına hazırlanan ve ilgili literatürün ilgisine mazhar o... more Bu çalışma; İbnü’r-Raci Nuri tarafından yayına hazırlanan ve ilgili literatürün ilgisine mazhar olmayan Mebusân-ı Kiramın Tercüme-i Hal ve Sergüzeştleri başlıklı eserin (1908) Latin harfleri ile neşri ve metne yazılmış bir giriş bölümünden oluşmaktadır. II. Meşrutiyet devrinin ilk mebuslarının hayat hikayelerini siyaset merkezli olarak vermeyi amaçlayan bu metnin eldeki nüshasında 8 mebusun hayatı yer almaktadır. Makalenin giriş bölümünde ise bu çalışma vesilesiyle biyografi çalışmalarının Osmanlı/Cumhuriyet siyaset geleneğini anlama ve anlamlandırmada önemli bir araç olduğu tezi bu ve diğer örnekler üzerinden savunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: II. Meşrutiyet, Meclis-i Mebusan, Türk Siyaset Geleneği, Türk Siyasi Elitleri, İstibdad, Kastamonu Mebusu Şükrü Efendi, Bursa Mebusu Ömer Fevzi Efendi, Konya Mebusu Mustafa Lütfi Efendi, Üsküp Mebusu Said Efendi, Sivas Mebusu Hüsnü Bey, Tokat Mebusu Hafız Mustafa Sabri Efendi, Preveze Mebusu Azmi Bey, Mamuretülaziz Mebusu Asım Bey
Bu çalışma, II. Abdülhamit döneminde muhalif kişi, grup ve örgütler tarafından, kitleleri meşrutî... more Bu çalışma, II. Abdülhamit döneminde muhalif kişi, grup ve örgütler tarafından, kitleleri meşrutî idareye geçiş konusunda ikna ve aktive etmeyi amaçlayan propaganda metinlerinin üretim, çoğaltım ve dağıtım süreçlerine odaklanmaktadır. Makalede üretim süreçleri daha ziyade yurt dışındaki Jöntürkler (yayıncı Jöntürkler), çoğaltım ve dağıtım süreçleri ise daha ziyade yurt içinde yaşayan, Jöntürk fikriyatına sahip ya da eğilimli olmakla beraber daha pasif bi muhalif tavır sergileyen kesimler (okuyucu Jöntürkler) merkeze alınarak incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda makale Jöntürk neşriyatının; alt türleri, yurt içi ve dışında hangi tekniklerle basıldığı/çoğaltıldığı, hangi araç ve taktiklerle sirkülasyona girdiği ve nihayet nerelerde okunduğu sorularına yanıtlar üretmeye çalışmaktadır.
Bu çalışma, II. Abdülhamit döneminde muhalif kişi, grup ve örgütler tarafından, kitleleri meşrutî... more Bu çalışma, II. Abdülhamit döneminde muhalif kişi, grup ve örgütler tarafından, kitleleri meşrutî idareye geçiş konusunda ikna ve aktive etmeyi amaçlayan propaganda metinlerinin üretim, çoğaltım ve dağıtım süreçlerine odaklanmaktadır. Makalede üretim süreçleri daha ziyade yurt dışındaki Jöntürkler (yayıncı Jöntürkler), çoğaltım ve dağıtım süreçleri ise daha ziyade yurt içinde yaşayan, Jöntürk fikriyatına sahip ya da eğilimli olmakla beraber daha pasif bi muhalif tavır sergileyen kesimler (okuyucu Jöntürkler) merkeze alınarak incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda makale Jöntürk neşriyatının; alt türleri, yurt içi ve dışında hangi tekniklerle basıldığı/çoğaltıldığı, hangi araç ve taktiklerle sirkülasyona girdiği ve nihayet nerelerde okunduğu sorularına yanıtlar üretmeye çalışmaktadır.
Bu makale; II. Meflrutiyet'in ilan› öncesinde meflrutî fikirlerin taflraya ne zaman / hangi kanal... more Bu makale; II. Meflrutiyet'in ilan› öncesinde meflrutî fikirlerin taflraya ne zaman / hangi kanallarla intikal etti-¤i sorusunun cevab›n› ve dolay›s›yla II. Meflrutiyet'in ilan›ndan hemen sonra siyasî merkezle paralel çizgide seyreden tepkilerin kaynaklar›n› Konya vilayeti örne-¤inden hareketle tespit etmeye çal›flmaktad›r. Bu çerçevede; sözkonusu fikirlerin özellikle 1890'l› y›llar›n orta-lar›ndan itibaren yo¤unlaflarak tedavüle girdi¤i ve siyasî sürgünler baflta olmak üzere çeflitli kademelerdeki bürokrat ve ulema/meflayihin bu süreçte rol oynayan önemli aktörler olduklar› ortaya konmaya çal›fl›lm›flt›r.
Kendirci'nin; Fevzi Demir nezaretinde haz~rlanan ve Kitap Yay~nevi tarafindan yay~nlanan yüksek l... more Kendirci'nin; Fevzi Demir nezaretinde haz~rlanan ve Kitap Yay~nevi tarafindan yay~nlanan yüksek lisans tezi, her ne kadar isminin hakk~m verememi~~ olsa da, Cumhuriyet meclisleri içerisindeki Osmanl~~ kökenli mebuslara dair istatistikler içermesi aç~s~ndan kaydedilmelidir. Bununla beraber mebuslarm Jön Türk olup olmad~klan Hasan Kendirci'nin cevap arad~~~~ sorular aras~nda yer almamak-tad~r. Bkz.
06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun... more 06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır.Meşrutiyet fikrinin Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu unsurlarından birisi olanAnadolu'da nasıl algılandığına ilişkin yapılan çalışma sayısı oldukça sınırlıdır. Buçalışma son yıllarda taşraya duyulan ilginin bir ürünü olarak bu literatürel boşluğudoldurmaya yönelik bir denemedir.Çalışmanın cevap aradığı sorulardan birisi modern siyasi fikirlerin taşrada hangikanallarla yayıldığını tesbit etmek, dolayısı ile daha meşrutiyetin hemen başında farklıcoğrafi bölgelerde yayınlanan ve benzer fikirleri paylaşan eserler arasındaki çakışmanınaltında yatan nedenleri ortaya koymaktır.Çalışmanın cevap aradığı bir diğer soru ise merkez ve taşra seçkinleri tarafında...
II. Mesrutiyetin 100. yili munasebeti ile duzenlenen faaliyetleri bir araya getirmeyi amaclayan b... more II. Mesrutiyetin 100. yili munasebeti ile duzenlenen faaliyetleri bir araya getirmeyi amaclayan bu calismada faaliyetler cercevesinde one cikan unsurlara temas edilen bir giris yazisi ile beraber sirasiyla; Turkiye ve Turkiye disinda duzenlenen sempozyumlar, sempozyumlarda sunulan tebligler, II. Mesrutiyet ozel sayisi/dosyasi yayinlayan sureli yayinlardaki makaleler ayri listeler halinde sunulmaktadir.
Bu makale; II. Mesrutiyet’in ilani oncesinde mesruti fikirlerin tasraya ne zaman / hangi kanallar... more Bu makale; II. Mesrutiyet’in ilani oncesinde mesruti fikirlerin tasraya ne zaman / hangi kanallarla intikal ettigi sorusunun cevabini ve dolayisiyla II. Mesrutiyet’in ilanindan hemen sonra siyasi merkezle paralel cizgide seyreden tepkilerin kaynaklarini Konya vilayeti orneginden hareketle tespit etmeye calismaktadir. Bu cercevede; sozkonusu fikirlerin ozellikle 1890’li yillarin ortalarindan itibaren yogunlasarak tedavule girdigi ve siyasi surgunler basta olmak uzere cesitli kademelerdeki burokrat ve ulema/mesayihin bu surecte rol oynayan onemli aktorler olduklari ortaya konmaya calisilmistir.
This study is composed of the transcription of the work titled Mebusan-ι Kiramιn Tercume-i Hal ve... more This study is composed of the transcription of the work titled Mebusan-ι Kiramιn Tercume-i Hal ve Selguzestleri( 1908) by Ibnu'r Raci Nuri into Latin alphabet and an introduction written for it. The copy of the text in hand, which was unable to take the attention of the concerned literature during the period, aims to give the life stories of the first Deputies in the Second Constitutional Era by focusing on politics and dealing with 8 Deputies. In the introduction part of the article, as a result of the inducement of this work, the argument that the biographical works are significant tools in understanding and explaining the Ottoman/Republican political tradition is supported through the samples in the book and others in general.
Bu çalışma; İbnü'r-Raci Nuri tarafından yayına hazırlanan ve ilgili literatürün ilgisine mazhar o... more Bu çalışma; İbnü'r-Raci Nuri tarafından yayına hazırlanan ve ilgili literatürün ilgisine mazhar olmayan Mebusan-ı Kiramın Tercüme-i Hal ve Sergüzeştleri başlıklı eserin (1908) Latin harfleri ile neşri ve metne yazılmış bir giriş bölümünden oluşmaktadır. II. Meşrutiyet devrinin ilk mebuslarının hayat hikayelerini siyaset merkezli olarak vermeyi amaçlayan bu metnin eldeki nüshasında 8 mebusun hayatı yer almaktadır. Makalenin giriş bölümünde ise bu çalışma vesilesiyle biyografi çalışmalarının Osmanlı/Cumhuriyet siyaset geleneğini anlama ve anlamlandırmada önemli bir araç olduğu tezi bu ve diğer örnekler üzerinden savunulmuştur.
I. BMM milletvekillerinden Yeşilzade Mehmed Salih efendinin bir hüsn-i hat levhasını politik tari... more I. BMM milletvekillerinden Yeşilzade Mehmed Salih efendinin bir hüsn-i hat levhasını politik tarih bağlamında konumlandırmaya ve anlamlandırmaya çalıştığım bir deneme...
Cumhuriyet Döneminde ÜMRANİYE Şehirleşme, Toplum, Ekonomi ve Yönetim -II başlıklı çalışmada yayın... more Cumhuriyet Döneminde ÜMRANİYE Şehirleşme, Toplum, Ekonomi ve Yönetim -II başlıklı çalışmada yayınlanan bu makale Ümraniye'nin köy, belde ve ilçe olarak yaşadığı 100 yıllık idari dönüşüm sürecini, sosyolojik ve mekansal dönüşüm eşliğinde anlatmaya çalışmaktadır.
15 Temmuz 2016 gecesi yaşanan darbe teşebbüsü ve sonrasındaki süreci kapsayan Bülten'in 91. sayıs... more 15 Temmuz 2016 gecesi yaşanan darbe teşebbüsü ve sonrasındaki süreci kapsayan Bülten'in 91. sayısında, 15 Temmuz darbe teşebbüsünü vesile ittihaz ederek elinizdeki "Mecmua" kısmını hazırladık. Bugüne kadar bu konuyu ele alan muhtelif vadilerde dergi özel sayısı, televizyon programı, gazete eki, fotoğraf albümü ve daha az sayıda olmakla beraber-kitap yayınlandı. Hiç kuşkusuz muhtevası ve kalitesi nasıl olursa olsun, literatürü oluşturan bütün bu yayınlar, ileride yapılacak daha soğukkanlı ve akademik çalışmalara kaynaklık teşkil edecekleri itibarla değerlidirler ve bu nedenledir ki bu ve benzeri süreçlere dair bütün belgeleme faaliyetleri önemlidir. Bu değerin ve önemin farkında olarak tüm askerî darbelerin kritik metinlerine yer verdiğimiz BSV Bülten'in "Mecmua" kısmında anahatlarıyla iki hususu gözettik: Bunlardan ilki; 15 Temmuz darbe teşebbüsü sürecinin bizatihi kendisini, ikincisi ise bu hadisenin köklü darbe geleneğimiz içerisinde işgal ettiği mevkiyi anlamayı ve anlamlandırmayı mümkün kılacak, meselenin ele alınmasına tarihi bir derinlik katmaya imkan verecek metinleri bir araya getirmek. Bu itibarla; "Mecmua"nın ilk bölümünde 27 Mayıs 1960'tan 15 Temmuz 2016'ya kadar yaşadığımız konvansiyonel, postmodern ve elektronik-her türlü darbe ve darbe teşebbüslerinin aktörleri ve siyasî muhataplarının kritik metin ve demeçlerini bir araya getirmeye çalıştık. İkinci bölümde 15 Temmuz 2016 darbe teşebbüsü sürecinde Diyanet İşleri Başkanlığı'nın oynadığı role, aldığı pozisyona dair metinlere yer vermeye çalıştık. Üçüncü ve son bölümde ise 15 Temmuz 2016 gecesi Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez'in talimatı ile hemen her camiden yapılan ve halkı darbe teşebbüsüne karşı koymaya davet eden anonsların temsil kabiliyetini haiz olduğunu düşündüğümüz kayıtlarının çözümlerini yayınlayarak dikkatlerinize sunuyoruz. Elinizdeki dosyanın daha önemli çalışmalar için vesile olması temennisi ile… * Metinlerin yer aldığı kaynaklardaki imlâ korunmuş, sesli ve görüntülü kayıtlar aynen deşifre edilmiştir.
Elinizdeki metin; aydın, gazeteci, bürokrat, asker, mebus, alim gibi farklı mesleklere mensup ola... more Elinizdeki metin; aydın, gazeteci, bürokrat, asker, mebus, alim gibi farklı mesleklere mensup olan ve Osmanlı siyaset mekanizmasının farklı kademelerinde rol oynamış bir grup Arap yazarın hatıratları üzerinden 1916 Şerif Hüseyin isyanını, Cemal Paşa algısını ve Arap milliyetçilik hareketlerini aktarmaya çalışıyor.
15 Temmuz 2016 gecesinin önemli aktörlerinden birisi de Diyanet İşleri Başkanlığı personeli idi. ... more 15 Temmuz 2016 gecesinin önemli aktörlerinden birisi de Diyanet İşleri Başkanlığı personeli idi. Halkın, İstanbul ve Ankara'da darbe girişimini engelleme ve durdurmaya dönelik mücadelesine Diyanet İşleri Başkanlığı da ülke genelindeki bütün cami personelini göreve çağırarak halkın seferberlik halini takviye etti. Bu çerçevede daha önce emsali görülmemiş bir şekilde yurt genelindeki bütün camilerden halkı sokağa çıkmaya, darbe girişimini engellemeye teşvik eden çağrılar yapıldı. Müezzinler; tekbirler, salat-ı ümmi-yeler, salâlar, dualar, İstiklal Marşı, şiirler ve anonslar eşliğinde herhangi bir metne bağlı olmaksızın irticalen civardaki ahaliyi 15 Temmuz gecesinde darbeye karşı koymaya, vatanı/ bayrağı/ezanı/namusu kurtarmaya, demokrasiye sahip çıkmaya; müteakip gecelerde ise-ilk günlerde her vakit ezanından önce ardından sadece yatsız ezanından önce salâ vermek suretiyle-halkı meydanlara, 10 Ağustos 2016 tarihinde sona eren demokrasi nöbetlerine iştirake davet etti.
İbrahim Hakkı Konyalı; 19. asrın son çeyreğinden 20. asrın son
çeyreğine uzanan hayatının büyük b... more İbrahim Hakkı Konyalı; 19. asrın son çeyreğinden 20. asrın son çeyreğine uzanan hayatının büyük bir kısmını muhtelif boyutlarıyla tarih araştırmalarına hasretmiş, tesbit ve bulgularını bulduğu her fırsatta neşretmeye, yazdıkları ve vakfettiği kütüphanesi ile kendisinden sonraki nesillere intikal ettirmeye çalışmış bir kişi...
1914 senesi Ramazan ayında Türk Ocağı'nda günlük olarak düzenlenen konferanslara dair malumat içe... more 1914 senesi Ramazan ayında Türk Ocağı'nda günlük olarak düzenlenen konferanslara dair malumat içeren broşürün çevrimyazısı... Hangi gün kim hangi konuyu konuşmuştu? Güzel bir metin
Son dönem Türk düşünce hayatının önemli isimlerinden birisi olan Filibeli
Ahmet Hilmi Bey aşağıda... more Son dönem Türk düşünce hayatının önemli isimlerinden birisi olan Filibeli Ahmet Hilmi Bey aşağıdaki satırlarda mufassalan işaret edileceği üzere II. Meşrutiyetin ilanından itibaren, Fizan sürgününden, döndüğü İstanbul’da yazı ve yayın hayatına başlamış ve vefatına kadar matbuat aleminin keyfiyet ve kemiyet bakımından önemli şahıslarından birisi olarak kalmıştır. Önemi ile mütenasip seviye ve sayıda çalışmalara konu olmayan Ahmet Hilmi Bey’in gerek tercüme-i hal gerekse fikriyatının hakkıyla ele alındığı söylenemez. Bu mütevazi satırların amacı bu hususa ufak da olsa bir katkı sağlamak, Ahmet Hilmi Bey’in vefatının hemen ertesinde bu acı habere İstanbul matbuatında nasıl yer verildiğini bazı örnekler üzerinden ortaya koymak ve böylece hiç değilse vefat tarihi ile ilgili muhtelif rivayetleri bertaraf etmektir.
Bu çalışma; İbnü’r-Raci Nuri tarafından yayına hazırlanan ve ilgili literatürün ilgisine mazhar o... more Bu çalışma; İbnü’r-Raci Nuri tarafından yayına hazırlanan ve ilgili literatürün ilgisine mazhar olmayan Mebusân-ı Kiramın Tercüme-i Hal ve Sergüzeştleri başlıklı eserin (1908) Latin harfleri ile neşri ve metne yazılmış bir giriş bölümünden oluşmaktadır. II. Meşrutiyet devrinin ilk mebuslarının hayat hikayelerini siyaset merkezli olarak vermeyi amaçlayan bu metnin eldeki nüshasında 8 mebusun hayatı yer almaktadır. Makalenin giriş bölümünde ise bu çalışma vesilesiyle biyografi çalışmalarının Osmanlı/Cumhuriyet siyaset geleneğini anlama ve anlamlandırmada önemli bir araç olduğu tezi bu ve diğer örnekler üzerinden savunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: II. Meşrutiyet, Meclis-i Mebusan, Türk Siyaset Geleneği, Türk Siyasi Elitleri, İstibdad, Kastamonu Mebusu Şükrü Efendi, Bursa Mebusu Ömer Fevzi Efendi, Konya Mebusu Mustafa Lütfi Efendi, Üsküp Mebusu Said Efendi, Sivas Mebusu Hüsnü Bey, Tokat Mebusu Hafız Mustafa Sabri Efendi, Preveze Mebusu Azmi Bey, Mamuretülaziz Mebusu Asım Bey
Meşrutiyet Fikrinin Taşraya İntikali ve Uygulanışı Konya ve Kastamonu Vilayetleri Örneği (1897-1912), 2023
Bu tez, Jön Türk fikriyatının ve II. Meşrutiyet tecrübesinin Konya ve Kastamonu örneklerinden har... more Bu tez, Jön Türk fikriyatının ve II. Meşrutiyet tecrübesinin Konya ve Kastamonu örneklerinden hareketle Anadolu’daki serüvenini anlamayı, tartışmayı ve anlamlandırmayı amaçlamaktadır. Bu çervede tezin ele aldığı konulardan birisini bu iki vilayette Jön Türk fikilerinin hangi taktik ve aktörler üzerinden sirkülasyona girdiği olmuştur. Sürgün, ulema ve askeri/sivil bürokratların taşra Jön Türklüğünün temel aktörleri olduğunu savunan tez aynı zamanda bu aktörlerin II. Meşrutiyete geçiş sürecinde oynadıkları etkin ve belirleyici rolün yanısıra İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin her iki vilayete yönelik propaganda faaliyetlerini de ele almaya çalışmaktadır. Tezin ele aldığı bir başka konu ise, Osmanlı/Cumhuriyet siyasi modernleşmesinin dönüm noktalarından birisi olan bu dönemde Konya ve Kastamonu’da iki farklı meşrutiyet tecrübesinin yaşanmasının nedenlerini anlamaya çalışmaktır. II. Meşrutiyet döneminde Konya’da güçlü bir iktidar - muhalefet çatışması ve Kastamonu’da güçlü bir iktidar hegamonyası şeklinde tezahür eden siyasi tabloyu görünür hale getiren tartışmalar ve bu tartışmaları mümkün kılan ittifaklar bu çerçevede bu çerçevede ele alınan diğer meselelerdir. II. Meşrutiyet siyasetinin din ile yakından ilişkisi, medrese ve tekke çevrelerinin yerel siyaset içerisindeki önemleri, taşra İttihatçılığının askeri ya da sivil karakterinin baskın olmasının siyasete etkisi ve taşra milletvekillerinin yerel siyaset ile merkez siyaset, yerel aktörler ile merkez aktörler arasında oynadığı rol de tezin yanıtlamaya çalıştığı konular arasındadır. Bu tez, iddia ve yorumlarını 1908-1912 arasında Konya ve Kastamonu’da yayınlanan ve özellikle bir siyasal çevre ile güçlü irtibatı olan süreli yayınlar ve diğer matbu metinlerden hareketle yapmaktadır.
The Diffusion and the Implementation of the of the Idea of Constitutionalism in the Ottoman Anatolia: Konya ve Kastamonu Provinces (1897-1912)
This dissertation aims to understand and narrate the journey of Young Turk intellectualism and the experience of the Second Constitutional Era in Anatolia through the cases of Konya and Kastamonu. Its central argument is that the exiled ulema and military/civilian bureaucrats constituted the backbone of Young Turk activism in the imperial provinces. The study also tries to take the propaganda activities of the Committee of Union and Progress in both provinces as a reflection of the effective role these actors played in the process of transition to the Second Constitutional Era. Therefore, the tactics and actors through which the Young Turk ideology circulated in these two provinces constitute one of the main focuses of this work, mainly through the utilization of publications and other printed texts published in Konya and Kastamonu between 1908 and 1912. Another issue addressed in this dissertation is to understand the reasons for the two different experiences of constitutionalism in Konya and Kastamonu during this period, which was one of the turning points of Ottoman/Republican political modernization. The emergence of a severe conflict between the holders of power and the opposition in Konya and in Kastamonu, a strong hegemony of the party in power are parts of the discussion together with other developments revolving around these issues. The close relationship of Second Constitutional Era politics to religion, the importance of madrasah and tekke circles in local politics, and the impact of the military or civilian character of Young Turk ideology in the provinces on politics, and the role of provincial deputies between local and central politics as well as between the local actors and central actors are among the issues this thesis undertakes to answer.
Binbaşı Sami Efendi'nin küçük zabitler üzerinden bütün toplumu casusluk ve karşıcasusluk faaliyet... more Binbaşı Sami Efendi'nin küçük zabitler üzerinden bütün toplumu casusluk ve karşıcasusluk faaliyetleri hakkında uyarmak amacıyla 1928'de yazdığı risalenin metnini, metinle irtibatlı olabilecek ek metinleri ve söz konusu risaleye ilişkin bir "Giriş"i ihtiva etmektedir. Risalenin bu neşri 2025 yılında Millî İstihbarat Akademisi tarafından yayınlandı...
Ümraniye’nin insanî, yerleşimsel, idarî, toplumsal-kültürel ve iktisadî hususiyetlerini kapsayan bu çalışma, bütüncül, tarihsel ve sosyolojik bir yaklaşımla okuyucuya bir şehirleşme hikayesi sunmayı amaçlamıştır. “Ümraniye nereden nereye geldi?” ve “nasıl geldi?” soruları farklı alt başlıklar, kaynaklar ve şahitliklerle incelenmiştir. Bu yaklaşım çerçevesinde, kitapta yer alan ilk giriş bölümü Ümraniye, İstanbul ve ilçeleri içerisinde konumlandırılmış ve Cumhuriyet dönemi Ümraniye’sinin kısa bir tarihi anlatılmıştır. Ümraniye’nin idarî ve yönetim süreçlerini içeren ikinci bölümde ilçenin resmi sınır ve statüleri ile yerel yönetim tarihi (seçimler, yerel idareciler, teşkilat/faaliyet) konu edinmiştir. Sonraki bölümde şehrin insanî yönü, demografik gelişim başlığı altında ele alınmış, geçmişten günümüze nüfusunun gelişimi, yaş – eğitim – gelir durumu gibi nitelikleri, göç ve sonuçları analiz edilmiştir. Dördüncü bölümün içeriğini oluşturan toplumsal boyut ise, Ümraniye’de yaşayan insan/hemşehri grupları, mekânsal yoğunlaşmaları, sosyal örgütlenmeleri ve gündelik yaşama dair kültürel unsurları kapsamıştır. Ayrıca, kültür, sanat ve eğitim faaliyetlerine bu bölümde yer verilmiştir. Şehrin iskân ya da yerleşimle ilgili yönünü ele alan beşinci bölüm ise mekânsal gelişim başlığı altında incelenmiş ve yine geçmişten günümüze şehrin büyüme süreçleri, gecekondu bölgeleri ve dönüşümü, yeni yerleşim alanlarının oluşumu, ticaret mekânları, çevrenin dönüşümü ve tüm bunların mimarî, işlevsel ve yerleşim özellikleri üzerinde çalışılmıştır. Kitap kapsamında yer alan önemli bir diğer başlık ise Ümraniye’nin iktisadî gelişimine dairdir. Bu başlıkta, geçmişteki tarım odaklı durumundan sanayi siteleri (İMES, MODOKO, NETAŞ, TELETAŞ…), ticaret ve finans merkezlerine kadar farklı iktisadî alanların ilçedeki gelişimine odaklanılmıştır. Bu birimlerde üretilen iktisadî değerler, meslekler ve bunların zaman içerisindeki değişimi ve İstanbul’a katkısı detaylıca araştırılmıştır. Bu genel konulara mikro düzeyde katkı sağlamak üzere kapsamlı bir Ümraniye kronolojisine, pek çok çerçeve yazıya ve
iktibasa kitapta yer ayrılmıştır.
Bilim ve Sanat Vakfı Türkiye Araştırmaları Merkezi bünyesinde neşriyat üzerine yapılmış bir düziy... more Bilim ve Sanat Vakfı Türkiye Araştırmaları Merkezi bünyesinde neşriyat üzerine yapılmış bir düziye sohbetten müteşekkil ve fakir tarafından yayına hazırlanan NOTLAR
Bilim ve Sanat Vakfı Türkiye Araştırmaları Merkezi bünyesinde Osmanlı / Avrupa askeri tarihine dü... more Bilim ve Sanat Vakfı Türkiye Araştırmaları Merkezi bünyesinde Osmanlı / Avrupa askeri tarihine düzenlenmiş bir düziye sunumdan müteşekkil ve fakir tarafından ( H. Çolak Yentürk ile birlikte) yayına hazırlanan NOTLAR
Türkiye Araştırmaları Merkezi’nce düzenlenen Tez/Makale Sunumları programı bünyesinde 17 Aralık 2... more Türkiye Araştırmaları Merkezi’nce düzenlenen Tez/Makale Sunumları programı bünyesinde 17 Aralık 2016'da Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya'nın “II. Abdülhamid’in İç Politikası: Bir Dönemlendirme Denemesi” başlıklı makalesini tartıştığımız program hakkında bir tanıtım/değerlendirme...
Prof. Dr. Ali Birinci'nin Bilim ve Sanat Vakfı'nda, Tarih Yolunda Tanıdıklarım kitabı münasebetiy... more Prof. Dr. Ali Birinci'nin Bilim ve Sanat Vakfı'nda, Tarih Yolunda Tanıdıklarım kitabı münasebetiyle, yaptığı konuşmaya dair...
SEYRÜSEFER Dağlar nasıl da özlenirmiş bu ülkede Danimarka İzlenimleri / Halime Seher Çelik 65 MES... more SEYRÜSEFER Dağlar nasıl da özlenirmiş bu ülkede Danimarka İzlenimleri / Halime Seher Çelik 65 MESNEVİ Mukallidin imanı korku ve ümittir 70 MECMUA Max Weber'in Kadı Adaleti Kavramı / Osman Safa Bursalı 72
Zahit Atçıl'ın BİSAV TAM İhtisas Konuşmaları çerçevesinde "XVI. yy Osmanlısında Devlet ve İdare: ... more Zahit Atçıl'ın BİSAV TAM İhtisas Konuşmaları çerçevesinde "XVI. yy Osmanlısında Devlet ve İdare: Rüstem Paşa Örneği" üst başlığı ve; “Fütuhattan Barışa Kanuni Devri Osmanlı Dış Politikası” ile “Yerli Bürokrat Sınıfının Ortaya Çıkışı ve Divan-ı Hümayun” alt başlıklarını taşıyan iki sunumuna dair...
Osmanlı tarihçiliğinin en büyük isimlerinden birisi olan Halil İnalcık Hoca, 25 Temmuz 2016’da ka... more Osmanlı tarihçiliğinin en büyük isimlerinden birisi olan Halil İnalcık Hoca, 25 Temmuz 2016’da kahir ekseriyeti araştırmalarla geçen 100 senelik ömrü geride bırakarak ahirete irtihâl etti. Hoca önce Ankara’da (Doğramacızade Cami, 26 Temmuz 2016) ardından İstanbul Fatih Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından (28 Temmuz 2016) Fatih Camii haziresinde Ali Emîrî Efendi’nin yanı başına defnedildi. Bilhassa klasik devir Osmanlı çalışmalarının hemen her alanında çok büyük serler veren İnalcık hocanın ardından Türkiye Araştırmaları Merkezi, hocayı anlamak/anlatmak gayesiyle iki program gerçekleştirdi. Bunlardan; TAM Sohbet serisinin 100. oturumuna tekabül eden 15 Ekim 2016 tarihli ve “Mehmet İpşirli Halil İnalcık’ı Anlatıyor” başlıklı programda hocanın mesai arkadaşı ve meslektaşlarından Mehmet İpşirli Hoca’nın İnalcık Hoca’ya dair tespit ve hatıraları dinlendi. 22 Ekim 2016’de düzenlenen “Halil İnalcık Anma Paneli”nde ise Halil İnalcık Hoca, doktora tezlerine nezaret ettiği talebelerinden Abdurrahman Atçıl, Nejdet Gök, Ertuğrul Ökten, Fatih Bayram, Şakir Yılmaz hocaların gözünden anlatıldı.
Bu yazı, yukarıda zikredilen her iki etkinliğin hülasası mahiyetinde kaleme alınmıştır.
Uploads
Papers by Serhat Aslaner
Metni okumak için: https://ziftsanat.com/bir-levhanin-spekulatif-hikayesi/
* Metinlerin yer aldığı kaynaklardaki imlâ korunmuş, sesli ve görüntülü kayıtlar aynen deşifre edilmiştir.
Madde metnine ayrıca şu linkten de ulaşabilirsiniz:
https://islamansiklopedisi.org.tr/kasikci-ali-riza-efendi
çeyreğine uzanan hayatının büyük bir kısmını muhtelif boyutlarıyla tarih araştırmalarına hasretmiş, tesbit ve bulgularını bulduğu her fırsatta neşretmeye, yazdıkları ve vakfettiği kütüphanesi ile kendisinden sonraki nesillere intikal ettirmeye çalışmış bir kişi...
Güzel bir metin
Ahmet Hilmi Bey aşağıdaki satırlarda mufassalan işaret edileceği üzere II. Meşrutiyetin
ilanından itibaren, Fizan sürgününden, döndüğü İstanbul’da yazı ve
yayın hayatına başlamış ve vefatına kadar matbuat aleminin keyfiyet ve kemiyet
bakımından önemli şahıslarından birisi olarak kalmıştır. Önemi ile mütenasip
seviye ve sayıda çalışmalara konu olmayan Ahmet Hilmi Bey’in gerek tercüme-i
hal gerekse fikriyatının hakkıyla ele alındığı söylenemez. Bu mütevazi satırların
amacı bu hususa ufak da olsa bir katkı sağlamak, Ahmet Hilmi Bey’in vefatının
hemen ertesinde bu acı habere İstanbul matbuatında nasıl yer verildiğini bazı
örnekler üzerinden ortaya koymak ve böylece hiç değilse vefat tarihi ile ilgili
muhtelif rivayetleri bertaraf etmektir.
Anahtar Kelimeler: II. Meşrutiyet, Meclis-i Mebusan, Türk Siyaset Geleneği, Türk Siyasi Elitleri, İstibdad, Kastamonu Mebusu Şükrü Efendi, Bursa Mebusu Ömer Fevzi Efendi, Konya Mebusu Mustafa Lütfi Efendi, Üsküp Mebusu Said Efendi, Sivas Mebusu Hüsnü Bey, Tokat Mebusu Hafız Mustafa Sabri Efendi, Preveze Mebusu Azmi Bey, Mamuretülaziz Mebusu Asım Bey
Metni okumak için: https://ziftsanat.com/bir-levhanin-spekulatif-hikayesi/
* Metinlerin yer aldığı kaynaklardaki imlâ korunmuş, sesli ve görüntülü kayıtlar aynen deşifre edilmiştir.
Madde metnine ayrıca şu linkten de ulaşabilirsiniz:
https://islamansiklopedisi.org.tr/kasikci-ali-riza-efendi
çeyreğine uzanan hayatının büyük bir kısmını muhtelif boyutlarıyla tarih araştırmalarına hasretmiş, tesbit ve bulgularını bulduğu her fırsatta neşretmeye, yazdıkları ve vakfettiği kütüphanesi ile kendisinden sonraki nesillere intikal ettirmeye çalışmış bir kişi...
Güzel bir metin
Ahmet Hilmi Bey aşağıdaki satırlarda mufassalan işaret edileceği üzere II. Meşrutiyetin
ilanından itibaren, Fizan sürgününden, döndüğü İstanbul’da yazı ve
yayın hayatına başlamış ve vefatına kadar matbuat aleminin keyfiyet ve kemiyet
bakımından önemli şahıslarından birisi olarak kalmıştır. Önemi ile mütenasip
seviye ve sayıda çalışmalara konu olmayan Ahmet Hilmi Bey’in gerek tercüme-i
hal gerekse fikriyatının hakkıyla ele alındığı söylenemez. Bu mütevazi satırların
amacı bu hususa ufak da olsa bir katkı sağlamak, Ahmet Hilmi Bey’in vefatının
hemen ertesinde bu acı habere İstanbul matbuatında nasıl yer verildiğini bazı
örnekler üzerinden ortaya koymak ve böylece hiç değilse vefat tarihi ile ilgili
muhtelif rivayetleri bertaraf etmektir.
Anahtar Kelimeler: II. Meşrutiyet, Meclis-i Mebusan, Türk Siyaset Geleneği, Türk Siyasi Elitleri, İstibdad, Kastamonu Mebusu Şükrü Efendi, Bursa Mebusu Ömer Fevzi Efendi, Konya Mebusu Mustafa Lütfi Efendi, Üsküp Mebusu Said Efendi, Sivas Mebusu Hüsnü Bey, Tokat Mebusu Hafız Mustafa Sabri Efendi, Preveze Mebusu Azmi Bey, Mamuretülaziz Mebusu Asım Bey
Tezin ele aldığı bir başka konu ise, Osmanlı/Cumhuriyet siyasi modernleşmesinin dönüm noktalarından birisi olan bu dönemde Konya ve Kastamonu’da iki farklı meşrutiyet tecrübesinin yaşanmasının nedenlerini anlamaya çalışmaktır. II. Meşrutiyet döneminde Konya’da güçlü bir iktidar - muhalefet çatışması ve Kastamonu’da güçlü bir iktidar hegamonyası şeklinde tezahür eden siyasi tabloyu görünür hale getiren tartışmalar ve bu tartışmaları mümkün kılan ittifaklar bu çerçevede bu çerçevede ele alınan diğer meselelerdir.
II. Meşrutiyet siyasetinin din ile yakından ilişkisi, medrese ve tekke çevrelerinin yerel siyaset içerisindeki önemleri, taşra İttihatçılığının askeri ya da sivil karakterinin baskın olmasının siyasete etkisi ve taşra milletvekillerinin yerel siyaset ile merkez siyaset, yerel aktörler ile merkez aktörler arasında oynadığı rol de tezin yanıtlamaya çalıştığı konular arasındadır.
Bu tez, iddia ve yorumlarını 1908-1912 arasında Konya ve Kastamonu’da yayınlanan ve özellikle bir siyasal çevre ile güçlü irtibatı olan süreli yayınlar ve diğer matbu metinlerden hareketle yapmaktadır.
The Diffusion and the Implementation of the of the Idea of Constitutionalism in the Ottoman Anatolia: Konya ve Kastamonu Provinces (1897-1912)
This dissertation aims to understand and narrate the journey of Young Turk intellectualism and the experience of the Second Constitutional Era in Anatolia through the cases of Konya and Kastamonu. Its central argument is that the exiled ulema and military/civilian bureaucrats constituted the backbone of Young Turk activism in the imperial provinces. The study also tries to take the propaganda activities of the Committee of Union and Progress in both provinces as a reflection of the effective role these actors played in the process of transition to the Second Constitutional Era. Therefore, the tactics and actors through which the Young Turk ideology circulated in these two provinces constitute one of the main focuses of this work, mainly through the utilization of publications and other printed texts published in Konya and Kastamonu between 1908 and 1912.
Another issue addressed in this dissertation is to understand the reasons for the two different experiences of constitutionalism in Konya and Kastamonu during this period, which was one of the turning points of Ottoman/Republican political modernization. The emergence of a severe conflict between the holders of power and the opposition in Konya and in Kastamonu, a strong hegemony of the party in power are parts of the discussion together with other developments revolving around these issues.
The close relationship of Second Constitutional Era politics to religion, the importance of madrasah and tekke circles in local politics, and the impact of the military or civilian character of Young Turk ideology in the provinces on politics, and the role of provincial deputies between local and central politics as well as between the local actors and central actors are among the issues this thesis undertakes to answer.
Ümraniye’nin insanî, yerleşimsel, idarî, toplumsal-kültürel ve iktisadî hususiyetlerini kapsayan bu çalışma, bütüncül, tarihsel ve sosyolojik bir yaklaşımla okuyucuya bir şehirleşme hikayesi sunmayı amaçlamıştır. “Ümraniye nereden nereye geldi?” ve “nasıl geldi?” soruları farklı alt başlıklar, kaynaklar ve şahitliklerle incelenmiştir. Bu yaklaşım çerçevesinde, kitapta yer alan ilk giriş bölümü Ümraniye, İstanbul ve ilçeleri içerisinde konumlandırılmış ve Cumhuriyet dönemi Ümraniye’sinin kısa bir tarihi anlatılmıştır. Ümraniye’nin idarî ve yönetim süreçlerini içeren ikinci bölümde ilçenin resmi sınır ve statüleri ile yerel yönetim tarihi (seçimler, yerel idareciler, teşkilat/faaliyet) konu edinmiştir. Sonraki bölümde şehrin insanî yönü, demografik gelişim başlığı altında ele alınmış, geçmişten günümüze nüfusunun gelişimi, yaş – eğitim – gelir durumu gibi nitelikleri, göç ve sonuçları analiz edilmiştir. Dördüncü bölümün içeriğini oluşturan toplumsal boyut ise, Ümraniye’de yaşayan insan/hemşehri grupları, mekânsal yoğunlaşmaları, sosyal örgütlenmeleri ve gündelik yaşama dair kültürel unsurları kapsamıştır. Ayrıca, kültür, sanat ve eğitim faaliyetlerine bu bölümde yer verilmiştir. Şehrin iskân ya da yerleşimle ilgili yönünü ele alan beşinci bölüm ise mekânsal gelişim başlığı altında incelenmiş ve yine geçmişten günümüze şehrin büyüme süreçleri, gecekondu bölgeleri ve dönüşümü, yeni yerleşim alanlarının oluşumu, ticaret mekânları, çevrenin dönüşümü ve tüm bunların mimarî, işlevsel ve yerleşim özellikleri üzerinde çalışılmıştır. Kitap kapsamında yer alan önemli bir diğer başlık ise Ümraniye’nin iktisadî gelişimine dairdir. Bu başlıkta, geçmişteki tarım odaklı durumundan sanayi siteleri (İMES, MODOKO, NETAŞ, TELETAŞ…), ticaret ve finans merkezlerine kadar farklı iktisadî alanların ilçedeki gelişimine odaklanılmıştır. Bu birimlerde üretilen iktisadî değerler, meslekler ve bunların zaman içerisindeki değişimi ve İstanbul’a katkısı detaylıca araştırılmıştır. Bu genel konulara mikro düzeyde katkı sağlamak üzere kapsamlı bir Ümraniye kronolojisine, pek çok çerçeve yazıya ve
iktibasa kitapta yer ayrılmıştır.
Papersense Yayınları, 2016
“Fütuhattan Barışa Kanuni Devri Osmanlı Dış Politikası” ile “Yerli
Bürokrat Sınıfının Ortaya Çıkışı ve Divan-ı Hümayun” alt başlıklarını taşıyan iki sunumuna dair...
Bu yazı, yukarıda zikredilen her iki etkinliğin hülasası mahiyetinde kaleme alınmıştır.