Na marginesie artykułu Hipoteza-krzywa wiedzy dziecka Zamieszczony w ostatnim numerze "Problemów ... more Na marginesie artykułu Hipoteza-krzywa wiedzy dziecka Zamieszczony w ostatnim numerze "Problemów Wczesnej Edukacji" z 2014 roku tekst Hipoteza-krzywa wiedzy dziecka, autorstwa Kamila Stępnia i Bogdana Stępnia 1 , dotyczy ważnego problemu teoretycznego o znaczących implikacjach praktycznych: jaki jest związek biologicznego wieku rozpoczęcia nauki szkolnej z osiągnięciami szkolnymi na zakończenie szkoły podstawowej? Dodatkowym walorem tekstu jest jego polemiczny charakter, ponieważ autorzy krytykują wyniki uzyskane przez innych badaczy, którzy wcześniej podjęli ten sam temat. Krytyka naukowa jest najważniejszym mechanizmem rozwoju wiedzy i warto ją pielęgnować. Dobrze uzasadniona, powinna skrytykowanych zmotywować do doskonalenia warsztatu, jednak nieuzasadniona-musi spotkać się z równie krytyczną repliką.
This article is based on an empirical investigation in 1994 about teachers' opinion of the so-cal... more This article is based on an empirical investigation in 1994 about teachers' opinion of the so-called ,,social schools" in Poland. These schools emerged since 1989 as alternative educational institutions to the schools run by the state. They understand themselves as communities of parents, teachers and pupils with broad local autonomy. The study revealed an ambiguous attitude of teachers towards the independent social schools. Most of the respondents seem to fear that the diminishing of state control over the school system will result in an "elitist" concept of education which in combination with fees to be paid would endanger the equality of educational opportunities. On the other hand the alternative schools are looked upon as a model for closer cooperation between parents and teachers and thus may better serve the needs of the children. The article concludes with a general examination of educational policy in Poland since 1993. Die gesellschaftlichen Schulen sind eine neue Erscheinung im polnischen Bildungssystem. Der folgende Bericht unternimmt es, die Urteile von Lehrern über diesen neuen Schultyp zu rekonstruieren, und zwar im Zusammenhang mit den politischen Präferenzen der Lehrer und ihren Meinungen über ausgewählte berufliche und gesellschaftliche Probleme. Dadurch wird mittelbar auch eine Diagnose der Einstellungen dieser wichtigen Berufsgruppe zu dem Wandel des Bildungssystems in Polen als solchem ermöglicht. Die gesellschaftlichen Schulen Die Idee der "gesellschaftlichen Schule" (szkoia spoteczna) entstand in Polen Anfang der achtziger Jahre in Kreisen der Intelligenz, die mit der gesellschaftlichen Bewegung der "Solidarität" (Solidarnosc) verbunden waren. Die Ansichten der Schöpfer dieser Konzeption formten sich hauptsächlich im Zeichen des Kampfes gegen die kommunistische Unterdrückung. Diese Schulen BuE 49 (1996) 1 45
"Książka ma na celu przedstawienie wyników rozszerzonych, krytycznych analiz wybrany... more "Książka ma na celu przedstawienie wyników rozszerzonych, krytycznych analiz wybranych danych z badań międzynarodowych umiejętności uczniów, ze szczególnym uwypukleniem wyników polskich uczniów. Analizy te opierają się na zaawansowanych metodach statystycznych, jednak ich opis autorzy starali się ograniczyć do niezbędnego minimum, skupiając się na omówieniu głównych rezultatów i ich interpretacji. Szczegółowe informacje dotyczące metodologii analiz dostępne są w artykułach, do których podano odnośniki. Rozdział 1 przedstawia główne wyniki z badania PISA. Nie jest to jednak proste przypomnienie wyników z raportu PISA, prezentowane są w nim oryginalne analizy wykorzystujące od nowa wyskalowane indywidualne wyniki polskich uczniów. Nowe skale, także skorygowane o zmiany w składzie prób uczniów, a nawet zmiany w cechach rodzin uczniów, pokazują bardziej spójny obraz przemian umiejętności piętnastolatków w Polsce. W rozdziale 2 porównania dopełniają analizy wykorzystujące dane PIRLS oraz nowatorska analiza przyrostu umiejętności uczniów w zakresie czytania między końcem klasy III szkoły podstawowej (wyniki badania PIRLS) a końcem gimnazjum (wyniki badania PISA). Rozdział 3 poświęcony został analizie danych dla klasy I i II szkół ponadgimnazjalnych w Polsce. Dane te zostały zebrane w ramach tzw. opcji narodowej badania PISA przeprowadzonego w 2006 roku. W rozdziale 4 przedstawiono wyniki analiz wpływu różnych aspektów pochodzenia społeczno-ekonomicznego uczniów na jego wyniki w testach PISA. Rozdział 5 poświęcony został analizie motywacji uczniów, a rozdział 6 podsumowuje główne rezultaty opisane w książce."
The article presents the results of analyses of the impact of the socioeconomic status (SES) of t... more The article presents the results of analyses of the impact of the socioeconomic status (SES) of the student’s family on the selection processes at the threshold of upper secondary school. It was checked whether SES affects these processes only through the results of the lower secondary school examination or there is a direct impact of this factor. The data used came from the nationwide survey of upper secondary school students, which was a Polish extension of OECD’s PISA study. The results of path modeling prove that there is a direct impact of status factors on the selection processes and its strength is similar to the SES effect mediated by the results of the lower secondary school (gimnazjum) examination.
International Journal of Environmental Research and Public Health, Apr 14, 2023
This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative... more This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution (CC BY
BackgroundPrevious studies demonstrate a high prevalence of depression and loneliness among adole... more BackgroundPrevious studies demonstrate a high prevalence of depression and loneliness among adolescents. Although they often co‐occur, the relationship between symptoms of depression and loneliness remains poorly understood. This study investigates: (a) the symptoms of depression that are connected to loneliness; (b) the role played by loneliness in the network of depression symptoms; and (c) whether the method used to measure loneliness (single‐item direct or multi‐item indirect) affects the relationship of loneliness with depressive symptoms.MethodsParticipants were 496 Polish adolescents (50.8% girls) aged 11 to 13, who completed: (a) the 10‐item Major Depressive Disorder subscale of the Revised Child Anxiety and Depression Scale; (b) the 11‐item De Jong Gierveld Loneliness Scale (indirect loneliness), and (c) a single direct question evaluating loneliness: ‘I'm lonely’. Networks were estimated using a Gaussian Graphical Model.ResultsLoneliness shows a direct relationship wit...
International Journal of Environmental Research and Public Health
The main goal of the analysis presented in this paper is to examine the dynamics of including oth... more The main goal of the analysis presented in this paper is to examine the dynamics of including other-sex peers in the peer networks of early adolescents, aged 11 (at T1) and 13 (at T2), and the relationship between sex heterophily and changes in the sense of peer integration. The analysis was conducted using the Latent Difference Score (LDS) model with data from a representative nationwide longitudinal study in Poland (n = 5748). With reference to the dynamics related to the heterophilic process, the research confirmed that at the beginning of grade 5 of primary school, heterophily is still relatively rare, yet towards the end of early adolescence, there is a gradual shift, more strongly in girls, towards breaking through the strictly same-sex segregation and embarking on heterophilic relationships. Importantly, the LDS model—even when controlling for different measures of peer network—showed significant and positive (among both girls and boys) relations between establishing cross-se...
Recommendations for educational policy after three years of school reform • The Ministry of Educa... more Recommendations for educational policy after three years of school reform • The Ministry of Education and Sport should adopt a policy of equal educational opportunities for students from different social backgrounds. For that purpose, it is necessary to constantly research the geographical and family correlates of school achievement and to oppose the practice of segregation based on address, the family's socioeconomic status, or previous achievement • We suggest creating, similarly to other European countries, a national centre of pedagogic supervision, which would coordinate the work of school inspectors. • To institutionalize the national core curricula, a committee of experts and practitioners should be established, reporting directly to the Minister. The committee should also set examination requirements, which are an integral part of the core curriculum. • In order to improve the quality of curricula and coursebooks we suggest the procedure of approving them for school use should be changed. In the last few years, discussions and research around the reform of the public system of education (primary and middle schools) focused on three main issues: the influence of the schools system on social differences, the quality of syllabuses and coursebooks, and the professional status of teachers. Summing up that debate, we see three main goals for educational policy in Poland.
<jats:p>The authors present the results of "An Education Observatory in Ostrołęka"... more <jats:p>The authors present the results of "An Education Observatory in Ostrołęka", a long-standing applied research project aimed at local education needs. The discussed material refers to the current state of scientific knowledge about the analysed phenomena and uses scientific research methods, which do not aim at developing theory, but evaluate ex-ante and solve particular problems. The project is an example of the evidence-based policy research, i.e. the use of education research results in creating effective local education policy.</jats:p>
Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w... more Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach projektu: Badania dotyczące rozwoju metodologii szacowania wskaźnika edukacyjnej wartości dodanej (EWD).
W artykule zaprezentowano wyniki badań indywidualnych oraz związanych ze strukturą klasowych rela... more W artykule zaprezentowano wyniki badań indywidualnych oraz związanych ze strukturą klasowych relacji rówieśniczych uwarunkowań gotowości do dzielenia się tajemnicami przez uczniów na progu wczesnej adolescencji. Analiza przeprowadzona została w dwupoziomowym modelu dwuczęściowym, odpowiadającym tzw. modelowi płotkowemu na podstawie danych z ogólnopolskiego, reprezentatywnego badania Szkolnych Uwarunkowań Efektywności Kształcenia (SUEK), zrealizowanego wśród 5448 uczniów kończących trzecią klasę szkoły podstawowej. Przeprowadzone analizy potwierdziły powszechność gotowości do dzielenia się sekretami z klasowymi rówieśnikami - zadeklarowało ją ponad 90% uczniów. Ustalono, że gotowości do dzielenia się tajemnicami sprzyjają: poczucie integracji z klasowymi rówieśnikami (subiektywny wymiar relacji społecznych), wyższa pozycja zajmowana w hierarchii sympatii (obiektywny wymiar relacji społecznych), bycie dziewczynką, oraz - co szczególnie ciekawe - bycie w klasie o niższym poziomie scent...
<jats:p>The authors present the results of "An Education Observatory in Ostrołęka"... more <jats:p>The authors present the results of "An Education Observatory in Ostrołęka", a long-standing applied research project aimed at local education needs. The discussed material refers to the current state of scientific knowledge about the analysed phenomena and uses scientific research methods, which do not aim at developing theory, but evaluate ex-ante and solve particular problems. The project is an example of the evidence-based policy research, i.e. the use of education research results in creating effective local education policy.</jats:p>
The article presents the results of empirical analyses of the relationship between the age of par... more The article presents the results of empirical analyses of the relationship between the age of parents and the school functioning of their children from 6th grade of primary school. Previous research does not provide a clear picture of this relationship. In the case of older parents, the results more often indicate a positive prediction of school achievement, while the young age of parents rather increases the risk of problems. The analyses used the data from a large nationwide sample of sixth-grade students. Measures of cognitive functioning included Raven’s Progressive Matrices Test, standardised school achievement tests, and school grades. Social functioning was described by sociometric measures from the Student Integration Questionnaire. To minimise the risk of inaccurate causal interpretation, a rich set of control variables was included in the analyses, including measures of family SES. A MANOVA model with covariates was applied. Standard errors were calculated using the bootst...
Na marginesie artykułu Hipoteza-krzywa wiedzy dziecka Zamieszczony w ostatnim numerze "Problemów ... more Na marginesie artykułu Hipoteza-krzywa wiedzy dziecka Zamieszczony w ostatnim numerze "Problemów Wczesnej Edukacji" z 2014 roku tekst Hipoteza-krzywa wiedzy dziecka, autorstwa Kamila Stępnia i Bogdana Stępnia 1 , dotyczy ważnego problemu teoretycznego o znaczących implikacjach praktycznych: jaki jest związek biologicznego wieku rozpoczęcia nauki szkolnej z osiągnięciami szkolnymi na zakończenie szkoły podstawowej? Dodatkowym walorem tekstu jest jego polemiczny charakter, ponieważ autorzy krytykują wyniki uzyskane przez innych badaczy, którzy wcześniej podjęli ten sam temat. Krytyka naukowa jest najważniejszym mechanizmem rozwoju wiedzy i warto ją pielęgnować. Dobrze uzasadniona, powinna skrytykowanych zmotywować do doskonalenia warsztatu, jednak nieuzasadniona-musi spotkać się z równie krytyczną repliką.
This article is based on an empirical investigation in 1994 about teachers' opinion of the so-cal... more This article is based on an empirical investigation in 1994 about teachers' opinion of the so-called ,,social schools" in Poland. These schools emerged since 1989 as alternative educational institutions to the schools run by the state. They understand themselves as communities of parents, teachers and pupils with broad local autonomy. The study revealed an ambiguous attitude of teachers towards the independent social schools. Most of the respondents seem to fear that the diminishing of state control over the school system will result in an "elitist" concept of education which in combination with fees to be paid would endanger the equality of educational opportunities. On the other hand the alternative schools are looked upon as a model for closer cooperation between parents and teachers and thus may better serve the needs of the children. The article concludes with a general examination of educational policy in Poland since 1993. Die gesellschaftlichen Schulen sind eine neue Erscheinung im polnischen Bildungssystem. Der folgende Bericht unternimmt es, die Urteile von Lehrern über diesen neuen Schultyp zu rekonstruieren, und zwar im Zusammenhang mit den politischen Präferenzen der Lehrer und ihren Meinungen über ausgewählte berufliche und gesellschaftliche Probleme. Dadurch wird mittelbar auch eine Diagnose der Einstellungen dieser wichtigen Berufsgruppe zu dem Wandel des Bildungssystems in Polen als solchem ermöglicht. Die gesellschaftlichen Schulen Die Idee der "gesellschaftlichen Schule" (szkoia spoteczna) entstand in Polen Anfang der achtziger Jahre in Kreisen der Intelligenz, die mit der gesellschaftlichen Bewegung der "Solidarität" (Solidarnosc) verbunden waren. Die Ansichten der Schöpfer dieser Konzeption formten sich hauptsächlich im Zeichen des Kampfes gegen die kommunistische Unterdrückung. Diese Schulen BuE 49 (1996) 1 45
&amp;quot;Książka ma na celu przedstawienie wyników rozszerzonych, krytycznych analiz wybrany... more &amp;quot;Książka ma na celu przedstawienie wyników rozszerzonych, krytycznych analiz wybranych danych z badań międzynarodowych umiejętności uczniów, ze szczególnym uwypukleniem wyników polskich uczniów. Analizy te opierają się na zaawansowanych metodach statystycznych, jednak ich opis autorzy starali się ograniczyć do niezbędnego minimum, skupiając się na omówieniu głównych rezultatów i ich interpretacji. Szczegółowe informacje dotyczące metodologii analiz dostępne są w artykułach, do których podano odnośniki. Rozdział 1 przedstawia główne wyniki z badania PISA. Nie jest to jednak proste przypomnienie wyników z raportu PISA, prezentowane są w nim oryginalne analizy wykorzystujące od nowa wyskalowane indywidualne wyniki polskich uczniów. Nowe skale, także skorygowane o zmiany w składzie prób uczniów, a nawet zmiany w cechach rodzin uczniów, pokazują bardziej spójny obraz przemian umiejętności piętnastolatków w Polsce. W rozdziale 2 porównania dopełniają analizy wykorzystujące dane PIRLS oraz nowatorska analiza przyrostu umiejętności uczniów w zakresie czytania między końcem klasy III szkoły podstawowej (wyniki badania PIRLS) a końcem gimnazjum (wyniki badania PISA). Rozdział 3 poświęcony został analizie danych dla klasy I i II szkół ponadgimnazjalnych w Polsce. Dane te zostały zebrane w ramach tzw. opcji narodowej badania PISA przeprowadzonego w 2006 roku. W rozdziale 4 przedstawiono wyniki analiz wpływu różnych aspektów pochodzenia społeczno-ekonomicznego uczniów na jego wyniki w testach PISA. Rozdział 5 poświęcony został analizie motywacji uczniów, a rozdział 6 podsumowuje główne rezultaty opisane w książce.&amp;quot;
The article presents the results of analyses of the impact of the socioeconomic status (SES) of t... more The article presents the results of analyses of the impact of the socioeconomic status (SES) of the student’s family on the selection processes at the threshold of upper secondary school. It was checked whether SES affects these processes only through the results of the lower secondary school examination or there is a direct impact of this factor. The data used came from the nationwide survey of upper secondary school students, which was a Polish extension of OECD’s PISA study. The results of path modeling prove that there is a direct impact of status factors on the selection processes and its strength is similar to the SES effect mediated by the results of the lower secondary school (gimnazjum) examination.
International Journal of Environmental Research and Public Health, Apr 14, 2023
This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative... more This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution (CC BY
BackgroundPrevious studies demonstrate a high prevalence of depression and loneliness among adole... more BackgroundPrevious studies demonstrate a high prevalence of depression and loneliness among adolescents. Although they often co‐occur, the relationship between symptoms of depression and loneliness remains poorly understood. This study investigates: (a) the symptoms of depression that are connected to loneliness; (b) the role played by loneliness in the network of depression symptoms; and (c) whether the method used to measure loneliness (single‐item direct or multi‐item indirect) affects the relationship of loneliness with depressive symptoms.MethodsParticipants were 496 Polish adolescents (50.8% girls) aged 11 to 13, who completed: (a) the 10‐item Major Depressive Disorder subscale of the Revised Child Anxiety and Depression Scale; (b) the 11‐item De Jong Gierveld Loneliness Scale (indirect loneliness), and (c) a single direct question evaluating loneliness: ‘I'm lonely’. Networks were estimated using a Gaussian Graphical Model.ResultsLoneliness shows a direct relationship wit...
International Journal of Environmental Research and Public Health
The main goal of the analysis presented in this paper is to examine the dynamics of including oth... more The main goal of the analysis presented in this paper is to examine the dynamics of including other-sex peers in the peer networks of early adolescents, aged 11 (at T1) and 13 (at T2), and the relationship between sex heterophily and changes in the sense of peer integration. The analysis was conducted using the Latent Difference Score (LDS) model with data from a representative nationwide longitudinal study in Poland (n = 5748). With reference to the dynamics related to the heterophilic process, the research confirmed that at the beginning of grade 5 of primary school, heterophily is still relatively rare, yet towards the end of early adolescence, there is a gradual shift, more strongly in girls, towards breaking through the strictly same-sex segregation and embarking on heterophilic relationships. Importantly, the LDS model—even when controlling for different measures of peer network—showed significant and positive (among both girls and boys) relations between establishing cross-se...
Recommendations for educational policy after three years of school reform • The Ministry of Educa... more Recommendations for educational policy after three years of school reform • The Ministry of Education and Sport should adopt a policy of equal educational opportunities for students from different social backgrounds. For that purpose, it is necessary to constantly research the geographical and family correlates of school achievement and to oppose the practice of segregation based on address, the family's socioeconomic status, or previous achievement • We suggest creating, similarly to other European countries, a national centre of pedagogic supervision, which would coordinate the work of school inspectors. • To institutionalize the national core curricula, a committee of experts and practitioners should be established, reporting directly to the Minister. The committee should also set examination requirements, which are an integral part of the core curriculum. • In order to improve the quality of curricula and coursebooks we suggest the procedure of approving them for school use should be changed. In the last few years, discussions and research around the reform of the public system of education (primary and middle schools) focused on three main issues: the influence of the schools system on social differences, the quality of syllabuses and coursebooks, and the professional status of teachers. Summing up that debate, we see three main goals for educational policy in Poland.
<jats:p>The authors present the results of "An Education Observatory in Ostrołęka"... more <jats:p>The authors present the results of "An Education Observatory in Ostrołęka", a long-standing applied research project aimed at local education needs. The discussed material refers to the current state of scientific knowledge about the analysed phenomena and uses scientific research methods, which do not aim at developing theory, but evaluate ex-ante and solve particular problems. The project is an example of the evidence-based policy research, i.e. the use of education research results in creating effective local education policy.</jats:p>
Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w... more Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach projektu: Badania dotyczące rozwoju metodologii szacowania wskaźnika edukacyjnej wartości dodanej (EWD).
W artykule zaprezentowano wyniki badań indywidualnych oraz związanych ze strukturą klasowych rela... more W artykule zaprezentowano wyniki badań indywidualnych oraz związanych ze strukturą klasowych relacji rówieśniczych uwarunkowań gotowości do dzielenia się tajemnicami przez uczniów na progu wczesnej adolescencji. Analiza przeprowadzona została w dwupoziomowym modelu dwuczęściowym, odpowiadającym tzw. modelowi płotkowemu na podstawie danych z ogólnopolskiego, reprezentatywnego badania Szkolnych Uwarunkowań Efektywności Kształcenia (SUEK), zrealizowanego wśród 5448 uczniów kończących trzecią klasę szkoły podstawowej. Przeprowadzone analizy potwierdziły powszechność gotowości do dzielenia się sekretami z klasowymi rówieśnikami - zadeklarowało ją ponad 90% uczniów. Ustalono, że gotowości do dzielenia się tajemnicami sprzyjają: poczucie integracji z klasowymi rówieśnikami (subiektywny wymiar relacji społecznych), wyższa pozycja zajmowana w hierarchii sympatii (obiektywny wymiar relacji społecznych), bycie dziewczynką, oraz - co szczególnie ciekawe - bycie w klasie o niższym poziomie scent...
<jats:p>The authors present the results of "An Education Observatory in Ostrołęka"... more <jats:p>The authors present the results of "An Education Observatory in Ostrołęka", a long-standing applied research project aimed at local education needs. The discussed material refers to the current state of scientific knowledge about the analysed phenomena and uses scientific research methods, which do not aim at developing theory, but evaluate ex-ante and solve particular problems. The project is an example of the evidence-based policy research, i.e. the use of education research results in creating effective local education policy.</jats:p>
The article presents the results of empirical analyses of the relationship between the age of par... more The article presents the results of empirical analyses of the relationship between the age of parents and the school functioning of their children from 6th grade of primary school. Previous research does not provide a clear picture of this relationship. In the case of older parents, the results more often indicate a positive prediction of school achievement, while the young age of parents rather increases the risk of problems. The analyses used the data from a large nationwide sample of sixth-grade students. Measures of cognitive functioning included Raven’s Progressive Matrices Test, standardised school achievement tests, and school grades. Social functioning was described by sociometric measures from the Student Integration Questionnaire. To minimise the risk of inaccurate causal interpretation, a rich set of control variables was included in the analyses, including measures of family SES. A MANOVA model with covariates was applied. Standard errors were calculated using the bootst...
Uploads
Papers by Roman Dolata