Papers by Muhammet Nalbat
Turkish Studies - Language and Literature
Classical Turkish (Ottoman) poets used to collect their work in manuscripts referred to as divans... more Classical Turkish (Ottoman) poets used to collect their work in manuscripts referred to as divans. Such texts harbour important information about the lives, literary personalities, and poems of these early poets. They moreover shed light on different periods of Turkish literature. As such, they are frequently the subject of research by Turkologists. However, the fate of some and copies thereof get lost in the sands of time for any number of reasons. This in turn makes it difficult for us to learn more about author in question and their work in a complete and accurate manner. In this article, we shall introduce a Dîvân by the poet Mehmed Sa'îd Keşânî (pen name: Zihnî) and an author's copy of it that had been tucked away at the National Library of Spain's Handwritten Manuscripts Archive MSS/12203. Furthermore on the first page of the Spanish copy there is a record of A.H. 1200 (A.D. 1785-1786). This particular copy-a full corpus-has never been studied by anyone until now. Nevertheless, it carries great significance both because it contains new versus and it shed new light about its author. After the introduction chapter of this article, we will delve into the life, literary personality, and works of Kashanli Zihnî in that order. We then will examine the Spanish copy of his Dîvân in terms of its content and form. In the final section, we both will conduct a short survey about other studies that have been done on the studies on Kashanli Zihnî or on his Dîvân in general, and in doing so, attempt to correct false information. The end result we hope will be new insight about this 18 th century poet for the benefit of future researchers.
Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi
Osmanlı toplumu kahve ile 16. yüzyılda tanışmıştır. Bu tanışma, uzun sürecek dinî ve toplumsal bi... more Osmanlı toplumu kahve ile 16. yüzyılda tanışmıştır. Bu tanışma, uzun sürecek dinî ve toplumsal bir tartışmanın başlangıcı olmuştur. Osmanlı din âlimleri arasında, haram ya da helal kabul edilmesi noktasında uzun süre tartışılan kahve, bu yönüyle manzum fetvalara da konu olmuştur. Bu makalede, kahve hakkında yazılmış manzum bir fetva örneği incelenmiştir. Müellifi tam olarak tespit edilemeyen ancak Osmanlı ulemasının kahveye bakışını yansıtan bu manzume, manzum fetva geleneği içinde ele alınarak değerlendirilmiştir. Kahve hakkında genel bir bilginin verildiği “Giriş” bölümünden sonra makalenin “1. Bölüm”ünde, kahvenin Osmanlı toplumuna girişi ve ulemanın kahveye verdiği tepkiler irdelenmiştir. “2. Bölüm”de, Klasik Türk edebiyatı bağlamında manzum fetva geleneği genel hatları ile ele alınmıştır. Makalenin “3. Bölüm”ünde, bu yazıya konu olan Manzum Kahve Fetvası’nın yer aldığı yazma tanıtılmıştır. Daha sonraki bölümde, Manzum Kahve Fetvası, şekil ve muhteva bakımından incelenmiştir. Ma...
in damadı ve amcasının oğlu olması hasebiyle müslüman Türklerin yaşadığı her coğrafyada sevilmiş ... more in damadı ve amcasının oğlu olması hasebiyle müslüman Türklerin yaşadığı her coğrafyada sevilmiş ve sayılmıştır. O, yiğitliği, ilmi ve cömertliği ile Türk edebiyatında da özel bir konuma yükseltilmiştir. Ancak İslam dünyasında ortaya çıkan bazı mezhepsel yaklaşımlar, Hz. Ali'nin dinî ve içtimai hayattaki konumunun yanı sıra Türk edebiyatındaki konumunun da farklılaşmasına sebep olmuştur. Özellikle Azerbaycan coğrafyasında Safevi Devleti'nin kuruluşundan sonra, 16. yüzyılın başından itibaren, Şiîliğin resmî mezhep olarak kabul edilmesi Azerbaycan edebiyatında bir kırılma noktası olmuştur. Dolayısıyla 16. yüzyıldan sonra Azerbaycan sahasında yetişen bazı klasik dönem şairleri, şiirlerinde Hz. Ali sevgisini mezhepsel bir düzlemde ifrat noktasına taşıyarak ona duydukları hayranlık ve bağlılığı lirik bir tarzda terennüm etmeye başlamışlardır. Bu tarzda eser veren şairlerin mezhep odaklı şiirlerinin incelenmesi Azerbaycan sahasının doğru bir şekilde değerlendirilmesi için önemlidir. 17. yüzyılda yaşadığı tahmin edilen Azerbaycan sahası şairlerinden Zevkî de şiirlerinde Şiî akidelerine çokça yer vermiştir. Bu çalışmanın amacı, Zevkî Dîvânı'ndaki Hz. Ali konulu Türkçe ve Farsça yazılmış bazı gazellerin Şiîlik bağlamında incelenerek Zevkî'nin mezhepsel duruşunun gazellerine nasıl yansıdığını ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda tek nüshası Fransa Milli Kütüphanesi'nde (Bibliothèque nationale de France) yer alan Zevkî Dîvânı'ndan faydalanılmıştır. Dîvân'daki Hz. Ali konulu Türkçe ve Farsça gazellerden hareketle Zevkî'nin aşırı bir Şiî inanca sahip olduğu tespit edilmiştir.
Turkish Studies - Language and Literature, 2020
Manuscripts are the primary sources for the history of Turkish literature. Many literary and hist... more Manuscripts are the primary sources for the history of Turkish literature. Many literary and historical information belonging to the past centuries have survived until today thanks to manuscripts and has been saved from disappearing. Therefore, it is of great importance for the history of Turkish literature to examine and introduce especially Turkish manuscripts in libraries both in our country and abroad with scientific methods. The masnawi named Çeng-nâme, written by Ahmed-i Dâ'î at the beginning of the 15th century, was deemed an original work by researchers and has become the subject of various studies. Today, there are three known copies of Çeng-nâme, one complete and the others incomplete. These three copies were used in the scientific studies made about Çeng-nâme. In this article, the Leipzig copy of Çeng-nâme, which has not been used in any scientific study before, will be introduced. Registered at number 57 in the Ms. Gabelentz catalog at the University Library of Leipzig, this copy of the Çeng-name was copied in 884 (Hijri)-1479/1480 (Gregorien) and consists of 66 leaves. The most important feature of this manuscript is that it contains different parts from the previous Çeng-nâme copies. Therefore, it will be possible to review the information about Çeng-nâme previously put forward through the Leipzig copy. In the "Introduction" section of this article, the common features of masnawis which were written in the first half of the 15th century in the Anatolian field will be briefly discussed. Afterwards, in the "First Chapter" of article, information about Çeng-nâme will be given. In the "Second Chapter" of the article, the new copy of Çengnâme-Leipzig copy-will be introduced and in the last part of article, in short "Third Chapter", the spelling features of the Leipzig copy of Çeng-nâme will be briefly emphasized.
section, we plan on analyzing the chronograms there within in terms of their form and content ali... more section, we plan on analyzing the chronograms there within in terms of their form and content alike, as well as try and decipher the beyits associated with the respective ebced hesabı. Our objective in doing so to shed light on history and open this particular text up for future research.
Kahve Hakkında Yazılmış Manzum Bir Fetva Örneği, 2022
Bu makale iThenticate programıyla taranmıştır. This article was checked by iThenticate. Kahve Hak... more Bu makale iThenticate programıyla taranmıştır. This article was checked by iThenticate. Kahve Hakkında Yazılmış Manzum Bir Fetva Örneği | 683 Öz Osmanlı toplumu kahve ile 16. yüzyılda tanışmıştır. Bu tanışma, uzun sürecek dinî ve toplumsal bir tartışmanın başlangıcı olmuştur. Osmanlı din âlimleri arasında, haram ya da helal kabul edilmesi noktasında uzun süre tartışılan kahve, bu yönüyle manzum fetvalara da konu olmuştur. Bu makalede, kahve hakkında yazılmış manzum bir fetva örneği incelenmiştir. Müellifi tam olarak tespit edilemeyen ancak Osmanlı ulemasının kahveye bakışını yansıtan bu manzume, manzum fetva geleneği içinde ele alınarak değerlendirilmiştir. Kahve hakkında genel bir bilginin verildiği "Giriş" bölümünden sonra makalenin "1. Bölüm"ünde, kahvenin Osmanlı toplumuna girişi ve ulemanın kahveye verdiği tepkiler irdelenmiştir. "2. Bölüm"de, Klasik Türk edebiyatı bağlamında manzum fetva geleneği genel hatları ile ele alınmıştır. Makalenin "3. Bölüm"ünde, bu yazıya konu olan Manzum Kahve Fetvası'nın yer aldığı yazma tanıtılmıştır. Daha sonraki bölümde, Manzum Kahve Fetvası, şekil ve muhteva bakımından incelenmiştir. Makalenin son bölümünde ise söz konusu fetvanın transkripsiyonlu metnine yer verilmiştir. Böylece kahve hakkında yazılmış bu manzum fetva örneği, araştırmacıların dikkatine sunulmuştur.
Turkish Studies - Language and Literature, 2022
Classical Turkish (Ottoman) poets used to collect their work in manuscripts referred to as divans... more Classical Turkish (Ottoman) poets used to collect their work in manuscripts referred to as divans. Such texts harbour important information about the lives, literary personalities, and poems of these early poets. They moreover shed light on different periods of Turkish literature. As such, they are frequently the subject of research by Turkologists. However, the fate of some and copies thereof get lost in the sands of time for any number of reasons. This in turn makes it difficult for us to learn more about author in question and their work in a complete and accurate manner. In this article, we shall introduce a Dîvân by the poet Mehmed Sa'îd Keşânî (pen name: Zihnî) and an author's copy of it that had been tucked away at the National Library of Spain's Handwritten Manuscripts Archive MSS/12203. Furthermore on the first page of the Spanish copy there is a record of A.H. 1200 (A.D. 1785-1786). This particular copy-a full corpus-has never been studied by anyone until now. Nevertheless, it carries great significance both because it contains new versus and it shed new light about its author. After the introduction chapter of this article, we will delve into the life, literary personality, and works of Kashanli Zihnî in that order. We then will examine the Spanish copy of his Dîvân in terms of its content and form. In the final section, we both will conduct a short survey about other studies that have been done on the studies on Kashanli Zihnî or on his Dîvân in general, and in doing so, attempt to correct false information. The end result we hope will be new insight about this 18 th century poet for the benefit of future researchers.
Yağmurdan Doluya Cidal Sansar, 2017
CİDAL-Mehmed Rauf
Ârifî’nin Kenzu’r-rumûz Adlı Mesnevisi Üzerine Bir İnceleme, 2021
Bu makale iThenticate programıyla taranmıştır. This article was checked by iThenticate. In this a... more Bu makale iThenticate programıyla taranmıştır. This article was checked by iThenticate. In this article, the religious-sufi masnawi named Kenzu'r-rumûz written in Persian by Emir Hüseynî Sâdât al-Gûrî al-Herevî and its Turkish translation with the same name, which has not been the subject of a scientific study before, will be introduced. The translation, which consists of 943 couplets, was written by a poet with the pseudonym Ârifî, and the only copy is in the Islamic Manuscripts Department of the Leipzig University Library. After the "Introduction" part of the article, information will be given about Emir Hüseynî's life, works and his masnawi named Kenzu'r-rumûz. Next, Ârifî's translation named Kenzu'r-rumûz will be discussed in terms of form, content, style and translation features and the place of this work in Turkish literature will be examined.
Manuscripts are the primary sources for the history of Turkish literature. Many literary and hist... more Manuscripts are the primary sources for the history of Turkish literature. Many literary and historical information belonging to the past centuries have survived until today thanks to manuscripts and has been saved from disappearing. Therefore, it is of great importance for the history of Turkish literature to examine and introduce especially Turkish manuscripts in libraries both in our country and abroad with scientific methods. The masnawi named Çeng-nâme, written by Ahmed-i Dâ'î at the beginning of the 15th century, was deemed an original work by researchers and has become the subject of various studies. Today, there are three known copies of Çeng-nâme, one complete and the others incomplete. These three copies were used in the scientific studies made about Çeng-nâme. In this article, the Leipzig copy of Çeng-nâme,
AŞKIN, GÜZELLİĞİN VE HÜZNÜN HİKÂYESİ ŞEMSEDDİN'İN YÛSUF İLE ZELÎHÂSI
SÜHEYLÎ FEZÂ'İL-İ ŞÂM, 2019
ABOUT THE MASNEVI “FEZÂ’İL-İ ŞÂM’’ BY SUHEYLI AND ITS RECENT COPY
ÖZET Şairlerin hal tercemelerine (biyografilerine) ve eserlerinden örneklere yer veren şair tezki... more ÖZET Şairlerin hal tercemelerine (biyografilerine) ve eserlerinden örneklere yer veren şair tezkireleri, edebiyat tarihçileri için önemli başvuru kaynakları olarak nitelendirilmektedir. Âteş-kede-i Âzer adlı tezkire, Farsça yazılmış tezkireler arasında, birçok Türk şairin biyografisini ihtiva etmesi, bunun yanında coğrafi ve tarihi bilgiler vermesi sebebiyle Türk edebiyat ve kültür tarihi için büyük önem arz etmektedir. Safevî Dönemi şairlerinden Âzer-i Begdilî tarafından Hicrî 1193 (M. 1779/1780) tarihinde tamamlandığı tahmin edilen tezkirenin bugün için bilinen tek Türkçe tercümesi Âteş-kede-i Muntafî adlı eserdir. Bu bağlamda,, Âteş-kede-i Muntafî'nin yayımlanıp edebiyat araştırmacılarının istifadesine sunulması gerekmektedir. Âteş-kede-i Âzer'de farklı memleketlerden 850 şairin biyografisine yer verilmiştir. Tezkiredeki bölümlerden biri " şu'le " isimli olup İslam coğrafyasındaki-özellikle Türk asıllı-hükümdar, şehzade ve emir şairlerin hal tercemelerini ihtiva etmektedir. Âteş-kede-i Âzer tercümesi Âteş-kede-i Muntafî'de ise bu bölüm " çeşme-sâr " adıyla tercüme edilmiştir. Bu makâlede, " çeşme-sâr " bölümünde bahsi geçen şah, şehzade ve emir unvanlı 83 şairin biyografileri ve örnek şiirleri yer alacaktır. Makâlenin giriş bölümünde tezkire türünden, Türk ve Fars edebiyatlarındaki önemli örneklerinden kısaca bahsedilecektir. Daha sonra Âteş-kede ve Âteş-kede-i Muntafî hakkında bilgi verilerek bu iki eser mukayese edilecektir. Makâlenin sonunda " çeşme-sâr " bölümündeki şah, şehzade ve emir unvanlı 83 şairin hal tercemeleri yeni harflerle, söz konusu şairlerin Farsça şiir örnekleri ise matbu harflerle verilerek araştırmacıların istifadesine sunulacaktır. ABSTRACT Tezkires, including life stories (biographies) of poets and the examples of their poems are considered as important reference materials for literary historians. Among the other tezkires written in Persian, Ateş-kede-i Âzer is an important tezkire for the history of Turkish literature and culture because it contains the biographies of many Turkish poets, as well as providing geographical and historical information. Âteş-kede-i Muntafî is the only known Turkish translation of the above-mentioned tezkire which is estimated to have been completed by Âzer-i Begdilî from Safavid Period poets in Hijri 1193 (M. 1779/1780). In this context, it is necessary to publish Âteş-kede-i Muntafî and present it to the use of literature researchers. Biographies of 850 poets from different countries are included in Âteş-kede-i Âzer. One of the chapters in tezkire named " şu'le " contains the biographies of the poets who were shah, prince and commander-especially having Turkish origin-at state of Islamic geography. This section has been translated as "çeşme-sâr" in the Âteş-kede-i Muntafî which is the translation of Ates-kede-i Âzer. In this article, biographies and sample poems of 83 poets will be given with the title of shah, prince and commander which is mentioned in the section called "çeşme-sâr". In the introduction section of this article, important examples of tezkire genre from Turkish and Persian literature will be briefly mentioned. Later, information about Âtes-kede and Âtes-kede-i Muntafî will be given and these two literal works will be compared. At the end of the article, the biographies of 83 poets with the title of shah, prince and commander in the section that called " çeşme-sâr" will be presented with new letters, examples of Persian poetry belonging to the above-mentioned poets will be presented with printed letters.
ÖZET Kutsal kitaplarda anlatılan Yûsuf Peygamber'in hayatı, gerek İranlı gerek Arap gerekse Türk ... more ÖZET Kutsal kitaplarda anlatılan Yûsuf Peygamber'in hayatı, gerek İranlı gerek Arap gerekse Türk şairlere ilham kaynağı olmuştur. Dinî bir hüviyet taşıyan bu hikâye, şairlerin Züleyhâ'nın aşkını lirik bir şekilde işlemesiyle etkileyici bir aşk hikâyesine dönüşmüştür. Türk edebiyatında, farklı dönemlerde onlarca Yûsuf u Züleyhâ mesnevisinin yazılması Türk milletinin bu hikâyeye gösterdiği teveccühün bir sonucudur. Bu bildiride 15. yy. şairlerinden Çâkerî'nin elimizde bulunan tek nüshası Millî Kütüphane'de 2611 numarada kayıtlı olan Yûsuf u Züleyhâ isimli mesnevisi tanıtılarak eserin Türk edebiyat tarihi açısından önemi irdelenecektir. Çâkerî'nin, müstensihi bilinmemekle birlikte istinsah tarihi 1558 olarak geçen ve 1495 yılında kaleme aldığı tespit edilen eseri, 74 Farsça başlık ve 4208 beyitten meydana gelmiştir. 169 varaktan oluşan eser hezec bahrinin Mefâ'îlün Mefâ'îlün Fe'ûlün kalıbı ile kaleme alınmıştır. Bu çalışma sırasında öncelikle Çâkerî hakkında yazılan kaynaklardan ve yapılan araştırmalardan faydalanılarak onun hayatı, edebi kişiliği, eserleri tanıtılacak ve Yûsuf u Züleyhâ'sındaki beyitleri de esas alınarak müellifin bilinmeyen yönleri ortaya konmaya çalışılacaktır. Daha sonra eser şekil, tertip ve muhteva yönünden incelenecektir. Anahtar sözcükler: Mesnevi, Çâkerî, Yûsuf u Züleyhâ. ABSTRACT The life of the prophet Yusuf which is narrated in holly books has been a source of inspiration to Iranian, Arabian and Turkish poets. Having a religous aspect, this story became a love story due to the poets' handling Zuleyha's love in a lyrical way. The fact that a lot of Yusuf u Zuleyha mesnevis were written in Turkish Literature at different times shows how much Turkish people admire this story. In this manifesto the significance of the fifteenth century poet Çakeri's Yusuf u Zuleyha mesnevi, which we have only one copy in the National Library with the registration number 2611, will be explicated in terms of Turkish Literature History. Çakeri's work, which was originally written in 1495 and the name of the copying person isn't known and the year estimated to be 1558, consists of 74 Farsi capital headings and 4208 verses. Consisting of 169 sheets, this product was written with Hezec Bahri's Mefâ'îlün Mefâ'îlün Fe'ûlün pattern. Çakeri's life and his literary personality will be presented with the help of the sources written and searches made about Çakeri and revealing the unknown aspects of this person will be tried out in this presentation. Later on the work will be analysed in terms of method, manner, and contents.
ÖZET Biyografik eserler, özellikle şair tezkireleri, klasik Türk edebiyatı araştırmacılarının baş... more ÖZET Biyografik eserler, özellikle şair tezkireleri, klasik Türk edebiyatı araştırmacılarının başvurduğu birincil kaynaklardır. Bu tür eserler edebiyat tarihimizin yazımı için büyük önem taşımaktadır. Şair tezkireleri şairlerin hayatına, edebi kişiliğine ve şiirlerine dair değerlendirmeleri içermektedir. Geçmişi Arap edebiyatındaki tabakat yazımına uzanan tezkirelerin Fars ve Türk edebiyatlarında birçok yetkin örneklerine rastlanmaktadır. Bu bildiride, Anadolu coğrafyası dışında yaşamış Türk şairlerinin de isminin geçtiği Lutf Ali Beg Azer b. Aga Han-ı Begdilî'nin 18. yüzyılda Farsça kaleme aldığı Âteş-gede adlı şairler tezkiresinin Türkçeye tercümesi olan el yazması eser tanıtılacaktır. Bildirinin giriş bölümünde tezkire türü hakkında bilgi verilerek bu türün Türk ve Fars edebiyatlarındaki tanınmış örnekleri üzerinde kısaca durulacaktır. Daha sonra Âteşgede ve müellifi hakkında bilgi verilip Âteş-gede-i Muntafî tertip özellikleri ve muhteva bakımından incelenecektir. ABSTRACT Biographic documents especially poet tezkires are the main resource of Turkish litterature researchers. These kinds of materials are very important for our litterature history. Poet tezkires include lives of poets, literary personality of poets and poems. We can see some examples of tabakat wich come from Arabian source in Turkish and Persian litterature. In this proceeding a translation of Âteşgede which is written in Persian in 18th century by Lutf Ali Beg Azer b. Aga Han-ı Begdilî will be introduced in addition to this I must explain that it is a hand written material. In fist part of it, I'll inform you about the type of tezkire and I'll pay attention to the famous samples of Turkish and Persian litterature. Furthermore, I will inform you about Âteşgede and Âteşgede-i Muntafî will be examined in terms of style and content. Giriş Arapça " anmak, hatırlamak " manasındaki " zikr " kökünden türeyen tezkire kelimesi muhtelif anlamlarda kullanılmıştır. Tezkire kelimesinin manaları Şemseddin Sâmî'nin Kâmûs-i Türkî'sinde şu şekilde verilmiştir: " 1) Yâd etmeye vesile olan kağıt, pusula, varaka. 2) Bir şehrin içinde bulunan devâir-i resmiye veya efrâd beyninde teâtî olunan muharrerât. 3) Nüfusa ve esnâf-ı sâireye verilen resmî kâğıt. 4) Bir ilim ve fenne dâir mâhazardan malûmât-ı muhtasarayı hâvî risâle, ajanda. 5) Bir sınıf-ı meşâhîrin
R u m e l i D E D i l v e E d e b i y a t A r a ş t ı r m a l a r ı D e r g i s i 2 0 1 4 . 1 ( E... more R u m e l i D E D i l v e E d e b i y a t A r a ş t ı r m a l a r ı D e r g i s i 2 0 1 4 . 1 ( E k i m ) / 26
Conference Presentations by Muhammet Nalbat
NUHBE-İ PEND VE KLASİK TÜRK EDEBİYATI ŞERH GELENEĞİNDEKİ YERİ, 2024
Pendnâme or Pendnâme-i Attar, which is thought to have been written by the Iranian poet Feridü'd-... more Pendnâme or Pendnâme-i Attar, which is thought to have been written by the Iranian poet Feridü'd-dîn Attar, is a work with a religious, moral and didactic quality. Pendnâme-i Attâr is one of the important Persian works that influenced Turkish poets and has been translated into Turkish many times from the 15th century to the present day, and Turkish commentaries have been written on this work. Therefore, in Turkish literature, from the Ottoman period to the Republic, it is necessary to talk about a commentary tradition formed around Attâr's Pendnâme. One of the examples of this commentary tradition is the prose work called Nuhbei Pend, written in the 19th century. The work in question is in the possession of Leiden University Library Cod. Or. registered no. 1563 under the name "Nuhbe-i Pendnâme". The aim of this paper is to contribute to the commentary literature of classical Turkish literature by introducing the manuscript called Nuhbe-i Pend, about which no scientific studies have been conducted before. In this study, document analysis method was used. In the "Introduction" section of the paper, after briefly answering the questions "What is an annotation and why is it done?", in "Chapter 1", Pendnâme-i Attâr and the Turkish prose commentaries written on this work will be emphasized. In "Chapter 2" of the paper, the Pendnâme commentary called Nuhbe-i Pend will be discussed in terms of form and content. Thus, the place of the work in the classical Turkish literature commentary tradition will be tried to be determined.
Uploads
Papers by Muhammet Nalbat
Conference Presentations by Muhammet Nalbat