Büdeyl b. Verka, Hz. Peygamber’in değerli sahâbîlerden bir tanesidir. Mekke’de evi bulunan Büdeyl... more Büdeyl b. Verka, Hz. Peygamber’in değerli sahâbîlerden bir tanesidir. Mekke’de evi bulunan Büdeyl, Mekke şehrinin tarihinde çok önemli bir yere sahip olan Huzâa kabilesindendir. Huzâalılar, Mekke’deki haberleri Hz. Peygamber’e iletmişlerdir. Bu sebeple kaynaklarımızda Huzâalılar, Hz. Peygamber’in müttefiki, sırdaşları ve yakın arkadaşları olarak geçmektedir. Büdeyl’in babası, annesi ve eşleriyle ilgili net bilgiler söz konusu değildir. Adı tespit edilebilen altı erkek çocuğu vardır. Çocuklarının hepsi Müslüman olmuştur ve önemli faaliyetlere katılmışlardır. Büdeyl Müslüman olmadan önce Hudeybiye Antlaşması esnasında elçilik görevi yürütmüştür. Zekâsı ve hatipliği dikkat çeken Büdeyl, sözleriyle iki tarafı savaştan uzak tutmuştur. Mekke’nin fethi öncesinde veya sonrasında onun Müslüman olduğuna dair rivayetler olmasına rağmen, Hudeybiye Antlaşması sonrasında Müslüman olduğuna dair rivayetler daha isabetli görünmektedir. Bu dönemde Hz. Peygamber’in onun adını özellikle zikrettiği bir ...
Mus, Hz. Omer doneminde 21/641 tarihinde Abdurrahmân b. Rebia el-Bâhili komutanliginda on sekiz b... more Mus, Hz. Omer doneminde 21/641 tarihinde Abdurrahmân b. Rebia el-Bâhili komutanliginda on sekiz bin kisilik bir ordu tarafindan fethedilmistir. Rasit halifeler, Emeviler ve Abbasiler donemlerinde Mus o gunku adiyla Taron, Bizanslilar ile Muslumanlar arasinda daima mucadele merkezi olmustur. Bundan istifade etmek isteyen Ermeniler de zaman zaman bir tarafin yaninda yer almislar; bazen de bagimsiz hareket etmislerdir. Bu sebeple Mus ve ilcelerinde Araplarin iskâni ve Islamlasma orani az olmustur. Ancak Abbasiler doneminde Muslumanlarin ozellikle Malazgirt‘te iskânini gormekteyiz. Abbasilerin bolge uzerinde etkinligini kaybettigi donemde sehir, kisa sureli Hamdaniler, Mervaniler ve Ermenilerin hâkimiyetinde kalmistir. Selcuklularin sehri ele gecirmesinden sonra durum degismistir
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2009
Hz. Muhammed, yirmi yasinda Hilfu'I-FudGI isimli bir anlasmaya katilmistir. Bu anlasma adalet... more Hz. Muhammed, yirmi yasinda Hilfu'I-FudGI isimli bir anlasmaya katilmistir. Bu anlasma adaleti gerceklestirme ve insana yapilan her turlu zulmu engelleme amaciyla yapilmistir. Soz konusu anlasmada her zaman butun insanliga isik olabilecek maddeler kabul edilmistir. Uluslar arasi iliskilerden Islami davete, diyalogtan sendikaciliga kadar pek cok konuda Hilfu'I-FudGI bir referanstir. Bu acidan soz konusu anlas manin farkli yonleriyle degerlendirilmesi onem arz etmektedir.
The origin of the name of Mush (Taron in the Middle Ages) in Turkey is a controversial topic. Whi... more The origin of the name of Mush (Taron in the Middle Ages) in Turkey is a controversial topic. While some researchers try to explain its origin with the naming in different languages, others discuss the subject in the context of the founders of the city. However, mentioned opinions comprise some problematic with regard to the name of Mush. As a result of our study it seems that the name of Mush arises from Mushel from Momigonyan noble family have ruled the city approximately four century. According to the historical data, it’s appropriate that it was given by Muslims. Highly probable Muslims, dominated the region during the eighth-ninth centuries, gave this name to the city by inspiring from Mushel Mamigonyan. The name is found for the first time down from X. century in the Islamic history sources
This article has been reviewed by at least two referees and scanned via a plagiarism software. / ... more This article has been reviewed by at least two referees and scanned via a plagiarism software. / Bu makale, en az iki hakem tarafından incelendi ve intihal içermediği teyit edildi.
Hz. Peygamber’in hayatini ele alan kitaplardan en onemlisi hic kuskusuz Ibn Ishak’in Sireti’dir. ... more Hz. Peygamber’in hayatini ele alan kitaplardan en onemlisi hic kuskusuz Ibn Ishak’in Sireti’dir. Bunun sebebi onun elimizde mevcut ilk siret kitabi olmasi ve pek cok siret kitabinin ondan nakillerde bulunmasidir. Bu kitabin muellifi Ibn Ishak ise hakkinda lehte ve aleyhte cok soz soylenen bir kisidir. Bu sebeple bu makalede Ibn Ishak’in guvenilirligi soz konusu edilmistir
İslam tarihçileri zaman zaman Şiî veya Şiîliğe eğilimi (teşeyyu‘) olmakla tenkit edilmiştir. Mes‘... more İslam tarihçileri zaman zaman Şiî veya Şiîliğe eğilimi (teşeyyu‘) olmakla tenkit edilmiştir. Mes‘ûdî, söz konusu eleştiriye muhatap İslam tarihçilerinden birisidir. Bazıları Mes‘ûdî’nin İmâmiye Şîa’sından olduğunu söylemişlerdir. Bazıları ise onun Şiîliğe eğilimi (teşeyyu‘) olduğunu iddia etmişlerdir. İddialarına farklı gerekçeler ortaya koymuşlardır. Onun elimizdeki eserleri Mürûcü’z-Zeheb ile et-Tenbîh ve’l-İşrâf incelendiğinde söz konusu iddiaların gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Görüldüğü kadarıyla İmâmiye Şîa’sına mensup alimler, Mes‘ûdî’yi kendi mezheplerinden göstermeye çalışmaktadırlar. Onlar, bu amaçla İsbâtü’l-Vasiyye li’l-İmâm Ali b. Ebî Tâlib isimli eseri ona nispet etmektedirler. Bu doğru bir husus değildir. Ancak Mes‘ûdî’nin Hz. Ali ve evladına karşı bir muhabbetinin ve meylinin olduğu da görülmektedir. Onun, Hz. Ali ve evladı için kullandığı dil bu gerçeği göstermektedir. Bu çalışmada, İslam tarihçilerine yöneltilen tenkitlerin sağlam delillere dayalı olması gerek...
Vahşî b. Harb, Habeş asıllı bir köledir. Efendisi, Mekke’de Nevfeloğulları kabilesine mensup Cübe... more Vahşî b. Harb, Habeş asıllı bir köledir. Efendisi, Mekke’de Nevfeloğulları kabilesine mensup Cübeyr b. Mut‘im’dir. Künyesi Ebû Desme’dir. Ailesinden sadece oğlu Harb bilinmektedir. O da babasından hadis rivayet etmesiyle tanınmaktadır. Vahşî’nin hayatındaki en çok bilinen husus Hz. Hamza’yı Uhud Savaşı’nda şehit etmesidir. Bunun sebebi, efendisi Cübeyr’in, amcasının intikamını alma arzusudur. Vahşî, Hendek Savaşı’nda da iki sahâbîyi şehit etmiştir. Mekke Fethi esnasında genel aftan muaf tutulmuştur. Bu sebeple Tâif’e kaçmıştır. Vahşi Tâiflilerin Hz. Peygamber’e gönderdiği heyet içerisinde yer almıştır. O bu görüşmeler esnasında Müslüman olmuştur. Ancak Hz. Peygamber’in onu görmeme isteği üzerine onunla birlikte çok bulunamamıştır. Hz. Peygamber’in vefatından sonra Yemâme’deki Akrabâ’ Savaşı’na katılmıştır. Burada peygamberlik iddiasında bulunan Müseylimetülkezzâb’ı öldürmüştür. Daha sonra Şam fetihlerine katılmıştır. Yermük Savaşı’nda bulunmuştur. Dımeşk Fethi’ne katılmış, bir müdde...
Tarih ve hadis kaynaklarımızda adaleti yeryüzüne hâkim kılacak kurtarıcı kişiyi ifade eden mehdin... more Tarih ve hadis kaynaklarımızda adaleti yeryüzüne hâkim kılacak kurtarıcı kişiyi ifade eden mehdinin farklı özelliklerini belirten rivayetler mevcuttur. "İsmi ismime, babasının ismi babamın ismine uygun" şeklinde tarif edilen mehdi hadisinin tarihte ilişkilendirildiği ilk kişi, Hz. Hasan'ın torunlarından "Nefsü'z-Zekiyye" lakaplı Muhammed b. Abdullah'tır. Böylece o, Abbâsî Devleti'ndeki ilk mehdi olarak kaynaklara yansımıştır. İlk defa Mugîre b. Saîd tarafından ona mehdi denildiği ve onun ilgili rivayeti delil olarak getirdiği görülmektedir. Dolayısıyla rivayetin Şiî eğilimli kaynaklara girişinin kaynağı burası olmalıdır. Öte taraftan aynı rivayetler, Üçüncü Abbâsî Halifesi Muhammed b. Abdullah için de kullanılmıştır. Hatta onun Mehdi lakabı kaynaklarımızda adının önüne geçmiştir. Böylece rivayetimiz Sünnî kaynaklarda da görülmeye başlamış ve hadis kaynaklarında ilgili mehdi rivayetleri yerini almıştır. Sünnî kaynaklarda konumuzla ilgili olan mehdi rivayetleri, Ebû Dâvud ve Tirmizî'nin sünenlerinde ve başka hadis kaynaklarında geçmektedir. Dört farklı şekilde gördüğümüz hadis rivayetlerinin senetleri genel itibariyle zayıftır. Hasen olduğu kabul edilen bir rivayetin senedindeki Ebü'n-Nücûd Âsım b. Behdele'nin iyi bir kıraat âlimi olmakla birlikte hadisçiliğinde ihtilaf vardır. Konumuzla ilgili mehdi rivayeti birçok tarih kaynağımızda nakledilmiştir. Ancak bunun, bazı tarihçiler tarafından Muhammed Nefsü'z-Zekiyye, bazıları tarafından ise Üçüncü Abbâsî Halifesi Muhammed b. Abdullah ile ilişkilendirilmesi dikkat çekmektedir. Hatta söz konusu rivayetin Abbâsî Halifesi Müstekfî'nin oğlu Ebü'l-Hasan Muhammed b. Abdullah için de kullanıldığı ifade edilmiştir. Bu durum da hadis ilmi açısından zayıf olan rivayetin, tarihin farklı dönemlerinde siyasete malzeme olarak kullanıldığını açıkça ortaya koymaktadır.
Muş, Hz. Ömer döneminde Müslümanlar tarafından fethedilen şehirlerden birisidir. O dönemden Selçu... more Muş, Hz. Ömer döneminde Müslümanlar tarafından fethedilen şehirlerden birisidir. O dönemden Selçukluların bölgeye gelişine kadar Muş'ta Müslümanların hâkimiyeti kısmen sağlanabilmiştir. Çünkü şehir ve ilçelerinde Müslümanların iskânı ve İslamlaşma oranı az olmuştur. Ancak IX. yüzyılda Malazgirt'te az da olsa Müslüman Arapların iskânını görmekteyiz. Bu durum Büyük Selçuklu Devleti'yle birlikte değişmiştir. Muş şehri ilk defa 440/1048, Malazgirt ise 462/1070 yılında Büyük Selçuklu Devleti'nin topraklarına katılmıştır. 463/1071 yılındaki Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan önderliğinde kazanılan Malazgirt Zaferi, şehir için dönüm noktası olmuştur. Muş'un bir ilçesi olan Malazgirt'te yapılan savaşla, Müslüman Türkler ve Kürtler ile beraber şehir bir İslam şehri haline gelmiştir. Malazgirt Savaşı sonrasında Muş ve çevresinde yoğun Türkmen iskânları görülmektedir. Muş ve çevresi Büyük Selçukluların egemenliğinde Sundukoğulları, Mervanîler ve Sökmenlilere ikta olarak verilmiştir. Sökmenlilerden sonra Eyyübilerin hâkimiyetinde kalan Muş ve çevresi, kısa süreli Harzemşahların yönetiminde kalmıştır. Muş ve çevresi 629/1232 yılında Anadolu Selçukluları topraklarına dâhil olmuştur. Ancak Anadolu Selçuklularının Muş ve bölge üzerindeki hâkimiyeti fazla sürmemiştir. Zira Moğolların 640/1242 tarihinde Erzurum'u almaları ve 641/1243 Kösedağ Savaşı'nda Anadolu Selçuklularını yenmeleri ile Moğollar bölgeye hâkim olmuştur. Muş yöresinde günümüze ulaşabilen en erken yapılar olan Esenlik Köyü (725/1325) ve Hacı Şeref (743/1343) camileri de o dönemden kalma yapılardır. Yine Abdurrahman Paşa Köprüsü ile Murat Nehri Köprüsü, kitabeleri olmadığı halde mimari özelliklerinden dolayı Selçuklu devrinde yapıldığı düşünülen eserlerdir.
SAHÂBÎ BÜDEYL B. VERKÂ' EL-HUZÂÎ'NİN HAYATI Öz Büdeyl b. Verka, Hz. Peygamber'in değerli sahâbîle... more SAHÂBÎ BÜDEYL B. VERKÂ' EL-HUZÂÎ'NİN HAYATI Öz Büdeyl b. Verka, Hz. Peygamber'in değerli sahâbîlerden bir tanesidir. Mekke'de evi bulunan Büdeyl, Mekke şehrinin tarihinde çok önemli bir yere sahip olan Huzâa kabilesindendir. Huzâalılar, Mekke'deki haberleri Hz. Peygamber'e iletmişlerdir. Bu sebeple kaynaklarımızda Huzâalılar, Hz. Peygamber'in müttefiki, sırdaşları ve yakın arkadaşları olarak geçmektedir. Büdeyl'in babası, annesi ve eşleriyle ilgili net bilgiler söz konusu değildir. Adı tespit edilebilen altı erkek çocuğu vardır. Çocuklarının hepsi Müslüman olmuştur ve önemli faaliyetlere katılmışlardır. Büdeyl, Müslüman olmadan önce Hudeybiye Antlaşması esnasında elçilik görevi yürütmüştür. Zekâsı ve hatipliği dikkat çeken Büdeyl, sözleriyle iki tarafı savaştan uzak tutmuştur. Mekke'nin fethi öncesinde veya sonrasında onun Müslüman olduğuna dair rivayetler olmasına rağmen, Hudeybiye Antlaşması sonrasında Müslüman olduğuna dair rivayetler daha isabetli görünmektedir. Bu dönemde Hz. Peygamber'in onun adını özellikle zikrettiği bir davet mektubu, onun Müslümanlığında etkili olsa gerektir. Bekiroğullarının Huzâalılara baskınını Hz. Peygamber'e haber veren heyette Büdeyl de vardır. Mekke Fethi, Huneyn ve Tebük gazvelerine katılmış ve önemli görevler yapmıştır. Hz. Peygamber ile Veda haccına katılmış, onun emirlerini insanlara duyurmuştur. Hz. Peygamber'den üç hadis rivayet eden Büdeyl, Hz. Peygamber'den önce vefat etmiştir.
The Life of Sahābī Wahshī b. Harb Wahshi b. Harb was Abyssinian slave. His master was "Ḏj ̲ ubayr... more The Life of Sahābī Wahshī b. Harb Wahshi b. Harb was Abyssinian slave. His master was "Ḏj ̲ ubayr b. al-Mutʿim" from the tribe of Banū Nawfal. His epithet was Abū Desme. Among his family, only his son Harb is known. He was known with his narration hadith from his father. Most known event in Wahshi's life was that he martyred Ḥamza b. ʿAbd al-Muṭṭalib in the Battle of Uhud. The reason for this Jubayr's desire to avenge his uncle. Wahshi martyred two sahābī (companion) in the Battle of Trench (al-Khandaq). He was excluded from general amnesty during the conquest of Mecca. So, he ran away to Tāʾif. Wahshi took part in the committee sent by the people of Tāʾif to the Prophet. During these negotiations he became a Muslim. The Prophet did not want to see him; therefore, he did not spend much time with Prophet. After the death of the Prophet, he participated in the battle of al-ʿAkrabāʾ in al-Yamāma and he killed false prophet Musaylimatulkadhdhāb in this battle. After this, he participated in bilād al-S̲ h̲ ām conquests. He was in the battle of al-Yarmūk. He participated in Damascus conquest and he had resided there for a while. Then he settled in Ḥimṣ and died there in the period of Khalifa ʿUthmān b. ʿAffān. Wahshi stated how he martyred Ḥamza and how he killed Musaylimatulkadhdhāb in the narrations in Bukhārī's Ṣaḥīḥ. He narrated fourteen ahadith in the hadith books such as Bukhārī, Abū Dāwūd, Ibn Māja and Aḥmad b. Ḥanbal.
Gençl k heyecanların, hızın ve hazın ön planda olduğu b r dönemd r. Anne-baba ve eğ t mc le-re dü... more Gençl k heyecanların, hızın ve hazın ön planda olduğu b r dönemd r. Anne-baba ve eğ t mc le-re düşen gençler n bu özell kler n y ve doğruya kanal ze etmek, onları, d n hayatını sağlıklı yaşayan, topluma faydalı b reylere dönüştürmekt r. Gençl k dönem nde artan ruh kapas te, muhakeme gücü, gen şleyen sosyal çevre gençler ç n yen b r dünyaya açılan kapıdır. Bu dönemde gençler büyükler n takl t ederek gel şt rd ğ düşünceler n, yaptığı davranışların muhasebes n yaparak kend ne maledecekt r. Anne-baba ve eğ t mc ler bu dönemde gençler sabır ve anlayışla karşılamalıdır. Bu dönemde gençlere doğru yöntemlerle, doyurucu, sağlıklı d n b lg lerle ve özgürlükler n gel şt rme düşünces yle yaklaşılmalıdır. Gençler n d n konular-dak sorgulamaları onları daha n tel kl b r d ndarlığa götüren b r süreç olab l r.
Büdeyl b. Verka, Hz. Peygamber’in değerli sahâbîlerden bir tanesidir. Mekke’de evi bulunan Büdeyl... more Büdeyl b. Verka, Hz. Peygamber’in değerli sahâbîlerden bir tanesidir. Mekke’de evi bulunan Büdeyl, Mekke şehrinin tarihinde çok önemli bir yere sahip olan Huzâa kabilesindendir. Huzâalılar, Mekke’deki haberleri Hz. Peygamber’e iletmişlerdir. Bu sebeple kaynaklarımızda Huzâalılar, Hz. Peygamber’in müttefiki, sırdaşları ve yakın arkadaşları olarak geçmektedir. Büdeyl’in babası, annesi ve eşleriyle ilgili net bilgiler söz konusu değildir. Adı tespit edilebilen altı erkek çocuğu vardır. Çocuklarının hepsi Müslüman olmuştur ve önemli faaliyetlere katılmışlardır. Büdeyl Müslüman olmadan önce Hudeybiye Antlaşması esnasında elçilik görevi yürütmüştür. Zekâsı ve hatipliği dikkat çeken Büdeyl, sözleriyle iki tarafı savaştan uzak tutmuştur. Mekke’nin fethi öncesinde veya sonrasında onun Müslüman olduğuna dair rivayetler olmasına rağmen, Hudeybiye Antlaşması sonrasında Müslüman olduğuna dair rivayetler daha isabetli görünmektedir. Bu dönemde Hz. Peygamber’in onun adını özellikle zikrettiği bir ...
Mus, Hz. Omer doneminde 21/641 tarihinde Abdurrahmân b. Rebia el-Bâhili komutanliginda on sekiz b... more Mus, Hz. Omer doneminde 21/641 tarihinde Abdurrahmân b. Rebia el-Bâhili komutanliginda on sekiz bin kisilik bir ordu tarafindan fethedilmistir. Rasit halifeler, Emeviler ve Abbasiler donemlerinde Mus o gunku adiyla Taron, Bizanslilar ile Muslumanlar arasinda daima mucadele merkezi olmustur. Bundan istifade etmek isteyen Ermeniler de zaman zaman bir tarafin yaninda yer almislar; bazen de bagimsiz hareket etmislerdir. Bu sebeple Mus ve ilcelerinde Araplarin iskâni ve Islamlasma orani az olmustur. Ancak Abbasiler doneminde Muslumanlarin ozellikle Malazgirt‘te iskânini gormekteyiz. Abbasilerin bolge uzerinde etkinligini kaybettigi donemde sehir, kisa sureli Hamdaniler, Mervaniler ve Ermenilerin hâkimiyetinde kalmistir. Selcuklularin sehri ele gecirmesinden sonra durum degismistir
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2009
Hz. Muhammed, yirmi yasinda Hilfu'I-FudGI isimli bir anlasmaya katilmistir. Bu anlasma adalet... more Hz. Muhammed, yirmi yasinda Hilfu'I-FudGI isimli bir anlasmaya katilmistir. Bu anlasma adaleti gerceklestirme ve insana yapilan her turlu zulmu engelleme amaciyla yapilmistir. Soz konusu anlasmada her zaman butun insanliga isik olabilecek maddeler kabul edilmistir. Uluslar arasi iliskilerden Islami davete, diyalogtan sendikaciliga kadar pek cok konuda Hilfu'I-FudGI bir referanstir. Bu acidan soz konusu anlas manin farkli yonleriyle degerlendirilmesi onem arz etmektedir.
The origin of the name of Mush (Taron in the Middle Ages) in Turkey is a controversial topic. Whi... more The origin of the name of Mush (Taron in the Middle Ages) in Turkey is a controversial topic. While some researchers try to explain its origin with the naming in different languages, others discuss the subject in the context of the founders of the city. However, mentioned opinions comprise some problematic with regard to the name of Mush. As a result of our study it seems that the name of Mush arises from Mushel from Momigonyan noble family have ruled the city approximately four century. According to the historical data, it’s appropriate that it was given by Muslims. Highly probable Muslims, dominated the region during the eighth-ninth centuries, gave this name to the city by inspiring from Mushel Mamigonyan. The name is found for the first time down from X. century in the Islamic history sources
This article has been reviewed by at least two referees and scanned via a plagiarism software. / ... more This article has been reviewed by at least two referees and scanned via a plagiarism software. / Bu makale, en az iki hakem tarafından incelendi ve intihal içermediği teyit edildi.
Hz. Peygamber’in hayatini ele alan kitaplardan en onemlisi hic kuskusuz Ibn Ishak’in Sireti’dir. ... more Hz. Peygamber’in hayatini ele alan kitaplardan en onemlisi hic kuskusuz Ibn Ishak’in Sireti’dir. Bunun sebebi onun elimizde mevcut ilk siret kitabi olmasi ve pek cok siret kitabinin ondan nakillerde bulunmasidir. Bu kitabin muellifi Ibn Ishak ise hakkinda lehte ve aleyhte cok soz soylenen bir kisidir. Bu sebeple bu makalede Ibn Ishak’in guvenilirligi soz konusu edilmistir
İslam tarihçileri zaman zaman Şiî veya Şiîliğe eğilimi (teşeyyu‘) olmakla tenkit edilmiştir. Mes‘... more İslam tarihçileri zaman zaman Şiî veya Şiîliğe eğilimi (teşeyyu‘) olmakla tenkit edilmiştir. Mes‘ûdî, söz konusu eleştiriye muhatap İslam tarihçilerinden birisidir. Bazıları Mes‘ûdî’nin İmâmiye Şîa’sından olduğunu söylemişlerdir. Bazıları ise onun Şiîliğe eğilimi (teşeyyu‘) olduğunu iddia etmişlerdir. İddialarına farklı gerekçeler ortaya koymuşlardır. Onun elimizdeki eserleri Mürûcü’z-Zeheb ile et-Tenbîh ve’l-İşrâf incelendiğinde söz konusu iddiaların gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Görüldüğü kadarıyla İmâmiye Şîa’sına mensup alimler, Mes‘ûdî’yi kendi mezheplerinden göstermeye çalışmaktadırlar. Onlar, bu amaçla İsbâtü’l-Vasiyye li’l-İmâm Ali b. Ebî Tâlib isimli eseri ona nispet etmektedirler. Bu doğru bir husus değildir. Ancak Mes‘ûdî’nin Hz. Ali ve evladına karşı bir muhabbetinin ve meylinin olduğu da görülmektedir. Onun, Hz. Ali ve evladı için kullandığı dil bu gerçeği göstermektedir. Bu çalışmada, İslam tarihçilerine yöneltilen tenkitlerin sağlam delillere dayalı olması gerek...
Vahşî b. Harb, Habeş asıllı bir köledir. Efendisi, Mekke’de Nevfeloğulları kabilesine mensup Cübe... more Vahşî b. Harb, Habeş asıllı bir köledir. Efendisi, Mekke’de Nevfeloğulları kabilesine mensup Cübeyr b. Mut‘im’dir. Künyesi Ebû Desme’dir. Ailesinden sadece oğlu Harb bilinmektedir. O da babasından hadis rivayet etmesiyle tanınmaktadır. Vahşî’nin hayatındaki en çok bilinen husus Hz. Hamza’yı Uhud Savaşı’nda şehit etmesidir. Bunun sebebi, efendisi Cübeyr’in, amcasının intikamını alma arzusudur. Vahşî, Hendek Savaşı’nda da iki sahâbîyi şehit etmiştir. Mekke Fethi esnasında genel aftan muaf tutulmuştur. Bu sebeple Tâif’e kaçmıştır. Vahşi Tâiflilerin Hz. Peygamber’e gönderdiği heyet içerisinde yer almıştır. O bu görüşmeler esnasında Müslüman olmuştur. Ancak Hz. Peygamber’in onu görmeme isteği üzerine onunla birlikte çok bulunamamıştır. Hz. Peygamber’in vefatından sonra Yemâme’deki Akrabâ’ Savaşı’na katılmıştır. Burada peygamberlik iddiasında bulunan Müseylimetülkezzâb’ı öldürmüştür. Daha sonra Şam fetihlerine katılmıştır. Yermük Savaşı’nda bulunmuştur. Dımeşk Fethi’ne katılmış, bir müdde...
Tarih ve hadis kaynaklarımızda adaleti yeryüzüne hâkim kılacak kurtarıcı kişiyi ifade eden mehdin... more Tarih ve hadis kaynaklarımızda adaleti yeryüzüne hâkim kılacak kurtarıcı kişiyi ifade eden mehdinin farklı özelliklerini belirten rivayetler mevcuttur. "İsmi ismime, babasının ismi babamın ismine uygun" şeklinde tarif edilen mehdi hadisinin tarihte ilişkilendirildiği ilk kişi, Hz. Hasan'ın torunlarından "Nefsü'z-Zekiyye" lakaplı Muhammed b. Abdullah'tır. Böylece o, Abbâsî Devleti'ndeki ilk mehdi olarak kaynaklara yansımıştır. İlk defa Mugîre b. Saîd tarafından ona mehdi denildiği ve onun ilgili rivayeti delil olarak getirdiği görülmektedir. Dolayısıyla rivayetin Şiî eğilimli kaynaklara girişinin kaynağı burası olmalıdır. Öte taraftan aynı rivayetler, Üçüncü Abbâsî Halifesi Muhammed b. Abdullah için de kullanılmıştır. Hatta onun Mehdi lakabı kaynaklarımızda adının önüne geçmiştir. Böylece rivayetimiz Sünnî kaynaklarda da görülmeye başlamış ve hadis kaynaklarında ilgili mehdi rivayetleri yerini almıştır. Sünnî kaynaklarda konumuzla ilgili olan mehdi rivayetleri, Ebû Dâvud ve Tirmizî'nin sünenlerinde ve başka hadis kaynaklarında geçmektedir. Dört farklı şekilde gördüğümüz hadis rivayetlerinin senetleri genel itibariyle zayıftır. Hasen olduğu kabul edilen bir rivayetin senedindeki Ebü'n-Nücûd Âsım b. Behdele'nin iyi bir kıraat âlimi olmakla birlikte hadisçiliğinde ihtilaf vardır. Konumuzla ilgili mehdi rivayeti birçok tarih kaynağımızda nakledilmiştir. Ancak bunun, bazı tarihçiler tarafından Muhammed Nefsü'z-Zekiyye, bazıları tarafından ise Üçüncü Abbâsî Halifesi Muhammed b. Abdullah ile ilişkilendirilmesi dikkat çekmektedir. Hatta söz konusu rivayetin Abbâsî Halifesi Müstekfî'nin oğlu Ebü'l-Hasan Muhammed b. Abdullah için de kullanıldığı ifade edilmiştir. Bu durum da hadis ilmi açısından zayıf olan rivayetin, tarihin farklı dönemlerinde siyasete malzeme olarak kullanıldığını açıkça ortaya koymaktadır.
Muş, Hz. Ömer döneminde Müslümanlar tarafından fethedilen şehirlerden birisidir. O dönemden Selçu... more Muş, Hz. Ömer döneminde Müslümanlar tarafından fethedilen şehirlerden birisidir. O dönemden Selçukluların bölgeye gelişine kadar Muş'ta Müslümanların hâkimiyeti kısmen sağlanabilmiştir. Çünkü şehir ve ilçelerinde Müslümanların iskânı ve İslamlaşma oranı az olmuştur. Ancak IX. yüzyılda Malazgirt'te az da olsa Müslüman Arapların iskânını görmekteyiz. Bu durum Büyük Selçuklu Devleti'yle birlikte değişmiştir. Muş şehri ilk defa 440/1048, Malazgirt ise 462/1070 yılında Büyük Selçuklu Devleti'nin topraklarına katılmıştır. 463/1071 yılındaki Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan önderliğinde kazanılan Malazgirt Zaferi, şehir için dönüm noktası olmuştur. Muş'un bir ilçesi olan Malazgirt'te yapılan savaşla, Müslüman Türkler ve Kürtler ile beraber şehir bir İslam şehri haline gelmiştir. Malazgirt Savaşı sonrasında Muş ve çevresinde yoğun Türkmen iskânları görülmektedir. Muş ve çevresi Büyük Selçukluların egemenliğinde Sundukoğulları, Mervanîler ve Sökmenlilere ikta olarak verilmiştir. Sökmenlilerden sonra Eyyübilerin hâkimiyetinde kalan Muş ve çevresi, kısa süreli Harzemşahların yönetiminde kalmıştır. Muş ve çevresi 629/1232 yılında Anadolu Selçukluları topraklarına dâhil olmuştur. Ancak Anadolu Selçuklularının Muş ve bölge üzerindeki hâkimiyeti fazla sürmemiştir. Zira Moğolların 640/1242 tarihinde Erzurum'u almaları ve 641/1243 Kösedağ Savaşı'nda Anadolu Selçuklularını yenmeleri ile Moğollar bölgeye hâkim olmuştur. Muş yöresinde günümüze ulaşabilen en erken yapılar olan Esenlik Köyü (725/1325) ve Hacı Şeref (743/1343) camileri de o dönemden kalma yapılardır. Yine Abdurrahman Paşa Köprüsü ile Murat Nehri Köprüsü, kitabeleri olmadığı halde mimari özelliklerinden dolayı Selçuklu devrinde yapıldığı düşünülen eserlerdir.
SAHÂBÎ BÜDEYL B. VERKÂ' EL-HUZÂÎ'NİN HAYATI Öz Büdeyl b. Verka, Hz. Peygamber'in değerli sahâbîle... more SAHÂBÎ BÜDEYL B. VERKÂ' EL-HUZÂÎ'NİN HAYATI Öz Büdeyl b. Verka, Hz. Peygamber'in değerli sahâbîlerden bir tanesidir. Mekke'de evi bulunan Büdeyl, Mekke şehrinin tarihinde çok önemli bir yere sahip olan Huzâa kabilesindendir. Huzâalılar, Mekke'deki haberleri Hz. Peygamber'e iletmişlerdir. Bu sebeple kaynaklarımızda Huzâalılar, Hz. Peygamber'in müttefiki, sırdaşları ve yakın arkadaşları olarak geçmektedir. Büdeyl'in babası, annesi ve eşleriyle ilgili net bilgiler söz konusu değildir. Adı tespit edilebilen altı erkek çocuğu vardır. Çocuklarının hepsi Müslüman olmuştur ve önemli faaliyetlere katılmışlardır. Büdeyl, Müslüman olmadan önce Hudeybiye Antlaşması esnasında elçilik görevi yürütmüştür. Zekâsı ve hatipliği dikkat çeken Büdeyl, sözleriyle iki tarafı savaştan uzak tutmuştur. Mekke'nin fethi öncesinde veya sonrasında onun Müslüman olduğuna dair rivayetler olmasına rağmen, Hudeybiye Antlaşması sonrasında Müslüman olduğuna dair rivayetler daha isabetli görünmektedir. Bu dönemde Hz. Peygamber'in onun adını özellikle zikrettiği bir davet mektubu, onun Müslümanlığında etkili olsa gerektir. Bekiroğullarının Huzâalılara baskınını Hz. Peygamber'e haber veren heyette Büdeyl de vardır. Mekke Fethi, Huneyn ve Tebük gazvelerine katılmış ve önemli görevler yapmıştır. Hz. Peygamber ile Veda haccına katılmış, onun emirlerini insanlara duyurmuştur. Hz. Peygamber'den üç hadis rivayet eden Büdeyl, Hz. Peygamber'den önce vefat etmiştir.
The Life of Sahābī Wahshī b. Harb Wahshi b. Harb was Abyssinian slave. His master was "Ḏj ̲ ubayr... more The Life of Sahābī Wahshī b. Harb Wahshi b. Harb was Abyssinian slave. His master was "Ḏj ̲ ubayr b. al-Mutʿim" from the tribe of Banū Nawfal. His epithet was Abū Desme. Among his family, only his son Harb is known. He was known with his narration hadith from his father. Most known event in Wahshi's life was that he martyred Ḥamza b. ʿAbd al-Muṭṭalib in the Battle of Uhud. The reason for this Jubayr's desire to avenge his uncle. Wahshi martyred two sahābī (companion) in the Battle of Trench (al-Khandaq). He was excluded from general amnesty during the conquest of Mecca. So, he ran away to Tāʾif. Wahshi took part in the committee sent by the people of Tāʾif to the Prophet. During these negotiations he became a Muslim. The Prophet did not want to see him; therefore, he did not spend much time with Prophet. After the death of the Prophet, he participated in the battle of al-ʿAkrabāʾ in al-Yamāma and he killed false prophet Musaylimatulkadhdhāb in this battle. After this, he participated in bilād al-S̲ h̲ ām conquests. He was in the battle of al-Yarmūk. He participated in Damascus conquest and he had resided there for a while. Then he settled in Ḥimṣ and died there in the period of Khalifa ʿUthmān b. ʿAffān. Wahshi stated how he martyred Ḥamza and how he killed Musaylimatulkadhdhāb in the narrations in Bukhārī's Ṣaḥīḥ. He narrated fourteen ahadith in the hadith books such as Bukhārī, Abū Dāwūd, Ibn Māja and Aḥmad b. Ḥanbal.
Gençl k heyecanların, hızın ve hazın ön planda olduğu b r dönemd r. Anne-baba ve eğ t mc le-re dü... more Gençl k heyecanların, hızın ve hazın ön planda olduğu b r dönemd r. Anne-baba ve eğ t mc le-re düşen gençler n bu özell kler n y ve doğruya kanal ze etmek, onları, d n hayatını sağlıklı yaşayan, topluma faydalı b reylere dönüştürmekt r. Gençl k dönem nde artan ruh kapas te, muhakeme gücü, gen şleyen sosyal çevre gençler ç n yen b r dünyaya açılan kapıdır. Bu dönemde gençler büyükler n takl t ederek gel şt rd ğ düşünceler n, yaptığı davranışların muhasebes n yaparak kend ne maledecekt r. Anne-baba ve eğ t mc ler bu dönemde gençler sabır ve anlayışla karşılamalıdır. Bu dönemde gençlere doğru yöntemlerle, doyurucu, sağlıklı d n b lg lerle ve özgürlükler n gel şt rme düşünces yle yaklaşılmalıdır. Gençler n d n konular-dak sorgulamaları onları daha n tel kl b r d ndarlığa götüren b r süreç olab l r.
Uploads
Papers by Mithat Eser