Papers by Michael Chaberek
Forum Philosophicum, Jun 28, 2024
Latem 1980 roku Jan Paweł II przebywał w swojej letniej rezydencji wraz z grupą polskich przyjaci... more Latem 1980 roku Jan Paweł II przebywał w swojej letniej rezydencji wraz z grupą polskich przyjaciół. 16 sierpnia, gdy w Gdańsku powstawał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, w Castel Gandolfo rozpoczynało się seminarium z cyklu Nauka-Religia-Dzieje, będące kontynuacją dawnych krakowskich spotkań kard. Wojtyły z uczonymi. Ks. Józef Tischner, jeden z uczestników tego seminarium, wspominał: Jedliśmy z Papieżem kolację, kiedy włoska telewizja pokazała zdjęcia z Gdańska. Brama strajkującej Stoczni. Tłum ludzi. Na sztachetach stoczniowego płotu pozatykane bukiety kwiatów. Kamera najeżdża na bramę i między tymi kwiatami pokazuje portret Jana Pawła II. A ten Papież siedzi obok mnie. Skulił się. Nie powiedział ani słowa. Myśmy też zamilkli. […] Powszechne było przekonanie, że to on nabroił2. Jan Paweł II nabroił oczywiście swoją pielgrzymką do Polski w 1979 roku. Papież przypominał w niej wielkie dziedzictwo polskiego chrześcijaństwa i przekonywał, że współcześni Polacy mogą i powinni je podjąć. W ten sposób uruchomił proces nadzwyczajnej mobilizacji społecznej, która umożliwiła
Studia Philosophiae Christianae, 2013
Streszczenie. Artykuł stanowi odpowiedź na pytanie, czy św. Augustyn może być uważany za ojca wsp... more Streszczenie. Artykuł stanowi odpowiedź na pytanie, czy św. Augustyn może być uważany za ojca współczesnego nurtu interpretacji stworzenia w teologii chrześcijańskiej, zwanego teistycznym ewolucjonizmem. Przykład teistycznego ewolucjonizmu można znaleźć w koncepcji "funkcjonalnej integralności stwo-rzenia" protestanckiego teologa Howarda van Tilla. Większość współczesnych ewolucjonistów chrześcijańskich dopatruje się pierwotnej wersji teorii makro-ewolucji biologicznej w dziełach biskupa Hippony. Artykuł omawia koncepcję stworzenia Augustyna, wskazując na kilka momentów niezgodności z teistycz-nym ewolucjonizmem, do których należą: przekonanie Augustyna, że tylko Bóg sam może tworzyć pełne natury bytów cielesnych, przekonanie, że wszystkie ga-tunki naturalne zostały stworzone na początku, oraz że transformizm gatunkowy nie jest możliwy. Ponadto artykuł wyjaśnia, w jaki sposób nadużywa się poglądu o spontanicznym rodzeniu się zwierząt niższych z martwej materii organicznej w celu poparcia poglądu o ewolucji chemicznej i biochemicznej (abiogenezy). Na końcu przedstawiona została zwięzła ocena Augustyńskiej koncepcji stworzenia w świetle współczesnej wiedzy o powstaniu świata.
Polonia Sacra, Dec 31, 2020
Wczesne "Odpowiedzi" Papieskiej Komisji Biblijnej miały rangę dokumentów doktrynalnych, a ich cel... more Wczesne "Odpowiedzi" Papieskiej Komisji Biblijnej miały rangę dokumentów doktrynalnych, a ich celem było wyznaczenie granic katolickiej ortodoksji w studiach Pisma Świętego. Dekrety te nigdy nie utraciły swojego znaczenia formalnego, choć zostały niemal całkowicie zapomniane i unieważnione przez teologów. W 1955 roku ukazał się anonimowy artykuł, którego celem było ograniczenie autorytetu "Odpowiedzi" i uznanie ich za przestarzałe. Jednak za artykułem tym nie stał żaden formalny autorytet Kościoła. Obecnie wypada spojrzeć na te dokumenty jako na świadectwo nieustannie aktualnego Magisterium Kościoła zgodnie z zasadą "hermeneutyki ciągłości".
Problemy Ekonomiki Transportu, 1999
Logos i Ethos, Jan 28, 2019
Wkład chrześcijaństwa w formowanie idei wolności w kulturze europejskiej na tle wybranych poglądó... more Wkład chrześcijaństwa w formowanie idei wolności w kulturze europejskiej na tle wybranych poglądów starożytnych i nowożytnych W debacie dotyczącej zagadnienia wolności często spotykanym zjawiskiem jest wysuwanie zarzutu względem Kościoła, czy w ogóle religii, że tłumi wolność indywidualną jednostki poprzez narzucanie ograniczeń moralnych i wymaganie określonych praktyk religijnych. Nie wchodząc zbytnio w uproszczony charakter tego typu zarzutów, zamierzam ukazać istotny wkład religii chrześcijańskiej w odkrycie prawdziwego sensu ludzkiej wolności, które dokonało się na przestrzeni kilkuset lat oddziaływania Kościoła na kulturę europejską. Pytanie badawcze, które będzie wyznaczać drogę tych poszukiwań, można sformułować następująco: Czy chrześcijaństwo, rozumiane jako religia oparta na objawieniu Jezusa Chrystusa i głoszona przez Kościół na przestrzeni wieków, przyczyniło się do lepszego zrozumienia wolności jako właściwości ludzkiej natury, czy może raczej, jak sugerują niektórzy autorzy1, było przeszkodą w tym procesie? Aby odpowiedzieć na to pytanie, dokonam trójstopniowej analizy: najpierw zastanowię się nad starożytnym rozumieniem wolności w kulturze przedchrześcijańskiej (a), następnie omówię główne elementy nowości wprowadzonej przez religię Jezusa Chrystusa (b), wskażę źródła nowożytnych koncepcji wolności, do których zazwyczaj odwołują się 1 Zob. na przykład książkę: T. Bartoś, K. Bielawski, Ścieżki wolności, Kraków 2007, s. 100nn. Michał Chaberek-jest dominikaninem, członkiem Polskiej Prowincji Zakonu Kaznodziejskiego, doktorem teologii fundamentalnej. Obecnie mieszka i pracuje w Warszawie.
Collectanea Theologica, Nov 25, 2016
Collectanea Theologica, Nov 22, 2018
Polonia Sacra, Apr 30, 2021
Progresywne stworzenie jako trzecia droga w sporze o ewolucję Streszczenie Od chwili pojawienia s... more Progresywne stworzenie jako trzecia droga w sporze o ewolucję Streszczenie Od chwili pojawienia się nowożytnej teorii ewolucji Karola Darwina chrześcijanie zmagają się z odpowiedzią na pytanie o pochodzenie gatunków. Darwin zanegował bowiem klasyczne podejście chrześcijańskie, zgodnie z którym gatunki zostały stworzone osobno na przestrzeni czasu. Po Darwinie w kręgach chrześcijańskich ukształtowały się dwie przeciwstawne teorie. Pierwsza z nich to kreacjonizm młodej Ziemi, druga to teistyczny ewolucjonizm. Obie teorie mają swoje istotne wady. Dlatego należy zaproponować trzecią drogę, czyli progresywne stworzenie. W tym ujęciu najlepiej godzi się wymagania współczesnej nauki i tradycyjnej teologii w kwestii wyjaśniania początków świata, gatunków i człowieka.
Studia Gilsoniana, 2024
In this article I will address the problem of Thomas Aquinas's understanding of the origins of th... more In this article I will address the problem of Thomas Aquinas's understanding of the origins of the universe in the context of young Earth creationism (YEC). 1 Was Aquinas a proponent of young Earth creationism? This question breaks down into three separate, though interrelated, issues: The first is: was Aquinas a creationist? The second: did he believe in the creation of the universe within the six natural days (six 12/24-hour periods of time)? And the third: did he believe that the universe was just about five thousand years old (in his times), i.e., that from the creation week to the birth of Christ only about four thousand years elapsed? Although in the current debate all three questions come as a "package" and the proponents of YEC answer all three in the affirmative, 2 this is not a logical necessity and Aquinas might say "yes" to
Forum Philosophicum, 2024
This paper focuses on the arguments presented by Kenneth W. Kemp in his two articles proposing a ... more This paper focuses on the arguments presented by Kenneth W. Kemp in his two articles proposing a form of reconciliation between the evolutionary concept of human origins and polygenism. At the beginning, it is explained that Kemp's understanding of the relationship between science and faith strays from what Augustine (whom Kemp claims to follow) teaches. Then the current state of science is scrutinized with the conclusion that current scientific evidence does not exclude the belief in the traditional form of monogenism. After presenting Kemp's solution to the alleged conflict between science and Catholic dogma it is shown that Kemp's solution is based on some confusion in terms and it also encounters several metaphysical and biological difficulties.
Studia Gilsoniana, 2019
This paper explores the arguments against the compatibility of classical metaphysics (Aristotelia... more This paper explores the arguments against the compatibility of classical metaphysics (Aristotelian-Thomistic) and theistic evolution. It begins with presenting the line of division between theists and atheistic evolutionists regarding the origin of the universe. Next, it moves to definitions of the terms evolution and species. The core of the paper consists of the five reasons why theistic evolution is excluded by Thomistic metaphysics. Among these are the problem of sufficient cause, accidental changes generating substantial changes, the reduction of causality in theistic evolution and the problem of the order in the universe. This is followed by a presentation of the positive teaching of Aquinas on the origin of species. Finally, the article responds to the three common arguments put forward by theistic evolutionists who seek to either accommodate or dismiss classical metaphysics.
Studia Gilsoniana, 2021
This paper is a response to Dennis F. Polis's article "The Compatibility of Evolution an... more This paper is a response to Dennis F. Polis's article "The Compatibility of Evolution and Classical Metaphysics" (2020), which offered a critique of the author's article "Classical Metaphysics and Theistic Evolution: Why Are They Incompatible?" (2019). In order to justify and maintain his objections to the compatibility of classical metaphysics and theistic evolution, the author concentrates on three problems: (1) the definition of evolution, (2) the Aristotelian-Thomistic understanding of substance, and (3) the clarification of why Dr. Polis's responses to his arguments fail.
Studia Gilsoniana, 2021
Dr. Brian T. Carl published a paper, "Thomas Aquinas on the Proportionate Causes of Living S... more Dr. Brian T. Carl published a paper, "Thomas Aquinas on the Proportionate Causes of Living Species," in which he defends a thesis that the principle of proportionate cause, as understood by Aquinas, cannot be used to contradict the modern theory of biological evolution. This rejoinder explores thoroughly Carl's argument, specifically his idea that spontaneous generation serves as a model to explain causality in biological evolution. It is shown that Aquinas indeed accepts proportionate causes in spontaneous generation, but this fact cannot be extrapolated to modern evolutionary theories. The origin of new species after creation was completed is not a straightforward thesis in Aquinas; rather Thomas sees it as a possible exception, which contradicts the evolutionary origin of the vast majority of species. Additionally, Carl misses the major point that in Aquinas the origin of new species belongs to the work of creation rather than the natural operation of secondary causes.
Collectanea Theologica, 2021
The article discusses the history of reforms of American religious sisters initiated by Pius XII ... more The article discusses the history of reforms of American religious sisters initiated by Pius XII and concluded by a joint agreement between the LCWR and the Commissions of the Congregation for the Doctrine of the Faith. The article shows the character of the reforms undertaken before and after the Council and how two organizations representing American sisters were established. The continuous departure of the LCWR from the teaching of the Church is presented in opposition to the fidelity of the second organization with canonical status – CMSWR. The lack of vocations among the sisters gathered in the LCWR is a sign of mistakes in the reforms that were undertaken and politicization of the organization.
Poznańskie Studia Teologiczne, 2019
This paper elaborates upon the status of the Theology of the Body (TOB) among the philosoph- ical... more This paper elaborates upon the status of the Theology of the Body (TOB) among the philosoph- ical and theological disciplines. The TOB is a relevant part of ecclesiastical reflection due to the modern cultural context. The genesis of the TOB is deeply rooted in social, political and econo- mic development of the Western civilization after the Enlightenment and Positivism of the 19th c. The TOB is a part of theology which is a valid and necessary part of the human knowledge. The justification for the TOB comes from its subject matter, which is the human body. The human body transcends physical reality through its actions and points towards the invisible realm of the soul and morality. The TOB needs to be recognized as one of the ontological disciplines rather than a deontological one, only. The TOB can be categorized as a part of fundamental theology within systematic theology.
Logos i Ethos, 2019
Wkład chrześcijaństwa w formowanie idei wolności w kulturze europejskiej na tle wybranych poglądó... more Wkład chrześcijaństwa w formowanie idei wolności w kulturze europejskiej na tle wybranych poglądów starożytnych i nowożytnych W debacie dotyczącej zagadnienia wolności często spotykanym zjawiskiem jest wysuwanie zarzutu względem Kościoła, czy w ogóle religii, że tłumi wolność indywidualną jednostki poprzez narzucanie ograniczeń moralnych i wymaganie określonych praktyk religijnych. Nie wchodząc zbytnio w uproszczony charakter tego typu zarzutów, zamierzam ukazać istotny wkład religii chrześcijańskiej w odkrycie prawdziwego sensu ludzkiej wolności, które dokonało się na przestrzeni kilkuset lat oddziaływania Kościoła na kulturę europejską. Pytanie badawcze, które będzie wyznaczać drogę tych poszukiwań, można sformułować następująco: Czy chrześcijaństwo, rozumiane jako religia oparta na objawieniu Jezusa Chrystusa i głoszona przez Kościół na przestrzeni wieków, przyczyniło się do lepszego zrozumienia wolności jako właściwości ludzkiej natury, czy może raczej, jak sugerują niektórzy autorzy1, było przeszkodą w tym procesie? Aby odpowiedzieć na to pytanie, dokonam trójstopniowej analizy: najpierw zastanowię się nad starożytnym rozumieniem wolności w kulturze przedchrześcijańskiej (a), następnie omówię główne elementy nowości wprowadzonej przez religię Jezusa Chrystusa (b), wskażę źródła nowożytnych koncepcji wolności, do których zazwyczaj odwołują się 1 Zob. na przykład książkę: T. Bartoś, K. Bielawski, Ścieżki wolności, Kraków 2007, s. 100nn. Michał Chaberek-jest dominikaninem, członkiem Polskiej Prowincji Zakonu Kaznodziejskiego, doktorem teologii fundamentalnej. Obecnie mieszka i pracuje w Warszawie.
Teologia i Człowiek, 2019
Streszczenie. Teologia różni się od innych nauk, ponieważ posługuje się przesłankami nadprzyrodzo... more Streszczenie. Teologia różni się od innych nauk, ponieważ posługuje się przesłankami nadprzyrodzonymi. Pozytywistyczne podejście do teologii prowadzi do redukcji tej dyscypliny do jednej z nauk szczegółowych. Teologia ciała również opiera się na przesłankach nadprzyrodzonych. Jedną z nich jest stworzenie człowieka z prochu ziemi. Ciało ludzkie jest przedmiotem teologii w trzech aspektach-jego pochodzenia, natury i przeznaczenia. Teologia ciała może być uprawiana w sensie esencjalnym lub egzystencjalnym. Jak dotąd dominowało podejście egzystencjalne. Podejście esencjalne zyska na znaczeniu, gdy zostanie odnowiona nauka o stworzeniu człowieka.
Uploads
Papers by Michael Chaberek