Papers by Marija Gavrilovic
Vaclav Radimsky i Nada Miletić, kao inicijatori znaĉajnih projekata nauĉne obrade, oĉuvanja i zaš... more Vaclav Radimsky i Nada Miletić, kao inicijatori znaĉajnih projekata nauĉne obrade, oĉuvanja i zaštite. Prateći hronološki slijed, prva otkrića i nauĉne obrade tiĉu se razdoblja Austro-Ugarske uprave na podruĉju Bosne i Hercegovine (1878. -1918.). U procesu modernizacije drţave, kulturi je dodijeljena istaknuta uloga promocije zapadnih normi i vrijednosti, a vjetar u leĊa njenom prouĉavanju došao je osnutkom Zemaljskog muzeja u Sarajavu 1888. godine. 6 Nakon nepune godine dana (1. januar 1889.) izašao je i prvi broj nauĉnog ĉasopisa pod 6 Muzej je zamišljen kao multidisciplinarna kulturna i nauĉna institucija, sa akcentom na arheologiji, historiji, etnografiji, geografiji i prirodnim naukama. Arheologiji je dodijeljena startna pozicija koja je obećavala plodonosne istraţivaĉke pothvate; Novaković, 2014, 141. 9 nazivom Glasnik Zemaljskog muzeja Bosne i Hercegovine, u kome će svoje radove sukcesivno objavljivati plejada nauĉnika, muzeologa i istraţivaĉa bosanskohercegovaĉke prošlosti. MeĊu istaknutim stranim i domaćim imenima koja su svojom djelatnošću zaduţila muzej u prvim godinama njegovog razvoja, nalazi se i Vaclav Radimsky. Prve istraţivaĉke pothvate koji se tiĉu prostora Mostara i njegove okolice, Radimsky je realizovao 1890. godine na poloţaju Vrba u Potocima, gdje su otkriveni rimski sarkofazi sa istoĉnogotskim ukopima. Rezultati ispitivanja i okolnosti nalaza opisani su ĉlanku Rimski grobovi kod Han-Potoka blizu Mostara. 7 U bogatoj biografiji nauĉnog rada, nalaze se i njegove arheološke studije o Bišće polju kod Mostara iz 1891. 8 i 1892. godine 9 . Radimsky je sumirao rezultate terenskih prouĉavanja i pojedinaĉnih iskopavanja na zavidnom broju prahistorijskih, antiĉkih i srednjovjekovnih lokaliteta sa ovog podruĉja. Presjek je upotpunjen kartografskim nacrtom sa markacijama svih prepoznatih nalazišta. U konaĉnici su determinirani rimski nesobinski ostaci na predjelima naselja Gnojnice, Baĉevići, Negoĉine, Hodbina, Jasenica, Slipĉići, Malo Polje, Suho polje, Berberovići, Kosor i Blagaj. Od niza rekognosciranih nalazišta, Radimsky je iskopavao samo ravne grobove na predjelu Hodbine (1888. i 1889.) 10 i dva rimska sarkofaga na Vrtaĉama u Baĉevićima (1892.) 11 . Arheologija Mostara i okolice krajem 19. i poĉetkom 20. stoljeća obiljeţena je pojedinaĉnim saznanjima o sluĉajnim otkrićima na nekoliko lokacija sa podruĉja uţe jezgre današnjeg grada i njegove najbliţe okolice. Poloţaji su pretraţeni u cilju identifikacije karaktera nalazišta i utvrĊivanja novih elemenata koji su u neposrednoj vezi sa prvobitnim otkrićima. Na podruĉju Kruševa, pri juţnom kraju Mostarskog blata, pronaĊen je usamljeni primjerak bronĉane ruĉke rimske posude. Analizirajući nekoliko Priloga k rimskoj arheologiji 7 Nakon što je 1882. godine otkriven prvi (veći) sarkofag, na lokalitetu je intervenirao Hugo Jedliĉek; Radimsky, 1890 , 337 -342. 8 Ibid., 1891 Ibid., 1892, 332 -336. 10 Lokalitet je u Arheološkom leksikonu BiH oznaĉen kao Hodbina 2. U saradnji sa Hugom Jedliĉekom, Radimsky je otkopao 4 skeletna groba sa prilozima rimske provenijencije. U neposrednoj blizini (lokalitet Hodbina 1) 1888. godine otkrivena je, a zatim i uništena, rimska nekropola sa incineracijom; Basler
Uploads
Papers by Marija Gavrilovic