Minerva: Revista del Círculo de Bellas Artes, 2013
Texto publicado bajo una licencia Creative Commons. Reconocimiento-No comercial-Sin obra derivada... more Texto publicado bajo una licencia Creative Commons. Reconocimiento-No comercial-Sin obra derivada 2.5. Se permite copiar, distribuir y comunicar públicamente por cualquier medio, siempre que sea de forma literal, citando autoría y fuente y sin fines comerciales.
Euskera: Euskaltzaindiaren lan eta agiriak = Trabajos y actas de la Real Academia de la Lengua Vasca = Travaux et actes de l'Academie de la Langue basque, 2007
Antzarak ditut nik gogoan herri honetan bizi nintzen garaietatik, eta haiexek hartu nahi ditut ai... more Antzarak ditut nik gogoan herri honetan bizi nintzen garaietatik, eta haiexek hartu nahi ditut aintzat orain ere, gaurko hitzaldi honetan. Hiztegiek diote ahatea bezalako hegaztia dela antzara, baina handiagoa, eta grisa duela lumajea, laranja kolorekoa mokoa, gorrixkak direla bere hankak. Entziklopedietako argazkietan ikusten dugunean, berriz, hegazti zein txori guztiek duten begirada serioa antzematen zaio berari ere, eta, nahiz kopeta handirik ez duen, kopetiluna dela esango lukete askok. Nolanahi dela ere, ez nituen nik bertatik bertara eta xehetasun horiekin guztiekin ikusten garai hartan, herri honetan bizi nintzenean, baizik eta airean, haien urteroko hegaldian. Gogoan ditut oraindik 1958. urte aldera pasatu zirenak. Aurrena haien deiadarra zabaldu zen, ahatearena bezalakoa baina hautsiagoa eta ilunagoa, eta geroxeago ehun buru eta gehiagoko taldeetan azaldu ziren, lerrorik lerro denak, letrak eta zenbakiak osatuz. Gora begira jarri eta zenbaki haiei 1aren edota 3aren tankera hartu nien gehienetan; aldian behin, 7arena. Letrak, berriz, zirriborrotsuagoak iruditu zitzaizkidan, zailagoak ezagutzeko orduan. Alfabetoaren azkenekoen itxura zuten, gehienbat; Z dardaratia zirudien batek; Y besteak; X etzana hurrengoak. Nire lehen oroitzapenetakoa da: Asteasu herri honetako kale nagusia hutsik; erretenetan, euriak utzitako ur kondarra; tximinietan kea, haizeak banatzen duena. Eta zerua, lainotsu. Lainoen azpian, antzarak etengabe pasatzen. Garai hartan aritmetikaren lehen arauak ikasten ariko ginen eskolan, kaligrafiako lehen koadernoak betetzen, eta agian arrazoi horregatik egin zitzaizkidan deigarri hegaztiek hegan egin bitartean osatutako zenbaki eta letra haiek. Itsatsita geratu zitzaidan gertaera gogoan, eta gerora, eskola gehienak bukatu eta idazten hasi nintzenean, behin eta berriro aipatu nituen. «Neguko egun bat da-idatzi nuen hogei bat urte geroago koaderno batean-. Ehiztariek tiro egin dute beren eskopetekin. Zazpi edo zortzi antzara lurrera joan dira. Zeruari letra bat falta zaio orain». Ohar hori ez zitzaidan baliatu, eta ez zen inongo liburutara iritsi; bai, ordea, antzeko beste hainbat. Bi anai deitu nuen nobela laburrean-esan
El Ciervo: revista mensual de pensamiento y cultura, Dec 6, 2014
Incluye las declaraciones de dos escritores vascos, Fernando Aramburu y Bernardo Atxaga entre otr... more Incluye las declaraciones de dos escritores vascos, Fernando Aramburu y Bernardo Atxaga entre otros autores espanoles
Anuario del Seminario de Filología Vasca "Julio de Urquijo", Jan 14, 1991
Azzardo arrotzarekin hasi beharra daukan alfabeto bat ere bada, zeren eta hitz italiar hori, antz... more Azzardo arrotzarekin hasi beharra daukan alfabeto bat ere bada, zeren eta hitz italiar hori, antzinako az-zahrhartatik datorrena, etahalabehar, espero ez den zori, ustekabe gaizto bezala itzul daitekeena, eta gainera, areago, Erdiaroan ibiltzen zituzten dadoen aIde loredun eta suerte txarrekoa gogora erazten diguna, hitz hori, diot,ipuin honetako pertsonai nagusia izango baita; berak erabakiko baitu hemen kontatuko diren pauso guztien amaiera. Baina, jakina, literatura ez da soilik halabeharraz mamitzen, eta badira ipuinean parte hartuko duten beste hainbat pertsonai ere. J akiteko; eta erabatekoa ez den zerrenda osatuz: Andoni, hogeitabost urtetako gudaria, Zomotzan jaioa; Alberto, Andoniren adiskidea eta bera baino zerbait gazteagoa, tolosarra; Aldo Amiani, Espainiako gerran Franco jeneralari lagundu zion hannada italiarreko tenientea,hogeitamabiurtetakoa eta Ancona hurian hazia; Anita, hogeitaJau urtetako maistra, Bilbokoa. Baina Bilbo ez da kabitzen A lehenengo letraren esparruan, baizik eta-inon kabitzekotan behintzat-B bigarrenarenean. Hobe, beraz, jauzi ttiki bat egin eta, lekuz aldatuz, Bilbotik berrehun bat kilometrotara dagoen Beanes-era joatea.
Minerva: Revista del Círculo de Bellas Artes, 2013
Texto publicado bajo una licencia Creative Commons. Reconocimiento-No comercial-Sin obra derivada... more Texto publicado bajo una licencia Creative Commons. Reconocimiento-No comercial-Sin obra derivada 2.5. Se permite copiar, distribuir y comunicar públicamente por cualquier medio, siempre que sea de forma literal, citando autoría y fuente y sin fines comerciales.
Euskera: Euskaltzaindiaren lan eta agiriak = Trabajos y actas de la Real Academia de la Lengua Vasca = Travaux et actes de l'Academie de la Langue basque, 2007
Antzarak ditut nik gogoan herri honetan bizi nintzen garaietatik, eta haiexek hartu nahi ditut ai... more Antzarak ditut nik gogoan herri honetan bizi nintzen garaietatik, eta haiexek hartu nahi ditut aintzat orain ere, gaurko hitzaldi honetan. Hiztegiek diote ahatea bezalako hegaztia dela antzara, baina handiagoa, eta grisa duela lumajea, laranja kolorekoa mokoa, gorrixkak direla bere hankak. Entziklopedietako argazkietan ikusten dugunean, berriz, hegazti zein txori guztiek duten begirada serioa antzematen zaio berari ere, eta, nahiz kopeta handirik ez duen, kopetiluna dela esango lukete askok. Nolanahi dela ere, ez nituen nik bertatik bertara eta xehetasun horiekin guztiekin ikusten garai hartan, herri honetan bizi nintzenean, baizik eta airean, haien urteroko hegaldian. Gogoan ditut oraindik 1958. urte aldera pasatu zirenak. Aurrena haien deiadarra zabaldu zen, ahatearena bezalakoa baina hautsiagoa eta ilunagoa, eta geroxeago ehun buru eta gehiagoko taldeetan azaldu ziren, lerrorik lerro denak, letrak eta zenbakiak osatuz. Gora begira jarri eta zenbaki haiei 1aren edota 3aren tankera hartu nien gehienetan; aldian behin, 7arena. Letrak, berriz, zirriborrotsuagoak iruditu zitzaizkidan, zailagoak ezagutzeko orduan. Alfabetoaren azkenekoen itxura zuten, gehienbat; Z dardaratia zirudien batek; Y besteak; X etzana hurrengoak. Nire lehen oroitzapenetakoa da: Asteasu herri honetako kale nagusia hutsik; erretenetan, euriak utzitako ur kondarra; tximinietan kea, haizeak banatzen duena. Eta zerua, lainotsu. Lainoen azpian, antzarak etengabe pasatzen. Garai hartan aritmetikaren lehen arauak ikasten ariko ginen eskolan, kaligrafiako lehen koadernoak betetzen, eta agian arrazoi horregatik egin zitzaizkidan deigarri hegaztiek hegan egin bitartean osatutako zenbaki eta letra haiek. Itsatsita geratu zitzaidan gertaera gogoan, eta gerora, eskola gehienak bukatu eta idazten hasi nintzenean, behin eta berriro aipatu nituen. «Neguko egun bat da-idatzi nuen hogei bat urte geroago koaderno batean-. Ehiztariek tiro egin dute beren eskopetekin. Zazpi edo zortzi antzara lurrera joan dira. Zeruari letra bat falta zaio orain». Ohar hori ez zitzaidan baliatu, eta ez zen inongo liburutara iritsi; bai, ordea, antzeko beste hainbat. Bi anai deitu nuen nobela laburrean-esan
El Ciervo: revista mensual de pensamiento y cultura, Dec 6, 2014
Incluye las declaraciones de dos escritores vascos, Fernando Aramburu y Bernardo Atxaga entre otr... more Incluye las declaraciones de dos escritores vascos, Fernando Aramburu y Bernardo Atxaga entre otros autores espanoles
Anuario del Seminario de Filología Vasca "Julio de Urquijo", Jan 14, 1991
Azzardo arrotzarekin hasi beharra daukan alfabeto bat ere bada, zeren eta hitz italiar hori, antz... more Azzardo arrotzarekin hasi beharra daukan alfabeto bat ere bada, zeren eta hitz italiar hori, antzinako az-zahrhartatik datorrena, etahalabehar, espero ez den zori, ustekabe gaizto bezala itzul daitekeena, eta gainera, areago, Erdiaroan ibiltzen zituzten dadoen aIde loredun eta suerte txarrekoa gogora erazten diguna, hitz hori, diot,ipuin honetako pertsonai nagusia izango baita; berak erabakiko baitu hemen kontatuko diren pauso guztien amaiera. Baina, jakina, literatura ez da soilik halabeharraz mamitzen, eta badira ipuinean parte hartuko duten beste hainbat pertsonai ere. J akiteko; eta erabatekoa ez den zerrenda osatuz: Andoni, hogeitabost urtetako gudaria, Zomotzan jaioa; Alberto, Andoniren adiskidea eta bera baino zerbait gazteagoa, tolosarra; Aldo Amiani, Espainiako gerran Franco jeneralari lagundu zion hannada italiarreko tenientea,hogeitamabiurtetakoa eta Ancona hurian hazia; Anita, hogeitaJau urtetako maistra, Bilbokoa. Baina Bilbo ez da kabitzen A lehenengo letraren esparruan, baizik eta-inon kabitzekotan behintzat-B bigarrenarenean. Hobe, beraz, jauzi ttiki bat egin eta, lekuz aldatuz, Bilbotik berrehun bat kilometrotara dagoen Beanes-era joatea.
Uploads
Papers by Jose Irazu