Books by Aytan Baylarova
AMEA. Filologiya və sənətşünaslıq, 2019
Müxtəlif xalqlar dünyanı dərk etməyin xarakterinə görə fərqlənirlər. Bu fərq həmin xalqların həya... more Müxtəlif xalqlar dünyanı dərk etməyin xarakterinə görə fərqlənirlər. Bu fərq həmin xalqların həyat tərzi, dünyagörüşü, təfəkkürü, milli-mədəni təcrübəsi, ənənələri və milli mentalitetində özünü göstərir. Bütün bunlar linqvokulturologiyanın, koqnitiv dilçiliyin tədqiqat obyektinə daxildir. Koqnitiv dilçiliyin diqqət mərkəzində milli mentalitet durduğu üçün frazeoloji vahidlərin, atalar sözlərinin öyrənilməsi xüsusi aktuallıq təşkil edir, çünki məhz bu dil vahidləri milli psixologiyanı, milli mentalitetə xas xüsusiyyətləri və dünyanı dərketmə stereotiplərini qabarıq şəkildə əks etdirir. Paremioloji vahidlər ifadə etdiyi konnotativ semantika baxımından 3 hissəyə bölünür: müsbət konnotasiyalı, mənfi konnotasiyalı və neytral xarakterli paremiyalar. Neytral xarakterli paremioloji vahidlər azlıq təşkil edir. Paremiologiyada müsbət və ya mənfi konnotasiya fərdi xarakter daşıdığı üçün nisbidir.
Bakı Universitetinin Xəbərləri. Humanitar elmlər seriyası , 2019
Məqalədə sözün leksik mənasındakı mədəni konnotativ komponentin səciyyəvi xüsusiyyətləri nəzərdən... more Məqalədə sözün leksik mənasındakı mədəni konnotativ komponentin səciyyəvi xüsusiyyətləri nəzərdən keçirilir. Leksikanın mədəni konnotativ komponenti sözün mənasının bir hissəsidir. O, xalq şüurunda hər hansı bir təsəvvürlə, anlayışla möhkəm bağlıdır və ümumilikdə, danışanın nitq predmetinə münasibətini əks etdirir. Dil vahidlərinin mədəni konnotasiyalarına bələd olmaq həmin dilə daha üstün səviyyədə yiyələnməyin əlamətlərindən və mədəniyyətlərarası kommunikasiyanın şərtlərindən biridir. Belə ki, tədqiq edilən, öyrənilən dilin mədəni konnotasiyalarını müvəffəqiyyətlə üzə çıxarmaq yalnız öyrənilən dilin mədəniyyətinə deyil, həm də öz doğma mədəniyyətinə bələd olmaqla mümkündür. Mədəni konnotasiyaların ikili xarakterini vurğulamaq lazımdır. Bu özünü o zaman göstərir ki, bir sözdə eyni zamanda iki zidd çalar olur: müsbət və mənfi.
Terminologiya məsələləri, 2019
Turkish classical texts with Arabic graphics still contain the correct pronunciation of these wor... more Turkish classical texts with Arabic graphics still contain the correct pronunciation of these words. Among such words, "lap, çox, olduqca" are used in the meaning of the particle "inən / iŋən". In the Turkish texts characteristic of the XIII-XVI centuries, used "inən / iŋən" units are still found in classical Turkish texts, as well as in the works of M.Fizuli. Based on scientific facts, it is suggested reading these words as "inən / iŋən".
I. Uluslararasi Develi - Aşık Seyrani ve Türk Kültürü Kongresi (04-06 ekim 2018). “Türk Kültürü Bildirileri. 3. Kitap, 2018
Bu kitapta yer alan yazı, makale, fotograf ve tasarımların elektronik ortamlar da dahil olmak üze... more Bu kitapta yer alan yazı, makale, fotograf ve tasarımların elektronik ortamlar da dahil olmak üzere çoğaltılma hakları yalnızca Develi Belediyesi'ne aittir. Yazılı izin olmadıkça makul alıntılar dışında bir kısmının yada tamamının çoğaltılması yasaktır. Yayımlanan yazıların bilimsel ve hukuki sorumluluğu yazarlarına aittir. Yayımcı izni olmadan bir bölümü yada tamamı çoğaltılamaz.
2. INTERNATIONAL CAPPADOCIA SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS June 17-19, 2022 / Cappadocia-Nevşehir (THE PROCEEDINGS BOOK), 2022
Dilçilik araşdırmaları, 2022
prof. İdris Abbasov prof. İlham Tahirov prof. İsmayıl Kazımov prof. İsmayıl Məmmədli (baş redakto... more prof. İdris Abbasov prof. İlham Tahirov prof. İsmayıl Kazımov prof. İsmayıl Məmmədli (baş redaktorun müavini) prof. Mayıl Əsgərov prof. Məsud Mahmudov prof. Sayalı Sadıqova prof. Sevil Mehdiyeva dos. İlhami Cəfərsoy dos. Gülsüm Hüseynova dos. Nəriman Seyidəliyev dos. Kamilə Vəliyeva dos. Aynel Məşədiyeva dos. Baba Məhərrəmli dos. Elçin İsmayılov dos. Kifayət İmamquliyeva dos. Rasim Heydərov dos. Teyyub Quliyev
Dilçilik araşdırmaları, 2021
In this article it is said about using in Nizami Ganjavi's works the Azerbaijani origin words lik... more In this article it is said about using in Nizami Ganjavi's works the Azerbaijani origin words like xatun, ozan yaylaq muncug, kulung, alaghich.
Bakı Universitetinin Xəbərləri. Humanitar elmlər seriyası, 2007
International Journal of Social, Political and Economic Research, 2022
Ulusal kimlik, her millete özgü milli düşünce, kültür, dil, din, tarih, vatanseverlik, milliyetçi... more Ulusal kimlik, her millete özgü milli düşünce, kültür, dil, din, tarih, vatanseverlik, milliyetçilik gibi kavramları içerir, yani ulusal kimliği, milletin maddi ve manevi kültürü temelinde şekillenir. Ulusal kimliğin bir parçası olan dil ve kültür birbiriyle yakından bağlantılı ve bağımlıdır. Kültür sadece toplumun geleneklerine, inançlarına ve tasavvurlarına değil, aynı zamanda dil ve konuşmaya da yansır. Düz anlamsal (denotatif) ve yan anlamsal (konotatif) yönler kendilerini dil birimleri anlamında gösterirler. Bazen farklı dillerde, belirli kelimeler aynı anlama, ancak farklı konotasyonlara sahiptir. Bu, ulusal kültürün özelliklerini yansıtır. Herhangi bir kelimenin konotasyonu, o kelimeyi kullanan milletlerin zihniyet ve kültürlerine bağlı olarak farklı şekillerde kendini gösterebilir. Örneğin, kurt kelimesinin farklı dillerde farklı konotasyonları vardır. Ruslar için kurt, kötü insanları temsil eder, ancak Türk halkları için en yüksek övgü, yenilmezlik, cesaret, korkusuzluk, özgürlük, bağımsızlık ve vatanseverlik ile eş anlamlı, Türkçülüğün sembolü, eski Türklerin ana totemlerinden biri olarak olumlu bir çağrışıma (konotasyona) sahip olduğu gibi, aynı zamanda kurnaz bir insan, zulüm ve açgözlülük sembolü olarak da olumsuz bir çağrışıma sahiptir. Kanaatimizce "kurt" kelimesinin dilimizde olumsuz bir konotasyonla kullanılması, Rus dilinin daha sonraki dönemlerdeki etkisinden kaynaklanıyor olabilir. Çeçenlerde de "kurt" zoononimi olumlu anlamda kullanılır, çünkü Çeçenya'da kurt karakterine özel bir saygı duyulur ve ulusal bir sembolizm görevi görür.
Bədii dildə üslubi fiqurlar, 2008
Kitabda dil və nitqin dialеktik əlaqəsinin müəyyənləşməsində хüsusi önəmə malik sintaktik-üslubi ... more Kitabda dil və nitqin dialеktik əlaqəsinin müəyyənləşməsində хüsusi önəmə malik sintaktik-üslubi fiqurlardan bəhs olunur və onların bədii dildəki funksional-struktur imkanları hərtərəfli araşdırılır. Kitab filoloqlar, dilçilər, şair və yazıçılar, еyni zamanda gеniş oхucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.
Papers by Aytan Baylarova
Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research), Sep 18, 2023
The article deals with the issue of equivalencythe correct submission of language units with the ... more The article deals with the issue of equivalencythe correct submission of language units with the connotative semantics in the translated texts. It is noted that the words of the different languages that are relevant on the denotate, i.e. denoting the same subject might differ from the standpoint of the connotative semanticsassociative appraisal because of the differences between the national cultures. Presentation of the connotative semantics that reflects the national peculiarities just the way it is during translation of the artistic works is one of the conditions of the correct translation in that regard. The article refers the problems emerging during the translation of the appraisal vocabularythe words with the connotative meaningin the artistic texts. Difficulties arising during the accurate translation of the national-cultural connotation differing from the standpoint of the associative appraisal and their reasons are indicated. The special attention is also given to the problem of the accurate presentation of meanings of the words with the connotative semes during the translation of artistic works into the unrelated languages. As a result, the author concludes that a translator must know very well not only the culture of the other language but also the native culture in order to reveal the cultural connotations of the original language and achieve the connotative equivalence, and a translator must properly understand the author's intention.
International Journal of Social, Political and Economic Research
Ulusal kimlik, her millete özgü milli düşünce, kültür, dil, din, tarih, vatanseverlik, milliyetçi... more Ulusal kimlik, her millete özgü milli düşünce, kültür, dil, din, tarih, vatanseverlik, milliyetçilik gibi kavramları içerir, yani ulusal kimliği, milletin maddi ve manevi kültürü temelinde şekillenir. Ulusal kimliğin bir parçası olan dil ve kültür birbiriyle yakından bağlantılı ve bağımlıdır. Kültür sadece toplumun geleneklerine, inançlarına ve tasavvurlarına değil, aynı zamanda dil ve konuşmaya da yansır. Düz anlamsal (denotatif) ve yan anlamsal (konotatif) yönler kendilerini dil birimleri anlamında gösterirler. Bazen farklı dillerde, belirli kelimeler aynı anlama, ancak farklı konotasyonlara sahiptir. Bu, ulusal kültürün özelliklerini yansıtır. Herhangi bir kelimenin konotasyonu, o kelimeyi kullanan milletlerin zihniyet ve kültürlerine bağlı olarak farklı şekillerde kendini gösterebilir. Örneğin, kurt kelimesinin farklı dillerde farklı konotasyonları vardır. Ruslar için kurt, kötü insanları temsil eder, ancak Türk halkları için en yüksek övgü, yenilmezlik, cesaret, korkusuzluk, öz...
Karabakh III International Congress of Modern Studies in Social Sciences and Humanities. “Year of Shusha – 2022”. June 7-10, 2022. Karabagh, Azerbaijan. Bakı, 2022. Proceedings boo, 2022
Önemli, Dikkatle Okuyunuz Lütfen Kongremizde Yazım Kurallarına uygun gönderilmiş ve bilim kurul... more Önemli, Dikkatle Okuyunuz Lütfen Kongremizde Yazım Kurallarına uygun gönderilmiş ve bilim kurulundan geçen bildiriler için online (video konferans sistemi üzerinden) sunum imkanı sağlanmıştır. Online sunum yapabilmek için https://zoom.us/join sitesi üzerinden giriş yaparak "Meeting ID or Personal Link Name" yerine ID numarasını girerek oturuma katılabilirsiniz. Zoom uygulaması ücretsizdir ve hesap oluşturmaya gerek yoktur. Zoom uygulaması kaydolmadan kullanılabilir. Uygulama tablet, telefon ve PC'lerde çalışıyor. Her oturumdaki sunucular, sunum saatinden 15 dk öncesinde oturuma bağlanmış olmaları gerekmektedir. Tüm kongre katılımcıları canlı bağlanarak tüm oturumları dinleyebilir. Moderatör-oturumdaki sunum ve bilimsel tartışma (soru-cevap) kısmından sorumludur. Dikkat Edilmesi Gerekenler-TEKNİK BİLGİLER Bilgisayarınızda mikrofon olduğuna ve çalıştığına emin olun. Zoom'da ekran paylaşma özelliğine kullanabilmelisiniz. Kabul edilen bildiri sahiplerinin mail adreslerine Zoom uygulamasında oluşturduğumuz oturuma ait ID numarası gönderilecektir. Katılım belgeleri kongre sonunda tarafınıza pdf olarak gönderilecektir Kongre programında yer ve saat değişikliği gibi talepler dikkate alınmayacaktır IMPORTANT, PLEASE READ CAREFULLY To be able to attend a meeting online, login via https://zoom.us/join site, enter ID "Meeting ID or Personal Link Name" and solidify the session. The Zoom application is free and no need to create an account. The Zoom application can be used without registration. The application works on tablets, phones and PCs. The participant must be connected to the session 15 minutes before the presentation time. All congress participants can connect live and listen to all sessions. Moderator is responsible for the presentation and scientific discussion (question-answer) section of the session. Points to Take into Consideration-TECHNICAL INFORMATION Make sure your computer has a microphone and is working. You should be able to use screen sharing feature in Zoom. Attendance certificates will be sent to you as pdf at the end of the congress.
Filologiya məsələləri, 2018
Linqvokulturologiya yeni dilçilik istiqaməti kimi XXI əsrdə meydana gəlmişdir. Dil və mədəniyyəti... more Linqvokulturologiya yeni dilçilik istiqaməti kimi XXI əsrdə meydana gəlmişdir. Dil və mədəniyyətin qovuşuğunda meydana gələn bu dilçilik sahəsinin predmeti həm dil, həm də mədəniyyətdir. Burada dil yalnız kommunikasiya və dərketmə vasitəsi kimi deyil, millətin mədəniyyət kodu kimi də nəzərdən keçirilir. Yəni burada dil və mədəniyyətin qarşılıqlı təsiri öyrənilir. Bu elmin əsas vəzifəsi dilin mədəniyyətlə, etnosla, xalq mentaliteti ilə əlaqəsinin öyrənilməsi və təsviridir. Bu, linqvokulturologiyanın obyektidir. Bu fənnin predmeti isə mədəniyyətdə rəmzi, etalon, obrazlı-metaforik mənalar qazanmışmifolojiləşdirilmiş dil vahidləridir. İnsan düşüncəsinin nəticələrini ümumiləşdirən bu dil vahidləri mif, əfsanə, ayin və adətlərdə, folklor və dini diskurslarda, nəzm və nəsrlə yazılmış bədii mətnlərdə, frazeologizm və məcazlarda, simvol və paremiyalarda və s. qeyd olunmuş arxetip və prototiplərdir [7, 11]. Dilçiliyin bu yeni istiqamətinı ayrı-ayrı dilçi-alimlər şərh etmişdirlər. V.N.Teliya linqvokulturologiyanı etnolinqvistikanın bir hissəsi hesab edir. Onun fikrincə, linqvokulturologiya dil və mədəniyyətin sinxron qarşılıqlı əlaqəsini öyrənir [11, 217-218]. Linqvokulturologiyanın sinxron xarakterinin belə izahı A.A.Potebnya, V.V.Vinoqradov, M.M.Pokrovski, D.S.Lixaçev, Y.M.Lotman kimi alimlərin konsepsiyaları ilə, onların dilin ifadə vasitələrinin etnomədəni xüsusiyyətlərinin üzə çıxarılmasına dair fikirləri ilə bağlıdır [9; 1; 8; 4; 5]. Fikrimizcə, linqvokulturologiyada dil və mədəniyyətin yalnız sinxron deyil, eyni zamanda, diaxron qarşılıqlı əlaqəsi də öyrənilir. Belə ki, müasir
Dilçilik İnstitutunun Əsərləri, 2018
By connotative meaning in the linguocultural context is meant the study of the national cultural ... more By connotative meaning in the linguocultural context is meant the study of the national cultural features of the connotative semantics of the linguistic unit in the context of the connection between language and culture. In identification the national and cultural connotation of a language unit, information related to the culture of the country, people, and nation plays an important role. In each language, in each culture appear their specific meanings – connotations. The mechanism of their inception is associated with the strengthening of certain aspects of meaning. In the expression of cultural connotations a special role belongs to phraseological units and metaphors. However, there are meanings that in all languages of the world have a universal expression, and therefore not all phraseological and paremiological units are characterized by a national cultural connotation. The coincidence of cultural connotations in certain cultures is a special case, since in varying degrees cultures can correspond to each other. In other words, the vocabulary expressing the same objects, in different peoples has the same connotative semantics. And this is an indicator of the intercultural ties of different nations.
Uploads
Books by Aytan Baylarova
Papers by Aytan Baylarova