Thesis Chapters by Ayşe Ertuş
Ahmed Arif, Türk edebiyatında 1950'li yılların toplumcu gerçekçi şairlerinden biridir. Diyarbakır... more Ahmed Arif, Türk edebiyatında 1950'li yılların toplumcu gerçekçi şairlerinden biridir. Diyarbakır'da dünyaya gelen şair edebiyat dünyasında daha hayattayken yayınlanan tek şiir kitabı Hasretinden Prangalar Eskittim ile tanınmış ve büyük yankı uyandırmıştır. Şiirlerinde çoğunlukla Doğu Anadolu insanını, kültürünü, yaşayış biçimini işleyen şair, tarihten coğrafyaya, aşktan mücadeleye, hasretten umuda, mahpushane hayatından özgürlüğe kadar birçok konuyu şiirlerinde işlemiştir. Lirik anlatımıyla da dikkatleri üzerine çeken şair, şiirlerinde kendisine, hayatına dair izlere yer vermiştir. Şiirlerinde "ben" anlatımını seçen ve bazı şiirlerinde "Ahmed Arif" ya da "Ahmed" adını kullanan şair yaşadıklarından şiire varır ve bunu da hemen her şiirinde ortaya koyar. Şairin hayatına dair yaşadıklarını ortaya koyduğu şiirlerinden biri de "Suskun"dur. "Suskun", şairin Leyla Erbil'e yazdığı bir mektubunda da geniş yer almış ve şiirin adının konulmasına Leyla Erbil'in karar vermesi istenmiştir. Yetmiş dört mısra ve sekiz bentten oluşan "Suskun"da her bent "yeşil" sözcüğüyle bitmekte ve bu durum İspanyol şair Federico Garcia Lorca'nın "Uyurgezer Romans" şiirini hatırlatmaktadır. Çalışmada Ahmed Arif'in "Suskun" adlı şiirinde şairin hayatına dair izler aranacak ve kullanılan imgelerin arka planında ne anlatılmak istendiği ortaya konulmaya çalışılacaktır. Bu bağlamda Ahmed Arif'in yaşamı ve şiir anlayışına dair bilgiler verildikten sonra, onun Hasretinden Prangalar Eskittim adlı kitabında yer alan "Suskun" adlı şiiri incelenecek ve şiirdeki F. G. Lorca etkisine değinilecektir. Şiirde kullanılan tarihsel figür ve ögelerin anlamları tespit edilecektir.
One of the major trends in Turkish poetry is socialist realism. The socialist realistic understan... more One of the major trends in Turkish poetry is socialist realism. The socialist realistic understanding, which is fed by Marxist aesthetics, has given art the mission of serving an aim. Social realism has not only adopted to address the society but it also has taken changing it as a goal. Therefore, social realist poets have not been able to refrain themselves from politicization.
Social realism has become a prominent tendency through Nâzım Hikmet in Turkish literature. The first followers of Nâzım Hikmet were called “Generation of 1940”. Although the realist poetry came to a halt for some time as a result of the effects of his poems “Garip (Weird)” and then “Ġkinci Yeni (The Second New) ”, it survived again in the 1960s and 70s. Thus, socialist realist poetry existed from 1940s to 1980 intermittently even if it was exposed to some intervals. Socialist political poetry was directly affected from economic, cultural and social events experienced in Turkey. Therefore, it is possible to find the reflection of actuality in lots of poems.
Repression and exploitation of the society, opposition to imperialism and fascism, aspiration of peace and freedom have been the subjects of socialist realist poetry. Woman also has obtained a remarkable position in poetry related to these themes or independently. In the socialist realist poetry between 1960 and1980, woman was imagined as a harbour to be sheltered. This harbour, in the poems of socialist realists who lean towards Marxist understanding, sometimes appears to be a mother, a lover or sometimes a comrade in a political struggle. The reason why woman is seen a harbour to which man shelters lies in negative situations created by the political power
390
that put pressure on the poets who could not stay away from politicization. Women in poetry has mostly been mentioned along with love, sexuality and political struggle. Women, in addition, has been dealt with the traditional perception towards her and this has mostly been critical. In poetry, woman has also been referred as a mother and worker; moreover, she was put before us in wars, marriages and even in abortion. Besides, woman has also been mentioned as an imperialist power or even a slave in male-female inequality.
The study that we prepared about the stories of Ayla Kutlu consists of two parts. In the
first pa... more The study that we prepared about the stories of Ayla Kutlu consists of two parts. In the
first part we gave a lot of attention on the development of Turk stories from the past to our
time and the life, the literary career and the works of Ayla Kutlu. In the second part we
mentioned about the themes, characters, setting, time, usage of languagge, the story teller’s
point of view and the techniques of story-telling in the stories of Ayla Kutlu.
We classified the themes in two groups as personal and social themes. Kutlu, usually
includes the war in social theme and she also includes the loneliness in personal theme. In
stories, usually the theme of war includes and the reason of it is the curiosity of Kutlu on
history and her desire to use the history as a fund on her works. Because of the Kutlu’s
general usage of the theme of war, it is unavoidable that the time in the stories is the time of
First World War.
Ayla Kutlu, in her stories takes in hand our cuntry’s people-especially women- with
their pains, fears, and submissions. When Kutlu takes these matters in hand she behaves in a
neutral manner, in this way she leaves her readers the comments of the character and event of
the stories.
In her stories, Kutlu chooses Iskenderun and its surroundings as a setting. The reason
of it is the cosmopolitan structure of Iskenderun and Iskenderun is the place where the author
grown up. Kutlu used Iskenderun and its surrounding as a setting and she brings this setting
with the connection of war as a time-setting relation.
Kutlu uses a simple language in her stories. In her stories, Kutlu includes the folk
conversation and sayings and she also includes slangs and cants so she makes her characters
alive in this way. Nevertheless, she supports her stories with mythological stories and in this
way she puts her stories in strong grounds.
Kutlu uses I singular teller and III singular teller in her stories. In some of her stories
she includes both tellers and in this way she adds the emotion of reality to her stories.
After the 1980’s I hope this study that we prepare on the successful storywriter Ayla
Kutlu will be useful.
Papers by Ayşe Ertuş
Kıskançlık, olağan bir duygu olduğu gibi tarif edilmesi zor bir duygudur. Aşkta kaçınılmaz bir du... more Kıskançlık, olağan bir duygu olduğu gibi tarif edilmesi zor bir duygudur. Aşkta kaçınılmaz bir duygu olarak görülen kıskançlık, edebiyatta da karşımıza çokça çıkan bir duygu durumudur. Kıskançlık denilince akla ilk William Shakespeare'in Othello adlı eseri gelir. Bunun sebebi Othello'da aşırı ve anormal kıskançlık ve bunun getirdiği feci sonun etkileyici bir şekilde aktarılmış olmasıdır. Bu eserle birlikte patolojik, anormal ve aşırı kıskançlık "othello sendromu" olarak adlandırılmıştır. Türk edebiyatının ilk edebî romanı olan İntibah'ta da Namık Kemal, othello sendromuna yer vermiştir. Patolojik kıskançlığın feci sonuyla karşılaştığımız İntibah, çoğunlukla bir aşk romanı olarak değerlendirilmiş; romanın psikolojik boyutuna ve bunun arkasındaki kıskançlık duygusuna eğilinmemiştir. Romanda Ali Bey'in Mehpeyker ve Dilâşub ile yaşadığı çatışma ele alınmıştır. Romanda çatışmayı oluşturan asıl unsur ise kıskançlık duygusudur. Ali Bey-Mehpeyker-Dilâşub ve Abdullah Efendi'nin kıskançlıkla birlikte anıldığı romanda kıskanılanların ve kıskananın her birinin bir uçta yer aldığı kıskançlık üçgeni karşımıza çıkmaktadır. Bu üçgenin ucundaki kişiler romanda yer değiştirebilmektedir. Çalışmamızda Namık Kemal'in İntibah adlı eserindeki kıskançlık üçgenleri ve kıskançlığın roman karakterlerindeki görünümü ele alınacaktır.
Yeni Türk edebiyatı araştırmaları, 2018
Eşcinsellik, divan şiirinden beri Türk edebiyatında işlenmiş konulardan biri olmuştur. Bir dönem ... more Eşcinsellik, divan şiirinden beri Türk edebiyatında işlenmiş konulardan biri olmuştur. Bir dönem Mavi Hareketi olarak adlandırılan toplumcu şairler arasında yer alan Attilâ İlhan'ın şiirlerinde de eşcinselliğe yer verilmiştir. Çoğunlukla kadın eşcinselliğini şiirlerinde işleyen İlhan, eşcinselliği bireylerin cinsel tercihi yanında genellikle bireyler dışında gelişen hormonal bir durum olarak da ele alır. Attila İlhan'ın eserlerinde ele aldığı eşcinsellikte şairin Paris'te karşılaştığı eşcinsel kimlikli insanların etkisinden söz etmek mümkündür. Attilâ İlhan'ın şiirlerinde dikkatlere sunduğu eşcinsellik, cinselliğini erkek olarak yaşayan kadınlar, cinselliğini kadın olarak yaşayan erkekler ve cinselliğini hem kadın hem de erkek olarak yaşayan kadınlar şeklinde başlıklandırılabilir. Cinselliğini erkek olarak yaşayan kadınlar ve cinselliğini kadın olarak yaşayan erkekler başlıkları altında verilen şiirlerde eşcinsellik bir tercihten ziyade cinsel bir bunalımla kimliğini bulamama olarak karşımıza çıkar. Buradaki eşcinselliğin hormonal bir durum olduğunu söylemek mümkündür. Cinselliğini hem erkek hem kadın olarak yaşayan kadınlarda ise iki farklı durum sergilenir. Birincisi kadının cinselliğini hem erkek hem kadın olarak yaşamasının altında cinsel doyumsuzluk vardır. İkincisinde ise kadının cinsel kimliğine karar verememe ve cinsel çelişkiler yaşamasından kaynaklı bir durum söz konusu edilir.
Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2020
Toplumcu gerçekçi şairler, toplumda kadına yönelik geleneksel algıyı eleştirmişlerdir. Dünya görü... more Toplumcu gerçekçi şairler, toplumda kadına yönelik geleneksel algıyı eleştirmişlerdir. Dünya görüşleri ekseninde kadının toplumsal mücadeledeki önemini irdeleyen bu şairler kadını, çağdaşlaşma yolunun en önemli rol oynayıcısı olarak görmüşlerdir. Toplumcu gerçekçi şairlerin, kadına yönelik geleneksel algıda eleştirileri, kadının nesneleştirilmesi, cinsel bir objeye dönüştürülmesi, küçük yaşta evlendirilmesi, ev içi işlerle sınırlandırılması ve eve hapsedilmesi, feodal zihniyete mahkum edilmesi, namus cinayetlerine kurban edilmesi yönündedir. Bu eleştirilerde kadın, sinik ve çaresiz çizilirken geleneksel bakışın yanlışlığı da göz önüne serilir. Kadına yönelik geleneksel algıyı eleştiren şairler;
Uluslararasi Kibris Universitesi Fen-Edebiyat Fakultesi, 2020
Mizah, gülmeye dayalı bir anlatım tarzıdır. Mizah kimi zaman düşündürmek, eleştirmek hatta tedirg... more Mizah, gülmeye dayalı bir anlatım tarzıdır. Mizah kimi zaman düşündürmek, eleştirmek hatta tedirgin etmek gibi görevler de üstlenir. Halkı bilinçlendirmek ve egemen sınıfla alay ederek onu çürütmek amacı güden mizah “görevci ve yararcı gülmece” olarak adlandırılır. Bu gülmecenin temelinde eleştiri vardır. Eleştiriler gülmecenin boyutuyla çoğunlukla sisteme ve siyasi iktidarlara yöneliktir. Türk edebiyatında çoğunlukla şairliğiyle adından söz ettiren Hasan Hüseyin Korkmazgil (1927-1984), mizah öyküleri de kaleme almıştır. İlk şiirlerinde Serhan takma adını kullanan sanatçı, lise dönemlerinde politik ve felsefi kitaplara da merak salar. Bu dönem Marko Paşa gazetesini de okumaya başlayan sanatçı, ilk gülmece denemelerini de lise döneminde kaleme alıp okulun duvar gazetesinde yayımlar. Eserleri, politik duruşunun bir yansıması olan sanatçı, mizah öykülerinin yer aldığı eseri Made in Turkey (1970)’de siyasal eleştirileriyle öne çıkar. Made in Turkey’de yer verdiği siyasi eleştirilerinde ...
Journal of Turkish Studies, 2014
Kutlu, öykülerinde daha çok acılı, hüzünlü ve öfkeli kadınların sorunlarını dile getirir. Bu kadı... more Kutlu, öykülerinde daha çok acılı, hüzünlü ve öfkeli kadınların sorunlarını dile getirir. Bu kadınlar, ezilmiş, aşağılanmış, cinsel istismara uğramış, kaba zihniyetin ya da savaş döneminin kadınlarıdır. Bu kadınlar toplum içinde farklılıklarıyla dikkati çeker. Yazar düzen içinde aykırılıklarıyla ele aldığı bu kadınları her yönüyle işlevsel kıldığı mekânlar içinde ortaya koyar. * Bu makale Crosscheck sistemi tarafından taranmış ve bu sistem sonuçlarına göre orijinal bir makale olduğu tespit edilmiştir.
Edebî Eleştiri Dergisi
Beyânü'l Hak, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra yayın hayatına başlayan bir gazetedir. İslamî çiz... more Beyânü'l Hak, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra yayın hayatına başlayan bir gazetedir. İslamî çizgisiyle dikkatleri üzerine çeken gazete, Balkan Savaşlarının başlamasıyla yayın hayatına son vermiştir. 7 cilt ve 182 sayıdan oluşan Beyânü'l Hak, dinî, siyasi, sosyal, ekonomik, felsefi, edebî vs. birçok konuya değinmiştir. Döneminin güncel olaylarına da tepkisiz kalamayan gazete, 29 Eylül 1911'de başlayan Trablusgarp Savaşı'na da önemli ölçüde yer vermiştir. Çalışmamızda Beyânü'l Hak gazetesinde Trablusgarp ile ilgili manzumeler ele alınacaktır. Bu manzumelerde, İtalya'nın Trablusgarp işgalinin İslam'a bir saldırı olarak değerlendirildiği okunmaktadır. İtalya'nın Müslüman halka yönelik işkencelerine de değinilen manzumelerde Müslüman halkın bu işgalden kurtulacağına olan inanç da işlenmiştir. İnancın, "alçak ve vahşi" olarak nitelendirilen İtalya ile baş etmekte yeterli olduğu fikri gazetede öne çıkmaktadır. Manzumelerde İtalya'nın, Trablusgarp'ta yaptığı kıyımlar eleştirilerek medeniliği de sorgulanmıştır. Asıl medeniyetin İslam'da olduğuna vurgu yapan manzumelerde İslam'a yapılan saldırı için cihat çağrısı da görülmektedir. Trablusgarp işgalinde Arapların İtalyanlara karşı verdiği mücadeledeki kahramanlıkları da manzumelerde ele alınmıştır.
Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2021
Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 2021
Memleketçi şairler arasında akla ilk gelen isimlerden biri Faruk Nafîz Çamlıbel'dir. İlk başlarda... more Memleketçi şairler arasında akla ilk gelen isimlerden biri Faruk Nafîz Çamlıbel'dir. İlk başlarda Servet-i Fünun ve Fecr-i Ati şiirinin etkileri görülen şairin şiir anlayışı, şairin Anadolu'ya yolculuğuyla değişmiş ve bundan sonra şair "memleketçi şairler" arasındaki yerini almıştır. Faruk Nafîz, 1922 yılında İleri gazetesinin Ankara temsilcisi olarak İstanbul'dan Ankara'ya gitmiş aynı yıl Kayseri'ye öğretmen olarak atanmasıyla Ulukışla yolundan Kayseri'ye yolculuk yapmıştır. Bu yolculuk ve yol, şairin "Han Duvarları" adlı şiirine yansımıştır. Şair, bu şiir ile asıl ününü kazanmıştır. Faruk Nafîz'in "yol ve yolculuk" şiiri diyebileceğimiz "Han Duvarları" dışında da birçok şiirinde yol ve yolculuk kavramlarına yer verdiği görülmektedir. Çalışmada Faruk Nafîz'in seçme şiirlerinin yer aldığı Han Duvarları Toplu Şiirler adlı eserinden hareketle şairin şiirleri yol ve yolculuk bağlamında ele alınmıştır. Şair şiirinde "yol ve yolculuk" kavramlarını hem maddi ve hem de manevi anlamda kullanmıştır. Şiirlerde yol ve yolculuk; gurbet, aşka meyil, sevgiliye kavuşma isteği, ölüm, milli ülkü, mücadele ve göç kavramlarının ifadesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışmadaki başlıklar da şiirlerde yol ve yolculuğun karşıladığı bu ifadeler doğrultusunda oluşturulmuştur. Şairin yaşanmışlıklarını da yansıttığını gördüğümüz şiirlerde yol ve yolculuk kavramlarının azımsanmayacak sayıda kullanıldığı da görülmektedir. Şiirlerde yol ve yolculuk ifadelerinin, "varma, ulaşma, bulma" amacı taşıdığı görülmektedir.
Beyânu’l-Hak, 7 cilt 182 sayi olarak 1908-1912 yillari arasinda yayimlanmis bir gazetedir. Mesrut... more Beyânu’l-Hak, 7 cilt 182 sayi olarak 1908-1912 yillari arasinda yayimlanmis bir gazetedir. Mesrutiyet doneminin Islamci gorusunu savunan bir yayin organi olmasi hasebiyle yazar kadrosu da genel itibariyla ulema sinifindandir. Bu donemdeki ulema, toplumdaki kulturel, siyasi, sosyal olaylar ile yakindan ilgilenmisler, gorus ve dusuncelerini acik bir sekilde dile getirmislerdir. Bu durum da Beyânu’l-Hak gazetesinin itibar gormesine ve genis cevrelerce duyulmasina sebep olmustur. Beyânu’l Hak, istibdat karsitligi ve terakki taraftarligiyla dikkatleri uzerine cekmistir. Islam’in terakkiye engel olmadigi gazete yazilarinda sik sik alti cizilmistir. Bu yonuyle de dikkatleri uzerine cekmistir. Balkan savasinin baslamasiyla yazin hayatina son verilen bu gazetenin icerigi dini, fenni, iktisadi bircok konuyu kapsamaktadir. Bu calismada, Beyânu’l Hak gazetesinin icerigi, yayin ilkesi ve politikalarinin gorulmesi amaciyla 26 sayidan olusan I. Cilt incelenmistir. Gazetede yer alan yazilarin ozetl...
The Journal of Academic Social Science Studies
Öz Rıfat Ilgaz, 1940 kuşağı şairlerindendir. Şiire küçük yaşta başlayan şair, ilk şiirlerinde bir... more Öz Rıfat Ilgaz, 1940 kuşağı şairlerindendir. Şiire küçük yaşta başlayan şair, ilk şiirlerinde bireysel konuları kaleme alır. 1939'dan sonra toplumcu şiire yönelen Ilgaz, ilk şiir kitabı Yarenlik'i 1943'te yayımlar. Şiirin yanında mizah öyküleriyle de adından çokça söz ettiren sanatçı her şeyden önce bir şair olarak edebiyatımızdaki yerini alır. Rıfat Ilgaz'ın şiir kitaplarından biri Soluk Soluğa, (1962) adını taşır. Şairin bu eserinde önceki şiir kitaplarından seçtiği şiirlerin yanında yeni şiirler de bulunur. Ilgaz'ın eserinde yer verdiği yeni şiirleri çoğunlukla bireysel duyguların dışa vurumu olarak karşımıza çıkar. Önceki eserlerinden seçtiği şiirlerinde ise günlük hayatın koşuşturmacası içinde yaşam mücadelesinde yer alan insanların sıkıntılarına yer verir. Hayatından izler de taşıyan şiirlerde, sanatoryumda iyileşmeyi bekleyen hastalar, çalışmak zorunda olan öğrenciler, meyhanede demlenenler, dar gelirli memurlar ve daha birçok sıradan insan yer alır. Şiirlerde, şairin ele aldığı bu insanların ortak noktası yoksulluklarıdır. Bu çalışmada Ilgaz'ın söz konusu edilen şiirlerinde öne çıkan yoksulluk teması ve bunun şair tarafından hangi görünümlerde, nasıl ele alındığı ortaya konulmaya çalışılacaktır. Şiirlerde yoksulluk; ölüm, çaresizlik, çalışma zorunluluğu ile ele alınır. Bazı şiirlerde ise yoksul insanların bir gün yoksulluklarının son bulacağı umuduyla yoksulluktan kurtulma hayalleri karşımıza çıkmaktadır. Rıfat Ilgaz, yoksulluktan dolayı büyük sıkıntılar çeken insanların halini göz önüne sererken, acı hallerine karamsarlıktan uzak sevecenlik ve umutla bakar.
Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2020
ÖZ Toplumcu gerçekçi şairler, toplumda kadına yönelik geleneksel algıyı eleştirmişlerdir. Dünya g... more ÖZ Toplumcu gerçekçi şairler, toplumda kadına yönelik geleneksel algıyı eleştirmişlerdir. Dünya görüşleri ekseninde kadının toplumsal mücadeledeki önemini irdeleyen bu şairler kadını, çağdaşlaşma yolunun en önemli rol oynayıcısı olarak görmüşlerdir. Toplumcu gerçekçi şairlerin, kadına yönelik geleneksel algıda eleştirileri, kadının nesneleştirilmesi, cinsel bir objeye dönüştürülmesi, küçük yaşta evlendirilmesi, ev içi işlerle sınırlandırılması ve eve hapsedilmesi, feodal zihniyete mahkum edilmesi, namus cinayetlerine kurban edilmesi yönündedir. Bu eleştirilerde kadın, sinik ve çaresiz çizilirken geleneksel bakışın yanlışlığı da göz önüne serilir. Kadına yönelik geleneksel algıyı eleştiren şairler; Rıfat Ilgaz, Gülten'dır. Bu şairlerin 1960-1980 yılları arasında yayımlanan şiir kitapları esas alınmış ve incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda toplumcu gerçekçi şairlerin kadını toplumun önemli yapı taşlarından biri olarak gördükleri bu nedenle geleneksel algıyı yıkma istekleri görülmektedir. Bunda benimsedikleri Marksist dünya görüşünün etkisi düşünülebilir. ABSTRACT Socialist realistic poets have criticized the traditional perception of women in society. These poets, who have scrutinized the importance of women in social struggle within the scope of their views of the world, have considered women playing the leading role on the way to modernization. The criticisms of socialist realistic poets about the traditional perception of women focus on objectification of women, their being transformed into sexual objects, being forced to marriage at a young age, confinement and imprisonment within domestic sphere, being subjected to feudal mentality and being victims of honor killings. In these criticisms, while the woman is drawn as a loser and helpless, the inaccuracy of the traditional view is revealed. Poets criticizing the traditional perception of women are Rıfat Ilgaz,. The poetry books of these poets published between 1960 and 1980 were taken as a basis and examined. As a result of this study, it is seen that socialist realist poets consider women as one of the important building blocks of society and therefore they want to demolish the traditional perception. The influence of the Marxist view they adopted on this desire can be considered.
Folklor Edebiyat, 2020
Humor is a way of narration based on smiling. Humor is sometimes used to have others think, to cr... more Humor is a way of narration based on smiling. Humor is sometimes used to have others think, to criticize them and even to make them bothered. Humor, which aims to make the public conscious and to tease and refute the dominant class, is called "functional and beneficial laugh". There is criticism at the base of this laughter. The criticism is mostly directed to the system and political power with the dimention of the laughter.
Hüseyin Korkmazzil (1927-1984), is mostly popular for his poetry in Turkish literature, also had written humor stories. In his early poems, he used the pseudonym Serhan and became interested in political and philosophical books during his high school years. During this time, he started to read marko pasha magazine, and he wrote his first laughter essays during his high school period and published them in the school's wall newspaper.
His work is a reflection of his political stance and his work "Made in Turkey" (1970) which features humor, becomes prominent with its political criticism.
He aims to raise public awareness with his political criticisms in "Made in Turkey". Korkmazgil's political criticisms in his work are directed at the immorality of politicians, the misconduct of the bureaucracy, the misperception of democracy, and the corruptions in the press.
The titles in our study are shaped in this direction.
Öz Cahit Irgat, 1940 Kuşağı toplumcu gerçekçi şairlerindendir. Yaşamını tiyatro sanatçılığıyla ka... more Öz Cahit Irgat, 1940 Kuşağı toplumcu gerçekçi şairlerindendir. Yaşamını tiyatro sanatçılığıyla kazanan şair, on bir yıl İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda aktör olarak ardından Küçük Sahne, Gen-Ar, Dormen'de ve başka tiyatrolarda da çalışır. Tiyatroda başarılı bir oyuncu olan Irgat, tiyatro yazıları da yazar ve çeşitli çeviriler yapar. Şiire Cahit Saffet adını kullanarak giren şair, toplumcu gerçekçi şiirleriyle dikkatleri üzerine çeker. İlk şiir kitabı Bu Şehrin Çocukları'nı 1945'te yayımlar. Daha önce çeşitli dergilerde yayımladığı şiirlerinden sadece bazılarını bu şiir kitabına alır. Bu eserini 1947'de Rüzgârlarım Konuşuyor, 1952'de ise Ortalık adlı şiir kitapları takip eder. 1969'da ilk üç eseriyle birlikte yayımlanmamış şiirlerini Irgatın Türküsü adlı eserinde toplar. Toplumcu şiirin iyi şiir olduğunu düşünen Cahit Irgat'ın ilk şiirlerinde Orhan Veli şiirinin sesini duymak mümkündür. Sonraki şiirlerinde kendine has bir şiir ve söyleyiş yakalayan şair, şiirlerinde biçim olarak Amerikalı Walt Whitman'dan etkilendiğini söyler. Toplumdaki aksaklıklara karşı karamsar tavrıyla bilinen Cahit Irgat şiirlerinde savaş karşıtlığını da işlemiştir. Cahit Irgat, savaş karşıtlığını şehirlerin yıkımıyla, ölümlerle, ne için ve kimin için savaştığını bilmeyen askerler, esirler ve çocukların gözüyle ortaya koyar. Anahtar Kelimeler: Cahit Irgat, toplumcu gerçekçilik, savaş karşıtlığı. Abstract Cahit Irgat is a socialist and realist poet born in 1940s. The poet, who has earned his living from being a theatre artist, worked as an actor at İstanbul City Theater for one year and then at KüçükSahne, Gen-Ar, Dormen and at other theatres. Irgat, a successful artist in theatre, has also authored theatre scripts and did translation studies. The poet, who started his poetry life with the nick name of CahitSaffet, drew public attention thanks to his socialist poems. He published his first poem book titled Bu ŞehrinÇocuklarıin 1945. This book included only a few of his previous poems that he had published in various magazines. This book was followed by his other poem books like RüzgârlarımKonuşuyorin 1947andOrtalık in 1952. The poet gathered his unpublished poems together with his first three works in IrgatınTürküsüin 1969. One can see the tone of OrhanVeli's poem in initial poems of CahitIrgat, who thinks that socialist poem is good. In his later poems, the poet develops a style specific to him saying that Walt Whitman has had influence on his style in his poems. Cahit Irgat, very well known for his pessimistic attitude towards deficits in the society, treats subject of antiwar in his poems. CahitIrgat, looks at war with the eye all children, prisoner of war and soldiers who have no idea of what or who they fight for in the face of destroid cities and death.
ÖZET Hasan İzzettin Dinamo, Attila İlhan'ın " fedailer mangası " , Mehmet Kemal (Kurşunluoğlu)'in... more ÖZET Hasan İzzettin Dinamo, Attila İlhan'ın " fedailer mangası " , Mehmet Kemal (Kurşunluoğlu)'in ise " acılı kuşak " olarak adlandırdığı 1940 kuşağı şairlerinden biridir. Bu kuşağın direnç taşlarından biri olarak anılan Dinamo, dönemi içinde birçok sıkıntıya göğüs germek zorunda kalmış bir şairdir. Yazdığı toplumcu şiirlerinden ötürü cezaevinde yatmış ve sürgüne gönderilmiştir. Şair sürgün yıllarında büyük bir yalnızlık ve bunalım yaşamıştır. Bu bunalım ve yalnızlığın altında sürekli siyasi baskılar, para sıkıntısı, vefasız dostlar ve toplumun kendisine yargılı bakışları vardır. Şair bu yalnızlıkla dolu bunalımlı sürgünlüğünü Sürgün Şiirleri adlı eserinde ele almıştır. Şiirlerinin yaşantısının aynası olduğunu bildiğimiz Dinamo, bu sürgün yıllarında yalnızlıktan kurtuluşu doğaya sığınmakta bulmuştur. Sürgün şiirleri şairin doğa ile iç içeliğinin sergisidir. Toplumcu bir şair olarak kendisinden sonra gelen şairlere örnek teşkil eden Dinamo, sürgünlükte yalnızlığını yenmenin yollarını ararken bile kendisini bir tarafa bırakarak ülkesi ve ülkesinin yoksul halkı için endişelenmekten kendisini alamayan bir şairdir. Toplum içinde ötekileştirilmesine rağmen şair, umut-umutsuzluğunu, inancını, geleceğe dair düşlerini ve verdiği toplumsal mücadelesini yazmaktan vazgeçememiştir. Şiirlerinde özgürlük istemi, faşizm karşıtlığı, yoksulluk, özlem, yalnızlık, barış ve savaş karşıtlığını haykırmıştır. Bunu da sanat kaygısı gütmeksizin sade bir dille kaleme alan şair, halk şiirinin söyleyiş olanaklarından da faydalanmıştır. Dinamo, 1940'tan sonra kaleme aldığı eserlerini ancak 1960'tan sonra yayımlayabilmiştir. Bunda toplumcu şairlerin üzerindeki sürekli siyasi baskıların yanında şairin içinde bulunduğu maddi sıkıntılar da yatmaktadır. Roman türünde de eser veren şair, kendisini öncelikle bir şair olarak tanımlamış ve şairliğini ön planda tutmuştur.
Conference Presentations by Ayşe Ertuş
Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde toplumcu gerçekçilik Nâzım Hikmet Ran’ın açmış olduğu yolda ilerl... more Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde toplumcu gerçekçilik Nâzım Hikmet Ran’ın açmış olduğu yolda ilerler. Nâzım Hikmet’in ilk takipçileri Türk şiirinde “1940 Kuşağı” olarak adlandırılır. Bu kuşağın şairlerinden biri de Enver Gökçe’dir. Enver Gökçe’nin ilk şiiri 1943 yılında yayımlanır. Gökçe’nin 1943- 1948 yılları arasında çeşitli dergilerde yayımlanan şiirleri ancak 1973’te Dost Dost İlle Kavga adıyla kitaplaşır. Bu eserini 1977’de Panzerler Üstümüze Kalkar takip eder. Enver Gökçe, 38 yıllık sanat hayatında sadece iki eserle karşımıza çıkmasına rağmen toplumcu bir şair olarak sarsılmaz bir tahta oturmuştur. Onun şiirleri yaşamının bir aynası niteliğindedir.
Enver Gökçe’nin şiirlerinin temelinde halkın kendisi vardır. Şair, “ben” derken de “biz”i kastederek bireyselliği tamamen reddeder. Böylelikle halktan kopuk bir şiir düşünemez. Gökçe şiirlerinde halkın yoksulluğunu, barış özlemini, savaş karşıtlığını, faşizm ve emperyalizme olan nefretini ele alır. Şiirlerde halkın içinde bulunduğu olumsuzluklar şairin Marksist dünya görüşüyle bir başkaldırıya dönüşür. Toplumcu bir şair olarak Gökçe’nin şiirlerindeki bu başkaldırı çeşitlilik gösterir. Şairin başkaldırısı halkın yoksulluğuna ve ezilmişliğine, toplumcu bir şair olarak terk edildiği kaderine, emperyalizm ve faşizme karşıdır. Gökçe, bütün toplumcu gerçekçi şairler gibi güzel günler görmeyi hayal etmektedir. Onun hayal ettiği güzel günler ancak faşizm ve emperyalizmin son bulduğu ve işçi - emekçi sınıfı egemenliğinin esas alındığı sosyalist bir düzenle var olacaktır. Bu bilinçle şair var olan olumsuzluklara karşı başkaldırı şiirleri kaleme alır.
Anahtar Kelimeler: Toplumcu gerçekçilik, 1940 Kuşağı, Enver Gökçe, Başkaldırı
THE REBELLION IN ENVER GÖKÇE’S POETRY
Abstract
The socialist realism in Turkish poetry during the Republican era has advanced in the way that socialist realism Nazim Hikmet Ran opened. Nazim Hikmet's first followers in Turkish poetry are called as "1940 Generation". One of the poets of this generation is Enver Gökçe. His first poem was published in 1943. Gökçe’s poems published in various journals between 1943 and 1948 were compiled in a book only in 1973 under the name of “Dost Dost İlle Kavga (Friend Friend Only Fight)” . This was followed by “Panzerler Üstümüze Kalkar ( Panzers Go Over Us)” in 1977. Although the poet appears with only two works in his 38-year artistic life, they have seated him on an unshakeable throne as a socialist poet. His poems are just like a mirror of his life.
On the basis of Enver Gökçe’s poetry are people themselves. When saying “I”, the poet refers to “we”, rejecting individuality completely. Thus, he cannot think of poetry broken off the society. In his poetry, Gökçe deals with the poverty of the society, their yearning for peace, opposition to wars and hatred towards fascism and imperialism. The negativity, which the society is in, turns into a rebellion along with the Marxist world view of the poet. This rebellion seen in the poetry of Gökçe as a socialist poet has the quality of showing diversity. The poet’s rebellion is against the poverty and oppression of the society, the fate into which he was left as a socialist poet, imperialism and fascism. Gökçe, as well, dreams of seeing good days as all other socialist realist poets do. The good days he dreams of will only exist in a socialist system in which fascism and imperialism will come to an end and the sovereignty of workers-working class will be based on. The poet, with this understanding, writes his poems of rebellion against the negativity that exists.
Uploads
Thesis Chapters by Ayşe Ertuş
Social realism has become a prominent tendency through Nâzım Hikmet in Turkish literature. The first followers of Nâzım Hikmet were called “Generation of 1940”. Although the realist poetry came to a halt for some time as a result of the effects of his poems “Garip (Weird)” and then “Ġkinci Yeni (The Second New) ”, it survived again in the 1960s and 70s. Thus, socialist realist poetry existed from 1940s to 1980 intermittently even if it was exposed to some intervals. Socialist political poetry was directly affected from economic, cultural and social events experienced in Turkey. Therefore, it is possible to find the reflection of actuality in lots of poems.
Repression and exploitation of the society, opposition to imperialism and fascism, aspiration of peace and freedom have been the subjects of socialist realist poetry. Woman also has obtained a remarkable position in poetry related to these themes or independently. In the socialist realist poetry between 1960 and1980, woman was imagined as a harbour to be sheltered. This harbour, in the poems of socialist realists who lean towards Marxist understanding, sometimes appears to be a mother, a lover or sometimes a comrade in a political struggle. The reason why woman is seen a harbour to which man shelters lies in negative situations created by the political power
390
that put pressure on the poets who could not stay away from politicization. Women in poetry has mostly been mentioned along with love, sexuality and political struggle. Women, in addition, has been dealt with the traditional perception towards her and this has mostly been critical. In poetry, woman has also been referred as a mother and worker; moreover, she was put before us in wars, marriages and even in abortion. Besides, woman has also been mentioned as an imperialist power or even a slave in male-female inequality.
first part we gave a lot of attention on the development of Turk stories from the past to our
time and the life, the literary career and the works of Ayla Kutlu. In the second part we
mentioned about the themes, characters, setting, time, usage of languagge, the story teller’s
point of view and the techniques of story-telling in the stories of Ayla Kutlu.
We classified the themes in two groups as personal and social themes. Kutlu, usually
includes the war in social theme and she also includes the loneliness in personal theme. In
stories, usually the theme of war includes and the reason of it is the curiosity of Kutlu on
history and her desire to use the history as a fund on her works. Because of the Kutlu’s
general usage of the theme of war, it is unavoidable that the time in the stories is the time of
First World War.
Ayla Kutlu, in her stories takes in hand our cuntry’s people-especially women- with
their pains, fears, and submissions. When Kutlu takes these matters in hand she behaves in a
neutral manner, in this way she leaves her readers the comments of the character and event of
the stories.
In her stories, Kutlu chooses Iskenderun and its surroundings as a setting. The reason
of it is the cosmopolitan structure of Iskenderun and Iskenderun is the place where the author
grown up. Kutlu used Iskenderun and its surrounding as a setting and she brings this setting
with the connection of war as a time-setting relation.
Kutlu uses a simple language in her stories. In her stories, Kutlu includes the folk
conversation and sayings and she also includes slangs and cants so she makes her characters
alive in this way. Nevertheless, she supports her stories with mythological stories and in this
way she puts her stories in strong grounds.
Kutlu uses I singular teller and III singular teller in her stories. In some of her stories
she includes both tellers and in this way she adds the emotion of reality to her stories.
After the 1980’s I hope this study that we prepare on the successful storywriter Ayla
Kutlu will be useful.
Papers by Ayşe Ertuş
Hüseyin Korkmazzil (1927-1984), is mostly popular for his poetry in Turkish literature, also had written humor stories. In his early poems, he used the pseudonym Serhan and became interested in political and philosophical books during his high school years. During this time, he started to read marko pasha magazine, and he wrote his first laughter essays during his high school period and published them in the school's wall newspaper.
His work is a reflection of his political stance and his work "Made in Turkey" (1970) which features humor, becomes prominent with its political criticism.
He aims to raise public awareness with his political criticisms in "Made in Turkey". Korkmazgil's political criticisms in his work are directed at the immorality of politicians, the misconduct of the bureaucracy, the misperception of democracy, and the corruptions in the press.
The titles in our study are shaped in this direction.
Conference Presentations by Ayşe Ertuş
Enver Gökçe’nin şiirlerinin temelinde halkın kendisi vardır. Şair, “ben” derken de “biz”i kastederek bireyselliği tamamen reddeder. Böylelikle halktan kopuk bir şiir düşünemez. Gökçe şiirlerinde halkın yoksulluğunu, barış özlemini, savaş karşıtlığını, faşizm ve emperyalizme olan nefretini ele alır. Şiirlerde halkın içinde bulunduğu olumsuzluklar şairin Marksist dünya görüşüyle bir başkaldırıya dönüşür. Toplumcu bir şair olarak Gökçe’nin şiirlerindeki bu başkaldırı çeşitlilik gösterir. Şairin başkaldırısı halkın yoksulluğuna ve ezilmişliğine, toplumcu bir şair olarak terk edildiği kaderine, emperyalizm ve faşizme karşıdır. Gökçe, bütün toplumcu gerçekçi şairler gibi güzel günler görmeyi hayal etmektedir. Onun hayal ettiği güzel günler ancak faşizm ve emperyalizmin son bulduğu ve işçi - emekçi sınıfı egemenliğinin esas alındığı sosyalist bir düzenle var olacaktır. Bu bilinçle şair var olan olumsuzluklara karşı başkaldırı şiirleri kaleme alır.
Anahtar Kelimeler: Toplumcu gerçekçilik, 1940 Kuşağı, Enver Gökçe, Başkaldırı
THE REBELLION IN ENVER GÖKÇE’S POETRY
Abstract
The socialist realism in Turkish poetry during the Republican era has advanced in the way that socialist realism Nazim Hikmet Ran opened. Nazim Hikmet's first followers in Turkish poetry are called as "1940 Generation". One of the poets of this generation is Enver Gökçe. His first poem was published in 1943. Gökçe’s poems published in various journals between 1943 and 1948 were compiled in a book only in 1973 under the name of “Dost Dost İlle Kavga (Friend Friend Only Fight)” . This was followed by “Panzerler Üstümüze Kalkar ( Panzers Go Over Us)” in 1977. Although the poet appears with only two works in his 38-year artistic life, they have seated him on an unshakeable throne as a socialist poet. His poems are just like a mirror of his life.
On the basis of Enver Gökçe’s poetry are people themselves. When saying “I”, the poet refers to “we”, rejecting individuality completely. Thus, he cannot think of poetry broken off the society. In his poetry, Gökçe deals with the poverty of the society, their yearning for peace, opposition to wars and hatred towards fascism and imperialism. The negativity, which the society is in, turns into a rebellion along with the Marxist world view of the poet. This rebellion seen in the poetry of Gökçe as a socialist poet has the quality of showing diversity. The poet’s rebellion is against the poverty and oppression of the society, the fate into which he was left as a socialist poet, imperialism and fascism. Gökçe, as well, dreams of seeing good days as all other socialist realist poets do. The good days he dreams of will only exist in a socialist system in which fascism and imperialism will come to an end and the sovereignty of workers-working class will be based on. The poet, with this understanding, writes his poems of rebellion against the negativity that exists.
Social realism has become a prominent tendency through Nâzım Hikmet in Turkish literature. The first followers of Nâzım Hikmet were called “Generation of 1940”. Although the realist poetry came to a halt for some time as a result of the effects of his poems “Garip (Weird)” and then “Ġkinci Yeni (The Second New) ”, it survived again in the 1960s and 70s. Thus, socialist realist poetry existed from 1940s to 1980 intermittently even if it was exposed to some intervals. Socialist political poetry was directly affected from economic, cultural and social events experienced in Turkey. Therefore, it is possible to find the reflection of actuality in lots of poems.
Repression and exploitation of the society, opposition to imperialism and fascism, aspiration of peace and freedom have been the subjects of socialist realist poetry. Woman also has obtained a remarkable position in poetry related to these themes or independently. In the socialist realist poetry between 1960 and1980, woman was imagined as a harbour to be sheltered. This harbour, in the poems of socialist realists who lean towards Marxist understanding, sometimes appears to be a mother, a lover or sometimes a comrade in a political struggle. The reason why woman is seen a harbour to which man shelters lies in negative situations created by the political power
390
that put pressure on the poets who could not stay away from politicization. Women in poetry has mostly been mentioned along with love, sexuality and political struggle. Women, in addition, has been dealt with the traditional perception towards her and this has mostly been critical. In poetry, woman has also been referred as a mother and worker; moreover, she was put before us in wars, marriages and even in abortion. Besides, woman has also been mentioned as an imperialist power or even a slave in male-female inequality.
first part we gave a lot of attention on the development of Turk stories from the past to our
time and the life, the literary career and the works of Ayla Kutlu. In the second part we
mentioned about the themes, characters, setting, time, usage of languagge, the story teller’s
point of view and the techniques of story-telling in the stories of Ayla Kutlu.
We classified the themes in two groups as personal and social themes. Kutlu, usually
includes the war in social theme and she also includes the loneliness in personal theme. In
stories, usually the theme of war includes and the reason of it is the curiosity of Kutlu on
history and her desire to use the history as a fund on her works. Because of the Kutlu’s
general usage of the theme of war, it is unavoidable that the time in the stories is the time of
First World War.
Ayla Kutlu, in her stories takes in hand our cuntry’s people-especially women- with
their pains, fears, and submissions. When Kutlu takes these matters in hand she behaves in a
neutral manner, in this way she leaves her readers the comments of the character and event of
the stories.
In her stories, Kutlu chooses Iskenderun and its surroundings as a setting. The reason
of it is the cosmopolitan structure of Iskenderun and Iskenderun is the place where the author
grown up. Kutlu used Iskenderun and its surrounding as a setting and she brings this setting
with the connection of war as a time-setting relation.
Kutlu uses a simple language in her stories. In her stories, Kutlu includes the folk
conversation and sayings and she also includes slangs and cants so she makes her characters
alive in this way. Nevertheless, she supports her stories with mythological stories and in this
way she puts her stories in strong grounds.
Kutlu uses I singular teller and III singular teller in her stories. In some of her stories
she includes both tellers and in this way she adds the emotion of reality to her stories.
After the 1980’s I hope this study that we prepare on the successful storywriter Ayla
Kutlu will be useful.
Hüseyin Korkmazzil (1927-1984), is mostly popular for his poetry in Turkish literature, also had written humor stories. In his early poems, he used the pseudonym Serhan and became interested in political and philosophical books during his high school years. During this time, he started to read marko pasha magazine, and he wrote his first laughter essays during his high school period and published them in the school's wall newspaper.
His work is a reflection of his political stance and his work "Made in Turkey" (1970) which features humor, becomes prominent with its political criticism.
He aims to raise public awareness with his political criticisms in "Made in Turkey". Korkmazgil's political criticisms in his work are directed at the immorality of politicians, the misconduct of the bureaucracy, the misperception of democracy, and the corruptions in the press.
The titles in our study are shaped in this direction.
Enver Gökçe’nin şiirlerinin temelinde halkın kendisi vardır. Şair, “ben” derken de “biz”i kastederek bireyselliği tamamen reddeder. Böylelikle halktan kopuk bir şiir düşünemez. Gökçe şiirlerinde halkın yoksulluğunu, barış özlemini, savaş karşıtlığını, faşizm ve emperyalizme olan nefretini ele alır. Şiirlerde halkın içinde bulunduğu olumsuzluklar şairin Marksist dünya görüşüyle bir başkaldırıya dönüşür. Toplumcu bir şair olarak Gökçe’nin şiirlerindeki bu başkaldırı çeşitlilik gösterir. Şairin başkaldırısı halkın yoksulluğuna ve ezilmişliğine, toplumcu bir şair olarak terk edildiği kaderine, emperyalizm ve faşizme karşıdır. Gökçe, bütün toplumcu gerçekçi şairler gibi güzel günler görmeyi hayal etmektedir. Onun hayal ettiği güzel günler ancak faşizm ve emperyalizmin son bulduğu ve işçi - emekçi sınıfı egemenliğinin esas alındığı sosyalist bir düzenle var olacaktır. Bu bilinçle şair var olan olumsuzluklara karşı başkaldırı şiirleri kaleme alır.
Anahtar Kelimeler: Toplumcu gerçekçilik, 1940 Kuşağı, Enver Gökçe, Başkaldırı
THE REBELLION IN ENVER GÖKÇE’S POETRY
Abstract
The socialist realism in Turkish poetry during the Republican era has advanced in the way that socialist realism Nazim Hikmet Ran opened. Nazim Hikmet's first followers in Turkish poetry are called as "1940 Generation". One of the poets of this generation is Enver Gökçe. His first poem was published in 1943. Gökçe’s poems published in various journals between 1943 and 1948 were compiled in a book only in 1973 under the name of “Dost Dost İlle Kavga (Friend Friend Only Fight)” . This was followed by “Panzerler Üstümüze Kalkar ( Panzers Go Over Us)” in 1977. Although the poet appears with only two works in his 38-year artistic life, they have seated him on an unshakeable throne as a socialist poet. His poems are just like a mirror of his life.
On the basis of Enver Gökçe’s poetry are people themselves. When saying “I”, the poet refers to “we”, rejecting individuality completely. Thus, he cannot think of poetry broken off the society. In his poetry, Gökçe deals with the poverty of the society, their yearning for peace, opposition to wars and hatred towards fascism and imperialism. The negativity, which the society is in, turns into a rebellion along with the Marxist world view of the poet. This rebellion seen in the poetry of Gökçe as a socialist poet has the quality of showing diversity. The poet’s rebellion is against the poverty and oppression of the society, the fate into which he was left as a socialist poet, imperialism and fascism. Gökçe, as well, dreams of seeing good days as all other socialist realist poets do. The good days he dreams of will only exist in a socialist system in which fascism and imperialism will come to an end and the sovereignty of workers-working class will be based on. The poet, with this understanding, writes his poems of rebellion against the negativity that exists.