Nikos Mavrelos
Nikolaos (Nikos) Mavrelos is a Professor of Modern Greek Literature at the Department of Greek Philology, Democritus University of Thrace, Greece, since 2005, teaching both at the Undergraduate and the Postgraduate Programs of Studies. He has also taught at the University of Cyprus (till 2002) and Universita degli Studi di Bari, Italy (2003-4). His research areas are: Modern Greek and Comparative Literature, Theories of Literary Genres, Aesthetics, Cultural Theory, Theory of Ideas, Intertextual Theories, Prose Fiction Theories, Theories of Modernity (17th – 19th cent.) and Philosophy. He speaks English (fluent both spoken and written), Spanish (very good for written and fluent for spoken language), French (very good for spoken and good for written language), Italian (good for both written and spoken) and Latin (good level of reading with dictionary).He has given lectures in European and U.S.A. Universities (Granada, Sorbonne, Hamburg, Istanbul, Montpellier, Moscow Lomonosov, Columbia, New Haven [Connecticut] State University) either in the frame of Erasmus Teaching Mobility or as an invited guest and has supervised two M.A. dissertations and has been member of committees for two Ph.D. Thesis all at the Universidad de Granada (Spain). He has supervised many M.A. thesis at his Department and currently supervises 5 Ph. D. Thesis and a Post Doctoral Research. He has published numerous articles in Reviews, Acts of Conferences and Dedicatory Volumes. His latest monograph in Greek is Η “επαρχία της ανυπάρκτου”: Είδη, διακείμενα, γλώσσα και νεοτερική ιδεολογία στην Αληθή Ιστορία (“Ανώνυμος του 1789”) [=The “nonexistent county”: Genres, intertexts, language and modernity ideology in True Story (“Anonymous of 1789”)], Sokolis, Athens 2016. His latest monograph in English is: Roidis’ tangible images and Baudelaire’s paintings of modern life. Aspects of Modernity in Emmanouíl Roidis’ works, Lambert Academic Publishing, 2018.
less
Related Authors
InterestsView All (12)
Uploads
Books by Nikos Mavrelos
Constantine Rodocanacis’ work Ἀνθογνωμία διὰ στίχων Ρυθμικῶν (1721) was published with an introductory letter in Latin by Jacobus de Richebourcq and an introductory note in Greek by the writer. The poems are written in an archaic form of Greek, using accentuated meter and rhyme. The introductory letter edited in this volume (along with the writer’s short note) is seemingly an essay on comparative metrics, concerning the transition from prosody of the Ancient Greek to the Modern Greek accentuated meter. Nevertheless, when we read it carefully we can see through the lines an essay on the cultural status of his contemporary Greeks, as a general view and opinion on their proximity to the Orient and their distance from the occidental world of his days. Lamenting the loss of prosody, Richebourcq refuses to accept that similar changes in metric forms happened in occidental peoples. He sees no western influence on Greek poetry, stressing that the main influence was from the Arabs (apart from Turks). It is clear that, what annoys him most, is the coexistence of an archaic form of language in poems written with rhyme and accentuated (popular) meter. Given the fact that the writer’s note in Greek can shed light on the arguments presented by Richebourcq, it was necessary to be edited and translated after the introduction by the Dutch lawyer. These two texts are equally important both for the metric identity of the Modern Greek poetry and for the cultural identity of the 17th century Greeks.
Book Series by The Modern Greek and Comparative Philology Laboratory: “Studies and Texts of Greek Enlightenment”, no 1
ΙSBN: 978-618-85138-3-9
Λογοτεχνία
1. «Η έμπνευση και ο ερμηνευτικός “μίτος”»
2. «ΑΙΜΟΣ: Ανθολογία Βαλκανικής Ποίησης»
3. «Ο ποιητής Βιζυηνός από τις ρομαντικές καταβολές
ως την αυγή του νεοτερισμού»
4. «Οι εαυτού μετανάστες»
5. «Γραμματολογικά και άλλα προβλήματα»
6. «Αναλογίες με τα καθ’ ημάς»
7. «Ο πειρασμός του ζωγράφου και η άγνωστος Ελλάς»
8. «Η Βαρκελώνη ανάμεσα στην ιστορία και τον λογοτεχνικό μύθο»
9. «Η οδός του Ιουδαϊσμού»
10. «Η γυναικεία οπτική. Από την καθημερινότητα στην Ιστορία»
11. «Η γραφή ως μαγειρική»
12. «Η περούκα της Σοφίας Νέρη»
13. «Η “μεταφυσική λέπρα” και οι άψυχες ζωγραφιές»
14. «Από την ατομική στη συλλογική φαντασίωση:
η μυθοποίηση της αυτοβιογραφίας και της ιστορίας»
15. «Ένα διαδικτυακό μυθιστόρημα»
16. «Η παρωδιακή μεταμυθοπλασία ως διαλογικό μυθιστόρημα»
17. «Ο λιμοκοντόρος και ο Ανατολίτης. Η ταυτότητα και η διαφορά,
σε ένα διχασμένο υποκείμενο με δύο προσωπεία»
18. «Από τις “φυλακές” του Πιρανέζι στη “βιβλιοθήκη” του Μπόρχες.
Tο λαβυρινθώδες απείκασμα του μυαλού και η ανυπαρξία του χρόνου
στον εκφερόμενο λόγο»
19. «Οι κατοικημένες λέξεις και η ιστορία τους:
πολιτικές και αισθητικές προεκτάσεις του αφηγηματικού λόγου»
20. «Λαβύρινθοι μυθοπλασιών ή Τα βιβλία στη Μάχη»
Μελέτες
1. «Το δώρον της αληθοφάνειας»
2. «Η πόλη και η λογοτεχνία της»
3. «Έλληνες μετανάστες στην Αμερική»
4. «Μία φιλολογική ανθοδέσμη»
5. «Ένας κριτικός της λογοτεχνίας»
6. «Από την πλευρά του έλληνα φιλολόγου»
7. «Το τερατώδες είδωλο του θεοπρόβλητου βασιλιά»
8. «“Βλάσφημα παραμύθια” και “Ζαμπελοπαπαρρηγοπούλειος σχολή”»
9. «Το “σβήσιμο της προσωπικότητας” του ρομαντικού υποκειμένου»
10. «Οι δύο κλώνοι: Ο κανόνας και η εξαίρεση
στην εξέλιξη της ελλαδικής ποίησης»
11. «Ένας Κύπριος λογοτέχνης»
12. «Από τα κείμενα στη θεατρική πράξη»
13. «Τα όρια της (παρα)λογοτεχνικής γραφής»
14. «Ιστορία των μύθων»
15. «Η φιλοσοφία ως αφήγηση του παρόντος»
16. «Περί καπνού και νικοτίνης»
Η ανθρώπινη ψυχολογία, στην αυγή του Διαφωτισμού
17. «Η ελληνική ως προς την ξένη λογοτεχνία»
18. «Στην περίοδο του Διαφωτισμού.
Ο νεοελληνικός αφηγηματικός πεζός λόγος»
19. «Η “φιλολογική έρις”»
20. «Με το βλέμμα στα Βαλκάνια»
Η διαμόρφωση της Βουλγαρικής εθνικής ταυτότητας
και ο ρόλος του Ελληνισμού.
Η ελληνική παρουσία στη Ρουμανία τον 19ο αιώνα
21. «Ρωσικό θέατρο και ελληνική σκηνή»
22. «Λόγος και Θεωρία»
23. «Η επάνοδος της θρησκείας και του Χρ. Παμπλέκη»
24. «Ιστορία της νεοελληνικής γυναικείας “γραφής” ως το 1880»
25. «Η εικόνα του Βιζυηνού και του έργου του σε δύο ανθολογίες:
παραγωγή και πρόσληψη»
26. «Η “ελληνικότητα” πριν τον εθνικισμό»
«Νεοελληνικότητα και νεοτερικότητα»
27. «“Ζωγραφία λαλούσα” και “ποίηση σιωπώσα”»
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Skype for Business την Πέμπτη 27 Μαΐου στις 19:00 στον σύνδεσμο: https://meet.lync.com/duth/nmavrelo/TA1TJFJV
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου
Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
Διατίθεται δωρεάν σε ηλεκτρονική΄μορφή
Η παρούσα διατριβή αποτελεί μια προσπάθεια παρουσίασης της λογοτεχνικής θεωρίας του κριτικού Νικόλαου Επισκοπόπουλου, όπως διατυπώνεται στα άρθρα κριτικής που γράφει την εποχή που ζει στην Αθήνα και εργάζεται σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά, δηλαδή από το 1893 ως και το 1905. Τα έντυπα αυτά είναι οι εφημερίδες Άστυ, Νέον Άστυ και Εστία, και τα περιοδικά Ημερολόγιον Κ. Σκόκου, Η Τέχνη και Παναθήναια.
Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται οι απόψεις του για το λογοτεχνικό φαινόμενο καθαυτό, δηλαδή τα όρια της λογοτεχνίας και οι σχέσεις της με τα άλλα είδη λόγου, οι γενικότερες κατηγορίες και οι συγκεκριμένες ειδολογικές τους πραγματώσεις.
Στο δεύτερο μέρος δίνεται η σφαιρική άποψη που είχε για την εξέταση του λογοτεχνικού φαινομένου, δηλαδή η ένταξή του στα γενικότερα πνευματικά συμφραζόμενα και η επίδραση των εξωλογοτεχνικών παραγόντων σε αυτό. Η κατάληξη του δεύτερου μέρους είναι η αναφορά στην συγκριτολογική προοπτική του Επισκοπόπουλου, για την οποία είναι απαραίτητη η προηγηθείσα προσέγγιση και στο λογοτεχνικό φαινόμενο καθαυτό (μέρος Ι) και στους εξωλογοτεχνικούς παράγοντες (κεφ. 1-5 του μέρους ΙΙ).
SUMMARY
This work is the outcome of an effort to present the formation of N. Episkopopoulos’ theoretical view on the literary phenomenon. Nikolaos Episkopopoulos is a literary critic who lives in Athens and works as a literary critic for newspapers and reviews at the turn of the 19th century and the beginning of the 20th (1893-1905). The newspapers in which important literary criticism articles were published are Άστυ, Νέον Άστυ and Εστία, and the reviews Ημερολόγιον Κ. Σκόκου, Η Τέχνη and Παναθήναια.
The first part of the dissertation is a presentation of his views on literature itself, meaning the limits and the horizon of literature in comparison and contrast to that of the other speech genres and modes, its wide generical categories, its modes, its historical genres and their interaction.
The second part consists of the effort to highlight on the wide range of his theoretical view that could encompass and present the whole circle of the relations between literature and the World (writer, readers and all the non-literary factors that influence literature). The last chapter of this part is the presentation the comparative perspective of his criticism, a perspective attained only after the whole of his views (on literary and non-literary factors) is presented, for no comparative literary criticism can be achieved without a wide scope of the multiplicity of the literary phenomenon.
Ε. Κουτριάνου, «‘‘Εσπούδαζον κατά τον χρόνον εκείνον εν Γοττίγγη...’’: Ζητήματα ποιητικής στο έργο του Γ. Βιζυηνού και το χειρόγραφο ‘‘Λυρικά’’»
Γ. Μπλάνας, «Σχετικά με τη θέση του Γεωργίου Βιζυηνού σε μια μελλοντική ιστορία της ποιητικής μας τέχνης»
Λ. Βαρελάς, «Αναψηλαφώντας τα χειρόγραφα κατάλοιπα του Γ. Μ. Βιζυηνού»
Δ. Δημηρούλης, «Ο Βιζυηνός και το υποκείμενο της γραφής»
Κ. Δασκαλά, «H νόσος ως λύτρωση στον Βιζυηνό»
Δ. Πολυχρονάκης, «Η αποκάλυψη της πραγματικότητας στα διηγήματα του Γεωργίου Βιζυηνού»
Γ. Πατερίδου, «Ταυτότητα και τόπος στο διήγημα Αι συνέπειαι της παλαιάς ιστορίας»
Στέλλα Σπ. Χελιδώνη, «Το διήγημα του Γ. Βιζυηνού Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως και το ζήτημα του ειδολογικού χαρακτήρα του»
Γ. Κεχαγιόγλου, «Μερικές διαπιστώσεις, σκέψεις και προτάσεις για μεταπολιτευτικές και σύγχρονες εκδόσεις έργων του Γ. Βιζυηνού»
Σ. Σταυρακοπούλου, «Επίγονοι του Βιζυηνού στη νεότερη μεταπολεμική πεζογραφία μας»
Μ. Δημάση, «Το έργο του Βιζυηνού στα βιβλία της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση»
Κ. Κυριακός, «Σκηνικές και κινηματογραφικές διασκευές των έργων του Γεωργίου Βιζυηνού»
Ιωάννα Παπαδοπούλου, «Οι καλόγεροι και η λατρεία του Διονύσου εν Θράκη: Ο Γ. Βιζυηνός, η "μαρτυρία" του για την επιβίωση ενός "αρχαίου δρώμενου" στη Θράκη και η σχέση του συγγραφέα με το αρχαίο δράμα»
Μ. Πασχάλης, «Ο λατινικός “βίος” (vita) του Γεωργίου Βιζυηνού: λογοτεχνικά πρότυπα και ιδεολογία»
Ελπίδα Ρίκου, «Με αφορμή τον Μοσκώβ-Σελήμ: Το έργο του Βιζυηνού από τη σκοπιά της σύγχρονης ανθρωπολογίας της τέχνης»
Ν. Μαυρέλος, «Ψυχολογικαί Μελέται επί του καλού του Γ. Βιζυηνού: Η “παιδιά” και η “φυσική τάσις προς μίμησιν” ως παράγοντες διαμόρφωσης της “καλολογικής διαθέσεως” και του έργου τέχνης»
Ο. Ταχοπούλου, «Στοιχεία καρναβαλικής κοσμοθεώρησης στα διηγήματα του Γ. Βιζυηνού»
Εκτός από τα κριτικά υπάρχουν και σημειώσεις τόσο για το ίδιο το κείμενο όσο και για τις γαλλικές "πηγές" του Επισκοπόπουλου, κατόπιν αποδελτίωσης τόσο του ημερήσιου (Le Temps και Le Figaro) όσο και του περιοδικού γαλλικού τύπου (Revue des deux mondes, Revue de Paris κλπ.). Στο ευρετήριο περιλαμβάνονται πολλά ονόματα Ελλήνων και Ξένων συγγραφέων, ηθοποιών, προσώπων από την πολιτική, το θέαμα, τη ζωγραφική κλπ.
Η παρουσίαση των ανθολογημένων έργων στην εισαγωγή δεν βασίζεται σε κάποια ξενόγλωσση έκδοση, εκτός από ελάχιστα σχόλια κάποιων εκδόσεων που χρησιμοποιήθηκαν και αναφέρονται στο τέλος της εισαγωγής. Κατά την παρουσίαση, η θεωρητική σκευή σε σχέση με τη σάτιρα έμεινε στο παρασκήνιο λόγω του χρηστικού χαρακτήρα της σειράς στην οποία εντάχθηκε η μετάφραση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιήθηκε η σχετική βιβλιογραφία.
Η κριτική προσέγγιση κάθε κειμένου ξεχωριστά και ο υπομνηματισμός των πολύ κρυπτικών σημείων τους είχε σκοπό να προσφέρει στον αναγνώστη μια όσο το δυνατό πιο καθαρή εικόνα ενός συγγραφέα, που είναι γνωστός για τα διηγήματα τρόμου και τα ποιήματά του, αλλά έχει και ένα διαφορετικό πρόσωπο, το οποίο τόσο πολύ γοήτευσε τον Εμμ. Ροΐδη. Απαραίτητη προϋπόθεση για την εισαγωγή ήταν και η συγκριτολογική προοπτική, δεδομένου ότι τα διακείμενα των διηγημάτων προέρχονται από αρκετές εθνικές λογοτεχνίες. Η συσχέτιση των έργων του Πόε με εκείνα του Ροΐδη (κριτικά και λογοτεχνικά) παρεισφρέει διακριτικά, αλλά σταθερά, τόσο στην εισαγωγή όσο και στις σημειώσεις, οι οποίες ακολουθούν τις μεταφράσεις.
Ο βασικός στόχος της σάτιρας του Πόε είναι ο κόσμος της λογιοσύνης, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Η ομάδα των Transcendentalists, και κυρίως η ηγέτιδά τους Margaret Fuller, είναι ο συνήθης κατηγορούμενος στο σατιρικό δικαστήριο του Πόε. Εκτός αυτών, όμως, τα βέλη του κατευθύνονται και προς τους εκδότες των περιοδικών που προσπαθούν να κατευθύνουν (ή μάλλον να ποδηγετήσουν) τη λογοτεχνική παραγωγή. Στρέφεται όμως και κατά της ημιμάθειας όχι μόνο των λογίων και επιστημόνων αλλά και των λογοτεχνών, οι οποίοι, ως «ιχθύες» κατά τη ροϊδική ορολογία περί του έργου του Πόε, πέφτουν θύματα της εξαπάτησης από επιτήδειους συγγραφείς που προβάλλονται είτε με τα πλούτη τους είτε με την εντυπωσιακή και επιμελημένα καλυμμένη συρραφή άλλων κειμένων.
Η παλίμψηστη μορφή των κειμένων του Πόε, η παραθεματική πρακτική του, το ύφος του, τα λογοπαίγνια και τα σχήματα λόγου που χρησιμοποιεί στα ανθολογημένα έργα του, μας θυμίζουν πολύ συχνά τον επιδέξιο στην «επιτέχνηση» του ύφους, Εμμ. Ροΐδη. Ακριβώς λόγω της διακειμενικής αυτής περιπέτειας στην οποία εμπλέκεται ο αναγνώστης, η ανίχνευση των πηγών του Πόε (ή των διακειμένων), κρυφών και φανερών, έκανε τον υπομνηματισμό των αφηγημάτων εξαιρετικά δύσκολο και συνάμα ενδιαφέροντα.
Τέλος, η ίδια η μετάφραση αποτέλεσε μια άκρως δελεαστική πρόκληση, εξαιτίας της γλωσσοπλαστικής διάθεσης, της ανάμειξης πολλών επιπέδων ύφους, γλωσσικών ιδιωμάτων ή άλλων γλωσσών εκτός από τα Αγγλικά και της σωρείας παραθεμάτων ή διακειμενικών αναφορών.
Summary:
Anthology of Poe’s satirical short stories translated in Modern Greek, with a foreword (pp. 9-81) and notes for the intertextual references (273- 332). The aforementioned annotation is basically not based on any existing edition of the texts, apart from very few of the references based on editions mentioned at the end of the foreword.
Constantine Rodocanacis’ work Ἀνθογνωμία διὰ στίχων Ρυθμικῶν (1721) was published with an introductory letter in Latin by Jacobus de Richebourcq and an introductory note in Greek by the writer. The poems are written in an archaic form of Greek, using accentuated meter and rhyme. The introductory letter edited in this volume (along with the writer’s short note) is seemingly an essay on comparative metrics, concerning the transition from prosody of the Ancient Greek to the Modern Greek accentuated meter. Nevertheless, when we read it carefully we can see through the lines an essay on the cultural status of his contemporary Greeks, as a general view and opinion on their proximity to the Orient and their distance from the occidental world of his days. Lamenting the loss of prosody, Richebourcq refuses to accept that similar changes in metric forms happened in occidental peoples. He sees no western influence on Greek poetry, stressing that the main influence was from the Arabs (apart from Turks). It is clear that, what annoys him most, is the coexistence of an archaic form of language in poems written with rhyme and accentuated (popular) meter. Given the fact that the writer’s note in Greek can shed light on the arguments presented by Richebourcq, it was necessary to be edited and translated after the introduction by the Dutch lawyer. These two texts are equally important both for the metric identity of the Modern Greek poetry and for the cultural identity of the 17th century Greeks.
Book Series by The Modern Greek and Comparative Philology Laboratory: “Studies and Texts of Greek Enlightenment”, no 1
ΙSBN: 978-618-85138-3-9
Λογοτεχνία
1. «Η έμπνευση και ο ερμηνευτικός “μίτος”»
2. «ΑΙΜΟΣ: Ανθολογία Βαλκανικής Ποίησης»
3. «Ο ποιητής Βιζυηνός από τις ρομαντικές καταβολές
ως την αυγή του νεοτερισμού»
4. «Οι εαυτού μετανάστες»
5. «Γραμματολογικά και άλλα προβλήματα»
6. «Αναλογίες με τα καθ’ ημάς»
7. «Ο πειρασμός του ζωγράφου και η άγνωστος Ελλάς»
8. «Η Βαρκελώνη ανάμεσα στην ιστορία και τον λογοτεχνικό μύθο»
9. «Η οδός του Ιουδαϊσμού»
10. «Η γυναικεία οπτική. Από την καθημερινότητα στην Ιστορία»
11. «Η γραφή ως μαγειρική»
12. «Η περούκα της Σοφίας Νέρη»
13. «Η “μεταφυσική λέπρα” και οι άψυχες ζωγραφιές»
14. «Από την ατομική στη συλλογική φαντασίωση:
η μυθοποίηση της αυτοβιογραφίας και της ιστορίας»
15. «Ένα διαδικτυακό μυθιστόρημα»
16. «Η παρωδιακή μεταμυθοπλασία ως διαλογικό μυθιστόρημα»
17. «Ο λιμοκοντόρος και ο Ανατολίτης. Η ταυτότητα και η διαφορά,
σε ένα διχασμένο υποκείμενο με δύο προσωπεία»
18. «Από τις “φυλακές” του Πιρανέζι στη “βιβλιοθήκη” του Μπόρχες.
Tο λαβυρινθώδες απείκασμα του μυαλού και η ανυπαρξία του χρόνου
στον εκφερόμενο λόγο»
19. «Οι κατοικημένες λέξεις και η ιστορία τους:
πολιτικές και αισθητικές προεκτάσεις του αφηγηματικού λόγου»
20. «Λαβύρινθοι μυθοπλασιών ή Τα βιβλία στη Μάχη»
Μελέτες
1. «Το δώρον της αληθοφάνειας»
2. «Η πόλη και η λογοτεχνία της»
3. «Έλληνες μετανάστες στην Αμερική»
4. «Μία φιλολογική ανθοδέσμη»
5. «Ένας κριτικός της λογοτεχνίας»
6. «Από την πλευρά του έλληνα φιλολόγου»
7. «Το τερατώδες είδωλο του θεοπρόβλητου βασιλιά»
8. «“Βλάσφημα παραμύθια” και “Ζαμπελοπαπαρρηγοπούλειος σχολή”»
9. «Το “σβήσιμο της προσωπικότητας” του ρομαντικού υποκειμένου»
10. «Οι δύο κλώνοι: Ο κανόνας και η εξαίρεση
στην εξέλιξη της ελλαδικής ποίησης»
11. «Ένας Κύπριος λογοτέχνης»
12. «Από τα κείμενα στη θεατρική πράξη»
13. «Τα όρια της (παρα)λογοτεχνικής γραφής»
14. «Ιστορία των μύθων»
15. «Η φιλοσοφία ως αφήγηση του παρόντος»
16. «Περί καπνού και νικοτίνης»
Η ανθρώπινη ψυχολογία, στην αυγή του Διαφωτισμού
17. «Η ελληνική ως προς την ξένη λογοτεχνία»
18. «Στην περίοδο του Διαφωτισμού.
Ο νεοελληνικός αφηγηματικός πεζός λόγος»
19. «Η “φιλολογική έρις”»
20. «Με το βλέμμα στα Βαλκάνια»
Η διαμόρφωση της Βουλγαρικής εθνικής ταυτότητας
και ο ρόλος του Ελληνισμού.
Η ελληνική παρουσία στη Ρουμανία τον 19ο αιώνα
21. «Ρωσικό θέατρο και ελληνική σκηνή»
22. «Λόγος και Θεωρία»
23. «Η επάνοδος της θρησκείας και του Χρ. Παμπλέκη»
24. «Ιστορία της νεοελληνικής γυναικείας “γραφής” ως το 1880»
25. «Η εικόνα του Βιζυηνού και του έργου του σε δύο ανθολογίες:
παραγωγή και πρόσληψη»
26. «Η “ελληνικότητα” πριν τον εθνικισμό»
«Νεοελληνικότητα και νεοτερικότητα»
27. «“Ζωγραφία λαλούσα” και “ποίηση σιωπώσα”»
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Skype for Business την Πέμπτη 27 Μαΐου στις 19:00 στον σύνδεσμο: https://meet.lync.com/duth/nmavrelo/TA1TJFJV
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου
Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
Διατίθεται δωρεάν σε ηλεκτρονική΄μορφή
Η παρούσα διατριβή αποτελεί μια προσπάθεια παρουσίασης της λογοτεχνικής θεωρίας του κριτικού Νικόλαου Επισκοπόπουλου, όπως διατυπώνεται στα άρθρα κριτικής που γράφει την εποχή που ζει στην Αθήνα και εργάζεται σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά, δηλαδή από το 1893 ως και το 1905. Τα έντυπα αυτά είναι οι εφημερίδες Άστυ, Νέον Άστυ και Εστία, και τα περιοδικά Ημερολόγιον Κ. Σκόκου, Η Τέχνη και Παναθήναια.
Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται οι απόψεις του για το λογοτεχνικό φαινόμενο καθαυτό, δηλαδή τα όρια της λογοτεχνίας και οι σχέσεις της με τα άλλα είδη λόγου, οι γενικότερες κατηγορίες και οι συγκεκριμένες ειδολογικές τους πραγματώσεις.
Στο δεύτερο μέρος δίνεται η σφαιρική άποψη που είχε για την εξέταση του λογοτεχνικού φαινομένου, δηλαδή η ένταξή του στα γενικότερα πνευματικά συμφραζόμενα και η επίδραση των εξωλογοτεχνικών παραγόντων σε αυτό. Η κατάληξη του δεύτερου μέρους είναι η αναφορά στην συγκριτολογική προοπτική του Επισκοπόπουλου, για την οποία είναι απαραίτητη η προηγηθείσα προσέγγιση και στο λογοτεχνικό φαινόμενο καθαυτό (μέρος Ι) και στους εξωλογοτεχνικούς παράγοντες (κεφ. 1-5 του μέρους ΙΙ).
SUMMARY
This work is the outcome of an effort to present the formation of N. Episkopopoulos’ theoretical view on the literary phenomenon. Nikolaos Episkopopoulos is a literary critic who lives in Athens and works as a literary critic for newspapers and reviews at the turn of the 19th century and the beginning of the 20th (1893-1905). The newspapers in which important literary criticism articles were published are Άστυ, Νέον Άστυ and Εστία, and the reviews Ημερολόγιον Κ. Σκόκου, Η Τέχνη and Παναθήναια.
The first part of the dissertation is a presentation of his views on literature itself, meaning the limits and the horizon of literature in comparison and contrast to that of the other speech genres and modes, its wide generical categories, its modes, its historical genres and their interaction.
The second part consists of the effort to highlight on the wide range of his theoretical view that could encompass and present the whole circle of the relations between literature and the World (writer, readers and all the non-literary factors that influence literature). The last chapter of this part is the presentation the comparative perspective of his criticism, a perspective attained only after the whole of his views (on literary and non-literary factors) is presented, for no comparative literary criticism can be achieved without a wide scope of the multiplicity of the literary phenomenon.
Ε. Κουτριάνου, «‘‘Εσπούδαζον κατά τον χρόνον εκείνον εν Γοττίγγη...’’: Ζητήματα ποιητικής στο έργο του Γ. Βιζυηνού και το χειρόγραφο ‘‘Λυρικά’’»
Γ. Μπλάνας, «Σχετικά με τη θέση του Γεωργίου Βιζυηνού σε μια μελλοντική ιστορία της ποιητικής μας τέχνης»
Λ. Βαρελάς, «Αναψηλαφώντας τα χειρόγραφα κατάλοιπα του Γ. Μ. Βιζυηνού»
Δ. Δημηρούλης, «Ο Βιζυηνός και το υποκείμενο της γραφής»
Κ. Δασκαλά, «H νόσος ως λύτρωση στον Βιζυηνό»
Δ. Πολυχρονάκης, «Η αποκάλυψη της πραγματικότητας στα διηγήματα του Γεωργίου Βιζυηνού»
Γ. Πατερίδου, «Ταυτότητα και τόπος στο διήγημα Αι συνέπειαι της παλαιάς ιστορίας»
Στέλλα Σπ. Χελιδώνη, «Το διήγημα του Γ. Βιζυηνού Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως και το ζήτημα του ειδολογικού χαρακτήρα του»
Γ. Κεχαγιόγλου, «Μερικές διαπιστώσεις, σκέψεις και προτάσεις για μεταπολιτευτικές και σύγχρονες εκδόσεις έργων του Γ. Βιζυηνού»
Σ. Σταυρακοπούλου, «Επίγονοι του Βιζυηνού στη νεότερη μεταπολεμική πεζογραφία μας»
Μ. Δημάση, «Το έργο του Βιζυηνού στα βιβλία της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση»
Κ. Κυριακός, «Σκηνικές και κινηματογραφικές διασκευές των έργων του Γεωργίου Βιζυηνού»
Ιωάννα Παπαδοπούλου, «Οι καλόγεροι και η λατρεία του Διονύσου εν Θράκη: Ο Γ. Βιζυηνός, η "μαρτυρία" του για την επιβίωση ενός "αρχαίου δρώμενου" στη Θράκη και η σχέση του συγγραφέα με το αρχαίο δράμα»
Μ. Πασχάλης, «Ο λατινικός “βίος” (vita) του Γεωργίου Βιζυηνού: λογοτεχνικά πρότυπα και ιδεολογία»
Ελπίδα Ρίκου, «Με αφορμή τον Μοσκώβ-Σελήμ: Το έργο του Βιζυηνού από τη σκοπιά της σύγχρονης ανθρωπολογίας της τέχνης»
Ν. Μαυρέλος, «Ψυχολογικαί Μελέται επί του καλού του Γ. Βιζυηνού: Η “παιδιά” και η “φυσική τάσις προς μίμησιν” ως παράγοντες διαμόρφωσης της “καλολογικής διαθέσεως” και του έργου τέχνης»
Ο. Ταχοπούλου, «Στοιχεία καρναβαλικής κοσμοθεώρησης στα διηγήματα του Γ. Βιζυηνού»
Εκτός από τα κριτικά υπάρχουν και σημειώσεις τόσο για το ίδιο το κείμενο όσο και για τις γαλλικές "πηγές" του Επισκοπόπουλου, κατόπιν αποδελτίωσης τόσο του ημερήσιου (Le Temps και Le Figaro) όσο και του περιοδικού γαλλικού τύπου (Revue des deux mondes, Revue de Paris κλπ.). Στο ευρετήριο περιλαμβάνονται πολλά ονόματα Ελλήνων και Ξένων συγγραφέων, ηθοποιών, προσώπων από την πολιτική, το θέαμα, τη ζωγραφική κλπ.
Η παρουσίαση των ανθολογημένων έργων στην εισαγωγή δεν βασίζεται σε κάποια ξενόγλωσση έκδοση, εκτός από ελάχιστα σχόλια κάποιων εκδόσεων που χρησιμοποιήθηκαν και αναφέρονται στο τέλος της εισαγωγής. Κατά την παρουσίαση, η θεωρητική σκευή σε σχέση με τη σάτιρα έμεινε στο παρασκήνιο λόγω του χρηστικού χαρακτήρα της σειράς στην οποία εντάχθηκε η μετάφραση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιήθηκε η σχετική βιβλιογραφία.
Η κριτική προσέγγιση κάθε κειμένου ξεχωριστά και ο υπομνηματισμός των πολύ κρυπτικών σημείων τους είχε σκοπό να προσφέρει στον αναγνώστη μια όσο το δυνατό πιο καθαρή εικόνα ενός συγγραφέα, που είναι γνωστός για τα διηγήματα τρόμου και τα ποιήματά του, αλλά έχει και ένα διαφορετικό πρόσωπο, το οποίο τόσο πολύ γοήτευσε τον Εμμ. Ροΐδη. Απαραίτητη προϋπόθεση για την εισαγωγή ήταν και η συγκριτολογική προοπτική, δεδομένου ότι τα διακείμενα των διηγημάτων προέρχονται από αρκετές εθνικές λογοτεχνίες. Η συσχέτιση των έργων του Πόε με εκείνα του Ροΐδη (κριτικά και λογοτεχνικά) παρεισφρέει διακριτικά, αλλά σταθερά, τόσο στην εισαγωγή όσο και στις σημειώσεις, οι οποίες ακολουθούν τις μεταφράσεις.
Ο βασικός στόχος της σάτιρας του Πόε είναι ο κόσμος της λογιοσύνης, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Η ομάδα των Transcendentalists, και κυρίως η ηγέτιδά τους Margaret Fuller, είναι ο συνήθης κατηγορούμενος στο σατιρικό δικαστήριο του Πόε. Εκτός αυτών, όμως, τα βέλη του κατευθύνονται και προς τους εκδότες των περιοδικών που προσπαθούν να κατευθύνουν (ή μάλλον να ποδηγετήσουν) τη λογοτεχνική παραγωγή. Στρέφεται όμως και κατά της ημιμάθειας όχι μόνο των λογίων και επιστημόνων αλλά και των λογοτεχνών, οι οποίοι, ως «ιχθύες» κατά τη ροϊδική ορολογία περί του έργου του Πόε, πέφτουν θύματα της εξαπάτησης από επιτήδειους συγγραφείς που προβάλλονται είτε με τα πλούτη τους είτε με την εντυπωσιακή και επιμελημένα καλυμμένη συρραφή άλλων κειμένων.
Η παλίμψηστη μορφή των κειμένων του Πόε, η παραθεματική πρακτική του, το ύφος του, τα λογοπαίγνια και τα σχήματα λόγου που χρησιμοποιεί στα ανθολογημένα έργα του, μας θυμίζουν πολύ συχνά τον επιδέξιο στην «επιτέχνηση» του ύφους, Εμμ. Ροΐδη. Ακριβώς λόγω της διακειμενικής αυτής περιπέτειας στην οποία εμπλέκεται ο αναγνώστης, η ανίχνευση των πηγών του Πόε (ή των διακειμένων), κρυφών και φανερών, έκανε τον υπομνηματισμό των αφηγημάτων εξαιρετικά δύσκολο και συνάμα ενδιαφέροντα.
Τέλος, η ίδια η μετάφραση αποτέλεσε μια άκρως δελεαστική πρόκληση, εξαιτίας της γλωσσοπλαστικής διάθεσης, της ανάμειξης πολλών επιπέδων ύφους, γλωσσικών ιδιωμάτων ή άλλων γλωσσών εκτός από τα Αγγλικά και της σωρείας παραθεμάτων ή διακειμενικών αναφορών.
Summary:
Anthology of Poe’s satirical short stories translated in Modern Greek, with a foreword (pp. 9-81) and notes for the intertextual references (273- 332). The aforementioned annotation is basically not based on any existing edition of the texts, apart from very few of the references based on editions mentioned at the end of the foreword.
Free download of the volume https://helit.duth.gr/wp-content/uploads/2024/11/%CE%A4%CF%8C%CE%BC%CE%BF%CF%82-%CE%A0%CF%81%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD-2%CE%BF-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%AD%CE%B4%CF%81%CE%B9%CE%BF.pdf
Resumen:
En el presente trabajo se intenta rastrear las ideas revolucionarias, políticas y literarias de Plotino Rhodakanaty en dos de sus obras: ¡Ida! … ¡qué bellos son tus ojos! (1877) y El juego de ajedrez (Parábola filosófico-social) (1878); respecto a la primera, se analiza la forma revolucionaria de un poema en prosa, y respecto a la segunda, la forma de parábola, con ritmo y lirismo, pero en contenido revolucionario.
their cultural heritage (Ancient and Byzantine) as far as religion, history and
civilization in general are concerned, according to Em. Roidis’ opinion in his early
writings, from his first published texts till the beginning of the 1870’s, when his
dispute with A. Vlachos started. The period from 1860 till 1872, when the texts
we will here discuss were published, corresponds to the period during which K.
Paparrigopoulos publishes his History of the Greek Nation, a fact that nourishes
Roidis’ mind as a stimulus for many comments on Greek identity and civilization.
Keeping in mind his great and only novel (Pope Joan), as well as his so called
‘historical studies’, such as «Καϊνίται», «Αι Μάγισσαι του Μεσαιώνος», «Ρωμαίοι
Δούλοι και Χριστιανισμός», we will try to present his view on the creation of the
Modern Greek identity during his days, a period which he names as the ‘spiritual
tumult era’, defining thus the status of the humanity as the era of modernity
(modernité, according to Ch. Baudelaire’s theory). Although Roidis’ ideas are also
present (or are analyzed in a more extensive way) in later texts (as e.g. «Ορέστης
και Πυλάδης»), we will here only present their early formation in the texts of the
aforementioned early period of his work.
Περίληψη
Στην παρούσα ανακοίνωση θα επιχειρηθεί η σύγκριση του μυθιστορηματικού κόσμου και η ταυτότητα του είδους σε δύο σημαντικά έργα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, τον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου και το Φιλοθέου Πάρεργα του Νικολάου Μαυροκορδάτου. Με σχεδόν έναν αιώνα διαφορά, το πρώτο είναι ένα έργο γραμμένο σε δημώδη (αλλά εκλεπτυσμένη) γλωσσική μορφή που, αν και ανανεώνει την παράδοση, αποτελεί ταυτόχρονα και συνέχειά της, με το στοιχείο της περιπέτειας και τον αόριστο χρόνο ή το «θαυμαστό» να έχουν σημαντικό ρόλο. Αντιθέτως, το δεύτερο, αν και γλωσσικά αρχαιοπρεπές, μας βάζει στο ρεαλιστικό εκ προθέσεως σύμπαν του μυθοπλαστικού κόσμου, με έμφαση στην απεικόνιση της Πόλης και της ψυχολογίας των ηρώων και με προσπάθεια ισορροπίας ανάμεσα στον δοκιμιακό σοβαρό λόγο και την αινιγματική πλοκή σε σχέση με τους ήρωές του. Η σύγκριση των δύο έργων θα μπορούσε να αναδείξει τη μεταβατική φάση που περνάει ο μυθοπλαστικός πεζός λόγος (η μυθιστορηματική γραφή συγκεκριμένα), η οποία θα συνεχιστεί καθ’ όλο τον 18ο αιώνα.
Περίληψη:
Εκτός από τη γνωστή του «διαμάχη» με τον Βλάχο που έχει αρκούντως σχολιαστεί, ο Ροΐδης υιοθετεί έναν γενικότερο επιθετικό τόνο σε πολλά κείμενά του. Ωστόσο, εκτός από τον Βλάχο, οι στόχοι του Ροΐδη, όπως ο ίδιος δηλώνει, είναι όλοι οι «κολυμβώντες εις τα νάματα της επιστήμης» και όχι οι «απλοί ιχθύες». Τον ενδιαφέρει να δοκιμάσει τον υποτιθέμενο επαρκή αναγνώστη, σατιρίζοντας τον επιστημονισμό της ιστορίας που τότε μεσουρανεί ως επιστήμη, ενώ επηρεάζει και την λογοτεχνία. Γιατί άραγε κάποιοι επιμένουν να θεωρούν την Πάπισσα ρομαντικό έργο ή ιστορικό μυθιστόρημα και όχι αναποδογύρισμά τους, ή γιατί η αγγλοσαξωνική παράδοση γνώρισε το κείμενο από μια μετάφραση, που σε κάποιες επανεκδόσεις φέρει μόνο το όνομα του Durell, και δεν περιλαμβάνει τις σημειώσεις του Ροΐδη και τα συνοδευτικά επιστολικά κείμενα; Όπως η Πάπισσα έχει ως υπότιτλο «μεσαιωνική μελέτη» κι όχι ιστορικό μυθιστόρημα ή ιστορική αφήγηση, αλλά εξ αρχής στοχεύει σε πολλαπλούς στόχους παιγνιωδώς κλείνοντας το μάτι, έτσι και οι άλλες «μελέτες» που γράφει μετά το μυθιστόρημα υιοθετούν έναν άκρως επιθετικό τόνο απέναντι σε όσους «δημιουργούν» την ιστορία ή απέναντι σε όσους νομίζουν ότι βρήκαν τη λύση για τον γρίφο του επιθετικού ροϊδικού «ύφους». Η σάτιρα διαπλέκεται με την παρωδία στοχεύοντας στην απάτη των δήθεν μορφωμένων, κυρίως πανεπιστημιακών, και οι επιστημονικοφανείς παραπομπές δεν είναι παρά μόνο η επιφάνεια για την αλίευση των «πηγών». Εν ολίγοις, κρύβουν την ουσία, που δεν είναι άλλη από την διαλογοποιημένη ενσωμάτωση των διακειμένων, τα οποία ο Ροΐδης χρησιμοποιεί δίχως να αντιγράφει, όπως η Histoire Comique des États et Empires du Soleil του Cyrano για το «Ορέστης και Πυλάδης», λήμματα από το λεξικό του Bayle για τους «Καϊνίτες» και τη «Χρυσηίδα», αλλά και γενικότερα ο μπαϋλικός τρόπος παρουσίασης ενός προσώπου ιστορικού ή αμφισβητούμενου, που χρησιμοποιεί ο Ροΐδης στην ίδια την Πάπισσα. Ο σατιρικής απόβλεψης τρόπος διάρθρωσης και οργάνωσης του (δια)λόγου γίνεται εργαλείο για να δοκιμαστεί ο αναγνώστης που νομίζει ότι είναι επαρκής, θυμίζοντας τηρουμένων των αναλογιών και παλαιότερους συγγραφείς όπως ο Κοραής.
Περίληψη:
Στην μελέτη επιχειρείται μια εκ του σύνεγγυς ανάγνωση των «Εις Όμηρον Προλεγομένων» (έκδ. Ιλιάδας) του Κοραή, ευρύτερα γνωστό κείμενο με τον τίτλο Ο Παπατρέχας. Γίνεται μια προσπάθεια ανίχνευσης του κοραϊκού οράματος για το Ελληνικό Κράτος σε επίπεδο πνευματικό, κοινωνικό-πολιτικό και ευρύτερα πολιτισμικό.
Summary: The paper is a close reading of Korais’ “Prolegomena to Homer” (Iliad edition), widely known under the title Ο Papatrechas. Through this reading we try to trace Korais’ vision for the new Greek State in many levels: scholarly, social-political and/or generally cultural.
Σειρά διαλέξεων για την εποχή του Πρώιμου Ελληνικού Διαφωτισμού και την Πρώιμη Νεοτερική Εποχή.
Σας καλούμε στην έκτη διάλεξη, που θα πραγματοποιήσει η Άννα Ταμπάκη (Ομότιμη Καθηγήτρια θεατρολογίας - ιστορίας του θεάτρου του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α.) με θέμα: «Η ανάδυση της νεωτερικότητας στον Πρώιμο Διαφωτισμό: “αναγνώσεις” και πνευματικές ενασχολήσεις στον κύκλο των Μαυροκορδάτων».
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας
Skype for Business την Πέμπτη 18 Μαρτίου στις 19:00 στον σύνδεσμο:
https://meet.lync.com/duth/nmavrelo/HXV7VN8U
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
For a version of it in Greek see http://www.eens.org/EENS_congresses/2014/mavrelos_nikos.pdf
Στο ένθετο "Αναγνώσεις", Κυριακάτικη Αυγή 31/3/2019
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΡΟΪΔΗ, Τρεις μεσαιωνικές μελέτες, μεταγραφή-σημειώσεις Δ. Φύσσας, εκδόσεις Πατάκη.
http://avgi-anagnoseis.blogspot.gr/2017/06/blog-post_23.html
Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης, 4 Σεπτεμβρίου στις 19:30
2. Η Φυλλάδα του Μεγαλέξαντρου: El libro popular que alimentό la tradiciόn Neohelenica. 6-7-2023
Σας καλούμε στην παρουσίαση του βιβλίου της Άννας Κατσιγιάννη, Αναπληρώτριας Καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Πατρών, Η σχεδία του λόγου. Μελέτες για την κινητικότητα των λογοτεχνικών έργων. Στην εκδήλωση θα μιλήσουν για το έργο οι: Ευριπίδης Γαραντούδης, Καθηγητής του Ε.Κ.Π.Α., ο Νίκος Μαυρέλος, Καθηγητής του Δ.Π.Θ. και η ίδια η Άννα Κατσιγιάννη. Την εκδήλωση θα προλογίσει και θα συντονίσει ο Κωστής Δανόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής του Δ.Π.Θ. και μέλος του Εργαστηρίου. Κατόπιν θα ακολουθήσει συζήτηση. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Microsoft Teams την Τετάρτη 14 Ιουνίου στις 17:30 στον σύνδεσμο: https://teams.microsoft.com/l/meetupjoin/19%3ameeting_YWYyZmFjNjMtOTI3NC00ODA0LTg3YzgtOTQyNzBkYTA3YW E2%40thread.v2/0?context=%7b%22Tid%22%3a%228035113d-c2cd-41bd-b069-0815370690c7%22%2c%22Oid%22%3a%229f6a86bf-9a89-435e-885d-70f2f1a56c8d%22%7d
του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας της Σχολής Κλασικών και Aνθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Τετάρτη, 3 Μαΐου 2023, ώρα 12:00, Κεντρικό Aμφιθέατρο, Πανεπιστημιούπολη, Κομοτηνή
Βολιβιανή Ακαδημία Γλώσσας, Πανεπιστήμιο Complutense, Εργαστήρι Έρευνας για τη Νεοελληνική και Συγκριτική Φιλολογία του Δ.Π.Θ.
Συμμετοχή και παρακολούθηση μέσω της πλατφόρμας Microsoft Teams στον σύνδεσμο: https://teams.microsoft.com/l/meetup-join/19%3ameeting_ODdhNzgxMDYtMWNmMC00MmY1LTkzZTUtMDZhMjkzZTNlNjhm%40thread.v2/0?context=%7b%22Tid%22%3a%228035113d-c2cd-41bd-b069-0815370690c7%22%2c%22Oid%22%3a%229f6a86bf-9a89-435e-885d-70f2f1a56c8d%22%7d
Ομιλητές: ΣΤΕΣΗ ΑΘΗΝΗ, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Παν. Πατρών
ΓΙΑΝΝΗΣ ΞΟΥΡΙΑΣ, Αναπληρωτής Καθηγητής, ΕΚΠΑ
ΝΙΚΟΣ ΜΑΥΡΕΛΟΣ, Επιμελητής του τόμου, Καθηγητής, ΔΠΘ
Συντονισμός: ΕΙΡΗΝΗ ΔΑΓΛΑ, Φιλόλογος
θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό
Σύνδεσμος: https:/ /us06web.zoom. us/j/89181772435
Σας καλούμε στην διάλεξη που θα πραγματοποιήσει ο Αλέξανδρος Κατσιγιάννης (Επίκουρος Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης) με θέμα: «Συνέχειες και αναβαθμοί της αυλικής γραμματείας στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες (1691-1741). Με αφορμή το "Περί οφφικίων του παλατίου Κωνσταντινουπόλεως" και το Θέατρον Πολιτικόν».
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Microsoft Teams την Πέμπτη 14 Απριλίου 2021 στις 19:00 στον σύνδεσμο: https://teams.microsoft.com/l/meetup-join/19%3ameeting_Zjg0MzUzMGItMzJlYy00ODQ2LTljOTAtYWVhNDA0YjdmYWQ1%40thread.v2/0?context=%7b%22Tid%22%3a%228035113d-c2cd-41bd-b069-0815370690c7%22%2c%22Oid%22%3a%229f6a86bf-9a89-435e-885d-70f2f1a56c8d%22%7d
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου
Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2021-2022 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
Σας καλούμε στην δέκατη διάλεξη που θα πραγματοποιήσει ο Μαρίνος Σαρηγιάννης (Ιστορικός και ερευνητής Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών/ΙΤΕ) με θέμα: «Διαφωτισμός, απομάγευση, νεωτερικότητα: η οθωμανική περίπτωση». Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Microsoft Teams την Τρίτη 7 Δεκεμβρίου 2021 στις 19:00 στον σύνδεσμο: https://teams.microsoft.com/l/meetupjoin/19%3ameeting_MDhlZDg1YWYtN2VkZi00OTlmLWIzOTgtZTUwZTM1MzhmNTEw%40thread.v 2/0?context=%7b%22Tid%22%3a%228035113d-c2cd-41bd-b069-0815370690c7%22%2c%22Oid%22%3a%229f6a86bf-9a89-435e-885d-70f2f1a56c8d%22%7d
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου
Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
Back in 2017 (Chios, August 25th till 27th) the Modern Greek and Comparative Literature Research Laboratory organized a Conference with the subject: «From Chios to Istanbul and Moldo-wallachia: The beginning of a dynasty. International Conference for the first two members of Mavrocordatos family: Alexander the Exaporit (1641-1709) and Nicholas, Prince of Moldo-wallachia (1680-1730)». The co-organizer was Koraes Library of Chios and Municipal Cultural Center “Homereion”. There was strong financial support both by the mayor of the Island and by the North Aegean Regional Administration. The 23 participants were from institutions in U.S.Α., Canada, Germany, Romania and, of course, Greece. The acts of this International Conference were recently published (Gutenberg publications 2021).
The idea for a second conference on Mavrocordatos’ family was born at the end of the first one in Chios. There were discussions between the speakers for this possibility and the enthusiasm made us think of it. It is very promising, within the frame of a fruitful cooperation of our Laboratory with the Department of Roman Languages and Literatures, Classical and Modern Greek Studies, School of Foreign Languages and Literatures, at the University of Bucharest and mainly with Prof. Tudor Dinu, the fact that they are co-organizers for this conference. It is a great pleasure and honor for the fact that the European Society of Modern Greek Studies is also co-organizer. As we all know, the role of the Society is of vital importance for the study of Modern Greek Culture, since it was founded. It is also our honor to have as a member of the Scientific Committee Dr. Vasilis Sabatakakis, President of the Society and professor at the University of Lund (Sweden). Of course, Koraes Library once again very gladly accepted to be a co-organizer, as a demonstration of the very fruitful cooperation with our Laboratory.
Given the fact that 2022 is the 200-year anniversary since the 1822 Massacre, which will not only stress this fact but it will be an overview of Chios Island history (cultural, literary, political, commercial etc.), the organizing committee, thought it was better to incorporate this conference within the frame of the events. It is important to mention here that the Regional Administration’s (Pantelis Bougdanos’) office, offered a financial support without which it would be difficult to hold this conference. Both the members of the Laboratory and the Organizing Committee would like to thank mr. Pantelis Bougdanos for his help.
Apart from publishing the acts of our conference, we have already discussed and very gladly accepted the proposition made by our co-organizer, prof. Tudor Dinu, to hold the 3rd conference in Bucharest, a city where this family lived and reigned, since both Nikolaos and Konstantinos Mavrocordatos were voevods.
The Director and the Members of the Modern Greek and Comparative Literature Research Laboratory, along with the Organizing Committee of the Conference would like to send to all of you their warmest wishes and greetings. Let us hope that this pandemic will soon end and we will be able to see each other under normal conditions.
Το 2017, συγκεκριμένα από τις 25 έως 27 Αυγούστου, διοργανώθηκε στη Χίο το Α΄ Διεθνές Συνέδριο «Από τη Χίο στην Πόλη και τη Μολδοβλαχία. Η αρχή μιας δυναστείας. Διεθνές Συνέδριο για τους πρώτους Μαυροκορδάτους: Αλέξανδρος ο Εξ Απορρήτων (1641-1709) και Νικόλαος, Ηγεμόνας Μολδοβλαχίας (1680-1730)». Το Εργαστήριο Έρευνας Νεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, έδρασε αρχικά σε συνεργασία με τη Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Χίου «Ο Κοραής», αλλά το συνέδριο δεν θα είχε υλοποιηθεί χωρίς την μεγάλη βοήθεια από τον Δήμο Χίου και την οικονομική στήριξη της Περιφέρειας Βορ. Αιγαίου (γραφείο Αντιπεριφερειάρχη). Σε αυτό συμμετείχαν 23 ερευνητές από τις Η.Π.Α., τον Καναδά, τη Γερμανία, τη Ρουμανία και την Ελλάδα, μερικοί από τους οποίους είναι γνωστοί για το έργο και την αγάπη τους για τη Χίο και τους Μαυροκορδάτους. Παράλληλα, διοργανώθηκε συναυλία με μουσική από την εποχή την οποία εξετάζαμε.
Οι δύο προαναφερθέντες χιώτικης καταγωγής λόγιοι και διπλωμάτες-πολιτικοί κατέχουν εξέχουσα θέση στο πάνθεον και των Νεοελληνικών και Ευρωπαϊκών Γραμμάτων, εκτός από την καθοριστική παρουσία τους στο προσκήνιο των πολιτικών γεγονότων στην Ευρώπη του τέλους του 17ου και των αρχών του 18ου αιώνα, όπως στη Συνθήκη του Κάρλοβιτς, της οποίας το κείμενο και τις διαπραγματεύσεις επωμίστηκε σχεδόν αποκλειστικά ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος. Επίσης, σε ιδεολογικό επίπεδο, εισάγουν στη νεοελληνική σκέψη τη νεοτερική ιδεολογία και προωθούν τις ιδέες τού ακόμα διαμορφούμενου Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, με εκπροσώπους του οποίου είναι σε επαφή, ειδικά ο Νικόλαος. Ας σημειωθεί ότι πρόσφατα κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Gutenberg τα πρακτικά του εν λόγω συνεδρίου.
Η ιδέα για το δεύτερο συνέδριο αφιερωμένο στην ίδια εποχή και τους Μαυροκορδάτους συζητήθηκε ήδη στο τέλος του πρώτου συνεδρίου, αλλά και κατόπιν, με πολλούς από τους συνέδρους. Είναι ευτυχές γεγονός, που δείχνει το καλό κλίμα συνεργασίας και την αγάπη για την περίοδο, το ότι στην οργάνωση του Β΄ Συνεδρίου θα συμμετέχει και το Τμήμα Ρομανικών Γλωσσών και Λογοτεχνιών, Κλασικών και Νεοελληνικών Σπουδών (Σχολή Ξένων Γλωσσών και Λογοτεχνιών) του Πανεπιστημίου του Βουκουρεστίου, με την πάντα πολύτιμη βοήθεια του συναδέλφου Καθηγητή Tudor Dinu. Είναι μεγάλη μας χαρά και το γεγονός ότι στην οργάνωση συμμετέχει και η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών, ο ρόλος στη οποίας είναι καθοριστικός στη μελέτη του Νέου Ελληνισμού, από την εποχή της ίδρυσής της έως και σήμερα. Είναι επίσης τιμή μας που στην Επιστημονική Επιτροπή συμμετέχει ο πρόεδρος της Εταιρείας και καθηγητής στο Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Lund (Σουηδία) Δρ. Βασίλης Σαμπατακάκης.
Επειδή το 2022 είναι για τη Χίο το έτος των 200 χρόνων από τη μεγάλη Σφαγή του 1822, η οργανωτική επιτροπή και τα μέλη του Εργαστηρίου Έρευνας Νεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας, που φέρει το μεγαλύτερο βάρος της οργάνωσης, θεώρησαν ότι είναι καλό να συμπέσει με τις εκδηλώσεις για την επέτειο της Σφαγής της Χίου. Ο λόγος για τη σύνδεση της επετείου με τα πεπραγμένα και το έργο των Μαυροκορδάτων είναι ότι οι άνθρωποι αυτοί ενδιαφέρθηκαν για τη Χίο και συνέβαλαν, μαζί με άλλους επιφανείς Χιώτες, στην πρόοδο και την ευημερία του νησιού, αφού βοήθησαν το εμπόριο και τη ναυτιλία, προστάτεψαν τους συμπατριώτες τους από τις επιπτώσεις λόγω επαναστάσεων, προσπάθησαν να λύσουν τα προβλήματα από την έντονη διαμάχη Ορθοδόξων και Καθολικών στο νησί και εξασφάλισαν την περαιτέρω ευμένεια του Σουλτάνου, κατέχοντας πολύ υψηλά οφφίκια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και του Οικουμενικού Πατριαρχείου: Μέγας Λογοθέτης, Εξ Απορρήτων του Σουλτάνου, Μέγας Δραγουμάνος, Ηγεμόνας Μολδοβλαχίας. Στην προσπάθειά μας αυτή πολύτιμος αρωγός είναι, όπως πάντα, η Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Χίου «Κοραής», αλλά και το γραφείο του Αντιπεριφερειάρχη Βορ. Αιγαίου, η οικονομική συνδρομή του οποίου υπήρξε καθοριστική για τη διεξαγωγή του Συνεδρίου. Ως διευθυντής του Εργαστηρίου μας, θα ήθελα, λοιπόν, από εδώ να ευχαριστήσω θερμά τον κο Π. Μπουγδάνο, αλλά και τους συνεργάτες του για την ευγενική αυτή στήριξη.
Εκτός από τα πρακτικά του συνεδρίου, που θα φροντίσουμε να δημοσιευτούν, έχουμε ήδη συζητήσει την πρόταση του συνδιοργανωτή μας, καθ. Tudor Dinu, ώστε το τρίτο κατά σειρά συνέδριο να γίνει στο Βουκουρέστι, πόλη όπου έδρασε επίσης η οικογένεια των Μαυροκορδάτων, αφού ο Νικόλαος και ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος υπήρξαν ηγεμόνες της Μολδοβλαχίας.
Ο διευθυντής και τα μέλη του Εργαστηρίου Έρευνας Νεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας και η Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου σας απευθύνουν τους θερμούς χαιρετισμούς τους και ευχόμαστε να βγούμε γρήγορα από αυτή την δύσκολη κατάσταση της πανδημίας και να μπορέσουμε να βρεθούμε από κοντά.
Για την οργανωτική επιτροπή
Νίκος Μαυρέλος
Σας καλούμε στην όγδοη διάλεξη, που θα πραγματοποιήσει ο Κώστας Σαρρής (ιστορικός, ερευνητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης) με θέμα: «Η μπαρόκ εγκυκλοπαίδεια του Χρόνου του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου: Από την Ιερά στην Παγκόσμια Ιστορία κατά τα τέλη του 17ου αιώνα».
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Skype for Business την Πέμπτη 20 Μαΐου στις 19:00 στον σύνδεσμο:
https://meet.lync.com/duth/nmavrelo/ABS8KBCT
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου
Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
Κατόπιν θα ακολουθήσει συζήτηση.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Skype for Business την Πέμπτη 22 Απριλίου στις 19:00 στον σύνδεσμο: https://meet.lync.com/duth/nmavrelo/HMTUSHP8
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου
Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
Σας καλούμε στην έβδομη διάλεξη, που θα πραγματοποιήσει ο Νικόλας Πίσσης (ιστορικός, επιστημονικός συνεργάτης στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βερολίνου) με θέμα: «Η Ρωσία του Μεγάλου Πέτρου και η ελληνική λογιοσύνη. Προσλήψεις και διαπλοκές».
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Skype for Business την Πέμπτη 8 Απριλίου στις 19:00 στον σύνδεσμο: https://meet.lync.com/duth/nmavrelo/HQXFHRTG
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου
Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Skype for Business την Πέμπτη 18 Μαρτίου στις 19:00 στον σύνδεσμο: https://meet.lync.com/duth/nmavrelo/HXV7VN8U
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου
Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
Σας προσκαλούμε στην τέταρτη διάλεξη που θα πραγματοποιήσει
ο Διδάκτωρ του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Δ.Π.Θ. και μέλος του εργαστηρίου Δημήτρης Τζελέπης με θέμα: Πώς «δεῖ ἰέναι τοὺς εἰς τὰς ἱστορίας βαδιουμένους». Ο ιστορικός Αλ. Μαυροκορδάτος ο «ἐξ Ἀπορρήτων»
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας
Skype for Business την Πέμπτη25 Φεβρουαρίου στις 19.00στον σύνδεσμο
https://meet.lync.com/duth/nmavrelo/T6JNORSK
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου
Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
Σας καλούμε στην πέμπτη διάλεξη που θα πραγματοποιήσει ο Λάμπρος Καμπερίδης (τ. Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας και Θεολογίας, Παν/μιο Sherbrook του Quebec) με θέμα: «Η συμβολή των μοναστικών σχολών στην διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στον ελληνικό χώρο και στις παραδουνάβιες ηγεμονίες στον 17ο και 18ο αιώνα».
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας Skype for Business την Πέμπτη 11 Μαρτίου στις 19:00 στον σύνδεσμο: https://meet.lync.com/duth/nmavrelo/DT41SS5L
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου
Καθ. Νικόλαος Μαυρέλος
16ο αι.-21 ο αι.
Instituto Cervantes de Atenas, 30 de agosto-2 de septiembre de 2023