Books by Özlem Erkmen
Yeni Gazetecilik: Mecralar, deneyimler, olanaklar, Ed. Özlem Erkmen, Bora Ataman & Barış Çoban, 2020
Veri Gazeteciliği, Ed. Aslıhan Zinderen, 2021
Diğer yandan okuyucuların haber tüketimi için dijital mecra-ları ve özellikle alternatif seslere ... more Diğer yandan okuyucuların haber tüketimi için dijital mecra-ları ve özellikle alternatif seslere yer veren yeni platformları tercih etmeye başlaması da geleneksel gazeteciliğin kan kaybını hızlan-dırmıştır. Bu süreçte haber medyası hayatta kalmak için, hem tek-nolojik gelişmelere hem de okuyucunun değişen beklentilerine cevap verecek, haberin üretim, sunum ve dağıtım süreçlerine dair yeni stratejiler geliştirmek zorunda kalmıştır. Mesleğin krizden çıkışının anahtarı olan yeni gazetecilik anlayışı; çoğulcu, dayanış-macı, katılımcı, okuyucuyu süreçlere dâhil eden; yalan haber ve propagandanın karşısına olgusal gerçekleri koyan özellikte ve bü-yük ölçüde dijital olmalıdır (Erkmen, Ataman & Çoban, 2020).
Bu dönüşüm sürecinde okuyucuyu geri kazanmanın yolu nite-likli ve özel habercilik faaliyetlerinde aranmaya başlanmıştır (De-Lima-Santos, González-Tosat & Salaverría, 2019; Dunham, 2020; Hernnboeck, 2019). Zira medya ekosisteminin yapısal olarak bun-ca değişmesine rağmen nitelikli gazetecilikle bağdaştırılan doğru-luk, tarafsızlık, çoğulculuğu desteklemek ve kamu yararını gözet-mek gibi belli başlı değerler hâlâ geçerliliğini korumaktadır (López-García, Rodríguez-Vázquez & Pereira-Fariña, 2017; Rah-man, 2015; Wekhoo, 2010). Bu bağlamda, olgulara dayalı nitelikli habercilik anlayışının yeniden canlandırılması için bir süredir araş-tırmacı gazeteciliğe dönüş ve veriye yönelim yaşanmaktadır.
Yeni Gazetecilik: Mecralar, Deneyimler, Olanaklar, 2020
YENİ GAZETECİLİK MECRALAR, DENEYİMLER, OLANAKLAR, 2020
Yeni Gazetecilik: Mecralar Deneyimler Olanaklar, 2020
Çalışmada, ilk etapta gazetecilik açısından alternatif iş modeli olarak görülen kitlesel fon... more Çalışmada, ilk etapta gazetecilik açısından alternatif iş modeli olarak görülen kitlesel fonlamanın ne olduğu ve uygulama biçimleri üzerinde durulmuş, ardından kitle fonlu gazetecilik patiklerine değinilmiştir. Kitle fonlu ga- zetecilik uygulamaları dünya ve Türkiye’deki örnekler üzerin- den değerlendirilmiştir.
Kafka Kitap, 2020
Bu derlemede gazeteciliği tanımlamanın ve icra etmenin farklı biçimlerine odaklanmak; yeni mecral... more Bu derlemede gazeteciliği tanımlamanın ve icra etmenin farklı biçimlerine odaklanmak; yeni mecraların, deneyimlerin ve olanakların izini sürmek istedik. Bu doğrultuda, dünya genelinde otoriterleşme eğiliminin yükselişi karşısında bir demokrasi cephesi olarak gördüğümüz “yeni gazetecilik” kavramını çeşitli boyutlarıyla tartışmaya açtık. Bizim için “yeni gazetecilik”, profesyonellik göndermesi yapmaktan ziyade emeğin ve ürünün niteliğine odaklanan bir kavram. Çoklu/karşı kamuları süreçlere dâhil eden, çoğulcu, dayanışmacı, katılımcı, ticari olmayan ya da sosyal girişimci, anti-kapitalist, karşı-hegemonik ve belki de en önemlisi rizomatik bir pratiği ifade etmektedir. Bu pratikte geleneksel hiyerarşik haber merkezi yapılanması yerini, heterarşik bir iç içe geçmeyle oluşan yarı kurumsal ve bireylerin öne çıktığı, takipçilerin müdahalesine olanak tanıyan, haberin üretimine ve dağıtımına/paylaşımına odaklı ağlaşmış bir haber merkezine bırakmaktadır. Yeni gazetecilik tartışması ayrıca yalan haberin, propagandanın, ideolojik mücadele çerçevesine hapsolmuş hakikatin gerçekliğine dair sorgulamaları da kapsamaktadır. Bu doğrultuda bu pratiğe dâhil olanların, sürekli akış ve içerik bombardımanını takip edip anlamlandırabilmesi için teknolojik ve dijital beceriler haricinde temel bir eleştirel okuryazarlığa da sahip olması gerekmektedir. Güncel gazetecilik çalışmaları ve uygulamalarına bakıldığında, hem akademisyenlerin hem de uygulayıcıların, ürettikleri içeriklerde üzerinde durduğumuz "yeni gazetecilik" kavramsallaştırmasını benimsedikleri, ancak gelişmekte olan bu çalışma alanına dair net bir tanımlama yapmadıkları görülmektedir. “Yeni Gazetecilik. Mecralar, deneyimler, olanaklar” isimli çalışmamız, Türkçe literatürde bu yeni kavramsal çerçevenin oluşturulması için bir giriş çalışması niteliğindedir.
Türkiye Sözlü Basın Tarihi, 2016
Medya ve Gündelik Yaşamda Çevre Gerçeği, 2012
Akdeniz İletişim Dergisi, 2018
Öz Birbiriyle iletişimdeki akıllı cihazlarla sürekli etkileşimde olduğumuz günümüzde, herkes düze... more Öz Birbiriyle iletişimdeki akıllı cihazlarla sürekli etkileşimde olduğumuz günümüzde, herkes düzenli olarak bilerek veya farkında olmadan veri üretmektedir. Gündelik hayatın verileşmesi yönetim ve toplumsal yaşama dair normlarımızı dönüştürürken; daha önce görülmemiş miktardaki bu verinin gündelik pratiklere yarar sağlayacak şekilde nasıl kullanılacağı sorgulanmaktadır. Yurttaşlar günlerini veri selinde boğulmadan düzenleyebilmek; gazetecilerse veriyi haberlerinde kullanmak için yeni teknolojilerin sunduğu fırsatları değerlendirmek için yeni araçlara ihtiyaç duymaktadır. Ham veriyi işleyerek sıradan okuyucu için anlamlı bir şeye dönüştürmek gerekliliği, gazetecilik mesleğinde yeni bir alan olarak veri gazeteciliğini ortaya çıkarmıştır. 2010 tarihli WikiLeaks sızıntısına borçlu oluğumuz veri gazeteciliği kavramına yönelik akademik ilgi, ABD ve Avrupa'da WikiLeaks'le eş zamanlı başlamıştır ve kavramı teknolojik gelişme ve dijitalleşme kadar; ifade özgürlüğü, şeffaflık ve demokrasiyle ilişkilendiren geniş bir literatür mevcuttur. Ancak Türkiye'de konuya yönelik profesyonel ve akademik ilgi hâlâ başlangıç aşamasındadır. Gazeteciliğin veriye-dayalı süreçlerle dönüştürülmesi, şu açılardan önemli görülmektedir: Derinlemesine inceleme olanağı, medyanın dördüncü güç işlevini pekiştirir ve yönetimlerin hesap sorulabilirliğini arttırır. İlgili kurumlar üzerinde şeffaflaşma yönünde baskı unsuru oluşturur, hatalı uygulamaları ortaya çıkararak kamu yararı sağlar. Veriye dayandırmak, haberin nesnelliğini arttırarak okuyucuların medyaya yönelik güvenini tazeler. Yurttaşların enformasyonun üretimine ve demokratik süreçlere katılımını arttırır. Çalışmada, veri gazeteciliği yukarıda bahsedilen boyutlarıyla ele alınmakta, demokrasi ve katılıma dair anlayışımızı nasıl dönüştürebileceği tartışılmaktadır. Veri gazeteciliği ile ilgili mevcut literatürün taranmasına odaklanan çalışma ayrıca, mahremiyet, kişisel verilerin korunması, unutulma hakkı, doğrulama, enformasyon akışına aşağıdan-yukarıya yön verilmesi ve veri okuryazarlığının geliştirilmesi gibi, veri gazeteciliğin dönüştürücü işlevini zayıflatabilecek etik ve teknik sorunlara da değinmektedir.
This book brings together six countries where arguments about democracy have been central in the ... more This book brings together six countries where arguments about democracy have been central in the processes that have brought them into or kept them on the outside of the European Union (EU). Its purpose is to examine whether, in a context of Europeanization and at the juncture of crisis, shifts in ideas about national democracy and democracy in the EU have taken place. Turning the focus from the EU centre toward its periphery, the book makes an original contribution to the intertwined debates on the Eurozone crisis and democracy in the European Union. Informed by a constructivist perspective, the book presents in-depth analyses of political party and civil society discourse in Greece, Portugal, Hungary, Turkey, Iceland and Norway.
Book Reviews by Özlem Erkmen
Papers by Özlem Erkmen
Journalism Studies, Dec 5, 2023
This study aimed to examine the conceptual, theoretical, and methodological trends and gaps in da... more This study aimed to examine the conceptual, theoretical, and methodological trends and gaps in data journalism research by conducting a systematic literature review of 102 articles published in English in SSCI-indexed communication journals. The review revealed that the majority of the literature focused on empirical investigations of data journalism practice, with weak conceptual and theoretical foundations and limited methodological diversity. Additionally, the authors and topics examined were predominantly from the Global North, which makes it challenging to generalize the findings to different contexts and scales. However, recent larger-scale studies incorporating the Global South offer hope for deepening the data journalism discussion. https://www.tandfonline.com/eprint/JQWJHHG7AVHWG7C3QSN5/full?target=10.1080/1461670X.2023.2289885
Journalism Studies, 2023
This study aimed to examine the conceptual, theoretical, and methodological trends and gaps in da... more This study aimed to examine the conceptual, theoretical, and methodological trends and gaps in data journalism research by conducting a systematic literature review of 102 articles published in English in SSCI-indexed communication journals. The review revealed that the majority of the literature focused on empirical investigations of data journalism practice, with weak conceptual and theoretical foundations and limited methodological diversity. Additionally, the authors and topics examined were predominantly from the Global North, which makes it challenging to generalize the findings to different contexts and scales. However, recent larger-scale studies incorporating the Global South offer hope for deepening the data journalism discussion.
https://www.tandfonline.com/eprint/JQWJHHG7AVHWG7C3QSN5/full?target=10.1080/1461670X.2023.2289885
Journalism Studies, 2023
This study, drawing on alternative journalism theory takes a postcolonial feminist approach to in... more This study, drawing on alternative journalism theory takes a postcolonial feminist approach to investigating the lived experiences and gender-based safety problems of women journalists working for alternative media in Turkey. It evaluates the impact on their professional and private lives of Islamism, populism, nationalism and authoritarianism which intersect in this patriarchal autocracy. The thematic analysis of the data gathered qualitatively by 15 in-depth interviews reveals that most of the safety threats to alternative women journalists stem from security forces in the field and arbitrary judicial sanctions in the courthouses. According to the interviewees, the authoritarian government that sees critical journalism as the greatest enemy controls and oversees these assaults. Furthermore, women journalists suffer from the unsustainable working conditions of alternative news media. Alternative media theories would expect these institutions to be gender-equal and pro-labor, but the prevalent indifference to women’s labor and gender rights demonstrates that this normative approach is not justified. However, women still feel encouraged to continue journalism, which they consider an important tool for empowerment not only for themselves but also all “otherized” identities. Moreover, women’s solidarity backed by the feminist movement is the primary source of resilience.
2000’lerin başından beri, web 2.0 uygulamalarının yaygınlaşması ve siyasal iletişimde kullanılmay... more 2000’lerin başından beri, web 2.0 uygulamalarının yaygınlaşması ve siyasal iletişimde kullanılmaya başlanması, siyasal kampanya stratejilerine yenilik getirmiştir. Özellikle sosyal ağlar; katılıma izin veren yaklaşımları ve kullanıcı kaynaklı içerik paylaşımı, çevrimiçi dayanışma, sosyalleşme ve ağ oluşturma imkânı sunmaları gibi özellikleriyle, alanda gittikçe merkezileşen bir konum elde etmişlerdir. Twitter dünya genelinde temel çevrimiçi kampanya aracı konumundadır. Bu çalışma, 24 Haziran 2018 tarihli Cumhurbaşkanlığı Seçimleri örneŞinin incelenmesiyle, seçim kampanyalarında Twitter kullanımıyla ilgili literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır. 5 Mayıs - 25 Haziran tarihleri arasında, altı adayın Twitter kampanyaları, içerik analizi ve kelime bulutu yöntemleriyle analiz edilmiştir. Cumhurbaşkanlığı adaylarının isimleriyle yürütülen onaylanmış hesapların tweetlerinden hareketle yapılan içerik analiziyle, Twitter’ı hangi işlevlerle kullandıkları belirlenmiş; kampanyalarda sık vurgu...
2000’lerin başından beri, web 2.0 uygulamalarının yaygınlaşması ve siyasal iletişimde kullanılmay... more 2000’lerin başından beri, web 2.0 uygulamalarının yaygınlaşması ve siyasal iletişimde kullanılmaya başlanması, siyasal kampanya stratejilerine yenilik getirmiştir. Özellikle sosyal ağlar; katılıma izin veren yaklaşımları ve kullanıcı kaynaklı içerik paylaşımı, çevrimiçi dayanışma, sosyalleşme ve ağ oluşturma imkânı sunmaları gibi özellikleriyle, alanda gittikçe merkezileşen bir konum elde etmişlerdir. Twitter dünya genelinde temel çevrimiçi kampanya aracı konumundadır. Bu çalışma, 24 Haziran 2018 tarihli Cumhurbaşkanlığı Seçimleri örneŞinin incelenmesiyle, seçim kampanyalarında Twitter kullanımıyla ilgili literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır. 5 Mayıs - 25 Haziran tarihleri arasında, altı adayın Twitter kampanyaları, içerik analizi ve kelime bulutu yöntemleriyle analiz edilmiştir. Cumhurbaşkanlığı adaylarının isimleriyle yürütülen onaylanmış hesapların tweetlerinden hareketle yapılan içerik analiziyle, Twitter’ı hangi işlevlerle kullandıkları belirlenmiş; kampanyalarda sık vurgu...
Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi
The study examines the example of ‘Gıdadedektifi’ to understand how the food movements in Turkey ... more The study examines the example of ‘Gıdadedektifi’ to understand how the food movements in Turkey use social media as a field of struggle. Gıdadedektifi’s digital food activism experience was evaluated through content analysis of 1070 tweets and 229 Instagram posts shared on Twitter and Instagram during 2021. Content analysis indicates that Gıdadedektifi is sharing extensively on label analysis of packaged products, legislation and food safety; and uses most the hashtags #neyediğinizibilin (knowwhatyoueat) and #neiçtiğinizibilin (knowhatyoudrink). In this direction, it can be said that the initiative is trying to create an agenda/public opinion on label literacy and food safety. The accounts to which the initiative directs its claims/demands mainly consist of public institutions/officers. Campaigns were made to assure policy change by mentioning those public actors in 6.5% of the posts on Instagram and 28.5% on Twitter. However, the participation and interaction rates of Gıdadedektif...
Kafka Kitap, 2020
Bu derlemede gazeteciliği tanımlamanın ve icra etmenin farklı biçimlerine odaklanmak; yeni mecral... more Bu derlemede gazeteciliği tanımlamanın ve icra etmenin farklı biçimlerine odaklanmak; yeni mecraların, deneyimlerin ve olanakların izini sürmek istedik. Bu doğrultuda, dünya genelinde otoriterleşme eğiliminin yükselişi karşısında bir demokrasi cephesi olarak gördüğümüz “yeni gazetecilik” kavramını çeşitli boyutlarıyla tartışmaya açtık. Bizim için “yeni gazetecilik”, profesyonellik göndermesi yapmaktan ziyade emeğin ve ürünün niteliğine odaklanan bir kavram. Çoklu/karşı kamuları süreçlere dâhil eden, çoğulcu, dayanışmacı, katılımcı, ticari olmayan ya da sosyal girişimci, anti-kapitalist, karşı-hegemonik ve belki de en önemlisi rizomatik bir pratiği ifade etmektedir. Bu pratikte geleneksel hiyerarşik haber merkezi yapılanması yerini, heterarşik bir iç içe geçmeyle oluşan yarı kurumsal ve bireylerin öne çıktığı, takipçilerin müdahalesine olanak tanıyan, haberin üretimine ve dağıtımına/paylaşımına odaklı ağlaşmış bir haber merkezine bırakmaktadır. Yeni gazetecilik tartışması ayrıca yalan haberin, propagandanın, ideolojik mücadele çerçevesine hapsolmuş hakikatin gerçekliğine dair sorgulamaları da kapsamaktadır. Bu doğrultuda bu pratiğe dâhil olanların, sürekli akış ve içerik bombardımanını takip edip anlamlandırabilmesi için teknolojik ve dijital beceriler haricinde temel bir eleştirel okuryazarlığa da sahip olması gerekmektedir. Güncel gazetecilik çalışmaları ve uygulamalarına bakıldığında, hem akademisyenlerin hem de uygulayıcıların, ürettikleri içeriklerde üzerinde durduğumuz "yeni gazetecilik" kavramsallaştırmasını benimsedikleri, ancak gelişmekte olan bu çalışma alanına dair net bir tanımlama yapmadıkları görülmektedir. “Yeni Gazetecilik. Mecralar, deneyimler, olanaklar” isimli çalışmamız, Türkçe literatürde bu yeni kavramsal çerçevenin oluşturulması için bir giriş çalışması niteliğindedir.
Uploads
Books by Özlem Erkmen
Bu dönüşüm sürecinde okuyucuyu geri kazanmanın yolu nite-likli ve özel habercilik faaliyetlerinde aranmaya başlanmıştır (De-Lima-Santos, González-Tosat & Salaverría, 2019; Dunham, 2020; Hernnboeck, 2019). Zira medya ekosisteminin yapısal olarak bun-ca değişmesine rağmen nitelikli gazetecilikle bağdaştırılan doğru-luk, tarafsızlık, çoğulculuğu desteklemek ve kamu yararını gözet-mek gibi belli başlı değerler hâlâ geçerliliğini korumaktadır (López-García, Rodríguez-Vázquez & Pereira-Fariña, 2017; Rah-man, 2015; Wekhoo, 2010). Bu bağlamda, olgulara dayalı nitelikli habercilik anlayışının yeniden canlandırılması için bir süredir araş-tırmacı gazeteciliğe dönüş ve veriye yönelim yaşanmaktadır.
Book Reviews by Özlem Erkmen
Papers by Özlem Erkmen
https://www.tandfonline.com/eprint/JQWJHHG7AVHWG7C3QSN5/full?target=10.1080/1461670X.2023.2289885
Bu dönüşüm sürecinde okuyucuyu geri kazanmanın yolu nite-likli ve özel habercilik faaliyetlerinde aranmaya başlanmıştır (De-Lima-Santos, González-Tosat & Salaverría, 2019; Dunham, 2020; Hernnboeck, 2019). Zira medya ekosisteminin yapısal olarak bun-ca değişmesine rağmen nitelikli gazetecilikle bağdaştırılan doğru-luk, tarafsızlık, çoğulculuğu desteklemek ve kamu yararını gözet-mek gibi belli başlı değerler hâlâ geçerliliğini korumaktadır (López-García, Rodríguez-Vázquez & Pereira-Fariña, 2017; Rah-man, 2015; Wekhoo, 2010). Bu bağlamda, olgulara dayalı nitelikli habercilik anlayışının yeniden canlandırılması için bir süredir araş-tırmacı gazeteciliğe dönüş ve veriye yönelim yaşanmaktadır.
https://www.tandfonline.com/eprint/JQWJHHG7AVHWG7C3QSN5/full?target=10.1080/1461670X.2023.2289885
hareketlerin doğuşuna kaynaklık etmiştir. 20. yüzyılda çatışma konuları üçüncü
kuşak insan hakları eksenine kayarken, kültürel ve sosyal konular etrafında
şekillenen yeni toplumsal hareketler içinde en yoğun katılım bulanlardan biri de
ekoloji hareketi olmuştur. Başlangıçta izole girişimlerden öteye geçemeyen pek
çok ekoloji hareketi zamanla teknolojik gelişmelerin de kolaylaştırdığı ağlaşma
fırsatlarını değerlendirerek, mücadele alanlarını genişletmiştir. Sosyal medyanın
gelişmesiyle bu hareketler, bilgi ve gelişmeleri aktarabildikleri ve farklı kullanıcılarla
etkileşimli bir ilişki kurabildikleri bir mecraya kavuşmuştur. Araştırmada,
Türkiye’de ekolojik aktivist örgütlenmelerin sosyal medya kullanımlarına ilişkin bir
analiz yapmak amacıyla; ekolojik örgütlerin Twitter’ı kullanım durumları, amaçları,
kullanım sıklıkları, öne çıkan çevresel konular ve aktörler incelenmiştir. Twitter
kullanım pratiklerindeki benzerlik ve farklılıklarla, paylaşımlarında öne çıkan
konuların tespit edilmesi için nitel içerik analizi tekniğine başvurulurken; ekoloji
ağında aktif olan aktörlerin ilişkileri de sosyal ağ analizi tekniğiyle incelenmiştir.
Çalışmanın örneklemi Türkiye’de ekoloji alanında faaliyet gösteren 55 örgütün
bir araya gelmesiyle kurulan Ekoloji Birliği çerçeve alınarak oluşturulmuştur.
Sosyal ağ analizi Ekoloji Birliği ağında çatı örgütün etkinliğinin sınırlı kaldığını,
Kuzey Ormanları Savunması’nın en baskın aktör olduğunu göstermektedir.
İçerik analiziyse ekolojik örgütlerin ağı ağırlıkla ekolojik gündem ve platformun
faaliyetleriyle ilgili gelişmeleri iletmek amacıyla kullandıklarını, özgün tweetlerinin
sınırlı kaldığını ortaya koymaktadır. Araştırmanın bir diğer sonucu ise, Türkiye
ekoloji ağında Twitter’ın kitleleri harekete geçirici bir araç olarak kullanımının
sınırlı kaldığıdır