In the article, the author conducts a reasoning which results in a moral consent to perform an ac... more In the article, the author conducts a reasoning which results in a moral consent to perform an act of euthanasia on oneself. However, the problem of our times is the demand for the right to assisted euthanasia, particularly the doctor-assisted euthanasia. It is argued that the only situation in which an assistance in performing euthanasia finds a moral justification is a situation of a complete physical incapability to terminate a patient's own life. It is also argued that an assistant cannot be a doctor because in such a case we would be forced to acknowledge euthanasia as the final stage of the treatment process.
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, 2012
I tak współczesna medycyna opóźnia odejście, próbuje zawrócić chorego z podróży w zaświaty. Przyd... more I tak współczesna medycyna opóźnia odejście, próbuje zawrócić chorego z podróży w zaświaty. Przydaje mu długie okresy w "życiu-nieżyciu", kiedy umysł zamiera, a ciało toczy się od katastrofy do katastrofy. Myślę teraz o młodych ludziach, leczonych w zimie 2011 roku w naszym oddziale intensywnej terapii. To były najcięższe w Polsce południowej infekcje wirusem świńskiej grypy (A/H1N1). Widzieliśmy, jak u tej samej osoby raptownie spada poziom tlenu we krwi, serce zaczyna bić rytmem, nad którym nie mamy kontroli, płuca przestają oddychać i cała krew musi być przepompowywana tygodniami-tam i z powrotem-do oksygeneratora, stają nerki i konieczne są codzienne dializy, gorączka sięga czterdziestu jeden stopni, a z krwi wyrastają bakterie, krzepnięcie załamuje się i krew płynie z nosa, z ust, wylewa się na rozległych obszarach pod skórą. I kiedy po miesiącach zmagań pojawiały się pierwsze, nieśmiałe oznaki zdrowienia, chorzy zaczynali reagować, a potem mówić, aż wreszcie stawali na własnych nogach, budziło się w nas, oprócz radości przemożne zdumienie. Jeśli kiedyś widziałem duchy, to właśnie wtedy, duchy w ludzkim ciele.
Artykuł składa się z dwu części. W pierwszej zostało streszczone w języku nieformalnym rozumienie... more Artykuł składa się z dwu części. W pierwszej zostało streszczone w języku nieformalnym rozumienie idei Boga wyrażone przez Bogusława Wolniewicza w języku logiki formalnej. Wykazuje się, że podstawą stanowiska Wolniewicza jest antynaturalizm, czyli przekonanie, że przyroda jest fragmentem szerszej rzeczywistości, a człowiek częściowo wykracza poza rzeczywistość przyrodniczą. W drugiej części podjęto próbę uchwycenia intuicji leżących u podstaw Bogusława Wolniewicza idei Boga jako bezosobowej mocy niebędącej Opatrznością. Uzasadnia się, że jest to konsekwencją uwarunkowań charakterologicznych. Uzasadnienie to jest zgodne z Wolniewicza rozumieniem ludzkiego charakteru. W artykule wykorzystano prywatną korespondencję Bogusława Wolniewicza.
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, Oct 22, 2018
KaŜda dyskusja, motywowana jedynie pragnieniem dojścia do prawdy, prowadzona rzetelnie i przy wza... more KaŜda dyskusja, motywowana jedynie pragnieniem dojścia do prawdy, prowadzona rzetelnie i przy wzajemnej Ŝyczliwości, wzbogaca wszystkich jej uczestników. Tak właśnie odebrałem uwagi poczynione w odniesieniu do mojego tekstu, co odnotowuję z radością i poczuciem satysfakcji. Postaram się w odpowiedzi taką właśnie przyjmować postawę, a moŜe mi to przyjść tym łatwiej, Ŝe opinie polemistów nie są (z jednym wyjątkiem) zasadniczo przeciwstawne moim, lecz stanowią raczej dopełnienie i rozwinięcie mojego stanowiska, choć oczywiście nie bez akcentów krytycznych. Dwa pierwsze stanowiska mają charakter filozoficzny, dwa pozostałe-teologiczny. W odpowiedzi Ireneuszowi Ziemińskiemu Wypowiedź Profesora Ireneusza Ziemińskiego nie tyle jest polemiką, co-jak On sam wskazuje-raczej rozwinięciem pewnych wątków i wzmocnieniem głównej tezy omawianego artykułu. Odniosę się więc przede wszystkim do poglądów Ireneusza Ziemińskiego wykraczających poza moje rozwaŜania. Zanim jednak to uczynię, zwrócę uwagę na trzy aspekty, których uwyraźnienie pozwala lepiej widzieć zbieŜność poglądów.
W niniejszych rozważaniach umysł to ogół władz duchowych człowieka, czyli sfera myślenia, woli i ... more W niniejszych rozważaniach umysł to ogół władz duchowych człowieka, czyli sfera myślenia, woli i emocji. Rozum natomiast to umysł działający w sferze myślenia i woli. 2 istota danej rzeczy jest tym, bez czego rzecz ta nie byłaby tą właśnie rzeczą. natura danej rzeczy to ogół jej cech i właściwości, dzięki którym jest ona taka, jaka jest, i działa w sobie właściwy sposób.
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, 2014
Samotność rozumie się zazwyczaj w sensie psychologicznym jako subiektywnie odczuwany przez człowi... more Samotność rozumie się zazwyczaj w sensie psychologicznym jako subiektywnie odczuwany przez człowieka stan braku pożądanych relacji z innymi ludźmi. Jednak ten rodzaj samotności musi mieć ugruntowanie w ontycznej naturze rzeczywistości. Podstawowym rodzajem samotności człowieka jest samotność metafizyczna. Polega ona na braku odpowiedzi na zasadnicze pytania o charakterze egzystencjalnym, które człowiek stawia wobec przyrody, wobec losu, wobec drugiego człowieka i wobec Boga. Jest to samotność nieusuwalna, ponieważ wpisana została w naturę rzeczywistości i jako taka stanowi istotną determinantę ludzkiej egzystencji. Aby człowiek nie był samotny, nie wystarcza, iż obok niego są odrębne byty: elementy przyrody i przyroda jako całość, inni ludzie, Bóg. Człowiek nie byłby samotny, gdyby otrzymywał od tych bytów pozytywną odpowiedźpozytywną, to znaczy niosącą w swej treści to, co stanowiło inspirację postawienia pytania. Samotność to poczucie braku odpowiedzi. I I widział Bóg wszystkie rzeczy, które był uczynił: i były bardzo dobre (Rdz 1,31) 1. Diogenes Laertios, autor najstarszego zachowanego do naszych czasów podręcznika filozofii, na samym wstępie swego dzieła protestuje ________________ * Pisząc ten artykuł, inspirowałem się dyskusjami ze słuchaczami III roku Studiów Doktoranckich na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku w roku akademickim 2013/14. Odnotowuję to z podziękowaniem. Dziękuję także dr hab. Joannie Usakiewicz za uwagi merytoryczne z przyjacielską życzliwością poczynione. 1 Wszystkie cytaty z Pisma Świętego podajemy w przekładzie ks. Jakuba Wujka, za wydaniem:
The completion of the following research project involved translating into Polish the work by Pie... more The completion of the following research project involved translating into Polish the work by Pierre Gassendi Disquisitio metaphysica, which is a polemic with René Descartes' Meditations on First Philosophy. 1 The description consists of the aim of the project, translation methodology as well as the content summary and the major theses of the introduction to the translation. The project was financed by the National Science Centre under the decision DEC-2013/09/B/HS1/01994. The Centre, based in Cracow, finances original research, i.e. experimental or theoretical research which is to produce new knowledge without aiming at immediate commercial application. This project was completed within the years 2014-2017.
IDEA-Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych XXVII/t.t. Białystok 2015 JERZY KOPANIA... more IDEA-Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych XXVII/t.t. Białystok 2015 JERZY KOPANIA (Białystok) * Artykuł napisany w ramach realizacji projektu badawczego sfinansowanego ze Środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2013/09/B/HS1/01994. 1 Francisque Bouillier w swym dziele poświęconym filozofii Kartezjusza i jej późniejszym wpływom, którego pierwsze wydanie ukazało się w 1842 roku, podkreśla ogromne emocjonalne zaangażowanie filozofa w tworzenie systemu, który miał zrewolucjonizować naukę i filozofię. "Une seule pensée, la reforme des sciences et de la philosophie, a absorbé la vie entière de Descartes; ce fut l'unique passion de sonâme, son unique ambition"; F. Bouillier, Histoire de la philosophie cartésienne, Slatkine Reprints, Genève 1970, s. 56. 2 Takie nastawienie determinowało organizatorów i uczestników konferencji zorganizowanej z okazji 350-lecia drugiego wydania Medytacji o pierwszej filozofii. Rezultaty zebrano w: Descartes. Objecter et répondre, red. J.
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, Dec 2, 2015
0. Wszyscy teologowie chrześcijańscy zgodnie twierdzą, że największym dobrem, jakie człowiek może... more 0. Wszyscy teologowie chrześcijańscy zgodnie twierdzą, że największym dobrem, jakie człowiek może osiągnąć, jest zbawienie. Wszystkie chrześcijańskie Kościoły i Wspólnoty wyznaniowe za swą powinność i zadanie uznają prowadzenie ludzi do zbawienia. Jednak fakt wielości tych wspólnot, różniących się w kwestiach dogmatycznych i wzajemnie skonfliktowanych, jawi się jako zaprzeczenie postawy ewangelicznej i rodzi wątpliwości, czy ich misja może być skuteczna. Od dawna więc podejmowano wysiłki z intencją zjednoczenia wszystkich chrześcijan w jednym Kościele powszechnym; współcześnie określa się tego rodzaju działania mianem ekumenizmu. Obecny ruch ekumeniczny zrodził się w początkach XIX wieku w Kościołach protestanckich i anglikańskich, a przez Kościół katolicki od początku traktowany był jako rezultat postawy teologicznie błędnej. Ówczesne stanowisko katolickie wyraził papież Pius XI w encyklice Mortalium animos, wydanej 6 stycznia 1928 roku 1. Jak w wielu innych kwestiach pastoralnych, tak i w tej zasadniczą zmianę przyniosły ustalenia Drugiego Soboru Watykańskiego; poświęcony ekumenizmowi Dekret Unitatis redintegratio, podpisany 21 listopada 1964 roku przez papieża Pawła VI, dał nową wy-_________________ Tezy artykułu dyskutowane były ze słuchaczami IV roku Studiów Doktoranckich na wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku w roku akademickim 2014/15. 1 Zob. Pius XI, Mortalium animos-O popieraniu prawdziwej jedności religii, Warszawa 2001.
In the article, the author conducts a reasoning which results in a moral consent to perform an ac... more In the article, the author conducts a reasoning which results in a moral consent to perform an act of euthanasia on oneself. However, the problem of our times is the demand for the right to assisted euthanasia, particularly the doctor-assisted euthanasia. It is argued that the only situation in which an assistance in performing euthanasia finds a moral justification is a situation of a complete physical incapability to terminate a patient's own life. It is also argued that an assistant cannot be a doctor because in such a case we would be forced to acknowledge euthanasia as the final stage of the treatment process.
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, 2012
I tak współczesna medycyna opóźnia odejście, próbuje zawrócić chorego z podróży w zaświaty. Przyd... more I tak współczesna medycyna opóźnia odejście, próbuje zawrócić chorego z podróży w zaświaty. Przydaje mu długie okresy w "życiu-nieżyciu", kiedy umysł zamiera, a ciało toczy się od katastrofy do katastrofy. Myślę teraz o młodych ludziach, leczonych w zimie 2011 roku w naszym oddziale intensywnej terapii. To były najcięższe w Polsce południowej infekcje wirusem świńskiej grypy (A/H1N1). Widzieliśmy, jak u tej samej osoby raptownie spada poziom tlenu we krwi, serce zaczyna bić rytmem, nad którym nie mamy kontroli, płuca przestają oddychać i cała krew musi być przepompowywana tygodniami-tam i z powrotem-do oksygeneratora, stają nerki i konieczne są codzienne dializy, gorączka sięga czterdziestu jeden stopni, a z krwi wyrastają bakterie, krzepnięcie załamuje się i krew płynie z nosa, z ust, wylewa się na rozległych obszarach pod skórą. I kiedy po miesiącach zmagań pojawiały się pierwsze, nieśmiałe oznaki zdrowienia, chorzy zaczynali reagować, a potem mówić, aż wreszcie stawali na własnych nogach, budziło się w nas, oprócz radości przemożne zdumienie. Jeśli kiedyś widziałem duchy, to właśnie wtedy, duchy w ludzkim ciele.
Artykuł składa się z dwu części. W pierwszej zostało streszczone w języku nieformalnym rozumienie... more Artykuł składa się z dwu części. W pierwszej zostało streszczone w języku nieformalnym rozumienie idei Boga wyrażone przez Bogusława Wolniewicza w języku logiki formalnej. Wykazuje się, że podstawą stanowiska Wolniewicza jest antynaturalizm, czyli przekonanie, że przyroda jest fragmentem szerszej rzeczywistości, a człowiek częściowo wykracza poza rzeczywistość przyrodniczą. W drugiej części podjęto próbę uchwycenia intuicji leżących u podstaw Bogusława Wolniewicza idei Boga jako bezosobowej mocy niebędącej Opatrznością. Uzasadnia się, że jest to konsekwencją uwarunkowań charakterologicznych. Uzasadnienie to jest zgodne z Wolniewicza rozumieniem ludzkiego charakteru. W artykule wykorzystano prywatną korespondencję Bogusława Wolniewicza.
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, Oct 22, 2018
KaŜda dyskusja, motywowana jedynie pragnieniem dojścia do prawdy, prowadzona rzetelnie i przy wza... more KaŜda dyskusja, motywowana jedynie pragnieniem dojścia do prawdy, prowadzona rzetelnie i przy wzajemnej Ŝyczliwości, wzbogaca wszystkich jej uczestników. Tak właśnie odebrałem uwagi poczynione w odniesieniu do mojego tekstu, co odnotowuję z radością i poczuciem satysfakcji. Postaram się w odpowiedzi taką właśnie przyjmować postawę, a moŜe mi to przyjść tym łatwiej, Ŝe opinie polemistów nie są (z jednym wyjątkiem) zasadniczo przeciwstawne moim, lecz stanowią raczej dopełnienie i rozwinięcie mojego stanowiska, choć oczywiście nie bez akcentów krytycznych. Dwa pierwsze stanowiska mają charakter filozoficzny, dwa pozostałe-teologiczny. W odpowiedzi Ireneuszowi Ziemińskiemu Wypowiedź Profesora Ireneusza Ziemińskiego nie tyle jest polemiką, co-jak On sam wskazuje-raczej rozwinięciem pewnych wątków i wzmocnieniem głównej tezy omawianego artykułu. Odniosę się więc przede wszystkim do poglądów Ireneusza Ziemińskiego wykraczających poza moje rozwaŜania. Zanim jednak to uczynię, zwrócę uwagę na trzy aspekty, których uwyraźnienie pozwala lepiej widzieć zbieŜność poglądów.
W niniejszych rozważaniach umysł to ogół władz duchowych człowieka, czyli sfera myślenia, woli i ... more W niniejszych rozważaniach umysł to ogół władz duchowych człowieka, czyli sfera myślenia, woli i emocji. Rozum natomiast to umysł działający w sferze myślenia i woli. 2 istota danej rzeczy jest tym, bez czego rzecz ta nie byłaby tą właśnie rzeczą. natura danej rzeczy to ogół jej cech i właściwości, dzięki którym jest ona taka, jaka jest, i działa w sobie właściwy sposób.
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, 2014
Samotność rozumie się zazwyczaj w sensie psychologicznym jako subiektywnie odczuwany przez człowi... more Samotność rozumie się zazwyczaj w sensie psychologicznym jako subiektywnie odczuwany przez człowieka stan braku pożądanych relacji z innymi ludźmi. Jednak ten rodzaj samotności musi mieć ugruntowanie w ontycznej naturze rzeczywistości. Podstawowym rodzajem samotności człowieka jest samotność metafizyczna. Polega ona na braku odpowiedzi na zasadnicze pytania o charakterze egzystencjalnym, które człowiek stawia wobec przyrody, wobec losu, wobec drugiego człowieka i wobec Boga. Jest to samotność nieusuwalna, ponieważ wpisana została w naturę rzeczywistości i jako taka stanowi istotną determinantę ludzkiej egzystencji. Aby człowiek nie był samotny, nie wystarcza, iż obok niego są odrębne byty: elementy przyrody i przyroda jako całość, inni ludzie, Bóg. Człowiek nie byłby samotny, gdyby otrzymywał od tych bytów pozytywną odpowiedźpozytywną, to znaczy niosącą w swej treści to, co stanowiło inspirację postawienia pytania. Samotność to poczucie braku odpowiedzi. I I widział Bóg wszystkie rzeczy, które był uczynił: i były bardzo dobre (Rdz 1,31) 1. Diogenes Laertios, autor najstarszego zachowanego do naszych czasów podręcznika filozofii, na samym wstępie swego dzieła protestuje ________________ * Pisząc ten artykuł, inspirowałem się dyskusjami ze słuchaczami III roku Studiów Doktoranckich na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku w roku akademickim 2013/14. Odnotowuję to z podziękowaniem. Dziękuję także dr hab. Joannie Usakiewicz za uwagi merytoryczne z przyjacielską życzliwością poczynione. 1 Wszystkie cytaty z Pisma Świętego podajemy w przekładzie ks. Jakuba Wujka, za wydaniem:
The completion of the following research project involved translating into Polish the work by Pie... more The completion of the following research project involved translating into Polish the work by Pierre Gassendi Disquisitio metaphysica, which is a polemic with René Descartes' Meditations on First Philosophy. 1 The description consists of the aim of the project, translation methodology as well as the content summary and the major theses of the introduction to the translation. The project was financed by the National Science Centre under the decision DEC-2013/09/B/HS1/01994. The Centre, based in Cracow, finances original research, i.e. experimental or theoretical research which is to produce new knowledge without aiming at immediate commercial application. This project was completed within the years 2014-2017.
IDEA-Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych XXVII/t.t. Białystok 2015 JERZY KOPANIA... more IDEA-Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych XXVII/t.t. Białystok 2015 JERZY KOPANIA (Białystok) * Artykuł napisany w ramach realizacji projektu badawczego sfinansowanego ze Środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2013/09/B/HS1/01994. 1 Francisque Bouillier w swym dziele poświęconym filozofii Kartezjusza i jej późniejszym wpływom, którego pierwsze wydanie ukazało się w 1842 roku, podkreśla ogromne emocjonalne zaangażowanie filozofa w tworzenie systemu, który miał zrewolucjonizować naukę i filozofię. "Une seule pensée, la reforme des sciences et de la philosophie, a absorbé la vie entière de Descartes; ce fut l'unique passion de sonâme, son unique ambition"; F. Bouillier, Histoire de la philosophie cartésienne, Slatkine Reprints, Genève 1970, s. 56. 2 Takie nastawienie determinowało organizatorów i uczestników konferencji zorganizowanej z okazji 350-lecia drugiego wydania Medytacji o pierwszej filozofii. Rezultaty zebrano w: Descartes. Objecter et répondre, red. J.
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, Dec 2, 2015
0. Wszyscy teologowie chrześcijańscy zgodnie twierdzą, że największym dobrem, jakie człowiek może... more 0. Wszyscy teologowie chrześcijańscy zgodnie twierdzą, że największym dobrem, jakie człowiek może osiągnąć, jest zbawienie. Wszystkie chrześcijańskie Kościoły i Wspólnoty wyznaniowe za swą powinność i zadanie uznają prowadzenie ludzi do zbawienia. Jednak fakt wielości tych wspólnot, różniących się w kwestiach dogmatycznych i wzajemnie skonfliktowanych, jawi się jako zaprzeczenie postawy ewangelicznej i rodzi wątpliwości, czy ich misja może być skuteczna. Od dawna więc podejmowano wysiłki z intencją zjednoczenia wszystkich chrześcijan w jednym Kościele powszechnym; współcześnie określa się tego rodzaju działania mianem ekumenizmu. Obecny ruch ekumeniczny zrodził się w początkach XIX wieku w Kościołach protestanckich i anglikańskich, a przez Kościół katolicki od początku traktowany był jako rezultat postawy teologicznie błędnej. Ówczesne stanowisko katolickie wyraził papież Pius XI w encyklice Mortalium animos, wydanej 6 stycznia 1928 roku 1. Jak w wielu innych kwestiach pastoralnych, tak i w tej zasadniczą zmianę przyniosły ustalenia Drugiego Soboru Watykańskiego; poświęcony ekumenizmowi Dekret Unitatis redintegratio, podpisany 21 listopada 1964 roku przez papieża Pawła VI, dał nową wy-_________________ Tezy artykułu dyskutowane były ze słuchaczami IV roku Studiów Doktoranckich na wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku w roku akademickim 2014/15. 1 Zob. Pius XI, Mortalium animos-O popieraniu prawdziwej jedności religii, Warszawa 2001.
Uploads
Books by Jerzy Kopania
Papers by Jerzy Kopania