Papers by Elżbieta Wesołowska
The paper examines a number of Roman literary texts (by Ennius, Cicero, Vergil, Ovid, Seneca the ... more The paper examines a number of Roman literary texts (by Ennius, Cicero, Vergil, Ovid, Seneca the Younger, Lucan, Tacitus, Jerome, etc.) in which viewing is connected with mental or emotional suffering. Usually, the emphasis is laid on a character's viewing of some dramatic events-a close relative's death, for example-and on his or her emotional response to what is seen. In some works, especially in consolatory contexts, someone's premature death is presented as advantageous because the dead person is now spared the necessity of viewing misfortunes which the living have to witness. Also, people may be compelled (e.g. by an emperor) to watch evil things; in such a situation they are usually viewers and objects of viewing at the same time, since their gestures and facial expression are carefully observed. Summary: In Roman literature, characters within the text are often shown as emotionally engaged viewers; viewing may be connected with mental or emotional suffering. The paper examines a number of passages in which sight and suffering are closely linked. In Roman narratives of the fall of Troy, for example, such characters as Andromache, Priam, Hecuba or Aeneas are represented as watching the destruction of the city and the killing of their loved ones; emphasis is laid on their emotional response to what they see. The evolution of the motif from Ennius through Cicero, Vergil, Ovid and Seneca the Younger to Juvenal is sketched and discussed. The paper examines also the role of viewing in consolatory contexts. In such works as Tacitus' Agricola or Jerome's Epistles 60, someone's premature death is shown as advantageous because the dead person is now spared the necessity of watching misfortunes, usually relating to the political sphere, which the living have to witness. Another common idea is that of people being forced, e.g. by an emperor, to watch something unpleasant, evil or cruel; in such a situation they are usually viewers and objects of viewing at the same time, since their gestures and facial expression are carefully observed and may be used against them. Tacitus' account of the murder of Britannicus, Lucan's passage on the execution of Marius Gratidianus and the narratives relating to the death of Vitellius (by Tacitus, Suetonius and Cassius Dio) are discussed in this context.
Przestrzenie Teorii
The aim of this chapter is to present the mythological poem by Claudianus about Proserpine’s kidn... more The aim of this chapter is to present the mythological poem by Claudianus about Proserpine’s kidnapping and marriage. The poem still encourage the scholars to discussion about its aim and the state of its preservation. I will also focus my attention to the intratextual as well intertextual connections joining the poem with itself and the wide ancient tradition. I will propose two very hypothetical lines of interpretation concerning the De raptu Proserpinae.
Gorgias: an Inventor of a Logical Rule?
Euphrosyne, 1992
Meander
12 października 2020 r. z ogromnym i szczerym żalem pożegnaliśmy naszego Profesora Seniora Sylwes... more 12 października 2020 r. z ogromnym i szczerym żalem pożegnaliśmy naszego Profesora Seniora Sylwestra Dworackiego. Znakomity uczony, wybitny specjalista w zakresie literatury greckiej, autor wielu książek, tłumacz i popularyzator kultury klasycznej. Był niezwykle cenionym i lubianym nauczycielem akademickim, doskonałym i cierpliwym mentorem, znakomitym kolegą i mistrzem. Swym studentom i kolegom zapadł w pamięć jako prawy, dobry człowiek i życzliwy przyjaciel. Będzie nam go ogromnie brakowało, jego ciepła, dystansu do świata i do siebie, uczciwości oraz niekłamanej skromności.
Modlitwy więzienne Boecjusza i Tomasza Morusa
Uniwersytet w Białymstoku eBooks, 2013
I cichy był życia głośnego ich kres. Nad grobem tych wielkich, co przeszli przez dzieje, Wiatr ty... more I cichy był życia głośnego ich kres. Nad grobem tych wielkich, co przeszli przez dzieje, Wiatr tylko zawodzi, jak wierny stróż pies. Józef Stanisław Wierzbicki 1 e jest starość zjawiskiem bezwyjątkowym w tym szczególnym znaczeniu, iż obejmuje wszystko i wszystkich, wiemy o tym dobrze, przeżywamy tę wiedzę, frasujemy się nią... Może tylko to, co stanowi podstawę wszystkich starzejących się istnień, samo się nie starzejebyt? istnienie? natura? Tego z kolei nie znamy, nie wiemy... Nie chcemy na nią, co zadziwia, patrzeć jako na li tylko biologiczne zjawisko. Ekstrapolujemy jej właściwości na świat nieożywiony, abstrakcyjny i idee, na wartości i uczucia. Przydajemy jej władzy, czyniąc wszechobecną… Istnieje, oczywiście, ogromna ilość starości poszczególnych-każdy, kto jest zwycięzcą gry przypadku i losu, i wchodzi w wiek starzenia się, przeżywa ją inaczej. Ale-jest przecież starość kobiet i mężczyzn, z powodu potwornego błędu natury starość mają nawet chore na progerię dzieci... Inaczej starzeją się samotne i matki, intelektualiści i artyści, ludzie rozmaitych profesji... Znamy starość pokoleniową, trudno uchwytną, ale jakże płodną co jakiś czas w sztuce. Czym innym jest starość dla demografów, której chyba (na pewno!) nie znalibyśmy bez technik obliczeniowych. A jakże inne zjawisko diagnozuje gerontolog... Starzeją się mniej lub bardziej świadomie ludzie, starzeją się zwierzętatakże im, choć inaczej, dana jest wiedza o zniedołężnieniu... Ileż odmian kulturowych starzenia się-tak niepodobna do Niemki i Holenderki będzie słowiańska Polka czy Rosjanka. A starość wspólnot plemiennych, starcy-kapłani, a fenomen starości w czasach odległych-bo co my wiemy o starości u bałtyckich Prusów i Fenicjan? Jarosław Ławski Nie czuję żalu z tego powodu. Kopalnia złota jest niewyczerpana" 5. Hardość, pewność, melancholia... W wielkiej metafizyce pracy, heroizmu, istnienia, jaką jest traktat Zakorzenienie, nie tylko w wojennym kontekście godzien lektury, dopowiadała... "Myśl ludzka góruje nad czasem i bez przerwy szybko przebiega przeszłość i przyszłość, pokonując dowolne odległości. Ale ten, kto pracuje, podlega czasowi jak bezwładna materia, która pokonuje chwilę za chwilą. Przez to przede wszystkim praca zadaje gwałt ludzkiej naturze. Właśnie dlatego pracujący mówią o związanym z pracą cierpieniu: >dłuży się czas<. Zgoda na śmierć, gdy śmierć jest obecna i odsłania swoją nagość, to ostateczne i natychmiastowe oderwanie od tego, co każdy nazywa sobą. Zgoda na pracę nie jest tak gwałtowna. Ale tam, gdzie jest zupełna, odnawia się każdego ranka przez całe ludzkie istnienie, dzień po dniu i każdego dnia trwa aż do wieczora, i to powtarza się następnego dnia, i ciągnie się aż do śmierci. Każdego dnia pracujący zgadza się na pracę, jeżeli chodzi o bieżący dzień i całe życie. Zgadza się na nią, czy jest smutny, czy wesoły, zatroskany czy spragniony rozrywki, zmęczony czy pełen energii". 6 Każde zdanie jej tekstów to ulotność i to, co trwałe, starość i niepodlegająca czasowi myśl. Praca myśli. I myśl, i praca są u Weil poza zasięgiem starości, którą swym życiem, jako dojrzałość, przywołała tak wcześnie, choć, jej zdaniem, było to w samą porę. Porę dojrzałości. Ale, przyznaję, pamiętam też porywającą puentę Straży nocnych (1804), tajemniczego arcydzieła niemieckiej prozy romantycznej (autorem okazał się August E. F. Klingemann). Tysiąc razy cytowano wspaniały finał dzieła, ekstazę nicości i ironii: "Tę garstkę ojcowskiego popiołu rozsypuję w powietrze, i pozostaje-Nic! Po drugiej stronie stoi jeszcze nad grobem wizjoner i obejmuje Nic! A echo w kaplicy cmentarnej powtarza po raz ostatni-Nic!-" 7 .
Heroica : heroism in European literature and culture
Crudelitas : cruelty in literature and european culture
Tuwim- culture’s poet
Artykuł jest swobodną analizą trzech młodzieńczych wierszy Tuwima, wydanych dopiero w latach dzie... more Artykuł jest swobodną analizą trzech młodzieńczych wierszy Tuwima, wydanych dopiero w latach dziewięćdziesiątych minionego wieku. Jest w nich obecny w różny sposób antyk grecko-rzymski, co zapowiada już późniejsze zainteresowanie Poety starożytną kulturą i literaturą, tak znamienne dla jego całej twórczości poetyckiej. Antyk obecny w wybranych juweniliach Tuwima na poziomie leksykalnym, formalnym lub gatunkowym, daj nam pewnien wgląd w świat młodzieńczych fascynacji młodego Tuwima wraz z jego zapatrzeniem na starożytność.The article is a free analysis of three juvenile Tuwim’s poems published in the ninety-nineties. Greek and Roman antiquity is present in them in different ways, which indicates poet’s future interests in antique culture and literature so significant for all his poetry works. The antiquity is present in the chosen Tuwim’s juvenilia on three levels: lexical, formal and genre. This allows us to have an in-sight into young Tuwim’s interests and fascinations with antiqui...
I SS N 2 0 8 2-7539 Commentarius Peitho / Examina Antiqua in Instituto Philosophiae Universitatis... more I SS N 2 0 8 2-7539 Commentarius Peitho / Examina Antiqua in Instituto Philosophiae Universitatis Studiorum Mickiewiczianae Posnaniensis conditus id spectat, ut in notissimis toto orbe linguis, lingua quoque Latina et nostra lingua Polona minime exclusa, antiquorum philo sophorum opera atque cogitationes nec non earum apud posteros memoria longe lateque propagentur. Non exstitit adhuc in Polonia commentarius, quem docta societas interna tionalis legeret; at nostra magnopere interest gravissimas philosophiae antiquae quaes tiones, cultui atque humanitati totius Europae fundamentales, communiter considera ri, solvi divulgarique posse. Namque philosophia, Graecorum et Romanorum maximi momenti hereditas, hodie novis scientiarum rationibus et viis adhibitis ab integro est nobis omni ex parte meditanda et disputanda. Itaque charactere internationali commentarius hic variarum terrarum et gentium homi nibus doctis permittet, ut credimus, cogitationes, investigationes, laborum effectus ...
The paper contains two elegies from Ovid’s Heroides. They were composed as the fctional letters f... more The paper contains two elegies from Ovid’s Heroides. They were composed as the fctional letters from loving women to their lovers being far away. Here the translation into Polish is proposed
Pro seneca meo albo z brzytwą na poezję
Przestrzenie Teorii, 2020
The article is an attempt to remember the recently deceased, eminent researcher, Prof. Dr. Sylwes... more The article is an attempt to remember the recently deceased, eminent researcher, Prof. Dr. Sylwester Dworacki, based on his article on prologues in Menander’s ancient Greek comedy.
Rozsądek, tylko i wyłącznie on, i życie w myśl jakichś ustalonych z góry reguł przeraża mnie i ob... more Rozsądek, tylko i wyłącznie on, i życie w myśl jakichś ustalonych z góry reguł przeraża mnie i oburza. Maria Kuncewiczowa 1 Starzeć się... im stanie się problemem badawczym, jest starość przede wszystkim zagadnieniem egzystencjalnym, przeżywanym w skrytości ducha, potem obrysowywanym słowem przez co odważniejszych artystów słowa, którym niestraszne zmarszczki i niedołęstwo, lęk przed śmiercią i sklerotyczne dysfunkcje mózgu. Na końcu dopiero starość jako temat staje się metaforą tylu innych spraw dziejących się wokół nas-starzeją się drzewa, ale i środki komunikacji, być może starzeją się filozofie i ideologie, popada w zmurszałość domostwo i kultura, chylą się ku zmierzchowi epoki, cywilizacje, religie, plemiona i rody. Przyjęło się starość ujmować w ramę bezpiecznego, kłamliwego banału: że jest wyparta z kultury przez mitologię ekspansywnej młodości, tabuizowana i odsunięta hen za oczy, byle nie gnębić, nie razić. To nieprawda, półprawda. Przed starością nie da się uciec w miłość, sztuczną młodość, w zdrowie. Starość nie tyle w nas jest, nie tyle nadciąga, ile j u ż d z i e j e s ię... Nie istnieją kultury samych młodzieniaszków, ale i nie ma kultur stworzonych dla samych tylko starców. Jedno bez drugiego, starość i młodość-ani kroku. By zmierzyć i opowiedzieć i jedno, i drugie-po to jest dojrzałość 2. Dojrzały patrzy
Opis burzy morskiej w "Agamemmnonie" Seneki
W Grecji, czyli... Mitologia w tragediach Seneki
En Grece, c’est-a-dire... La mythologie dans les tragedies de Seneque Cet article cherche a montr... more En Grece, c’est-a-dire... La mythologie dans les tragedies de Seneque Cet article cherche a montrer divers modes de fonctionnement de la Grece mythique dans les tragedies de Seneque. On remarque que le plan des evenements est tres souvent presente par l’auteur romain dans une perspective geographique particulierement large, au point d’en etre irrealiste. Cette Grece mythique peut aussi etre envisagee comme un cosmos de l’existence humaine rattachant le monde des hommes au monde des dieux celestes et souterrains. Mais il peut aussi etre l’effrayante utopie d’un monde des hommes abandonnes a eux-memes. Seneque a certainement puise dans la mythologie des auteurs tragiques grecs, peut-etre aussi a travers une tragedie d’auteurs plus tardifs. Mais on peut supposer que sa geographie des evenements est fortement marquee par son propre regard sur le monde, lui-meme marque par l’esprit de l’epoque a laquelle il a vecu et ecrit.
Agamemnon (ww. 392 - 588)
The image of Socrates in Polish modern literature: some remarks
Evphrosyne Revista De Filologia Classica, 2007
Tristia III 3, 1 - 76. Pewnie się zdziwisz
Persefona raz jeszcze oraz pewna hipoteza metryczna
Uploads
Papers by Elżbieta Wesołowska