TOPLUMSAL GÜVENLİK VE KONSOSYONEL DEMOKRASİ MODELİ PERSPEKTİFİNDEN LÜBNAN: 1945-2006, 2022
Toplumsal ve politik yönleriyle Ortadoğu bölgesinde kendine has bir yapıya sahip olan Lübnan, Are... more Toplumsal ve politik yönleriyle Ortadoğu bölgesinde kendine has bir yapıya sahip olan Lübnan, Arend Lijphart’ın teorik temellerini attığı konsosyonel demokrasiye dayalı bir yönetim sistemine sahiptir. Sistemin kökleri Lübnan’da 19. yüzyıla dek dayandırılabilse de 1926 Anayasası ve Ulusal Paktı ile perçinlenmiştir. Daha sonrasında iç savaşı bitiren 1989 Taif Anlaşması ile de yeniden onaylanmıştır. Mezhepsel öze sahip kolektif kimliklerin önemli rol oynadığı bu ülkede özellikle Maruni, Sünni, Şii ve Dürzi toplulukları öne çıkmıştır. Konsosyonel demokrasi doğrultusunda kolektif kimlik toplulukları nüfuslarına oranla iktidarı aralarında paylaşmıştır. Kimliğin bu derece baskın olduğu Lübnan’da kimliğin sürdürülmesi ve güvenliğinin sağlanması ise son derece kritik bir yer tutmuştur. Bu özelliği nedeniyle Lübnan, mezhepsel kimliklerin rol oynadığı 1958 Krizi ve 1975 İç Savaşı’yla karşı karşıya kalmıştır. Buna bağlı biçimde uzlaşma ve çatışma dalgaları arasında gidip geldiği savunulan Lübnan, Kopenhag Okulu’nun kimlik güvenliğini merkeze alan ve toplumu bir analiz birimi haline getiren toplumsal güvenlik yaklaşımına uygun bir örnek oluşturmuştur. Bu çerçevede çalışma, toplumsal güvenlik ve konsosyonel demokrasi arasında kimliğe dayalı bir ilişki kurarak, bu ilişkiyi uzlaşma ve çatışma teması üzerinden Lübnan örneği çerçevesinde sınamaktadır. Konsosyonel demokrasinin toplumsal güvenliği sağladığı kadar paradoksal biçimde toplumlararası güvenlik ikilemine yol açtığı ve toplumsal güvensizliğe kaynaklık ettiği vurgulanan çalışmada söz konusu güvensizlik tetikleyici faktörler sonucunda meydana geldiği savunulacak olan 1958 Krizi ve 1975 İç Savaşı çalışmada tüm boyutlarıyla incelenmektedir. Son aşamada Suriye hegemonyası altında kolektif kimlik topluluklarının toplumsal güvenlik durumları değerlendirilmiştir.
Uluslararasi iliskilerin en temel birimlerinden biri olan devlet, en eski tarihlerden gunumuze de... more Uluslararasi iliskilerin en temel birimlerinden biri olan devlet, en eski tarihlerden gunumuze dek uzerine tartisilan bir konu olmus, ancak devletin ne oldugu uzerine dahi ortak bir tanim gelistirilememistir. Dolayisiyla devlet olmanin kaideleri noktasinda da bir uzlasma saglanamamistir. Yine de devlet olma durumuyla ilgili onem teskil eden birtakim kriterler, uluslararasi hukuk baglaminda olusmustur. Bu calisma, Filistin’in uluslararasi hukuk kapsaminda devlet olma durumunu sorgulamaktadir. Bu baglamda ozellikle Montevideo Sozlesmesi kriterleri ekseninde duruma yaklasilmis, ardindan etkin egemenlik ve bagimsizlik parametreleri acisindan Filistin’in devlet olma durumu aciklanmaya calisilmistir. Son olarak uluslararasi orgutler ve tanima isleminin etkisi kapsaminda, Filistin’in dis egemenligi irdelenmistir. Sonuc olarak; Filistin’in uluslararasi hukukta bir devlet oldugu yargisina varilmis ancak Oslo sureci anlasmalariyla ic egemenlik ekseninde onemli eksiklerinin oldugu tespiti yapi...
1953 yılında ABD ve Britanya tarafından planlanan ve gerçekleştirilen Ajax Operasyonu, İran Başba... more 1953 yılında ABD ve Britanya tarafından planlanan ve gerçekleştirilen Ajax Operasyonu, İran Başbakanı Musaddık’ı yönetimden uzaklaştırmıştır. Uluslararası hukukun düzenleyici prensiplerinden biri sayılan “karışmama ilkesi” doğrultusunda bu müdahale, çalışmanın ana konusunu oluşturmaktır. Araştırmanın amacı ise Ajax Operasyonu sonucunda İran politikasında nasıl bir değişimin meydana geldiğini ortaya koymak ve bu etkinin uluslararası hukukun buyruk kurallarından biri olan karışmama ilkesi çerçevesinde ne anlama geldiğini açıklamaktır. Bu amaçla karışmama ilkesi ile ilgili hukuksal arka plan ilk bölümde sağlanmış, bu temel üzerinde ise Ajax Operasyonu incelenmiştir. Yapılan birincil ve ikincil kaynak taraması neticesinde, ABD ve Britanya’nın bu operasyonda İran’ın iç işlerine önemli derecede müdahil olduğu, istihbarat birimleri aracığıyla birçok bağlantı kurmuş olduğu ve meşru rejimi değiştirdiği tespit edilmiştir. Önemli derecede kaynağın harcanmış olduğu ve sistematik bir destabilizasyon/istikrarsızlaşma programının uygulandığı sürecin sonunda bu çalışmada karışmama ilkesinin istisnaları sayılabilecek durumlar da dahil olmak üzere operasyonun herhangi bir meşrulaştırıcı dayanağa sahip olmadığı iddia edilecektir. Dolayısıyla Ajax Operasyonu’nun hem karışmama ilkesine hem de kuvvet kullanma ve tehdidi yasağına aykırı bir eylem olarak icra edildiğinin altı çizilecektir.
TOPLUMSAL GÜVENLİK VE KONSOSYONEL DEMOKRASİ MODELİ PERSPEKTİFİNDEN LÜBNAN: 1945-2006, 2022
Toplumsal ve politik yönleriyle Ortadoğu bölgesinde kendine has bir yapıya sahip olan Lübnan, Are... more Toplumsal ve politik yönleriyle Ortadoğu bölgesinde kendine has bir yapıya sahip olan Lübnan, Arend Lijphart’ın teorik temellerini attığı konsosyonel demokrasiye dayalı bir yönetim sistemine sahiptir. Sistemin kökleri Lübnan’da 19. yüzyıla dek dayandırılabilse de 1926 Anayasası ve Ulusal Paktı ile perçinlenmiştir. Daha sonrasında iç savaşı bitiren 1989 Taif Anlaşması ile de yeniden onaylanmıştır. Mezhepsel öze sahip kolektif kimliklerin önemli rol oynadığı bu ülkede özellikle Maruni, Sünni, Şii ve Dürzi toplulukları öne çıkmıştır. Konsosyonel demokrasi doğrultusunda kolektif kimlik toplulukları nüfuslarına oranla iktidarı aralarında paylaşmıştır. Kimliğin bu derece baskın olduğu Lübnan’da kimliğin sürdürülmesi ve güvenliğinin sağlanması ise son derece kritik bir yer tutmuştur. Bu özelliği nedeniyle Lübnan, mezhepsel kimliklerin rol oynadığı 1958 Krizi ve 1975 İç Savaşı’yla karşı karşıya kalmıştır. Buna bağlı biçimde uzlaşma ve çatışma dalgaları arasında gidip geldiği savunulan Lübnan, Kopenhag Okulu’nun kimlik güvenliğini merkeze alan ve toplumu bir analiz birimi haline getiren toplumsal güvenlik yaklaşımına uygun bir örnek oluşturmuştur. Bu çerçevede çalışma, toplumsal güvenlik ve konsosyonel demokrasi arasında kimliğe dayalı bir ilişki kurarak, bu ilişkiyi uzlaşma ve çatışma teması üzerinden Lübnan örneği çerçevesinde sınamaktadır. Konsosyonel demokrasinin toplumsal güvenliği sağladığı kadar paradoksal biçimde toplumlararası güvenlik ikilemine yol açtığı ve toplumsal güvensizliğe kaynaklık ettiği vurgulanan çalışmada söz konusu güvensizlik tetikleyici faktörler sonucunda meydana geldiği savunulacak olan 1958 Krizi ve 1975 İç Savaşı çalışmada tüm boyutlarıyla incelenmektedir. Son aşamada Suriye hegemonyası altında kolektif kimlik topluluklarının toplumsal güvenlik durumları değerlendirilmiştir.
Uluslararasi iliskilerin en temel birimlerinden biri olan devlet, en eski tarihlerden gunumuze de... more Uluslararasi iliskilerin en temel birimlerinden biri olan devlet, en eski tarihlerden gunumuze dek uzerine tartisilan bir konu olmus, ancak devletin ne oldugu uzerine dahi ortak bir tanim gelistirilememistir. Dolayisiyla devlet olmanin kaideleri noktasinda da bir uzlasma saglanamamistir. Yine de devlet olma durumuyla ilgili onem teskil eden birtakim kriterler, uluslararasi hukuk baglaminda olusmustur. Bu calisma, Filistin’in uluslararasi hukuk kapsaminda devlet olma durumunu sorgulamaktadir. Bu baglamda ozellikle Montevideo Sozlesmesi kriterleri ekseninde duruma yaklasilmis, ardindan etkin egemenlik ve bagimsizlik parametreleri acisindan Filistin’in devlet olma durumu aciklanmaya calisilmistir. Son olarak uluslararasi orgutler ve tanima isleminin etkisi kapsaminda, Filistin’in dis egemenligi irdelenmistir. Sonuc olarak; Filistin’in uluslararasi hukukta bir devlet oldugu yargisina varilmis ancak Oslo sureci anlasmalariyla ic egemenlik ekseninde onemli eksiklerinin oldugu tespiti yapi...
1953 yılında ABD ve Britanya tarafından planlanan ve gerçekleştirilen Ajax Operasyonu, İran Başba... more 1953 yılında ABD ve Britanya tarafından planlanan ve gerçekleştirilen Ajax Operasyonu, İran Başbakanı Musaddık’ı yönetimden uzaklaştırmıştır. Uluslararası hukukun düzenleyici prensiplerinden biri sayılan “karışmama ilkesi” doğrultusunda bu müdahale, çalışmanın ana konusunu oluşturmaktır. Araştırmanın amacı ise Ajax Operasyonu sonucunda İran politikasında nasıl bir değişimin meydana geldiğini ortaya koymak ve bu etkinin uluslararası hukukun buyruk kurallarından biri olan karışmama ilkesi çerçevesinde ne anlama geldiğini açıklamaktır. Bu amaçla karışmama ilkesi ile ilgili hukuksal arka plan ilk bölümde sağlanmış, bu temel üzerinde ise Ajax Operasyonu incelenmiştir. Yapılan birincil ve ikincil kaynak taraması neticesinde, ABD ve Britanya’nın bu operasyonda İran’ın iç işlerine önemli derecede müdahil olduğu, istihbarat birimleri aracığıyla birçok bağlantı kurmuş olduğu ve meşru rejimi değiştirdiği tespit edilmiştir. Önemli derecede kaynağın harcanmış olduğu ve sistematik bir destabilizasyon/istikrarsızlaşma programının uygulandığı sürecin sonunda bu çalışmada karışmama ilkesinin istisnaları sayılabilecek durumlar da dahil olmak üzere operasyonun herhangi bir meşrulaştırıcı dayanağa sahip olmadığı iddia edilecektir. Dolayısıyla Ajax Operasyonu’nun hem karışmama ilkesine hem de kuvvet kullanma ve tehdidi yasağına aykırı bir eylem olarak icra edildiğinin altı çizilecektir.
Uploads
Papers by orçun Mutlu
Buna bağlı biçimde uzlaşma ve çatışma dalgaları arasında gidip geldiği savunulan Lübnan, Kopenhag Okulu’nun kimlik güvenliğini merkeze alan ve toplumu bir analiz birimi haline getiren toplumsal güvenlik yaklaşımına uygun bir örnek oluşturmuştur. Bu çerçevede çalışma, toplumsal güvenlik ve konsosyonel demokrasi arasında kimliğe dayalı bir ilişki kurarak, bu ilişkiyi uzlaşma ve çatışma teması üzerinden Lübnan örneği çerçevesinde sınamaktadır. Konsosyonel demokrasinin toplumsal güvenliği sağladığı kadar paradoksal biçimde toplumlararası güvenlik ikilemine yol açtığı ve toplumsal güvensizliğe kaynaklık ettiği vurgulanan çalışmada söz konusu güvensizlik tetikleyici faktörler sonucunda meydana geldiği savunulacak olan 1958 Krizi ve 1975 İç Savaşı çalışmada tüm boyutlarıyla incelenmektedir. Son aşamada Suriye hegemonyası altında kolektif kimlik topluluklarının toplumsal güvenlik durumları değerlendirilmiştir.
Books by orçun Mutlu
Buna bağlı biçimde uzlaşma ve çatışma dalgaları arasında gidip geldiği savunulan Lübnan, Kopenhag Okulu’nun kimlik güvenliğini merkeze alan ve toplumu bir analiz birimi haline getiren toplumsal güvenlik yaklaşımına uygun bir örnek oluşturmuştur. Bu çerçevede çalışma, toplumsal güvenlik ve konsosyonel demokrasi arasında kimliğe dayalı bir ilişki kurarak, bu ilişkiyi uzlaşma ve çatışma teması üzerinden Lübnan örneği çerçevesinde sınamaktadır. Konsosyonel demokrasinin toplumsal güvenliği sağladığı kadar paradoksal biçimde toplumlararası güvenlik ikilemine yol açtığı ve toplumsal güvensizliğe kaynaklık ettiği vurgulanan çalışmada söz konusu güvensizlik tetikleyici faktörler sonucunda meydana geldiği savunulacak olan 1958 Krizi ve 1975 İç Savaşı çalışmada tüm boyutlarıyla incelenmektedir. Son aşamada Suriye hegemonyası altında kolektif kimlik topluluklarının toplumsal güvenlik durumları değerlendirilmiştir.